Vísir - 24.04.1968, Blaðsíða 6
6
VI S I R . Miðvikudagur 24. april 1968.
VÍSIR
Otgefandi: Reykjaprent hf,
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Símar 15610 og 15099
Afgreiðsia: Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuði innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda hf._________________________
Horft móti sumri
Sumardagurinn fyrsti er á morgun. Að baki er vetur,
sem hefur verið íslendingum að mörgu leyti afar and-
stæður.
Náttúruöflin hafa valdið óvenju miklu tjóni, eink-
um síðari hluta vetrarins. Veturinn hefur verið lang-
ur og snjóþyngsli hafa hindrað samgöngur tilfinnan-
lega. Vatnselgur og flóð hafa skemmt og eyðilagt
mannvirki. Ofsaveður hafa verið þrálátari en undan-
farin ár og valdið mannskaða oftar en einu sinni.
Vetrarvertíð hefur verið í svipaðri lægð og hún var
í fyrra. Og verðlag á útflutningsafurðum okkar hefur
fremur lækkað en hitt. Þetta hefur aúkið þá erfið-
leika, sem efnahagslífið var komið í fyrir veturinn.
Og svo kom verkfallið í marz, sem olli þjóðinni tjóni,
sem reikna má í hundruðum milljóna króna.
Þegar á allt þetta er litið, verður varla annað sagt,
en þjóðin hafi staðið sig nokkuð vel í lífsbaráttu vetr-
arins. Hún hefur unnið varnarsigur í baráttunni við
hin óhagstæðu ytri skilyrði. En hún mun varla kveðja
veturinn með miklum trega. Miklu fremur mun hún
fagna sumrinu innilegar en oft áður.
Sumarkoman kveikir nýjar vonir. Þeir, sem fyrir
nokkru voru svartsýnir og töldu allt á hverfanda
hveli, eru nú að rétta úr sér og fá móðinn á nýjan leik.
Atvinna fer vaxandi og framleiðsluhjólin snúast hrað-
ar og hraðar. Við verðum áþreifanlega vör við þessi
umskipti á öllum sviðum, jafnvel í andlitum fólksins,
sem við mætum í Austurstræti.
í sumar byrjar aftur hið árlega síldarhappdrætti
þjóðarinnar. Vonandi tekst þeim, sem þar starfa, að
mæta nýjum veiði- og vinnsluaðstæðum á þann hátt,
að árið verði metaflaár. Þetta er óvissasti liður efna-
hagslífsins og um leið einn af hinum mikilvægustu.
Við vonum öll, að atvinnuvegirnir verði í sumar færir
um að taka við meginþorra þeirra starfskrafta, sem
bætast jafnan við á hverju sumri, svo að verðmæta-
sköpunin megi verða í hámarki. Og vonandi mun
hreyfingin, sem nú er að rísa til eflingar íslenzkum
iðnaði, verða öflug og þung á metunum.
Margar milliríkjaráðstefnur verða haldnar hér í
sumar. Vegur landsins á því sviði fer sífellt vaxandi.
Þessir fundir fjölga stöðugt vinum íslands meðal er-
lendra þjóða. Við vonum, að fundir þessa sumars verði
enn til að treysta stöðu íslenzku þjóðarinnar á al-
þjóðavettvangi, svo að vaxa megi öryggi hennar fyrir
því að geta stundað hugðarefni sín í sátt og friði við
aðrar þjóðir.
Og nú eiga flestir sumarleyfi framundan. Þá geta
menn hresst sig á líkama og sál eftir drunga vetrarins.
Sumarkoman er því fagnaðarefni á margvíslegan hátt,
og engin furða, þóttíslendingar fagni sumri með sér-
stökum hátíðisdegi
Vísir óskar öllum landsmönnum gleðilegs sumars.
)
Hvað er að
gerast
í málum
Nigeriu?
Breytt viðhorf Afríkuríkja til sjúlfstæðis Biufra
Hinn 30. þ. m. er ár liðið frá
þvi er þáverandi heraaðarlegur
Iandstjóri Austur-Nigeriu, Oju-
kwu ofursti, lýsti yfir sjálfstæði
landsins, og að hún héti hér eft-
ir Biafra. Leiddi það til borg-
arastyrjaldar og á liðnum mán-
uðum heflr barátta Biafra-
manna fyrir sjálfstæðinu orðið
æ erfiðari, jafnvel örvænting-
arfyllrl en án uppgjafaranda og
án þess að trúin glataðist með
öllu, að tilganginum með bar-
áttunni yrði náð.
Þótt leikurinn hafi færzt yfir
til Biafra eru þó mikilvægir
bæir enn á valdi Biaframanna
og sambandshersveitir, sem i
Iandinu eru eru hvergi óhultar
um, sig. Við og við fréttist um
nýja sókn af þeirra hálfu, en
það er bið á fréttum um stór-
sigra.
En í seinni tíð hefir þess
orðið vart æ tíðara, að eitthvað
er að gerast. Alþjóða kirkjuráö-
ið, einstök Afríkuríki og sam-
tök hafa reynt að beita áhrifum
sínum til þess, að samkomulags
umleitanir yrðu hafnar. En um
það náðist ekki eining, vegna
þess að alltaf var eitthvað þær
varðandi, sem ekki var hægt að
koma sér saman um.
Nú mun margur spyrja hvort
að nú sé um einhverja „diplo-
matiska“ tangarsókn að ræða,
þar sem nær samtímis fréttist
að einn af ráðherrum sambands-
stjómar fari til fundar viö Pál
páfa í páfagarði, annar á fund
brezkra ráðherra, og Mobuto
forseti Kongó til Ghana, og til-
gangurinn sé vitanlega að reyna
að koma því til leiðar að vopna-
hlé verði gert og byrjað að
semja.
Ýmislegt annað hefir líká
vakið athygli seinustu daga.
Nyerere forseti Tanzaniu tók
sig allt f einu til og viðurkenndi
Biafra — og varð Tanzania
fyrsta land heims til þess aö
viðurkenna hana. Þess má geta,
að hér var kennt um kínversk-
um áhrifum, en Kínverjar eru
að leggja jámbraut fyrir Tan-
zaniu og styðja þær fram-
kvæmdir með lánum, en Kinverj
um væri það áhugamál, að
hnekkja áhrifum Rússa f Afríku
iöndum, en sovétstjórnin er
sögð hafa veitt sambandsstjóm
Nigeriu hemaðarlega aðstoð
(flugvélar). Að þessu vék
Kenneth Kaunda forseti Zam-
biu í gær, og sakaði hann bæöi
Sovétríkin og Bretland um að-
stoð við sambandsstjóm Niger-
iu. Kaunda sagöi, að þessar
ríkisstjórnir ættu að gera sér
ljóst, að Biafra yrði aldrei sigr-
uð meö vopnum.
Og þá er ekki úr vegi að
minnast á, að forseti Fflabeins-
strandarinnar, Boigny, hrósaði
f gær Nyerere fyrir djörfung
og stjómmálavizku með því
að lýsa yfir viöurkenningu á
Biafra, en að vísu boðaði hann
ekki að svo stöddu viðurkenn-
ingu af hálfu Fílabeinsstrandar-
innar.
Þarna eru þá komin þrjú
Afríkuríki, sem greinilega eru
öll vinveitt Biafra sem sjálf-
stæðu ríki, og ekki að vita nema
fleiri komi á eftir.
Er það þessi breyting á við-
horfi Afríkuríkja, sem veldur’
að Nigeriustjórn sendir ráöherra
í Vatikanríkið og til Lundúna til
viðræöna? Eitthvað er aö ger-
ast og það mun brátt koma í
ijós hvert vindurinn blæs.
Kenneth Kaunda
- forseti Zambíu.
I grein, sem ég eitt sinn las
um atburðina 30. apríl, er Aust-
ur-Nigeria lýsti yfir sjálfstæði,
var rætt um þaö sem atburö,
er ekki þyrfti aö vekja neina
furðu, aö Biafra lýsti yfir sjálf-
Biafra og nágrannalöndin.
stæði, því að Nigeria, fólks-
flesta ríki Afríku, með 57 millj-
ónir, hafi ekki haft eðlileg skil-
yrði til þess að sambandsríki
geti þrifizt þar á þeim gmnd-
velli, sem það var stofnað. En
þetta land — 900 þúsund fer-
kílómetrar aö fiatarmáli eða
álíka og flatarmál Frakklands
og Spánar samanlagt — varð
sjálfsætt 1963, og þrátt fyrir
augljóslega veikar sambands-
máttarstoöir var litið á sam-
bandaríkið Nigeriu sem fyrir-
myndarríki öðrum blökkum
Aríkuþjóðum til fyrirmyndar.
Nokkuð voru þó stoðimar
treystar með skiptingu i fjóra
landshluta: Vestur-, Miðvestur,
Norð- og Austur-Nigeriu.
Þótt íbúatalan sé um 57
milljónir samkvæmt ágizkunum
veit í rauninni enginn með vissu
um tölu landsmanna og það eru
ekki nein þjóðeraisleg tengsl
milli þeirra, sem landiö byggja,
og þeir tala hvorki fleiri né
færri en 230 tungumál. Og trú,
trúarsiðir og venjur skilja en
sameina ekki.
Biafra var ekki innlimuð í
Nigeriu fyrr en 1914, og hafði
til þess tíma tilheyrt ýmsum
enskum nýlendufélögtnn (cor-
porations), seinast The Royal
Niger Company.
í samanburði við önnur Afr-
íkuiönd má Biafra heita tiltölu-
lega lítið land — það er á stærð
við Island, — íbúatalan um 14
milljónir og flestir af stofni
Iboa eða 11 milljónir, en Iboam-
ir eru um margt sérkennilegir
og hgfa stundum verið kallað-
ir „Gyðingar Afríku."
í fyrrakvöld var haft eftir dr.
Ripo sem fyrr var nefndur og
kominn var til London til við-
ræðna, að nú „hillti undir sam-
komulag“ og vonandi rætist sú
spá.
A. Th.