Vísir - 10.10.1968, Blaðsíða 9

VTSTK . rtmmtndagnr 10. okfðber 1968.
• VIÐTAL
DAGSINS
1
er v/ð Svavar
Kristjánsson
veitingamann
jyjargir bafa orð á því að þjóð
menning komi fram í um-
gengnisháttum fólksins, og þá
ekki *ízt á því sviði, þar sem
hætta getur verið á, að hófleysi
vaidi böli.
Nú væri sjálfsagt mjög ákjós
anlegt, ef útiloka mætti allt slíkt
En er það framkvæmanlegt?
Heyrt hef ég þá sögu aö mað
ur nokkur hafi glatað aleigu
sinni í fjárhættuspili á einni
nóttu. — Skyldum við þá
þess vegna brenna öll spil?
— Islendingar drekka fyrir
hundruð milljóna af áfengi ár-
lega og vel er fyrir því séð, að
það innihaldi ekki allt of lítið
alkóhól, svo að áhrif hófleysis-
ins verði sem mest.
Ýmsir hafa hom í síðu vín-
veitingastaða og þá jafnvel lát
ið í ljós hve drykkja þar sé
dýr.
— En verður drykkja nokkurs
staðar jafndýr og þar sem hún
færist inn á heimili og i fjöl-
skyldulífið.
Og teljist ekki fært aö útrýma
áfengi, sem ég hygg að veröa
Svavar Kristjánsson.
við mig og af henni læröi ég
margt sem síðar hefur orðið
mér gagnlegt svo betur mætti
fara.
— Og þá erum við komnir að
Hábæ, þar sem Svavar nú er
I húsbóndi. —
A/rið tveir, ég og Hreiðar sonur
minn stofnsettum þennan
stað. Að vísu hafði hér áður
haft veitingarekstur Kristján
Sigurðsson en aðeins skamman
tíma og mjög í ööru formi. Við
breyttum í svokallaðan kínversk
an veitingastað, en slíkir staðir
em í flestum borgum heims og
mjög vinsælir. Til að byrja með
fengum við tvo kínverska mat-
reiðslumenn og einn framreiðslu
mann. Létum svo búa salar-
kynni í kínversku formi og
höfðum á boðstólum kínverska
rétti og svo er ennþá.
— Hvemig hefur þessu veriö
tekið?
— Mjög vel, ekki sízt af út-
lendingum, t.d, held ég að flest
sendiráð og klúbbar erlendra
manna hafi borðað hér. Einnig
hef ég orðið var við að ýmsir
íslendingar venja hingað komur
sínar í hátíðlegu tilefni. Þó eru
aðrir sem finnst þetta lítt boð-
legt og fella sig ekki við veit-
ingarnar. En þannig mun þaS^
vera í fleiri tilfellum, að einn
lofar það sem annar lastar. Til
þessa tíma hefur þó aðsókn ver
ið fullkomlega eins og hægt hef
ur verið að anna og þótt einhver
??
Að mörgu er að hyggja"
mundi erfitt þá sýnist auðsætt
að leita að þeim leiðum, sem
líklegastar væru til aö draga
úr þeirri ómenningu, sem það
skapar í umgengisháttum allt of
margra.
Og margir munu samdóma
um það að vel rekinn vínveit-
ingastaöur sé mjög með öðru
sniði en ýmsar þær holur, þar
sem rasspeladrykkjan viðgengst.
Og fyrir ungt fólk munu slík-
ir staðir mestu bölvaldarnir, því
að yfirleitt fær það ekki að-
gang þar sem Ieyfi er veitt til
meðferðar áfengis.
Væntanlega stuðlar aukið í-
þróttauppeldi íslenzkrar æsku
að bindindissemi og hófsemk og
hin stóru og dýru félagsheimili
gegni þar jákvæðu hlutverki.
— En það getur líka verið nota-
legt þeim, sem ekki skynja
sér til þæginda bítlastrengleik-
ana í dag, að eiga kost á ein-
hverju homi til að rabba um
daginn og veginn án ónæöis
eða umsvifa.
-O—
Cvavar Kristjánsson er fædd-
* ur að Stóru-Gröf í Borgar-
firði og ólst þar upp til 13 ára
aldurs.
— Móðir mín Jónína Jónsdótt
ir er Reykvíkingur. Mér finnst
nóg að segja, að faðir minn
hafi heitið Kristián þvi að hann
stakk af þegar hann vissi að ég
var á leiðinni og ég hef aldrei
séð hann. —
Þegar ég hafði lokið vist
minni í Stóru-Gröf. fór ég hing
að suður ti! Reykjavíkur en þá
var miög erfitt um vinnu. Þó
•t ég að á Hótel Borg sem
ungþjónn os í raun og veru var
bað sú eina leiö sem ég sá
færa til sjálfstæðs atvinnurekstr
ar í framtíðinni, því að sök-
um fjárskorts var mér lokuö
leið til verzlunarnáms, en á því
hafði ég talsverðan áhuga. Á
Hótel Borg byrjaði ég svo sem
némi í maí 1931, var þar í þrjú
ár og svo eitt ár á skipum.
Fylgdi ég þá Frímanni Guðjóns
syni, sem starfað hafði á Borg
inni, en geröist svo bryti á
Gullfossi.
Á skipunum var ég í sex ár,
fyrst á Gullfossi og síöast á
Dettifossi. Þarnæst fór ég eitt
ár í Valhöll, sem yfirþjónn hjá
Jóni bónda á Brúsastöðum, er
þá rak þar veitinga- og gistihús.
Mér fannst gott að umgangast
Jón og á frá þel i tíma margar
góðar minningar. — Þó vil ég
segja það, aÖJóhannes Jósefsson
hótelstjóri á Borg og frú Karó-
lína Jósefsson, eru þeir beztu
yfirmenn, sem ég hef kynnzt, því
þar var maður alltaf viss um
hvað maður mátti og hvað ekki.
Það var engin hálfvelgja á hlut-
unum, og tel ég það hverjum
manni gott, sem vill vaxa til
manns að kynnast því viöhorfi
húsbænda.
— Þegar ég kom frá Valhöll
fór ég í Ingólfskaffi. Þá var
heimsstyrjöldin skollin á og
brezkt setulið setzt að á íslandi.
— Skanaði það vandámál á
þessu sviði?
— Nei, ekki hvað mig snerti,
því að frekar get ég sagt aö
þau kynni yrðu mér hagkvæm.
Ég kyr’*’tist verkfræðingum, sem
vildu fá mig í fílag með sér
sem verktaka. og út frá þeim um
ræðum var stofnað hlutafélagið
Axel Sveinsson og Co hf.
Þetta félag tók að sér alls
konar byggingaframkvæmdir
svo sem hermanna og verka-
mannaskála, ennfremur sjúkra-
hús austur á Seyðisfirði. en
stærsta verkefnið var þó Reyk*a
víkurflugvöllur. Á tímabili mun
um við hafa haft um 600 manns
i vinnu. Þessi samvinna milli
okkar * lendinga og Bretanna
gekk vel og viö urðum aldrei
varir við að þeir vildu yfirganga
okkur eða spila sig sem herra-
þjóð, og eftir að Ameríkumenn
komu fann ég enga breytingu á
því viðhorfi.
Tjegar maður er kominn út í
veitingastarfið og búinn að
fást við það nokkurn tíma, þá
er eins og maður verði háður
því, án þess þó að vera á
nokkurn hátt öruggur um betri
útkomu fjárhagslega en af ýmsu
öðru sem til greina gæti komiö
að taka sér fyrir hendur.
— Hvað er það þá sem laðar
menn að starfinu?
— Það er tilbreytingaríkt. —
Maður kynnist mörgum. Ég hef
oft reynt að hætta en alltaf lent
í sömu vör aftur. Jafnvel þótt
gestina skorti stundum hátt-
vísi og geti skapað örðugleika,
þá hefur maður gaman af að
sigrast á þeim erfiðleikum. —
Sjómenn segia að lygna sé ekki
við állra hæfi. —
— Þegar styrjöldinni var lokið
var verktakafélagið leyst upp.
Þá tókum við tveir saman Kol-
viðarhól þar var góður rekstur
aö vetri til, en sumrin voru erf-
ið, því enda þótt þar dveldu
jafnan nokkrar elskulegar konur
þá kvartaði KASSINN.
Ég fór svo aftur á Hótel Borg
var þar þó aðeins eitt ár,
en síðan sjö ár í Sjálfstæðis-
húsinu. Að þeim tíma Ioknum
gerðist ég þjónn hjá Ingólfi Jóns
syni núverandi landbúnaðarráð-
herra. sem þá var kaupfélags-
stjóri hjá kaupfélaginu Þór á
Hellu. Eftir að hafa veriö þár
eitt ár fannst mér að kominn
væri tími ti! að hugsa um sjálf-
stæðan rekstur. Tii þess þó að
vera viss í minni sök. réðist ég
hjá frú Helgu Marteinsdóttur,
sem nú ræður veitingahúsinu
RÖÐLI. Hún er fædd og uppalin
f einu afskekktasta byggðarlagi
landsins, enda ber hún þess
glögg merki — róleg og ákveðin,
en ekki ætíð við alþýðuskap.
Og trúað gæti ég þvf, að hregg
misviðra mannlegs Iffs bryti á
brún hennar engu að síður en
norðurhafskólgan á uppvaxtarár
um. Hún kom, mjög ve! fram
samdráttur kunni að veröa á
veitingaþjónustu hef ég ekki trú
á að það komi svo mjög niður
á okkur.
— Hvað með vínbarinn?
— Þeir sem hann sækja eru
yfirleitt fullorðnir eða eldri
menn, margir til að fá sér glas
sitja saman og ræða um mál
líöandi stundar. — Unglinga sjá
um við hér aldrei, enda eiga
þeir ekki aðgang. Leyfi ég mér
að segja að þeir sem hér gæta
dyra, Valbjörn Þorláksson, fræg
ur íþróttafrömuður og Sigurður
Jónatansson fyrrum stórbóndi
að norðan séu færir um að gæta
þess að öllu réttlæti sé full-
nægt.
— Og hvað er að segja um
þessa kínversku rétti?
— Það er erfitt í stuttu máli
að skýra frá þvl. En hér má
velja allt að 40 mismunandi til-
tilbri~0i sem unnin eru úr
kjöti, fiski og alls konar græn-
meti.
— Hvað viltu svo segja um
drykkjumenninguna f dag?
— Mér finnst erfitt að tala
um menningu í því sambandi. í
mörgum tilfellum er of mikil
drykkja. En eins og ég hef áð-
ur sagt koma margir, sitja
yfir glasi og njóta á hóflegan
hátt yls og ánægju af þvl að
blanda geði við næsta mann. —
Þaö er mjög mikill misskilning-
ur, ef fólk álítur það, aö við
veitingamenn óskum þess að
fjölskylduvandamál eða fjár-
hagsvandræði myndist hjá þeim
sem heimsækja vínveitingastaði.
Þeir gestir eru okkur skapfelld-
astir, sem koma inn, fá sér glas,
fara lundléttir út og ánægöir til
síns heima og geta því látið sjá
sig aftur án sálarmeina um mis-
lukkaðar stundir, og ég vona. að
garðurinn sem við höfum út-
búið hér. skaoí einungis gleði
hverjum sem er.
TÍSffiSPVÍ
Finnst yður, að banna ættl
alþingismönnum að sitja í
stjórnum peningastofnana og
úthiutunarnefnda?

Einar Guðjónsson, starfsmað-
ur Vífilfells: „Mér er nákvæm-
lega sama“.
Magnús Wium, tjónaskoðun-
armaöur: „Mér finnst eiginlega,
að það ætti aö banna, svo að
þingmennirnir hygli ekki kjós-
endum I krafti stöðu sinnar".
Vilborg Tómasdóttir, sauma-
kona: „Já. Ég álít, að staða
þeirra gæti haft áhrif í stjórn-
málunum".
Jenný Guðbrandsdóítir: „Mér
finnst engin þörf að banna al-
þingismönnum það“.
Þ. M.
Ágúst Helgnson, starfsmaður
Tryggingar h.f.: „Persónulega
finnst mér baö rangt, að alþing-
ismenn gegni nokKru öðru starfi
en aö vera þingmenn. Það ætt!
að vera ærið starf“.