Vísir - 11.06.1964, Side 7
VlSIR . Fimmtudagur 11. júní 1964.
7
Megin framtíðarframkvæmd-
ir Akureyrarbæjar, sem eru á
döfínni og bíða úrlausnar er hita
veita, hafnarmannvirki og gatna
gerð og skýrði Stefán Stefáns- .
son bæjarverkfræðingur Visi
frá undirbúningi þessara mála
og því sem næst líggur f.vrir.
HITAVEITAN
Væntanleg hitaveita fyrir Ak-
ureyrarkaupstað er að sjálf-
sögðu mikið áhugamál meðal
bæjarbúa, en óvissan hins vegar
mikil, hvort heitt vatn fáist, og
jafnframt þótt það fáist að ein-
hverju eða öliu leyti hvort það
verði samt ekki jafn litiu bæj-
arfélagi um megn að ráðast I
svo dýra framkvæmd.
Hvað sem því líður er ákveð-
ið að tveir borar komi norður
'í vor og hefji boranir, lítill bor,
sem gerir tilraunaholur í bæj-
arlandinu á Akureyri og Norð-
urlandsborinn stóri sem á að
bora eftir heitu vatni .á
Laugalandi í Hörgárdal.
Jafnframt því sem rannsökn-
arboranir verða gerðar í bæjar-
landi Akureyrar verða og aerð-
ar viðnámsmælingar, heildar-
Verkfræðingarnir, Gunnar
Böðvarsson og Sveinn Einars-
son hafa gert framkvæmda- og
um leið kostnaðaráætlun um
hitaveitu fyrir Akureyrarbæ.
Þeir telja vafasamt að heitt
vatn fáist úr bæjarlandinu og
vitamálastjóri sem ráða mestu
um endanlega ákvörðun þessa
máls— og eftir henni er beðið.
GATNAGERÐ
í Akureyrarbæ er samaniögð
vegalengd gatna um 35-40 km.
tengja bæinn aðalþjóðvegakerf-
inu beggja megin við. Hér er
um innkeyrsluna frá Hörgár-
braut inn yfir Glerárbrú og
Glerárgötu, og síðan framleng-
ing hennar að ræða inn úr
bænum.
Hitaveita - framtíðarhöfn -
gatnagerð á AKUREYRl
uppdráttur gerður af öllu svæð-
inu og athugaðar hverjar líkur
séu fyrir því að heitt vatn fá-
ist. Er ráðgert að bora tvær hoi-
ur með litla bornum í sumar.
Norðurlandsborinn verður lát
inn bora að Laugalandi í Hörg-
árdal, en beri það ekki árang-
ur er ætlunin að hann bori í
Kristnesi, sem er um 10 km.
fyrir innan Akureyri. Þó verð-
ur áður reynt að fá úr því
skorið hvaða líkur séu til þess
að heitt vatn fáist í bæjarianri-
inu sjálfu, þar eð það ræð-
ur miklu um fjárhagslegan
grundvöll fyrir hitaveitu á Ak-
ureyri.
Stefán Stefánsson,
bæjarverkfræðingur.
þá sé ekki um annað að ræða
en að fá það annað hvort frá
Laugalandi eða Kristnesi. Leið-
in á hvorn staðinn sem er, er
löng og leiðsla óhjákvæmilega
dýr. Ef heita vatnið yrði auk
þess ekki nægjanlega mikið, þá
kæmi til greina að bæta það
sem á vantaði annað hvort með
oliuhitun eða þá rafmagnshit-
un — og þá fyrst og fremst næt
urhitun. Stefán bæjarverkfræð-
ingur sagði, að væntanlegar bor
anir á næstunni myndu senrri-
lega skera úr um það hvort Ak-
ureyrarbæ yrði, fært fjárhags-
lega að ráðast í hitaveitufram-
kvæmdir eða ekki.
Stef^n gat þess að lokum
að borarnir hefðu að réttu iagi
átt að vera komnir norður, en
einhverra orsaka vegna herði
dráttur orðið á þvf.
FRAMTÍÐARHÖFN
Annað framtíðarmál sem bíð-
ur úrlausnar á næstu árum er
hafnargerð, sem nægja myndi
Akureyri um ófyrirsjáamegan
tíma. Fyrr en endanleg áætlun
um hana hefur verið gerð, er
ekki hægt að ganga frá fram-
tíðarskipulagi miðbæjarins á
Akureyri, enda er höfnin i
þeirri mynd, sem hún er, í þann
veginn að verða ófullnægjandi
og þetta úrlausnarefni því á
allan hátt aðkallandi.
Bæjarverkfræðingur sagði, að
varðandi framtíðarhöfn væri um
tvennt að velja þ.e. að byggja
hana innan Oddeyrartanga þar
sem hún er nú eða þá að flytja
hana norður fyrir tangann. Inn-
an við Oddeyrartangann er sem
kunnugt er ágæt höfn frá nátt-
úrunnár hendi. Það hefur því
mjög komið til álita, sagði
Stefán, að tvískipta höfninni,
þannig að kaupskipahöfnin yrði
þar sem hún er nú, en fiski-
skipahöfn yrði byggð norður af
Oddeyrartanga. Annars er það
hafnarnefndin á Akureyri og
eins og sakir standa. Af þeim
hefur aðeins 4-4!/2 km. verið
malbikaður og gatnaviðhaidið
þess vegna verið mjög dýrt. Á
fjárhagsáætlun Akureyrarkaup-
staðar fyrir yfirstandandi ár
eru 2.5 millj. kr. ætlaðar til Við-
halds gatna en 5 millj. kr. í ný-
byggingar gatna eða samtats
millj. kr.. Er það hærri fjár-
veiting en verið hefur til gatna
gerðar áður, enda þörfin að-
Sállandi.
Akureyrarbær er í þann veg-
inn að ráðast í að kaupa dýr
en stórvirk gatnagerðartæki,
fyrst og fremst malbikunarsam
stæðu. Hluti af henni er þegar
kominn og hefur verið tekinn
í notkun en hrærivélarsam-
stæða, sem er annar aðalhluti
þessa stórvirka tækis, hefur bær
inn ekki treyst sér til að festa
kaup á til þessa, en mun nú
væntanlega verða gert á næst-
unni, Þá er ennfremur hugmynd
in að eignast útlagningarvél
fyrir malbik, en til þessa hefur
veri" notazt við gamalt og úr-
elt tæki. Þegar allur þessi véla
kostur er fenginn verður htég-
ara um vik hvað stærri átök
og meiriháttar gatnafram-
kvæmdir snertir.
Hin nýja löggjöf um dreifingu
benzfnskattsins til bæja og
kauptúna úti á landi kemur Ak-
ureyrarbæ að sjáifsögðu að
góðu gagni eins og öðrum bæj-
arfélögum, en áætlað er að
kaupstaðurinn fái sem nemur
180 krónum á hvern fbúa.
Þessu fé verður varið til að
fullgera og setja slitlag á að-
algötu ■ gegnum bæinn og
Annars bíða mörg og mikil
verkefni í gatnagerð Akureyr-
arbæjar, sagði Stefán bæjar-
verkfræðingur. Of lftið hefur
verið gert f þeim málum undan-
farið og þeim mun stærra er
verkefnið og átakið sem nú bið-
ur. Af nýjum götum sem gera
þarf í sumar eru m.a. nýjar göt-
ur í íbúðarhúsahverfi norðan
Gierár, auk þess allmikið af
gangstéttarlögnum á víð og
dreif um bæinn. Hugmyndin er
að malbika, sem nemur a.m.k.
1 kílómetra í sumar, og eru það
mestmegnis smáspottar til að
tengja saman götur. Helz-t
þyrfti að maibika meira, en
skortir til þess vinnuafl og fé
enda eru malbikunarfram-
kvæmdir ekki hafnar ennþá.
Um 30 verkamenn vinna nú við
gatnagerð og viðhald gatna á
Akureyri, auk vélamanna.
Þá hefur Akureyrarbær byrj-
að á fyrstu stórframkvæmd á
sviði holræsagerðar, sem gerð
er samkvæmt heildaráætlun urn
holræsagerð kaupstaðarins.
Þessi fyrsti áfangi í heildar-hol-
ræsakerfi bæjarins er mjög
stórt holræsi — miðað við
stærð og íbúafjölda á Akureyri
— og er því ætlað að safna
saman öllu afrennsli frá Suður-
brekkunum í eitt allsherjar
ræsi, sem liggur um Þórunnar-
stræti, sem er ný gata. Rörin
eru rúmlega metri í þvermál.
SKIPULAG
Eins og kunnugt er efndi Ak-
ureyrarkaupstaður til hug-
myndasamkeppni um skipulag
Framh. á bls. 6.
• Viðtal við Stefán Stefáns
son bæjanverkfræðing
v! Tjessa dagana er haldin mikil
•*!* listahátíð í landinu. Það
er ekki ófróðlegt að minnast
y! þess á þeim dögum hvernig
•!•* tvisvar sinnum hefir verið
:■!• gerð tilraun til þess að kyrkja
!■■: andlegt frelsi í landinu og
•J-jJ hefta listina í fjötra þótt æði
;■;. ólíkir væru.
Tilraun Hriflu-
Jónasar.
■Ji’ Sú' hin fyrri var tilraun
!■;. Jónasar frá Hriflu og fylgis-
;!•; manna hans til þess að ráða
.;!• listsköpun íslenzkra lista-
;•;. manna og segja þeim fyrir
;!•; verkum. Aldamótamennirnir
.;!■ höfðu mjög ákveðnar hug-
*-;_ myndir um hvernig listin ætti
að vera, þeir voru menn hins
•;!; gamla skóia, hins hefðbundna,
;*;■ Og þeir Iögðust gegn nýjum
stefnum sem i byrjun styrjald-
.;!• arinnar bárust til landsins,
;.;! fyrst og fremst í málaralist.
•;.; En sem betur fer tókst ekki
!;;. að þrengja tjáningarfrelsi lista
mannanna, enda væri það
«;,; dauðadómur yfir skapandi list
!;!■ og frjórri ef það tækist. And-
;,*, ófið og háðungarsýningin
.;!; varð tilefni fyrsta Lista-
!;;. mannaþingsins, og sannaðist
;.*; það þá sem oft áður að and-
v; spyrnan krefur til nýrra átaka
;*;. og leitunar nýrra gilda. Var
það vel, þegar allt kom til
.;!; alls.
Í5
!;> ág Tilraun Kristins
E. Andréssonar.
;,.; Seinni tilraunin og sýnu al-
*:"; varlegri var galdragríð
;•;. kommúnista í styrjöldinni og
;.«; á árunum eftir hana. Þeim
*"■; hafði vaxið miög ásmegin og
!;;. margir helztu listamenn lands
;.■; ins vofu á þeirra bandi, enda
*;!; trúði fjöldi frjálshuga manna
því að Sovétríkin væru heil í
ýj samstarfi sínu og frelsisást.
.;!; Með mjög stórri bókaútgáfu
;«;. Máls og menningar átti að
kristna þjóðina, ekki siður en
■J.; fyrr með Rauðum pennum.
;■;. Enginn gat heitið sæmilegur
;,»; rithöfundur nema hann væri
.;!; sammála forystu flokksins.
:*!• Og sem ekki voru það, var
;••: þagað um og þeir taldir litlir
.;!; karlar. Ótal bókmenntakynn-
!;J. ingar áttu að stuðla að því, að
;!«; bókmennta og listaafl lands-
!;!; ins streymdi í gegn um hendur
J. JÍ foringja hins islenzka komm-
únistaflokks. Þar átti að setja
I;!; listina undir póiitíkina.
;!;! £ För Steins.
!;J. Um hríð leit út fyrir að
þessi pólitíska menningarsókn
■;!; myndi takast. En svo hófst
;.J. upplausnin. Islenzkir lista-
;! *; menn sáu hvernig að listinni
";!; var búið í höfuðríki komm-
;.;! únismans — og þeim líkaði
ekki fyrirmyhdin. Steinn fór
!;:• til Rússlands og sagði sitt-
;■;! hvað þegar hann kom til
.;.; baka. Ungverska byltingin var
til þess að skáld sem höfðu
;.;í ort um frelsið spurðu sjálf
*;.; sig: Get ég fylgt flokki sem
!;;• slíkt telur sjálfsagt?
;!;! Seinni tilraunin fór Iíka út
■;!; um þúfur. New Statesman-
!■;. Ifnan varð ofan á. Og það
5*“;; var gæfa- fslenzkra lista og
.!; menningar.