Vísir - 19.07.1968, Blaðsíða 1
Fyrsta kuml, sem
< m í
Árbær er sífellt meira að líkjast bárujárnshúsi.
mannaeyjum
— Fornmabur með rafmagn og vatnsveitu
Svona er Árbær algjör ómynd
— sogð/ Lárus Sigurbjörnsson um breytingarnar á bænum
Við Skansinn í Vestmanna-
éyjum komu upp mannabein,
bégar verið var að grafa fyrir
••"t.nsleiðslu. Gísli Gestsson safn
^örður á Þjóðminjasafninu héit
begar í stað til Eyja til að at-
'•>nga bennan fund.
Upp úr jörðinni hafa komið
Hauskúpa og lærleggur og upp-
'••andleggsbein, er ekki fráleitt
•*ð ætla, að bein þessi séu sfðan
úr heiðni, bar sem einnig hafa
Homið upp spjótsoddur og hnff-
nr.
Gísli Gestsson tjáði blaðinu, að
erfitt hefði verið að sjá nokkuð
um aldur grafarinnar, vegna þess
að jarðrask hefur verið þarna áður,
vegna lagningar rafmagnskapals.
Fundurinn er fremur fátæklegur,
en merkilegur vegna þess að þetta
er fyrsta kuml, sem finnst í Vest-
mannaeyjum. Maðurinn hefur ver-
'ð grafinn þarna kistulaust, og hef-
ur að líkindum legið á bakinu og
=núið andlitinu í vesturtt.
Nú er unnið aö því að hreinsa
upp beinaleifarnar, sem síðan
verða fengnar Jóni Steffensen
til rannsóknar. Járnaleifarnar
verða einnig hreinsaðar upp og
rannsakaðar nánar.
Gísli Gestsson safnvörður sagði,
að erfitt væri að gera sér grein
fyrir, hvort líklegt væri að finna
fleiri fornleifar í námunda við
þennan stað. enda hafa töluverðar'
framkvæmdir verið þarna i ná-
grenninu. En hann taldi aftur á
móti, að það hefði ekki haft neinar
sérstakar afleiðingar, að búið var
að hrófla við beinunum, þegar sér-
fróðir menn komu á staðinn.
„Svona er bærinn ómynd, al-
gjör ómynd“, sagði Lárus Sig
urbjörnsson í viðtali við Vísi
í morgun um Árbæ. Breyting
sú hefur verið gerð á, að bú-
ið er að setja á bæinn nýtt
bárujárnsþak, og hefur það
vakið athygli vegfarenda.
„Þetta bárujárn, sem verið
er að setja núna er nýtt báru-
járn og við höfum ekki áhuga
á því“, sagði Lárus. „Báru-
járnið frá 1882, elzta báru-
járnið er allt öðruvísi, hnaus-
þykkt og ef varðveita ætti
bæinn eftir upprunalegri
mynd frá þeim tíma ætti
gamla bárujárnið að vera á
honum“.
Lárus skýrði ennfremur frá
því að allt frá 12. öld fram til
1880 a.m.k. hafi veriö torfþak
á Árbæ og telur hann það hrein-
ustu ómynd að veriö sé aö end-
urreisa bæinn frá fátæklegasta
tímabili hans, eða þegar Margrét
Pétursdöttir var orðin ekkja og
efnalítil.
Sagðist Lárus eiga eftir að
koma með mótmæli þar sem
þessi endurbygging væri þvert
ofan í þá áætlun er hann, sem
minjavörður hafi haft um bæ-
inn. Finnist sér að fyllsta sam-
ræmi ætti að vera milli torfbæj-
anna, sem geymdir séu uppi í
Árbæ og þeir aðskildir frá bæj-
arhúsunum með bárujárnsþök-
um. Torfbæirnir væru einnig
meira aðdráttarafl fyrir ferða-
mann, meiri segull, en þessi ný-
lunda, sem tekið væri upp á nú.
Stofínni bifreið ekið á þrjú
hás og ijósastaur
— Meintur ókumadur fannst ólvaður og slasaður i Aðalstræti
Mjög harður árekstur varð
um kl. 4 í nótt, er bifreið var
ekið á Herkastalann á mótum
Aðalstrætis og Suðurgötu. Öll
bönd berast að því, að ökumað-
ur bifreiðarinnar, sem var stol-
in, hafi verið drukkinn, en rann-
sókn málsins stóð enn yfir og
því ekki unnt að fullyrða um
það á þessu stigi þess. Er lög-
reglan kom á vettvang stuttu
síðar fann hún ölvaðan og slas-
aðan mann rétt hjá bifreiðinni
og hafði honum tekizt að kom-
ast dálítið frá. Sá kveðst hafa
verið farþegi. Hann liggur nú
með svöðusár og heilahristing á
Landspítalanum. Leigubifreiðar-
stjóri, sem var f akstri þama,
kvaðst aftur á móti aðeins hafa
séð einn mann koma út úr bif-
reiðinni.
Bifreiðinni var fyrst ekið á tröpp-
urnar við verzlun Silla og Valda í
Aðalstræti, síðan á kjallarahandrið
hússins nr. 12 við Aðalstræti, þá
á ljósastaur á gatnamótum Suður-
götu og Aðalstrætis og síðan lenti
bifreiðin á Herkastalanum við
inngöngudyr.
10. síða
ísland komið í A-riðil
á stúdentamótinu
Menntamálaráðherrarnir í morgun: Frá vinstri: Gylfi Þ. Gíslason, Helge Larsen (Danm.)
Kjell Bondevik (Noregi), Sven Moberg (Svíþjóð) og Heikki Hosia ráðuneytisstjóri og fyrr-
verandi menntamálaráðherra Finnlands.
íslendingar komust í A-riðil á
stúdentamótinu f Ybs í Aust-
Dómur Eystrí-landsréttar í haust
sagði danski menntamálaráðherrann i upphafi
menntamálaráðherrafundar Norðurlanda
„Mér þykir Ieitt, að geta
ekki sagt ykkur nákvæma
dagsetningu“, sagði danski
menntamálaráðherrann í við-
tali ,við VÍSI f morgun, við
upphaf fundar norrænu
menntamálaráðherranna, þeg
ar hann var spurður um það
hvenær vón myndi vera á
handritunum heim. „Eystri
landsréttur mun taka málið
fyrir í ágúst eða september
og lýkur því væntanlega, síð-
an fer málið til hæstaréttar“.
Þá sagði danski menntamála-
ráðherrann að úrskurður rétt
anna myndi ekki hafa nein á-
hrif á þá ákvörðun dönsku
ríkisstjórnarinnar, að afhenda
íslendingum handritin.
Niðurstöðu Eystri landsréttar
mun verða beðið með eftirvænt-
ingu þar sem hann dæmir um
það hvort Árnasafn á að fá
bætur frá dönsku ríkisstjórninni.
Þá spuröi Vísir sænska
menntamálaráðherrann Sven
Moberg, að því hvað hann
myndi vilja segja um þingkosn-
ingarnar, sem fram fara í Svl-
þjóð í haust.
„Ég er mjög bjartsýnn og
sömuleiðis er allur jafnaðar-
mannaflokkurinn mjög bjart-
sýnn á úrslitin."
Á fundinum voru einnig
staddir frá hinum Norðurlönd-
unum þeir Kjell Bondevik,
menntamúlaráðherra Noregs og
>- 10. síða.
urríki, en kepnni er nú lokið í und
anúrslitum. Fengu Islendingarnir
þar 11 vinninga af 16, töpuðu i
í fyrstu umferð fyrir Englendingum,
I li/2 á móti 2Vi. en unnu síöan íra
i 3 á móti 1 og Dani 3 — 1 og síðan
i Svía i fjórðu umferðinni 3*4—l/2.
; í fréttabréfi frá Birni Theódórs-
i syni, sem er einn varamannanna í
! stúdentaskáksveitinni, segir að allt
í hafi gengið að óskum til þessa.
' Skákmennirnir búa í húsi, sem nota
á fyrir elliheimili og er nýbyggt.
j Ybs er um 5000 manna bær, eh að
I auki eru þar um 200 geðveikissjúkl
‘ ingar á gríðastóru hæli. Teflt er
; í nýju húsi og mjög vistlegu, Stadt
halle.
! íslendingar mæta sterkustu skák
þjóðum heims í A-riðlinum, þar
á meðal væntanlega Rússum og
Englendingum, en tvær sveitir úr
hverjum riðli undanúrslitanna, sem
eru fimm talsins, lenda í A-riðli og
keppa þar því tíu sveitir.