Vísir - 20.10.1966, Blaðsíða 9
VÍSIR. Fimmti'/I'/
;
í hlutfalli við umferðarkröfur líðandi. tíma — Að sigla rólega —
Hamingjuhjólið, er alltaf snýst — Meginregla í akstri — Vöntun í
✓
kennslu til meira prófs — Ef bflar og menn eru offylltir, þá gubba
þeir — Alit hefur breytzt ... guð almáttugur ... snjórinn ... —
Kambamir verða alltaf famir
AD
FLÝTA
gkógurinn fyrir ofan
Laugarvatn er tekinn að
dökkna eftir því sem líð
ur meira á haustið. Kuld
inn hafði verið nístandi
um nóttina, og þegar
næsti dagur rann upp,
sem var sunnudagur,
náði sólin ekki að verma
Laugardalinn eins og
oft í sumar, þótt hún
skini glatt annað kastið.
Upp úr hádegi við bækistöðv-
ar Óalfs Ketilssonar beið einn
af bflum hans, blár Volvo meö
hvítum toppi, X-sjötíu og átta,
svipmikill eins og eigandinn og
Skarphéðinn heitinn Njálsson.
Sumir bílar eiga persónu og
sðgu. Vindur blés af fjöllum og
niðri í byggð feykti hann ferða-
ryki eftir vegum. Sérleyfishafi
á leiðinni Gullfoss-Geysir-Laug-
arvatn var enn einu sinni að
leggja upp og nú til móts við
eina áætlunarbifreið sfna, sem
var að koma að sunnan. Hugöist
ólafur Ketilsson mæta henni
niðri við Svínavatn, 13 kílóm.
frá Laugarvatni, og halda það-
an eins og leið liggur upp Tung-
ur til Gullfoss og Geysis og sfð-
an þaðan suður til Reykjavíkur
um kvöldið eins og venja er. Hin
bifreið sérleyfisins átti að halda
áfram til Laugarvatns.
Ólafur hafði sett upp svört
gleraugu og derhúfu og slútti
skyggniö alveg ofan í augu, og
þegar dieselhreyfillinn tók \gð
snúnst og þessi þrautreyndi
vagnstjóri hafði hagrætt sér f
sætinu og lagt þykkar hendur
sfnar á stjómvölinn, færðist
hlutleysissvipur yfir andlit hans
eins og ímynda má sér, að komi
vfir skipstjómarmann, sem er aö
leggja úr höfn til að fara sömu
leið og hann hefur farið und-
anfarin 40 ár. Kannski ekki al-
veg fjörutíu ár, en hartnær, því
Ólafur hefur stund^ð bílstjóm
og akstúr sföan 1928 eða 38 ár.
Sjálfur er hann ekki farinn að
eldast: draga f land eins og
fleiri „í faginu" eykur hann við
bflkost sinn svo til árlega og
þenur út rekstur í hlutfalli við
umferðarkröfur líðandi tíma.
giglt var rólega.
„Hvenær lærðir þú á bíl,
Ólafur?"
,,Ég tók bílpróf árið 1927 hjá
Jóni nokkrum Ólafssyni, en byrj
aði að keyra árið 1928 vörubíl,
árgerð 1924, eitt tonn að þyner'
sem bar annaö tonn.‘
Ólafur er af Skeiðunum, Álfs-
stöðum. fór þaðan 1928. „Næstu
fjógur árin stundaði ég lausa-
mennskubúskap, þar til ég sett
ist að á Laugarvatni og byggði
bar (19321“ — r-Q„or
ólafur Ketilsson við stjómvölinn á leið upp að Geysi: „Ég hef
ýmist trúað Ö1lu eða engu.“
aði að keyra vörubíl sinn, fór
hann jafnhliöa fljótlega að ann-
ast flutning á fólki, og þá féll
það í hans hlut þetta ár að aka
fyrsta efnivið í skólabygginguna
á Laugarvatni frá Eyrarbakka
og úr Reykjavfk. Þá var engin
birgðastöð komin á Selfossi og
Bakkinn — það virðulega verzl-
unarpláss — enn f beinu vöru-
sambandi við útlönd. Var um
torsóttar leiðir að fara, vegir
ekki upp á marga fiska og kafl-
inn frá Svínavatni ti! Laugar-
vatns vegleysur. Þá fékk hann
eldskfmina eins og fleiri, bfl-
stjórar af gamla skólanum og
ennfremur tilfinningu fyrir erf-
iðum akstursskilvrðum.
Ökuskfrteinisnúmer Ólafs er
811. en þversumtalan er tíu,
sem táknar hamingjuhjólið, er
alltaf snýs þversumtalan af
tíu er einn, tala sólarinnar, sem
skín jafnt á réttláta sem rang-
láta eins og segir í biblíunni og
;afnframt er það tala hjartaorku
mannkynsins, hlýjunnar. Far-
kostir Ólafs bera svo til allir
oúme: með tölunni átta. X-48.
X-68, X-78, X-88, X-338, en talan
átta merkir vogarskálar réttlæt-
isins og undjr bessum teikrium
hamingjuhjólinu, sólinni, hlýj-
unni, að viðbættum vogarskál-
um réttlætisms hefur Ólafur Ket
ilsson ekið sfnar eigin leiðir og
annarra ÖIl þessi ár og hefur oft
komizt í hann krappan, en allt-
af öllu til skila haídið.
Inntur eftir því, hvort hann
hefði tileiknað sér meginreglu f
akstri, sagði hann: „Jón Ólafs-
son, sem kenndi mér, gaf þessi
þrjú boðorð: „I fyrsta Íagi að
aka hægt. í öðru lagi: að aka
hægt. í þriðja lagi: að aka hægt,
ef ég kynni að aka hægt í öllum
gírum. Nú er alger vöntun f akst
urskennslu að kenria mönnum
að aka hægt, svo að þeir séu
klárir að skipta við öll mögu-
leg tækifæri til að bjarga þvi,
sem bjargað verður, og bíllinn
sá sem stöðugastur og styrkast
ur á öllum veikum köntum...“
„Ólafur — ég hef heyrt, að
þú kynnir og gætir ekiö allra
manna hraðast, ef svo ber und-
ir, og nefnt er til þess dæmi
um þaö, þegar þú slóst'öll hraða
met (á stórum bfl) úr Svína-
hrauni og ti! Reykjavikur f til-
efni af kappleik í knattspymu,
sem var að Ijúka eða hefjast?"
,.r>að er ævinleen unp á mann
logið," segir hann, „og alltaf
eru menn með einhverjar frá-
sagnir á lofti, sem hafa við lít-
inn hlut að styðjast líkt og þessi
saga.“
Hann veröur alvarlegur, þegar
talað er svona léttúðugt um „fag
ið“ hans.
TTann stöðvar bílinn við hliðið
X hjá Lækjarhvammi.
„Þú leggur bílstjórum þfnum
boðorð — ekki svo?“
„Ég set þeim margar reglur,
en hvort þeir fara eftir þeim er
annað mál.“
Hann bregður sér út úr bif-
reiðinni pg sækir pakka. Þegar
hann er setztur aftur og kom-
inn á stað, segir hann;
„Ég set þeim reglur um það,
hvemig þeir eiga að skrifa ...“
„Að skrifa ... hvemig?“
„Hvernig þeir eigi „að skrifa"
daginn. Það gengur misjafnlega
að kenna þeim. Ég tel frá mfnu
sjónarmiði, að þeir, sem stjórna
meiraprófi, kenni, hvemig menn
eigi að skrifa einn dag fyrir sig
með rútuferðir og hvemig þeir
eigi að skrifa einn dag fyrir hóp-
ferðir og hvernig ferðin sé far-
V
in og vegalengdin og þar fram
eftir götunum. Svo tel ég mikla
vöntun á' þvf, að menn kunni að
hnýta hnút, raða á farangri og
binda svo á, að vel fari. Og þá
tel ég mikilvægt, að þeir, sem
keyra saman, séu í samfloti, svo
að báðir geti lent samtfmis.
Þetta gleymist oft. þvf miður,
og getur bakað erfiði.“
Hann talaði um, að breytingar
séu miklar frá þróunarstiginu
úr eins tonns vömbíl í sex
manna bfl með vörupall og stund
um með laust boddí, ýmist bolt-
að niður eða bundið með köðl-
um eins og tíðkaðist á árunum
’31-’36, svo komu tíu manna pall
bflar og síðan 10-14 og 22 og
30 manna og svo 40 manna og
þar yfir. Þrátt fyrir geymi-
stefnu (ákveðna íhaldssemi)
sfna, segir Ólafur, að bílamir
séu yfirleitt á banandi settigi
„Brauztu aldrei bíla á þessum
gömlu ámm eins og flesta
henti?“
„Ég hef brotið þrjá öxla og
þrjú drif á þrjátíu og átta ár-
um, svo að ég virðist hafa verið
aflsmunalítill f átökum eins og
fleira. Þeir bílar sem ég hef ek-
ið mest, Ford, Austin, Volvo
hafa allir sterka öxla og drif.
Og ég hef verið heppinn: aldrei
hvorki meiðzt né mfnir öku-
menn né farþegar mfnir né
lent f árekstmm, sem heitið
getur, aðeins hægt að kalla við
kornur."
„Hefurðu haft einhverja trú?“
„Ég hef ýmist trúað öllu eða
engu. Kannski er það einasta,
sem maður hefur trúað á, manns
eigið handarafl.“
„H að hefurðu veriö lengst á
leið, svo að þú munir?"
„Ég var fimmtán tíma eitt
sinn frá Kolviðarhól að Kamba-
brún, að sjálfsögðu naut ég að-
stoðar úrvalsmanna, nokkurra
Skaftfellinga, og ökumanns
mfns, Karls Magnússonar úr
Grímsnesi (sem ók hjá mér yfir
ellefu ár). Þeir hjálpuðu mér í
verstu ógöngunum. Á leiðinni
Reykjavík-Laugarvatn hef ég
verið lengst einn sólarhring á
leiðinni."
Xj'iöri við Apavatn kemur fólks-
vagn í móti og gefur stöðv-
unarmerki. Út stígur Jón í
Vorsabæ og gengur að bfl Ól-
afs og segir:
„Heyrðu Ólafur minn, það
fossar vatn niður undan bílnum
þínum, veiztu um það ... ?“
Ólafur þegir og Segir svo:
„Það er ekkert að, góði. Þakka
þér annars fyrir, vertu sæll.“
Og áfram ekur Ólafur eins og
ekkert hafi í skorizt.
„Er eitthvað að bílnum, Ólaf-
ur?“
„Ef menn og bílar eru of-
fylltir, þá þurfa þeir stundum
að gubba.“
„Segðu mér eitt, hvernig
fórstu að, þegar þú varst einn
sólarhring á leiðinni."
„Ég mokaði mig áfram.“
„Hvað um farþegana?"
„Þeir sátu hreyfingarlausir
inni ■ bíl og létu mig moka ein-
an, nei, annars, það væri skakkt
að segja, að þeir létu mig raoka,
því að auðvitað bar mér einum
Frh á bls 4
V'isir ræðir við Ólaf Kétilsson, sérleyfis-
hafa á leiðinni Gullfoss — Geysir —
Laugarvatn, en hann hefur stundað
atvinnurekstur sinn hartnær 40 ár. .
Ólafur Ketilsson á Laugarvatni að koma úr ferö á nýjasta farkosti sínum, X-88, Marcedes Benz —
háfjalla- og vetrarbíl, búnum ýmsum kostum og þægindum. (Myndir: stgr.)
\