Vísir - 13.09.1963, Blaðsíða 8

8
V í S IR . Föstudagur 13. september 1963.
t vr^nwnni'jiii wmihh—on—ni uni in
Útgefandi: Biaðaútgáfan VÍSIR.
Rilstjóri: Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Þorsteinn ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 70 krónur á mánuði.
1 lausasölu 5 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Visis. — Edda h.f.
FarmannaverkfalliÖ
Enn stendur farmannaverkfallið og er þegar far-
ið að valda verulegum erfiðleikum, einkum að því er
varðar flutninga frá síldarverunum norðan og austan-
lands á lýsi og mjöli. Uggvænlegt er og ef kemur til
stöðvunar síldveiðanna vegna olíuskorts. Vonandi
verður þeim vandræðum forðað og lcomið í veg fyrir
að verkfallið bitni á starfsbræðrum farmanna, sjó-
mönnunum á síldveiðiflotanum.
Vonir stóðu til að lausn væri fengin á verkfall-
inu, en svo reyndist þó ekki, er úrslit atkvæðagreiðsl-
unnar voru kunn. Eins og ritari Sjómannafélagsins
skýrði frá hér í blaðinu í fyrradag telja farmenn sig
ekki hafa sambærileg laun við menn í landi og telja
ekki réttmætt að tekið sé tillit til yfirvinnu í launa-
útreikningum skipafélaganna, sem þau hafa birt á
prenti.
Kommúnistar leika undarlegan leik, í þessu verk-
falli. Þeir gera allt sem þeir mega til þess að spilla
fyrir lausn þess og beina jafnframt órökstuddum ásök-
unum á hendur forystu farmanna. Vita þó allir að hún
hefir haldið á málunum af einurð og festu og nýtur
fyllsta trausts félagsmanna.
Liðsveit kommúnisfa
/
íslenzkir kommúnistar hafa sérstakt lag á að gera
sig að viðundri.
Nú hefir ein af áróðursdeildum þeirra, „samtök
hemámsandstæðinga“, auglýst mótmælafund við Há-
skólabíó á sama tíma og varaforsetinn flytur þar ræðu
sína. Kommúnistar á hinum Norðurlöndunum hafa
skilið að heimsókn varaforsetans er kurteisisheimsókn
þess manns, sem næstur gengur þjóðhöfðingja einn-
ar helztu vinaþjóðar Norðurlandanna. Þeir hafa því
haldið að sér höndum, og ekki staðið fyrir óspektum
eða hrópum, enda er það ekki siðaðra manna háttur,
þegar erlendir þjóðhöfðingjar koma í heimsókn. For-
ingjar Sovétríkjanna hafa þannig farið í friði um Norð-
urlönd, án þess að æsingafundir hafi verið haldnir
gegn stefnu Sovétríkjanna.
Og hvert er svo tilefni þessa kommúnistafundar?
Að mótmæla yfirvofandi samningum um Hval-
fjörð, segir Þjóðviljinn. En nú vill svo til að engir
samningar eru á döfinni um Hvalfjörð. Bygging nokk-
urra olíugeyma hefir verið leyfð þar. Um ekkert er
því að semja. Því er ljóst, að fundinum er einungis
ætlað að vera áróðurssamkunda þeirra fáu sálna, sem
enn hafa ekki skilið þann einfalda sannleik, að í varn-
arleysinu felst engin vörn.
Skreiðaruppfinningin:
fslenzkur skreiðarhjallur — betra bragð en eftir hraðþurrkim?
Vísir skýrði í fyrradag frá
nýrri aðferð sem Bretar teija
sig hafa fundið upp til að hrað-
þurrka fisk. Sé um hagnýta
uppfinningu að ræða gæti hún
valdið gjörbyltingu í skreiðar-
framleiðslu og kollvarpað sölu-
möguleikum Norðmanna og ís-
lendinga á beztu mörkuðum
þeirr.a. I viðbótarfregnum af
þessari nýju uppfinningu sem
borizt hafa segir, að Bretar
hyggist smíða tilraunatogara
með þessum hraðþurrkunar-
tækjum, en sagt er að þau eigi
að geta orðið þýðingarmikiil
hluti í útbúnaði togara. Vísir
hefur leitað álits Kristjáns El-
íassonar, yfirfiskimatsmanns
og Þórodds Jónssonar, for-
stjóra, sem selur mikið af
skreið á Afríkumarkaðinn, sem
er þýðingarmestur markaða
fyrir skreið.
Þeim kemur saman um að
hraðþurrkuð eða húsþurrkuð
skreið muni aldrei geta orðið
jafngóð og skreið, sem verkuð
er með gamla laginu, og að hér
sé ekki um hættu að ræða.
Kristján segir:
„Þar sem ég veit ekkert um
þessa uppfinningu Breta um
hraðþurrkun eða herzlu á
skreið, og hefi ekki séð annað
eða heyrt um hana, en það sem
var I Vísi 1 fyrradag, — þá get
ég ekkert um það sagt.
Mér þykir þó sennilegt, að
hér sé um að ræða flakaðan
fisk eða flattan, því mér finnst
það vera mjög ólíklegt,' að
mögulegt sé að gegnþurrka ó-
flattan stóran og þykkan fisk
svo með loftblæstri, að hann
verði fullverkaður og „bezta
skreið” á 30 klst.
Eftir reynslu þeirra manna
sem ég veit um að hafa reynt
svipaða húsþurrkun, bæði 1
Noregi og hér heima, þá verð
ég að telja það vera með ólfk-
indum að slíkt sé mögulegt.
Skreiðarmarkaðir okkar
kaupa mest af bolhertum fiski,
þ.e. óflöttum fiski enda er is-
lenzka skreiðin að heita má öll
verkuð þannig.
Ég tel því, að ekki sé ástæða
til þess fyrir okkur, að óttast
samkeppni við húsþurrkuð flök,
á mörkuðum okkar, að öðru
jöfnu.
Ennfremur álít ég, að hús-
þurrkuð skreið muni alltaf
verða svo mjög frábrugðin
þeirri, sem verkuð er með okk-
ar gömlu og góðu verkunarað-
ferð, 1 sól og köldum vindum,
að sólþurrkaða skreiðin yrði
bæði bragðbetri og úúits-
fallegri, og sennilega þar að
auki mun ódýrari I framleiðslu.
Ég held því, að við íslending-
ar þurfum ekki að óttast þetta,
né heldur að við missum
skreiðarmarkaðina, svo frama-r-
lega sem við framleiðum sæmi-
lega og góða vöru“.
Þóroddur Jónsson sagði: „Ég
tel þetta vera ýkjur og grobb
hjá Bretum. Það er hægt að
hraðþurrka smáfisk, bryggju-
fisk, en hann verður algerlega
bragðlaus. Það myndj líka mynd
ast skel á fiskinn við hrað-
þurrkun og fiskurinn myndi
ekki þorna í gegn. Fólkið kaup-
ir fiskinn vegna bragðsins, það
vill sterka bragðið, en ekki
bragðlausan fisk.“
íslendingar fluttu út skreið
fyrir um 28 milljón krón-
ur á sl. ári, langmest til
Nígeríu. Nígerla kaupir skreið
fyrir um 8 milljónir sterlings-
punda árlega.
Einn kunnasti útgerðarmaður
landsins kom að máli við Vísi
og kvað það ekki hafa komið
nægilega skýrt fram í umræð-
um er urðu vegna sölu togarans
Freys til Bretlands, hver væri
aðstöðumunur á útgerð í Bret-
landi og á íslandi. Taldi hann
mun ódýrara að gera út í Bret-
landi, ekki sízt vegna þess að
þar væri krafizt færri manna
á skipunum og hvíldartíminn
væri þar ekki eins langur og
hér. Þess vegna gætu þeir kom-
izt af með færri menn á brezk-
um togurum.
Hann benti á að brezka út-
gerðin myndi láta sér nægja að
hafa 21 mann um borð í Frey
en hér hefðu þeir orðið samkv.
lögum að vera 31 talsins. Það
munar með öðrum orðum
nokkur hundrað þúsund krón-
um og jafnvel á aðra milljón
króna árlega hvað kostnaður
við mannahald er minni á brezk
um togurum en Islenzkum.
Sagði hann að af stærra manna-
haldi leiddi að hvíldartíminn
yrði langtum lengri á Islenzkum
togurum en brezkum.
Þá benti hann á að losun tog-
ara í Bretlandi tæki yfirleitt
miklu skemmri tíma í Bretlandi
en á íslandi. Hér væri því yfir-
leitt um áberandi meiri kostnað
við löndun að ræða.
Þessar ábendingar lagoi ut-
gerðarmaðurinn fram 1 spurn-
ingaformi og kvað svörin meðal
skýringanna á því hvers vegna
íslenzk togaraútgerð ætti orðið
jafnerfitt uppdráttar og raun
ber vitni.