Vísir - 25.03.1966, Qupperneq 9

VÍ SIR . Föstudagur 25. marz 1966.

Tjað er nú farið að hitna æði
mikið I glóðunum í kosn-
ingabaráttunni f Bretlandi, enda
dregur nú óðum að þeim, þær
eiga að fara fram eftir tæpa
viku, fimmtudaginn 31. marz.
Nokkur merki um hitann og
æsinginn í kosningabaráttunni
má nefna. Um síðustu helgi var
Harold Wilson forsætisráðherra
staddur á hávaðasömum kosn-
ingafundi. Þá gerðist það að
ungur piltur, 14 ára, kastaði að
honum „ólyktarkúlu” og vildi
svo illa til að kúlan sprakk á
auga hins virðulega forsætis-
ráðherra. í þessum kúlum sem
skólakennarar þekkja víða um
lönd er ammoníaks og brenni-
steinsupplausn og meiddist Wil-
son á auga, þó ekki meira en
svo, að hann var bólginn á því
í tvo þrjá daga. Pilturinn sem
verkið vann var handtekinn og
þarf ekki að efa það að hann
vann verkið í pólitískum æsingi,
enda var hann af íhaldsfjöl-
skyldu kominn.
Þegar svo mjög er farið að
nálgast kosningamar gætir mjög
hávaða og frammíkalla á kosn-
ingafundum í Bretlandi. Bretar
eru svo lýðræðissinnaðir frá
fomu fari að sjálfsagt þykir þar
að frambjóðendumir þótt þeir
séu menn í 'virðulegustu emb-
ættum komi á kappræðufundi í
kjördæmunum. Þeir fundir eru
ákaflega fjölsóttir og þvkja hin
bezta skemmtun. 1 Bretlandi
eru ekki listakosningar heldur
eintóm einmenningskjördæmi
og fyrir þá sök verða framboðs-
fundimir miklu skemmtilegri og
persónulegri, líkt og reynslan
var hér á landi áður en lista-
fyrirkomulagið var upp tekið.
Margir miðaldra menn hér á
landi eiga einmitt mjög skemmti
legar endurminningar frá slíkri
lifandi pólitík, þegar fjör var í
tuskunum og Jónas og Ólafur
Thors og Ólafur Friðriksson og
ýmsir aðrir mælskumenn leiddu
fram hesta sfna. Þetta fyrir-
komulag helzt sem sagt enn í
Bretlandi og verkar þannig að
færa hina almennu kjósendur
nær Iffæð stjórnmálanna.
^uk frambjóðendanna f hverju
kjördæmi fara forustumenn
flokkanna f Bretlandi eins og
hvirfilbylir um allt landið,
skera upp herör flokksmanna
sinna og mæta á mörgum fram-
boðsfundum. í þeirri keppni er
það oft sem einstakir forustu-
menn bera af í dugnaði, hörku,
mælskulist, menn virðast ó-
þreytandi, alls staðar fremstir I
sóknarlfnunni. I þessum kosn-
ingum eru það einkum tveii
menn sem virðast skara þannig
fram úr sem kosningaskörung-
ar. Hjá íhaldsmönnum er það
sjálfur foringi flokksins og for-
sætisráðherraefni „in spe“
Edward Heath. í Verkamanna-
flokknum er það hins vegar
George Brown efnahagsmálaráð-
herra. Þeir eru svo miklir kapp-
ar, að hægt væri að gera um þá
nýja bók um „Heljarslóðar-
orustu“.
Heath foringi íhaldsflokksins
rfs árla úr rekkju í hinni glæsi-
legu piparsveinafbúð sinni í
Albanv skammt frá Piccadilly
en hefur varla tíma til að raka
sig eða borða eggið sitt og bei-
konið, þvf hann þarf að vera
mættur fyrir allar aldir á skrif-
stofu flokksins til að skipu-
leggja baráttuna. Kl. 9 heldur
hann sinn daglega blaðamanr.a-
fund, þar sem hann útskýrir
Skopmynd úr Daily Express, sem snertir aðaldeilumál kosningabaráttunnar í Bretlandi. Wilson í höndum Johnsons forseta hrópar til
Heaths: Heyrðu, þú ert eSns og hundur fyrir de Gaulle!
//
fyrir fréttamönnum stefnuskrá
flokksins, ræðir um kosninga-
horfur, svarar ýmsum ásökun-
um og illyrðum fjandmannanna
frá deginum áður. Síðan þýtur
hann af stað f kosningaleiðang-
ur og gefur sér varla tíma til
að snæða hádegisverð. Það
gildir hann einu hvert leiðin
liggur, ef dagskráin tekur til
Skotlands eða Ulsterhéraðs á
norðanverðu Irlandi fer hann
út á flugvöll og sfðan með
Dakotavél norður á bóginn. Ef
hólmgönguvöllurinn er í Kent,
Comwall eða Midlands, þá ekur
hann með einkabifreið sinni f
áttina þangað. Hann situr við
hlið síns örugga bflstjóra og
hefur gaman af því að aka
hratt. Yfirleitt aka þeir eins
hratt og vélin leyfir. Svo kemur
hann til vígvallarins, fer frá
einum bæ og einu þorpi til ann-
ars og flytur ræðu eftir ræðu.
Oft notfærir hann sér lfka þyril-
vængjur til að komast hraðar
yfir, geta haldið ennþá fleiri
ræður. Að kvöldi er snúið aftur
heim á leið og oft komið að
dyrum íbúðarinnar um kl. eitt
um nóttina. Þó er Heeth ekki
þrotinn kröftum eftir daginn,
hann hleypur upp stigann og
tekur tvö þrjú stigaþrep í einu.
Loksins þegar hann er kominn
inn f fbúð sína slappar hann af,
klæðir sig í hvítan silkislopp,
sem hann keypti einu sinni
austur í Singapore. Hann fer
lauslega yfir nýútkomin blöð
næsta dags, teygir úr sér og
háttar. Nýr dagur bíður hans
snemma um morguninn.
eorge Brown hefur komið
fram sem harðasti baráttu-
maður Verkamannaflokksins,
meðan svo virðist sem Harold
Wilson hafi fremur dregið sig í
hlé f baráttunni. Við skulum lfta
inn á kosningafund sem Brown
hélt fyrir fáeinum dögum f bæn
um Stockport f Cheshire, en það
er skfri í Bretlandi sem mun
liggja einhvers staðar vestantil
f landinu nálægt Liverpool.
Þegar George Brown kom til
fundarstaðarins þótti vissara að
láta eina tiu lögregluþjóna
fvlgja honum líkt og skjaldborg
inn f fundarsalinn sem var
troðfullur af fólki. En varla
hafði Brown sézt í dyrunum
fyrr en ólætin upphófust. Ung-
lingar á skólaaldri höfðu mjög
fjölmennt í fundarsal og hófu
þeir sköll og læti, hróp og söng.
Þegar George Brown birtist á
ræðupallinum hófst upp söngur-
inn frægi með eilitilli fornafns-
breytingu „George Browns
body lies a-mouldering in
grave" (Líkami George Browns
liggur f gröfinni og breytist í
duft) og um leið og hann steig
í pontuna komu nokkrir blautir
hvftir vasaklútar og lentu á
höfði hans og herðum, meðan
salemispappfrsrúllum var skotið
eins og eldflaugum um sviðið
þvert og endilangt. Þannig gekk
fundurinn til loka og þó Bretar
hrósi sér af lýðræði má segja
að það hafi f þessu tilfelli gengið
einum of langt og breytzt í
hreint skrílræði, þegar ræðu-
maðurinn fékk allan fundinn
ekki komið upp neinni setningu
ótruflaður og oft á tfðum heyrð-
ist alls ekki til hans fyrir ópum
og óhljóðum. Var engin furða þó
Brown reiddist ákaflega og var
sem hárin risu á höfði hans er
hann veifaði vísifingrinum á-
kærandi til hinna ungu óláta-
belgja og hóf að átelja ungling-
ana harðlega. Gætti þá jafnvel
klökkva eða gráthreims í rödd
hans er hann sagði: „Ef þetta
er árangurinn af skólagöngu
ykkar, þá er mér óhætt að
segja að þetta er álitshnekkir
fyrir skóla ykkar.“
Átölumar báru þó lítinn ár-
angur, en unglingarnir hrópuðu
hinir hortugustu, að Brown
þyrfti ekki yfir neinu að kvarta.
„Ekki höfum við kastað eggjum
á þig,“ hrópuðu þeir og vísuðu
þar til atburðar sem gerðist á
sama stað í síðustu kosninga-
baráttu, þegar eggin dundu
þar yfir Sir Alec Douglas Home
þáverandi forsætisráðherra
Breta.
við eigum svo að fara að
tala um stefnumið flokka,
hvað það sé sem aðskilur
Verkamannaflokkinn og íhalds-
flokkinn, verður allt heldur
örðugra, því að satt að segja er
ekki auðvelt fyrir útlendinga að
koma auga á það upp á síðkast-
ið, hvað hefur aðskilið stefnu
Ihaldsmanna og Verkamanna-
flokksins, sérstaklega þar sem
Wilson hefur með sinni veiku
stjóm lítið annað gert en það
sem ætla má að íhaldsflokkur-
inn hefði sjálfur framkvæmt ef
hann hefði haldið völdunum,
það er að reyna að bjarga pund-
inu, taka afstöðu með svert-
ingjaþjóðum Afriku í Rhodesíu-
málinu og draga enn stórlega úr
hernaðarútgjöldum með því að
fækka herbækistöðvum í fjar- ‘
lægum löndum og skríða í land-
varnarmálunum enn meira í
skjól hjá stóra afkomandanum
sínum vestur í Ameríku.
Því miður eru brezk stjórn- |
mál, eins og bregða vill fyrir í ;
mörgum friðsemdarríkjum æ |
meira farin að líkjast einhvers ■*
konar „sfðastaleik" þar sem
leikmenn skiptast algerlega á
hlutverkum, þannig að þeir j
sem voru í stjómarandstöðu í t
gær og báru fram þungar á- |
kúrur á stjórnina eru komnir í jr
stjórn í dag og framkvæma þá <
Framh. á bls. 11
ica
oj*