Vísir - 01.08.1968, Blaðsíða 6

VÍSIR . Fimmtudagur 1, ágúst 1968.
TONABIO
Islcnzkur texti.
(Return of the Seven)
Snilldar vel gerð og hörku-
spennandi, ný amerísk mynd
í litum og Panavision.
Yul Brynner.
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð innan 14 ára.
STJÖRNUBÍÓ
Dæmdur saklaus
Islenzkur texti.
Ný, amerlsk stórmynd með
Marlon Brando
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuö börnum innan 14 ára.
í S5 3 lífc
41985
ÍSLENZKUR TEXTI.
Hörkuspennandi, ný, amerisk
kappakstursmynd í litum og
Panavision.
Sýnd kl. 5,^5 og 9.
Bönnuð börnum innan 12 ára.
LAUCARáSBÍÓ
Æ vintýramaðurinn
Eddie Chapman
(Triple Cross)
íslenzkur tezti.
Endursýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð bömum innan 12 íra.
BÆJARBÍÓ
Beizkur ávöxtur
(The Pumpkin Eater)
Frábær amerísk verölauna-
mynd, byggð á metsölubók P.
Mortimer, 'með Cannes-verð-
launahafanum Anne Bancroft
í aöalhlutverki, ásamt Peter
Finch og James Mason.
Islenzkui texti.
Sýnd kl. 9.
Síðasta slnn.
Bönnuð bömum.
Visindamenn rannsaka samband tann-
skemmda og annarra sjúkdóma.
Tj’ins og þeir hafa heyrt, sem
fylgjast með fréttum, var
frá þvf sagt í sambandi við
vatnslögnina til Vestmannaeyja
— það mikla og þarfa mann-
virki, sem marka mun tímamót
úti þar að efni nokkm „fluor“
eða réttara sagt „fluoride" yrði
blar.daö í vatnið, til vemdar
tönnum hinna yngri Vestmanna
eyinga. Efni þetta hefur ekki
nein áhrif á bragðgæði vatns-
ar lækningaaögerðir nauðsynieg-
ar. Tannglerungurinn er harö-
asta bein f líkamanum, en um
leiö er því þann veg fariö meö
glerunginn og tannbeinið, að það
hefur ekki þann hæfileika, eins
og önnur bein líkamans, að end
urnýjast af sjálfu sér. Bein-
brot grær, jafnvel fram á elli-
ár, tannskémmd — jafnvel í
unglingum — er óbætanlegt inn
anfrá, þar verða ytri aðgerðir
Fluoride tanngarðahylki—nýtt
verndartæki gegn tannskemmd
ins, að fullyrt er, en þaö þykir
óvefengjanlegá sannað að þaö
sé hin bezta vörn gegn hvers
kyns tannskemmdum.
Það mun hafa verið banda-
rískur vísindamaður, dr. Dean
að nafni, starfsmaður heilbrigð-
ismálaráöuneytisins vestur þar,
sem fyrstur komst að raun um
■þessa tannverndandi eiginleika
fluoridsins. Efni þetta er frá
náttúmnnar hendi blandað í
vatn á vissum landssvæðum f
Bandarfkjunum, og dr. Dean
þóttist veita því athygli, aö á
þeirri svæömn hefðu börn og
fullorðnir merkilega óskémmd-
ar tennur, samanborið við fólk
á þeim svæðum, þar sem ekkert
fluoride fyrirfannst f neyzlu-
vatninu, án þess þó að nokkur
munur væri á fæðu fólksins eöa
„munnhreinlæti". Frekari rann-
sóknir hans og starfsbræðra
hans leiddu f ljós að þetta var
rétt athugað — fluoridið hafði
styrkjandi áhrif á tennurnar,
einkum tannglerunginn. Rann-
söknir vísindamanna á seinni ár-
um hafa sannað þetta æ betur,
og nú hefur sá háttur vfða verið
upp tekinn, að blanda fluoride f
neyzluvatn manna, þar sem það
er ekki fyrir frá náttúrunnar
hendi. Rannsóknirááhrifumþess
á tennur barna í héraði einu i
New York fylki eru taldar
sanna, að dregið hafi úr
skemmdum svo nemi 80% eftir
að fiuoride var biandað f nevzlu
vatn þar, samanborið við það
sem áður var.
Segja má að í sambandi við
þessa uppgötvun hafi tannlækn-
ingar beinzt inn á nýja braut,
og nú sé megináherzla lögð á
tannvernd, til að koma f veg
fyrir að tannskemmdir geri bein
að koma til, og kannast allir
við það, svo ekki þarf að lýsa
þeim nánara. En þannig bætt
tönn, verður samt sem áður
aldrei heil eftir sem tönn, og
svo er það allur kostnaðurinn
og „sársaukinn". Eina gagngera
ráöið er þvl að koma í veg fyr-
ir að tenpumar skemmist og
þarfnist viðgerða. Fluorideblönd
un í neyzluvatnið er eitt sporið
f þá átt, aukið hreinlæti og um
hirða annaö og ef til vill ekki
þýðingarminna.
En það er ekki alltaf auðvelt
aö blanda fluoride i néyzluvatn,
og á stundum, sé um rennandi
vatn að ræða, ár og læki, má
það heita ógerlegt. Sumpart þess
vegna, sumpart til að ná betri
árangri heldur en með íblönd-
uninni, hafa tannverndarstofnan
ir vestur f Bandaríkjunum nú
iátið hefja framleiöslu á tæki
nokkru, sem athyglisvert er aö
kynnast. Þetta er eins konar
tanngarðahylki úr plasti og
klætt svampi að innan. I svamp-
inn eru svo látnir drjúpa nokkr
ir dropar af fluorideblöndu, en
að því loknu setur viðkomandi
hylkið upp f sig, utan um báða
tanngaröana, og heldur þvf þann
ig f nokkrar mínútur. Þegar
hann svo tekur það út úr sér
aftur, hafa tennurnar f báðum
gómum fengið nægan dag-
skammt af styrktarefni sfnu,
fluoride — auk þess sem tryggt
er, að það hafi komizt f raun-
verulega snertingu við tanngler
unginn. Er talið að þetta sé enn
öruggara verndarráð en aö
blanda efninu í neyzluvatnið, og
mun áhrifameira en aö blanda
þvi f tannsápuna, eins og mjög
er auglýst að minnsta kosti.
Þetta veröur að vfsu nokkur
stofnkostnaður á hvern ein-
stakling, en þeir vísindamenn,
sem að gerð tækisins standa,
fullyröa að hann nemi ekki
nema iitlum hluta þess kostnað-
ar, sem tannskemmdimar hafa
f för með sér.
Um leið vinna vissar vísinda
stofnanir f Bandarfkjunum kapp
samlega að þvf nú, að rann-
saka samband tannskemmda og
lífefnafræöilegra breytinga f
líkama mannsins, sem þeim býð
ur f grun vestur þar að hafi
ýmsa sjúkdóma f för meö sér.
Þeir vilja og fá þeirri spumingu
svarað, hvort sýkill sá. sem eink
um er valdur að tannskemmd-
um, dveljist aö staðaldri i munni
mannsins. eöa hvort hann sé að
vífandi, ef til vill eitthvað í
ætt við veirur og þess háttar
meinvætti. Þá fara fram rann-
sóknir á áhrifum fæðunnar, eink
um breytts mataræðis, á við-
námshæfni tannanna, og bendir
þegar margt til þess. að margt
merkilegt og óvænt muni koma
f Ijós í sambandi viö rannsókn
þessa.
HÁSKÓLABÍÓ
HAFNARBÍÓ
Skartgripaþjófarnir ! Leyniför til Hong-Kong
(Marco 7)
Sérstök mvnd, tekin í Eastman
litum og Panavision. Kvik-
myndahandrit eftir David Os-
born. — Aðalhlutverk:
Gene Barry
Elsa Martinelli
Islenzkur texti.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.,
Bönnuð innan 14 ára.
Spennandi og viðburðarfk, ný,
Cinemascope litmynd með:
Stewart Granger
Rossana Schiaffino
Islenzkur texti.
Bönnuð innan 16 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
4 Y J A BÍÓ
Uppvakningar
(The Plague of the Zombies)
Æsispennandi, ensk litmynd
um galdra og hrollvekjandi aft
urgöngur.
Diane Clare
Andre Morell
Bönnuð yngri en 16 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
GAMLA BÍÓ
Mannrán á Nóbelshátið
(The Prize)
með Pau) Newman.
Endursýnd kl. 5 og 9.
íslenzkur texti.
Bönnuö innan 12,ára.
AUSTBBBÆJARBIO
LOKAÐ
vegna sumarleyfa