Vísir - 26.09.1967, Qupperneq 8

/
\
8
VÍSIR
(Jtgefandi: Blaðaútgátan vutm
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
AOstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingan Þingholtsstræti 1, simar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55.
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 Mnur)
Askriftargjald fcr. 100.00 á mánuOl innanlands
I iausasðlu fcr. 7.00 eintakið
Prents^iðjE V(si9 — Edda h.f.___________________
Athafnamenn
\f öllum þeim hörmungum, sem dundu yfir íslenzku
þjóðina Ú niðurlægingartíma hennar, var verzlunarein
okunin &ú versta, enda stóð hún lengst, hvorki meira
né minna en rúm 250 ár, ef hin hálfgerða einokun, eða
„fríverzlunin“ svo nefnda er talin með. Fyrir þá sem
nú lifa, er erfitt að gera sér í hugarlund, hve óskapleg-
ur fjötur einokunin var á allt frelsi manna og framtak.
Hún var meginorsök þeirrar örbirgðar, sem meirihluti
þjóðarinnar bjó við þessar löngu og myrku aldir.
Árið 1855, þegar verzlunin var að lokum gefin frjáls
markar þyí mikil og heillarík tímamót í sjálfstæðis-
baráttu þjóðarinnar. Að vísu leið enn langur tími þang
að til raunverulegt verzlunarfrelsi var komið á, í þess
orðs fyllstu merkingu. T. d. vantaði í lögin ákvæði um
að kaupmennirnir skyldu vera búsettir á íslandi, eins
og kveðið var á í verzlunarlögum Færeyinga, en eigi
að síður var hér um stórkostlega framför áð ræða frá
því sem áður var.
Ekki verður annað sagt en að íslendingar hafi verið
fljótir að átta sig á hinum nýju aðstæðum og nota sér
fengið frelsi. Það var þó engan veginn auðvelt verk,
því að þjóðin hafði hvorki fjármagn né skipakost til
þess að taka verzlunina að fullu í sínar hendur. En
það kom brátt í ljós, að þrátt fyrir aldalanga undir-
okun og örbirgð, leyndist með íslendingum stórhugur
og framkvæmdaafl. Miklir framfara- og athafnamenn
komu fram á sjónarsviðið, og sumir þeirra sigruðust
á erfiðleikum, sem fæstir mundu telja að unnt væri
að sigrast á í dag, með öllum þeim ráðum, sem síðan
eru komin til sögunnar.
Öll þjóðin stendur í mikilli þakkarskuld við þessa
brautryðjendur og marga, sem á eftir þeim komu.
Ýmsir þeirra voru jafnframt forgöngumenn um útgerð
og uppbyggingu atvinnulífsins í héruðum sínum. —
Sumir þeirra auðguðust sjálfir lítið á öllum umsvifum
sínum, en þeir vöktu hjá almenningi þá bjartsýni og
það traust á sjálfum sér og landinu, sem hann hafði
skort, og fordæmi þeirra varð öðrum, er síðar komu,
hvatning til stórra verka.
Þessi stórhugur og bjartsýni varð m. a. til þess, að
þjóðin eignaðist á skömmum tíma og á nú vel mennt-
aða og dugmikla verzlunarstétt, sem heldur uppi
merki frelsis og framfara á flestum athafnasviðum
þjóðlífsins. Og til skamms tíma hafa þau ævintýri ver-
ið að gerast, að ungir og efnalausir menn, með viljann
einan og bjartsýnina að veganesti, hösluðu sér völl á
\ vettvangi viðskiptalífsins, stofnuðu fyrirtæki, sem
uxu og blómguðust undir stjórn þeirra, veita fjölda
fólks atvinnu og viðskiptavinunum góða þjónustu. —
Það er þjóðinni mikill skaði þegar slíkir athafnamenn
falla frá á góðum aldri, frá mörgu óloknu verki, eins
og Sigfús Bjarnason, sem Vísir minnist sérstaklega í
. dag og þakkar margháttaðan stuðning og störf í stjórn
blaðsins. Verður sæti hans þar sem annars staðar
vandskipað.
v i s » R Þr úiudugui Z6. sapiember 1967.
Sigfús Bjarnason,
forstjóri — Minningarorð
t
Jþað vorn fæstir, sem höfðu trú
á því, að honum mundi lán-
ast aö „endurreisa" Vísi. Fjár-
hagur blaðsins hafði verið í
molum, mikill rekstrarhalli og
skuldir. En eftir langar vanga-
veltur margra um það, hvað
hægt væri að gera, kom hann
til skjalanna. Og það tókst með
undraverðum hraða að koma út-
gáfu blaðsins á heilbrigðari
grundvöll. Þ6 að fleiri hafi kom-
ið til, er ekki ofmælt, að Sigfús
Bjamason var aðalmaðurinn f
þessu átaki. Menn sögðu, að nú
hefði Slgfús reist sér hurðarás
um öxl, ætlað sér um of og á
þvf sviði, sem hæfileikar hans
mundu ekki njóta sfn. Hann
tranaði sér ekki fram, auglýsti
sig ekki, var koslnn varaformað-
ur blaðstjómarinnar. En hann
gerði þaö, sem aðrir höfðu ekki
ráðlð við. Það má með sannl
segja að afrek Slgfúsar aö koma
útgáfu rekstri þessa dag-
blaðs á réttan klöl, hafi staðfest
þann orðróm, að það blómgaöist
hvert það fyrirtæki, sem hann
tæki að sér.
Nú er þessi mikli kraftur horf
inn. Hann bognaði ei — en
„brotnaði í, bylnum stóra sein-
ast“.
Þegar mikill atorkumaður fell-
ur fyrir aldur fram, er harmur
kveðinn að okkur öllum. Við ls-
lendingar erum svo fáir ag við
megum svo illa við bví að missa
góða menn eða mlkil mannsefni.
Sigfús Bjamason er eitt af sér-
stæðum dæmum þeirra ágætis-
manna, sem brutust af eigin
rammleik frá fátækt til bjarg-
álna. Ef íslenzka þjóðin hefði
ekki átt slíka menn, þá hefði
henni aldrel auönazt að brjótast
áfram til þeirra framfara, sem
hún hefir gert.
Þegar við nú kveðjum Sigfús
Bjaraason, eftlr þann sára harm,
sem að okkur setur, þegar ekki
eldri maður er skyndilega burt
kallaður, verðum við þó að við-
urkenna, að slíkt áfall kemur
ekkl með öllu óvænt. Það var
einkenni Slgfúsar 5 unna sér
aldrei hvfldar og oft á tiðum
var vinnudagur hans miklu
lengri en nokkum grunar. Hann
hafðl jafnan mörg jám í eldin-
um og æði erilsamt í „smiðju“
hans.
Sigfúsar Bjamasonar verður
mikið saknað. Kona hans, þrír
synir og dóttir syrgja í hljóöi.
Samstarfsmenn og vinir harma.
En um minningu mannsins
stendur Ijómi. Hann reisti sér
varða f atvinnusögu lsndsins,
sem ungum mönnum mun verða
starsýnt á.
Jóhann Hafstein.
Vel sé þér vinur,
þótt vikirðu skjótt
Frónbúum frá
í fegri heima.
Ljós var leið þin
og lifsfögnuður,
æðra, eilífan
j.ú öölast nú.
annig kvað Jónas Hallgríms-
son um einn af íslands góöu
sonum. I dag kveöjum við Sig-
fús Bjamason, sem hvarf okkur
til fegri heima á miðjum starfs-
aldri, en hafði þó orkað meiru
á stuttri ævi en margir, sem
auðnast lengra lif.
Sigfús var fæddur að Núp-
dalstungu í Miðfirði árið 1913
og var því aöeins 54 ára er hann
leið. Hann stundaði nám við
Reykjaskólr en fluttist tæplega
tvítugur til Reykjavíkur, þar
sem hann stundaöi nám við
Verzlunarskóla íslands. —
Skömmu síðar hóf hann störf
hjá Kvöldúlfi hf., eða á árinu
1933. Þa. kynntist Sigfús öðrum
ungum og framsýnum manni,
Magnúsi Víglundssyni, og urðu
þau kynni til þess, að þeir fé-
lagar stofnuðu saman Heild-
verzlunina Heklu hf. árið 1933.
Á þessum tíma var efnahags-
lif hins vestræna heims í mol-
um og átti það jafnt við um
ísland, sem önnur lönd. — Má
segja að mikla bjartsýni hafi
þurft til að stofna nýtt félag
til almennra viðskipta á þess-
um erfiðleikatímum, en veldur
hver á heldur, og óx heildverzl-
un þeirra félaga skjótlega og
varð brátt umsvifamikið fyrir-
tæki. Nokkru seinna skildu leið-
ir þeirra félaga, þar eð Magnús
haslaði sér völl á öðru sviði, og
var Sigfús eftir það fram-
kvæmdastjóri og aðaleigandi
Heildverzlunarinnar Heklu hf.
til dauðadags.
Undir stjórn Sigfúsar hefur
það fyrirtæki vaxið og dafnaö
og er í dag eitt af stærstu inn-
flutningsfyrirtækjum landsins,
sem nýtur hvarvetna trausts og
virðingar. Vitnar það bezt um
hæfileika Sigfúsar á sviði fjár-
mála og viðskipta og er þó af
nógu að taka. Auk Heklu var
Sigfús aðaleigandi og stjórnandi
P. Stefánssonar hf. frá 1952 og
átti jafnframt sæti í stjómum
ýmissa fyrirtækja, sem hafa til
góðs notið glöggskyggni hans og
dugnaðar. Eitt þessara fyrir-
tækja var Reykjaprent hf., syst-
urfélag Blaðaútgáfu Vísis hf.,
en þetth félag hefur séð um
.rekstur Vísis nú um rúmlega
eins árs skeið.
Við, sem þessar línur ritum.
höfum átt sæti I stjórn Reykja-
prents frá stofnun félagsins með
Sigfúsi, og við tölum fyrir hönd
félaga okkar i stjórn fyrirtæk-
isins, þegar við hörmum fráfall
þess manns, sem bar næstum
einn hitann og þungann af þeim
störfum, sem fimm mönnum
voru ætluð. Kom þar fram sem
annars staðar óþrjótandi elja
hans og dugnaður. Störf Sigfús
ar einkenndust af velvilja og
góðum skilningi á aðstæðum
Hann var orðvar og nærgætinn
f umgengni við aðra og skýr i
hugsun. Starfsorka hans var ó-
venju mikil og beitti hann henni
stundum svo, að ætla mætti, að
það hafi stytt ævi hans. —
Verður skarð það, sem nú hef-
i verið höggvið í okkar röð
vandfyllt, og seint mun greidd
þakkarskuld dagblaðsins Vísis
við þennan forystumann þess.
Það er mörgum þungt
áfall að sjá svo skjótlega
á bak samstarfsmanns og vin-
ar. En þyngra er þó áfallið fyrir
eftirlifandi konu Sigfúsar, frú
Rannveigu Ingimundardóttur og
börn þeirra, Ingimund, Sverri,
Sigfús og Margréti. Þeim vott-
um viö innilega samúð og biðj-
um þeim styrks og gæfu um
ókomin ár.
Kristján Jóh. Krlstjánsson
Pétur Pétursson
t
Meðt. Sigfúsi Bjarnasyni for-
stjóra er stiginn fram at
þessum heimi maður fram-
gjam ~0 stórhuga, glögg-
skyggn á tölur og tækifæri.
skjótráður og mikilvirkur til
framkvæmda — einn þeirra sem
varla fá notið til fulls
meðfæddra hæfileika sinna
nema á sérstökum landnáms-
tímum, þegar straumur þjóðlífs
og athafna fellur ekki innan
fastra skorða, og meira reynir
á náttúrulega hugkvæmni en
langa þjálfun á skólabekk. Hún
er að vísu haldkvæm ,en stífir
á stundum broddinn af þeim
flugfjöðrum, sem á reynir, ef
hefja skal sig yfir umhverfi'sitt
og samtíð.
Sigfús Bjarnason var kominn
af ættum, sem segja má um að
átt hafi langlífi að kynföstu ein-
kenni, og féll því frá langt
um aldur fram, ef miðað er við
þá ættmenn hans, sem af meiri
spamaði hafa haldið á lífsorku
sinni. Hann brenndi lífskveik
sinn frá báðum endum eins oi’
komizt er að orði meðal Eru/i'
saxa, og þvi er sá nú 'pronni-
þótt gildur væri og úr goðu
efni.
Sigfús heitinn fæddist i Núps-
dalstungu i Miðfirði 4. maí 1913
elztur af átta bömum hjónanna
Bjama Bjömssonar og Margrét-
ar Sigfúsdóttur. Var faöir