Vísir - 18.05.1965, Blaðsíða 4

V f S IR . Þriðjudagur 18. maí 1965
sœ*smga
TVM'ikið er rætt um alumin-
verksmiðju, eða alumin-
bræðslu eins og ég sé í blöðum
að það er oftast nefnt. f þeim
umræðum er alltaf talað um
þaÖ sem sjálfsagt að verksmiðj-
an verði, ef til kemur, staðsett
að Straumi sunnan Hafnar-
fjarðar. Þar verði byggð höfn
sem vitanlega kostar tugi millj.
— hefi heyrt nefnt allt að 100
millj. króna. En hvers vegna
það, bvers vegna að byggja nýja
höfn ffcé grunni fyrir athafnir
verksmiðjunnar? Væri ekki
meira vit í því að leggja þessa
upphæð og jafnvel meira til í
áfram*»aldandi hafnarmannvirki
t. d. í Þorlákshöfn, og staðsetja
verksmiðjuna þar. Fæ ég ekki
séð að neitt verulegt mæli því á
móti, nema ef væri ósk þeirra
sem verksmiðjunni eiga að
stjórna að eiga sem skemmstan
veg f kvikmyndahúsin og hana-
stélsveizlurnar í Reykjavík. En
þurfa ísl. samningsaðilar og
stjórnarvöld að fara að slíku?
Hafskipahöfn verður að koma
í Þorlákshöfn, þótt þau mistök
hafi verið gerð að miða það
sem búið er að gera á þeim stað
meira við bátahöfn en hafskipta
höfn, og stórspilla með því eðli-
legu fyrirkomulagi væntanlegrar
hafskipahafnar á staðnum. Um
í Þorlákshöfn eru miklar framkvæmdir í gangi við hafnargerðina. Hér er hluti af steypustöðinni.

Því ekki Þorlákshöfn?
hundrað milljóna framkvæmdir
við hafnargerð í Þorlákshöfn til
viðbótar því sem þar er búið að
gera, og til leiðréttingar á hafr,-
argerðinni þar, með þarfir
aluminverksmiðjunnar fyrir aug
um, myndi verða stórt spor og
átak í áttina til þess sem verða
þarf á þessum stað.
Heyrt hefi ég að staðarvalið
að Straumi sé meðal annars
miðað við að umhverfis Straum
sé gróðursnautt land, svo að þar
sé engum gróðri að eyða þótt
illan fnykur frá bræðsluofnum
"lé'g'éí á land upp.' Sánfihst ságna
ér nú ekki gröðrinum fyrir að
fara umhverfis Þorláks^öfp —
því er nú miður, en hitt er að-
alatriðið að við þann vind-
belging sem alla iafna og svo að
segja alls staðar, er hér við
ströndina er hættan á gróður
skemmdum harla lítil í sam-
bandi við aluminverksmiðju.
Norðmenn velja hinni stærstu
nýju aluminverksmiðju, sem
bar er að rísa, stað á eyjunni
Körmt úti við opið haf, einmitt
vegna hafvindanna sem leika
þar um láð. En gróðursælt er á
Körmt ekki vantar það.
T/'era má að það verði talið
’ fram Straumi til framdrátt-
ar að þá þurfi ekki að byggja
yfir verkamenn, þeir komi frá
Njarðvíkum, Hafnarfirði, Kópa-
vogi og Reykjavík. Skamm-
dræg rök eru það. Þarf ekki að
byggja yfir vaxandi fólksfjölda
á þessum slóðum, og væri
nokkur skaði skeður þótt í þess
stað eða jafnframt væri byggt
yfir eitt til tvö hundruð fjöl-
■skyldur austan fjalls? Fæ ég
ekki séð að það væri misráðið.
' Og það má ve aka mönnum til
vinnu í Þorlákshöfn — verk-
smiðju þar — frá Hveragerði og
Selfossi, jafnvel frá Eyrarbakka
og Stokkseyri. Slíkt er engin
fjarstæða né frágangssök, fjarri
því, það er aðeins í samræmi
við þáð sem tíðkast við stór-
iðju víða erlendis, að aka
verkamönnum alllanga leið að
og frá vinnu í stað þess að
kúldra þeim saman í verk-
smiðjuhverfi.
Sjá leiðandi menn ekkert at-
hugavert við að eyða 100 millj.
króna í nýja höfn við Faxaflóa
á meðan hafnarmannvirki í
Þorlákshöfn og sömuleiðis í
Njarðvík eru minna en hálfgerð,
og fé skortir til að vinna þar að.
Ef það er eitthvert sáluhjálpar-
atriði að alúminverksmiðan
þurfi endilega að vera við
Faxaflóa, mætti þá ekki stað-
setja hana í eða við Njarðvík
og stórauka hafnarmannvirki
þar? Fjarstæða er að halda því
fram að alúminverksmiðjan
þurfi og eigi að vera stórveldi
fit af fyrir sig, rfki í ríkinu, með
■•sína eigin höfn o. s. frv. Ef slíku
er haldið fram sem nauðsyn skal
mig ekki undra þótt tvær grím-
ur renni á margan íslending um
réttmæti þess að hleypa erlend-
um mönnum inn í landið með
slíkan rekstur.
Nei, sem betur fer eru það
falsrök að verksmiðjan þurfi að
vera sér um höfn, og sem eins
konar herstöðvar innan íslenzka
ríkisins. Ekki veit ég betur en
að ein kunnasta alúmínverk-
smiðja Noregs sé í jaðri gamals
og huggulegs þorps, Heyangurs
í Sogni, sem hluti byggingarinn
ar. Hitt er annáð mál að gróð-
hefir verksmiðjan skemmt róð-
ur, upp um fjöllin, enda er
þorpið Heyangur inni í þröng
um firði sem luktur er háum
fjöllum, og þar eru svo mikil
staðviðri að nær aldrei blaktir ,
hár á höfði.
t'g hygg að flest mæli með
því að staðsetja alúmfnverk
smiðjuna, ef til kemur, í Þor-
lákshöfn og lofa auðhringnum
svissneska að spíta duglega f
hafpargerðina þar til þess að
hafa greiðan aðgang að eigin
bryggju. í Þorlákshöfn mun and
varinn leika nógu vel um reyk-
háfana svo ekki verði á betra
kosið.
Austmaður.
Hreinn og þurr að utan
en fúinn innanfrá
Bent á hættu við slöngubáta
Fyrir nokkru var skýrt frá
því í tilkynningu frá Skipa-
skoðun ríkisins, að vissir
slöngubátar sem fólk notar til
skemmtiferða séu ekki eins ör-
uggir og álitið hafi verið, þar
sem komið hafi í ljós að fúi
hafi getað myndazt í þeim. ,Var
skýrt frá í tilkynningunni um
leið ,og fólk var varað við
þessu, að sá atburður hefði
gerzt nýlega að maður nokkur
var að fara út á stöðuvatn með
fjölskyldu sinni, én þegar hann
var að dæla upp slöngubát sinn
hafi hann allt í einu sprungið.
þegar komið var út á vatnið.
Blaðið hefur nú leitað uppi
mann þann sem þetta kom fyrir.
Hann heitir Bjarni Kristjánsson
og er vélaverkfræðingur. Hann
sagði að þetta hefði komið fyr-
ir, þegar hann var að fara í
avv.i-v- ...
fyrsta skipti með tveimur börn-
um sínum rétt undir fermingar-
aldri út á bátnum og ætluðu
þau að sigla á Kleifarvatni.
— Bát þennan er ég búinn
að nota í þrjú sumur til að leika
mér með fjölskyldu minni á
honum. Þeir eru skemmtilegir
til síns brúks, fer afar lítið
fyrir þeim svo auðvelt er að
koma þeim fyrir í farangurs-
geymslu bíla. Þennan bát hafði
ég geymt vel og vandlega á
þurrum stað í stofuhita og leit
hann ágætlega út að utanverðu.
Svo komum við þarna að
Kleifarvatni og ég dældi bátinn
út. Fórum við síðan einn hring
á honum út á vatnið. Mér fannst
hann samt vera eitthvað linur
svo að ég sneri aftur að landi
til að bæta við hann. En þá
hafði ég ekki dælt nema eitt-
hvað tvisvar í hann, þá sprakk
hann pg bæði hólfin í honum
fóru í einu, slönguhringurinn og
botninn við það að milligerðin
á milli þeirra fór.
Þannig varð ekkert úr
skemmtuninni þennan dag, en
það sem verra var, það var um-
hugsunin um það, hvérnig farið
liefði ef báturinn hefði sprung-
ið þegar við vorum úti á vatn-
inu og þar þrátt fyrir það að
við höfðum öll björgunarvesti.
því að vatnið í Kleifarvatni er
ákaflega kalt. Og hugsunin um
það ennfremur að ef ég hefði
pumpað e.t.v. einu sinni oftar í
bátinn í fyrstunni, að þá hefði
þetta einmitt gerzt úti á vatn-
inu, því að svo mjóu virtist hafa
munað með þetta.
Svo ég fór til Skipaskoðunar-
innar og benti henni á þessa
hættu, ég áleit það skyldu mína,
maður myndi ekki sofa rólega,
ef það gerðist s vo um næstu
helgi, einhver annar bátur
springi og þá e.t.v. úti á vatni
eða sjó, En allmargir munu nú
eiga þsssa báta, þvf að þeir hafa
þótt skemmtilegir og eftirsókn-
arverðir. líg hef m. a. séð stráka
á svona bát á Skerjafirðinum
úti undir skerjum.
Nú þegar við skoðuðum bát-
inn kom í ljós að efnið var fún-
að að innanverðu. Þessi tegund
af bát sem ég átti kallast Tuff
og mun vera eini eða annar af
tveimur rauðum slöngubátum
sem hér hafa fengizt.
Ég þykist geta gert mér grein
fyrir, hvernig þetta atvikast að
þessi fúi kemur í slíka slöngu-
báta. Maður dælir lofti f bátinn,
það kólnar á vatninu svo raki
myndast í þvf. Síðan sezt rak-
inn í ógúmmíborinn dúk sem
er innan í bátnum og situr þarna
innan í þangað til rotnunin og
fúinn fer af stað. Að utanverðu
er báturinn alveg eins og nýr,
hreinn og þurr og maður á sízt
af öllu von á því að hann geti
sprungið. 1 þvf liggur einmitt
hættan og þess vegna hef ég
talið mér skylt að benda fólki
á þetta.
BLOMABUÐIN
DÖGG
Álfhcimum6, Rcykjavík Sími 33978.