Alþýðublaðið - 04.09.1966, Blaðsíða 3

BYLTINGIN ÉTUR...
Mynd af Johnson er notu'ð' sem skotmark í kínverskum skóla.
Það er- ævinlega 'hættulegt,
þegar heil þjóð lifir stöðugt' við
aðstæður, sem líkja má við það,
að hún hafi fengið taugaáfall.
Það var U Thant aðalritari
Sameinuðu þjóðanna, sem lýsli
ástandinu í Kína með þessum
orðum fyrir nokkru. Atburðir
síðustu vikna hafa sannað okkur
að þarna hafði hann rétt fyrir sér
og í þessum orðum hans fólst
mikill sanhleikur.
Menningarbyltingin svokallaða
í Kína hefur nú breytzt í skríls-
æði af verstu tegund. Þetta á að
vera einskonar uppgjör við ótil-
tekna og oft óljósa óvini, og líka
á þetta að vera einhverskonar
uppgjör við önnur lönd, og þá
sérstaklega Sovétríkin.
Þeir fáu erlendu blaðamenn,
sem enn fá að dveljast í Kína
gera sitt bezta til að lýsa því,
þegar unjglingarnir á aldrinum
10-20 ára, “rauða varðliðið,, vaða
eins og villimenn um allar götur.
En orðin eru Utilsmegnug til að
lýsa þvi, sem þarna á sér nú stað.
Til þess að geta lýst þessum at-
burðum þarf að búa yfir hugar-
flugi George Orwells, ógnvek-
jandi frásagnarhæfileikum Edgar
Allan Poe, og helzt þyrfti lýs-
ándinn að vera gæddur þeim hæfi
leikum Freuds, að geta skyggnzt
inn í innstu kima sálarlífsins.
Ef menningarbylting ,,Rauðu
varðliðanna" hefði ekki, þegar
haft í för með sér ýmis hörmu-
leg atvik væri ekki fjarri lagi, að
taka sömu afstöðu og sovézk blöð
gerðu í upphafi menningarbylt-
ingarinnar, þau litu á allt til-
standið sem -allsherjar grín og
gaman.
Skemmdarfýsn.
Unglingarnir vaða í hópum eins
og villimenn: um götur kínverskra
bæja og borga og eyðileggja
gjarnan flest sem fyrir verður,
verzlanir og listasöfn jafnt sem
annað. Allir sem unglingamir
telja að sýni „borgaralegar tilhneig
ingar“ eru auðmýktir sem frekast
má vera og jafnvel misþyrmt
hrottalega. Vaðið er inn á heimili
og allt þar brotið og bramlað.
Saklausir vegfarendur verða fyr-
ir barði lýðsins og eru bundnir
við staura, krúnurakaðir eða fest
er á þá skilti, sem á stendur
letrað: Ég er óvinur menningar-
bytingarinnar. Það er höfuðsök að
vera síðhærður og jafnvel það
eitt að ganga með belti er ung-
Ungunum ástæða til árásar.
Krakkalýðurinn lýsir þvi að sól-
gleraugu, frímerkjasöfn og vara-
litir séu „óvinir ríkisins", og
umferðarljósum skal snúið við,
þannig að nú þýðir grænt ljós
stopp, en ekki rautt eins og áður,
- því rautt er eins og allir vita
litur byltingarinnar. Þá verður
ennfremur bannað að gefa skip-
anir um að líta til hægri heldur
skulu allir nú í Maós heilaga
nafni snúa sér til vinstri.
Götur skírðar upp.
Prince Well Avenue í Peking
hefur verið skírð upp og heitir
nú „Gata byltingarinnar miklu“.
Torg hins himneska friðar sem
áður hét heitir nú „Torg austan-
vindarins.“ Kínverskir komm-
únistar geta ekki verið þekktir
fyrir að kenna staði við himin
eða frið. Slík hugtök eru þeim
framandi. Gatan, sem sovézka
sendiráðið stendur við hefur einn
ig verið 'heiðruð með nýju nafni.
Hið 17 ára gamla kínverska
alþýðulýðveldi hefur fengið barna
sjúkdóm byltingarinnar sem yfir
leitt gerir vart við sig strax fyrsta
árið eftir að bylting hefur átt
sér stað. Það má líkja þessu við
fyrstu ógnardagana ; eftir 'bylt-
inguna í Rússlandi, ' eða ógnar-
stjórnina á tímum frÖnsku stjórn-
arbyltingarinhar.
Stjórnleysi.
Þau öfl sem nú ráða og vaða
uppi eru stjómlaus með öllu.
Varnarmálaráðherrann Lin Piao,
sem nú er talinn líklegastur eftir
maður Maos veit nú að yfir-
völdin geta ekki haft stjórn á
æskulýðnum, nema þá ef til vill
með hervaldi, en slíkt mundi þýða
borgarastyrjöld. Nemendumir hafa
eins og hjá Goethe vaxið lærifeðr
unum yfir höfuð.
Aukin andstaða mætir nú „rauða
varðliðinu". Talið er að fjórtán
unglingar að minnsta kosti hafi
verið drepnir síðan byltingin hófst.
Dagblað alþýðunnar, málpípa
stjómarinnar hefur hvatt unga
fólkið til að gera út um skoðana
mismuninn með rökræðum, en
ekki með hnúum og hhefum. Þessu
hefur lítið verið sinnt enn sem
komið er, og mennirnir á toppn
um stjórna nú ekki lengur atburða
rásinni, heldur hún þeim. Þeir
eru fangar eigin áróðurs og stefnu.
Útlendingahatur.
Það er ekki aðeins að þessa
dagana séu þúsundir heimila og
verzlana lögð í rústir, li^ldur
einnig margar menjar um alda
gamla menningu Kínverja, sem
óður krakkaskríllinn hefur ráðizt
á og jafnað við jörðu. Það tjón
verður aldrei bætt, þótt þessi ó
læti kunni að líða hjá innanstund
ar. Þar hefur þegar verið unnið
óbætanlegt tjón. Kínverjar eru
ekki aðeins að efna til uppgjörs
við fortíðina og augnabliks óvini
ríkisins heldur eru þeir að gera
uop sakir við sjálfa sig. Þeir era
að fremja harakiri, eins og erlend
ur blaðamaður hefur orðað það.
Tekizt hefur að vekja upp hið
gamla útlendingahatur, sem kann
að hafa verið grunnt á í hugum
margra Kinverja og einangrunin
er lofuð og prísuð — einskonar
boxarauppreisn í nýrri utgáfu.
Fyrr var Kínamúrinn byggður til
varnar útlendingum, en nú gegnir
Rauða varðliðið hlutverki hans.
Lin Piao varanarmálaráðherra hef
ur gert sér ljóst, að her sem ei eru
í nema 2,7 milljónir manna er alls
endis ónógur til að berjast fyrir
þjóð sem telur 700—800 milljón
ir íbúa. Þetta er ein af ástæð
unum til þess að „Rauða varð
liðinu“ var komið á laggirnar.
Gagnbylting.
Fyrir tveim vikum síðan kom
Lin Piao á fót heilli hersingu af
nefndum og undirnefndum og und
ir-undirnefndum, sem allar eiga
að- þjóna menningarbyltingu ör-
eiganna. Þessar nefndir og ráð
áttu að geta komið í stað allra
flokksstofnana á vegum kínverska
kommúnistaflokksins, ef flokkur
inn setti sig á móti menningarbylt
ingunni. Það sem nú á sér með
öðram orðum stað í Kína er eins
konar gagnbylting og sá sem
stjórnar henni og hefur all’a þræði
í hendi sér er Lin Piao og með
þessu er hann að treysta völd sín
og sjálfan sig í sessi. Þessvegna
er hreinsunum meðal æðstu ráða
manna enn ekki lokið og líklegt
er að næsta fórnarlambið verði Lin
Chao - chi, sem að nafninu til er
forseti ríkisins, og enn aðr:r munu
svo fylgja í kjölfar hans. Ýmislegt
bendir janfvel til að sjálfur Sjú-
en Lai og jafnvel hofuðpaurínn
Mao séu í hættu.
Margvísleg ólæti liafa undan-
farna daga átt sér stað i tan við
sovézka sendiráðið, þrátt fyrir havð
orð og endurtekin mótmæli Rússa
Þetta kann að hafa það í för jrícð
sér að Rússar grípi til einhvfehra
sterkari mótaðgei-ða. en þeir til
bessa hafa beitt.
Afleiðinfifarnar.
Ýmislegt bendir til þess að
bessi svokallaða menninigarbylitíng
hafi það í för með sér að áíhrif
Kina í Asíu fari þverrandi. Komm
únistaflokkarnir í Janan, Norður
Kóreu og jafnvel Norður-Vfetham
menn virðast nú hallast æ rneira
að Rússum, en beir tóku áðúr ó-
spart, málstað Kínverja í deilum
Slagorð byltinearinnar í Kína
virðist vera: Niður með allt!
Hver getur í alvöra ætlazt til
i
þess að þjóð sem ekki einu sinni
getur stiórnað sjálfri sér, ver.ði
forj'stuþjóð í Asíu.
4. sepember 1966 --- ALÞÝÐUBLAÐIÐ 3