Vísir - 19.08.1967, Blaðsíða 8

VI SI R . Laugardagur 19. ágúst 1967.
3
Utgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Framkvæmdastjöri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Péturssön
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, slmar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55.
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 Unur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prents:aiöjc Vísis — Edda h.f.
' i I.™™—————————
Vegamálin
J fámennu þjóðfélagi, sem dreift er um stórt land,
hljóta samgöngumálin að verða æði dýr á hvem ein-
stakling. Þegar hliðsjón er höfð af þeirri staðreynd,
gegnir furðu, hve miklu íslendingar hafa afrekað í því
efni. Fyri'r 40 árum mátti heita að engir þjóðvegir
væru til á landinu. Nú má kalla að allar byggðir séu
komnar í vegasamband. Þetta er afrek, sem fullyrða
má, að fáar eða engar þjóðir aðrar, þótt fjölmennari
séu, liefðu unnið á svo skömmum tíma. En þetta var
þjóðinni brýn nauðsyn. Hún varð að fá vegina og
láta heldur eitthvað annað sitja á hakanum.
Mikið er talað um hvað vegirnir séu slæmir, hvað
þeim sé illa haldið við o. s. frv. En er nokkur furða
þótt svo sé ? Vegir voru víða af vanefnum gerðir í
upphafi. Þeir voru bæði of mjóir og ekki nógu traust-
iega lagðir. Þeir voru blátt áfram ekki hugsaðir fyrir
þá gífurlegu umferð og umferðarþunga, sem síð-
an hefur komið til sögunnar. Menn geta kallað þetta
skammsýni, ef þeir vilja, en jafnvel þótt hægt hefði
verið að sjá betur fram í tímann, hefði orðið að velja
á milli þess, að leggja hálfgerða bráðabirgðavegi og
koma sem flestum byggðarlögum í vegasamband, eða
leggja færri og fullkomnari vegi, sem aðeins nokkur
hluti þjóðarinnar hefði getað notfært sér. Er hætt við
að flestir hefðu heldur kosið lélegan veg en engan.
Fjármagnið leyfði ekki^ betri lausn.
Enn er svo þess að gæta, að sökum veðráttunnar
er viðhald vega hér á landi ákaflega dýrt og e'rfitt
eða ógerlegt að leggja þá svo, að árlegt Viðhald kosti
ekki mikið fé. Reynsla annarra þjóða kemur okkur
ekki að notum nema að takmörkuðu leyti, sökum
veðráttunnar, og því verðum við sjálfir að p'rófa okk-
ur áfram með hliðsjón af íslenzkum aðstæðum. Þær
tilraunir standa yfir, og nú er talin nokkur von um,
að tekizt hafi að finna upp slitlag, sem verði mun
endingarbet’ra en þau, sem áður hafa verið reynd.
Tíminn hefur iðulega ráðizt á núverandi ríkisstjóm
fyrir vanrækslu í vegamálunum. Sú ádeila er öll mjög
ósanngjörn, eins og vænta mátti ú’r þeirri átt. Hið
sanna er, að allar ríkisstjórnir hafa glímt við þetta
vandamál sl. 40 ár og líklega flestar eða allar reynt
að leysa það eftir beztu getu á hverjum tíma. Núver-
andi samgöngumálaráðherra hefur áreiðanlega fullan
hug á að gera stórt átak í þessu efni, og hefu'r þegar
gert það. En það er háttur stjórnarandstöðunnar hér,
að heimta að allt sé gert í einu, án þess að benda á,
hvaðan fá skuli afl þefrra hluta, sem gera skal. Og
það vill nú svo til, að ríkisstjómin þarf að sinna
ótal mörgum öðrum fjárfrekum verkefnum en vega-
lagningum, þótt nauðsynlegar séu.
Átökin í Nígeriu tog-
streita um æðstu völd
— en hún hefir og leitt til Jbess, oð ævo-
gamalt ættflokkahatur hefir blossað upp og
oð víðo eru hryðjuverk unnin
í frcttaauka í brezka útvarp-
inu í fyrrakvöld var sagt aö
nokkurrar bjartsýnl gætti nú
í Lagos, aösetri sambandsstjóm-
ar Nlgerlu, þrátt fyrir það aö
Biafrahersveitum hefir oröiö
mikiö ágengt, sbr. fréttirnar
um leiftursóknina, er Miövest-
ursambandsríklð var hertekið í
10 klst. lelftursókn, og aö ann-
ars staöar hafa Biafrahersveltir
sótt fram bæði norður og vestur
á bóglnn. Þessi bjartsýni í
Lagos viröist byggjast á því, aö
höfuðleiötogi manna af Yoruba-
stofni hefir hvatt tll hollustu
við sambandsstjómina.
Einnig var nokkuð rætt um
vanda þann, sem brezka stjóm-
in er í vegna innanlandsátak-
anna í Nígeríu, sem er brezkt
sambandsriki. Biafra-stjóm hefir
snúið sér til U Thants frkvstj.
Sameinuðu þjóðanna og beðiö
hann að sjá um, að stöðvaöar
verði vopnasendingar frá Bret-
landi, en af opinberri hálfu í
Bretlandi er lögö áherzla á, að
Bretland sé hlutlaust í deilunni,
og útflutningsleyfi þurfi fyrir
hergögnum, en leyfi fyrir her-
gögn til Nigeriu hefir ekki
verið veitt svo að neinu nemi.
Bent er og á, að enn Hafi ekk-
ert land veitt Biafra viöurkenn-
ingu sem ríki, enda virðist ekki
annað fyrir þjóðirnar að gera
eða ríkisstjómir þeirra en að
bíða til þess að sjá hver það
verður, sem skjöldinn ber að
loknum átökunum.
Hér veröur nú sagt nokkru
nánara frá því, sem gerzt hefir
að undanförnu, og stuözt viö
fréttir brezkra fréttaritara í
Nigeriu.
George Webber simar frá
Lagos (s.l. þriðjudag):
Horfast verður x augu við
tvær staðreyndir: í fyrsta lagi:
Victor Banjo ofursti hefir sett
sjálfan sig á valdastól í Mið-
vestur-sambandsríkinu, sem hef-
ir 2.5 milljónir íbúa.
í öðru lagi: Hann lýsti Miö-
vestur-sambandsríkið óháð sam-
bandsríkinu og einnig óháð
Biafra eða Austur-Nigeriu, sem
varð fyrst sambandsríkjanna til
þess að slíta sig úr • tengslum
við sambandsstjómina. í borg-
arútvarpinu í Benin tilkynnti
hann stofnun Miövestur-hers og
lögreglu.
Banjo hefir þannig meö töku
Miövestur-sambandsríkisins rek-
ið nýjan fleyg inn í samstarfs-
kerfið, sem sambandsríkiö
byggist á. — Sambandsstjómin
hefir nú „Banjo-byltinguna milli
sin og Biafra“. Allir þessir þrír
aðilar ráða yfir landsvæðum,
sem ná allt til sjávar.
En afleiöingamar fyrir hinn
volduga Hausa-kynflokk i
Norður-Nigeriu era þær að yfir
vofir sú hætta, að hafa ekki
samgöngur til sjávar eða til
olíulindanna — og veranna,
sem Biafra hefir á sínu valdi,
og til iðnaðarhéraöanna í vestri
á valdi sambandsstjórnar.
Það var Ojukwu höfuðleiðtogi
Biafra, sem hratt af stað töku
Miðvestur-sambandsríkisins,
með því að senda innrásarher
yfir Niger í vikunni sem leið.
Webber lýsir Banjo sem
„manninum í miðið", sem vilji
„líkjast enskum séntilmanni,
sem lesi sígild rit úti í garöin-
um sínum“. — En þessi foringi
innrásarhersins hefir nú í raun-
inni ekki aðeins snúizt gegn
Gowon, æðsta manni sambands
stjórnar, heldur og gegn Oju
kwu.
Banjo er af Yorubastofni og
mun, eins og bent var á i
fréttaaukanum í brezka útvarp-
inu, hafa treyst á fylgi Yoruba-
manna, þar sem hann er af
þeim stofni, en þær vonir kunna
að bregöast vegna þess aö höf-
uðleiðtogi Yorubamanna hvetur
til hollustu við sambandsstjórn-
ina sem fyrr var greint.
Webber segir, að augljóslega
sé í Nigeriu um aö ræöa tog-
streitu um æðstu völd í landinu
framar öðru, en þar næst og
einnig er rígurinn milli þjóð-
flokka sem ágreiningi veldur,
og ævagamalt kynþáttahatur,
sem aldrei hefir kulnaö alveg,
hefir blossað upp á ný, og fregn
ir berast úr öllum áttum um aö
hryðjuverk séu framin í hefndar
skyni, og bitni það á Hausa-
fólki, Ibo-mönnum og Yoraba-
mönnum.
Webber segir mikla andúð
gegn Ibomönnum í Lagos og
fari vélahersveitir um götur og
reynt sé að glæða trú manna á,
að herinn geti varið þá.
Ötgöngubann er í háskóla-
bænum Ibadan.
„í Nigeriu, sem til skamms tíma
var glæsilegasta sýnishom vel
heppnaðs stjómarfars blökku-
manna óttast menn frekari
blóðsúthellingar og nýjar bylt-
ingartilraunir í hernum“.
Landskjálftarnir i Suður-Frakklandi
Þannig var umhorfs í Arette, smábæ í Frakklandi, þar sem landskjálftar urðu nýlega. Franska stjórn-
in ákvað að reisa bæinn af nýju or nokkrum dögum siðar voru stórvirkar vinnuvélar komnar á vett-
vang til þess að ryðja burt húsarústum.