Vísir - 10.01.1966, Qupperneq 7

y 1SIR . Mánudagur 10. janúar 1966.
7
OSLÓARBRÉF:
Á sunnudagsgöngu um paradís
Osló-búa
NORDMARKA
Tjað er ánægjuleg tilfinning að
koma gangandi upp brekk
una sem liggur að Ulleválsseter
einn fagran októberdag — eft-
ir að vera búinn að arka nokkra
klnkkutíma gang í gegnum
skóginn meðfram lygnu Sogns
vatninu — og vita að áfangan
um er náð. ennþá aðeins nokkur
skref upp brekkuna og svo —
þetta er töluvert spennandi um
leið, því ennþá sést ekkert af
þessum margumtalaða Seter, én
þegar komið er upp bakkann þar
sem hann er hæstur, þá f einu
vetfangi blasir við manni öll
dýrðin
En hvílík sjón! Sé sem kemur
þama í fyrsta skipti hlýtur að
undrast, og það fyrsta sem í
hugann kemur er hvort það sé
eiginlega þjóðhátíð hér. Maður
ruglast i ríminu — er 17. maí í
dag eða hvað?Þarna út um alla
móa sitja og standa ef ekki
þúsundir þá áreiðanlega hundr
uðir fólks, borðandi, drekkandi,
masandi, Jeikandi sér við bömin
geitur eða lömb, og í gegnum
þennan hressilega og glaðværa
klið má heyra í bjöllum kúnna
sem spígspora þar innan girð
ingar fram og aftur og þarna
eru nokkrir komnir inn fyrir
girðinguna og farnir að leika
sér við kusu. Allt virðist ve^a
f sátt við náttúruna og sjálft sig
Það er furðulegt að hér
skuli vera þessi fjöldi saman-
kominn því svo sannarlega ef
það skipti ekki þúsundum sem
við mættum á göngunni í gegn
um skóginn, látlaus straumur
fólks á öllum aldri.
En það er ekki um að villast:
Þetta er norska þjóðin „pá sön-
dagsturen í Marka“. Heilar
fjölskyldur með börnin og
hundana — með bakpoka — f
skrautprjónuðum peysum, vað-
stígvélum og skotthúfu. Og
vei þeim sem sést á þeirri
göngu með hatt og í frakka
og gljáðum skóm. Ósjálfrátt
verður manni á að líta á hann
sem einhvern furðufugl, hann
truflar samræmið, heildina,
hann er eins og falskur tónn í
skalanum. Og það er víst ekki
örgrannt um að hann finni þetta
ofboðlítið sjálfur. hann eins og
fer ögn hjá sér þegar hann
mætir öllum skotthúfunum. En
hann lætur sig samt hafa það,
hann er nú einu sinni hér, og
hefur víst leyfi til að vera á
sunnudagsgöngu eins og allir
hinir þó hann sé ekki með
skotthúfu.
Þarna eru h'ka unglingar í
hópum eða ung pör vefjandi
hvort annað örmum á göng-
unni — geta ekki látið vera
með — við og við — svolítið
að kjást, hér þykir engin
minnkun að láta það sjást.
Veðrið hefur verið unaðslegt,
glampandi sól frá þvf snemma
morguns. Loftið er milt og
tært, örlítið svalt. Þó er enn
hægt að njóta þess á miðri
göngunni, að setjast niður
stundarkorn og láta vermandi
geisla sólarinnar leika um and-
litið.
Við sitjum alveg niður við
Sognsvatnið, sem er nú líkast
spegli þar sem sólin glampar á
það. Meðfram vatninu standa
há furutrén, þessar hnarreistu
beinvöxnu stoðir sem standa af
svalan ilm jarðarinnar, — svo
hríslast út í hverja taug — og
yfirleitt nýtur þess að vera til.
Og sú spurning kemur upp í
hugann, — hvort það sé annars
nokkur furða þótt Oslobúar
vi fár snakke om det pá
turen nu pá söndag“.
— „Söndagsturen" er það
sem Norðmaðurinn lifir fyrir
alla vikuna. Seinni hluta viku
má telja víst, — sé maður á
sér alla storma. Og þama úti á
miðju vatni má sjá lftinn róðr-
arbát, athyglin beinist að honum
um stund, og lítill drenghnokki
heyrist bollaleggja hvemig nú
færi „hvis báten kentret" —
já, það væri hreint ekkert
spaug“.
En nú erum við komin til
Ulleválsster. Hér má fá ýmis
legt sér til hressingar, þegar
er orðið fullsetið innifyrir, eru
borð og bekkir úti, þar sem
setið er við kaffidrykkju, líka
má fá gosdrykki, og heita sól-
berjasaft sem virðist vera vin-
sæll drykkur nú þegar svalt er
orðið. En nú síðla dags þegar
sólin er farin að lækka á lofti
finnur maður verulega fyrir
því að vetur er ekki langt und-
an, enda trén farin að fella
laufin, þó enn standi þau mörg
í fullu skrúði með rauðgullnum
blöðum, sem t skini síðdegis-
sólarinnar lýs.. sem leiftrandi
eldur langt að.
Á þessari sunnudagsgöngu
paradís Oslobúa, Nordmarka,
— flýgur margt í hugann, um
leið og maður teygar að sér
Seter á Nordmarka.
gleymi því — jafnvel árum
saman — að þeir eiga ekkert
konserthús, — já og láti sér
jafnvel fátt um finnast þótt
þeir myndu eftir því, jafnvel
þó þeir ættu ekkert leikhús. Er
hægt að hugsa sér dásamlegra
„svið“ en hele Marka“, með
bjöllukúm, geitum og lömbum,
fuglasöng á sumrum, hunda-
sleða, skauta- og skíðagaman
á vetrum, Holmenkollen Fnogn-
erseter, Ulleválsseter, og svo
fleiri hundruð þúsund manns á
„sviðinu" hingað og þangað
um alla mörkina, í þeirri lit-
skrúðugu litrústningu sem
þeim nú einu sinni finnst ekki
annað en tilhlýðilegt að sýna
sig í á því sviði.
Flestir meiri háttar hljóm-
leikar hafa áratugum saman
farið fram í hátíðasal háskólans
„Aulaen“ sem tekur u. þ. b. 7
hundruð manns. Þetta er vina-
legur salur, og málverk eftir
norska snillinginn Munch
prýða þar alla veggi. Nú, þetta
hefur alit blessazt hingað til,
svo hvers vegna ætti það ekki
að geta gert það áfram? „Men
rölti um borgina — að heyra
einn og annan minnast á —
turen pá söndag — eða bara
„pá turen“ og heyri maður
ekki meira af orðræðunni,
mætti gefa hugmyndafluginu
svolítið Iausan tauminn, og
láta Norðmanninn segja t. d.
eitthvað á þessa leið: Konsert-
hus! Hvad skal vi med konsert-
hus vi, som har hele Marka —
Konserthus!! ja, ja, vi snakker
om det pá turen vi — pá sön-
dag-morna.
Otlendingur undrast fyrst í
stað þennan eldheita áhuga fyr
ir „söndagsturen", en eftir að-
eins einn slíkan „tur i Marka“
undrast hann ekki lengur, en
er þegar orðinn eldheitur aðdá-
andi „Marka“, með öllu til-
heyrandi, og kominn undir
töfravald þessarár seiðandi
náttúru, sem dregur mannfólkið
til sín eins og segull. — Svo
það er kannski ekkert undarlegt
þó þessi óskapaða náttúrudýrk-
un Norðmanna orsaki það að
Osloborg er frábrugðin öðrum
stórborgum. Einhvern veginn
er það hálfgert eins og að vera
komin í stórt sveitaþorp að
koma til Oslo. Þetta er engan
veginn meint í niðrandi merk-
ingu, þvert á móti. Þessi nátt-
úrudýrkun Norðmanna er ein-
mitt eitt af þeirra mest aðlað-
andi einkennum Þeir eru nátt-
úrubörn miklu fremur en
heimsborgarar, og Oslo, sem
höfuðborg á heimsmælikvarða,
— þá tekst illa til, kannski m.
a. af fyrrgreindum ástæðum.
STÚDENTALÍFIÐ.
Það sem einna helzt setur
svip á Osloborg — nú eftir að
ferðafólk er haldið til sinna
heima — eru stúdentamir, en
þeir eru eins og mý á mykju-
skán þar sem þeir hópast oft
saman á svæðinu fyrir framan
háskólann við Karl-Johan, eða
þeir standa í löngum biðröðum
fyrir framan lestrarsali og
bókasöfn eins og t.d. Deich-
mann, ef þar skyldi vera krók
að fá, og ró og næði til lestrar.
En það er oft vandamál stúd-
enta, sem koma víðsvegar að
frá öllu landinu, að geta búið
svo viðunandi sé. pvi ekki
komast allir fyrir í „Stúdent-
byen pá Sogn“, en þar búa u.
þ. b. 1700 stúdentar og er þá
fullskipað.
Þrátt fyrir hina nýju háskóla
byggingu á „Blindern" — sem
er skammt utan við borgina —
er samt gamli háskólinn við
Karl Johan enn í fullu fjöri og
þarf ekki annað en að skjótast
inn í kjallara miðbyggingar til
að sannprófa það. Þar eru strax
á göngum slík þrengsli að
maður verður að olnboga sig á-
fram á milli kaffistofu og bóka-
verzlunar. Þar standa jafnan í
hrókasamræðum stúdentar af
báðum kynjum, en fjölmennur
hópur kvenstúdenta er þarna á
vfð og dreif, og þær sem sjást
á ferli innan þessara gömlu
veggja, eru allar að lesa lög. —
„Áá ... det er sá moro“ segja
þær á sinni syngjandi norsku.
sem fer alveg upp á háa C-ið
á „moro“. — í bókaverzl. fást
allar þær bækur sem stúdentar
þurfa á að halda við háskóla-
nám sitt, þar getur tilvonandi
læknirinn, presturinn eða lög-
fræðingurinn o. s. frv. gengið
að sínum lærdómsbókum, sem
er snyrtilega raðað, hver lær-
dómsgrein út af fyrir sig. En á
miðju gólfi innan um öll vfs-
indin — trjónar slægætiSkassi
allmikill með hinum ýmsu teg-
undum góðgætis, sem er hægt
að kaupa um leið og gengið er
þar um.
Hinum megin við ganginn er
kaffistofan. Þar er oft margt
um manninn, og hafi manni
tekizt að olnboga sig þangað
inn fyrir dyrnar hefur maður
allt í einu orðið fyrir loftlags-
breytingu. Við erum bókstaflega
komin í annað „klima". Loítið
er þykkt, mengað reyk, útgufun
og, ja kannski andlegheitum.
Við greinum varla andlitin í
gegnum móðuna, kliðurinn er
óskaplegur. Hér er setið yfir
Framli. á bls. 4