Dagur - 07.10.1997, Blaðsíða 5

* ’ <
ÞRIÐJUDAGUR 7.OKTÓBERBER 1997 - 21
LÍFIÐ t LANDINU
Ljóö á táknmáli
AUdvenjulegt ljóða-
kvöld verður haldið í
Þjóðleikhúskj allaran-
um í kvöld. Ljóð verða
ekki einungis lesin
heldur einnig flutt á
táknmáli. Ljóðakvöld-
ið er hluti af menn-
ingardögum heyrnar-
lausra sem standa yíir
þessa dagan...
Það eru leikararnir Arnar Jóns-
son, Edda Þórarinsdóttir og
Helga Jónsdóttir sem lesa ljóðin,
sem eru alls 52 að tölu. Hjálmar
Pétursson, Júlía G. Hreinsdóttir
og Margareth Harvedt flytja Ijóð-
in á táknmáli. Dagskráin hefst
klukkan 20.30.
Heyrnarlausir eiga í erfiðleik-
um með að skilja skrifaðan og
lesinn texta, og á það ekki síst við
um ljóð en í þeim er oft að finna
mjög flókin orðasambönd. „Is-
lenska og táknmál eru mjög ólík,
þau eru sjálfstæð mál. Táknmál-
ið er móðurmál heyrnarlausra,
íslenskan eins og annað mál,“
segir Júlía G. Hreinsdóttir sem
hefur verið heyrnarlaus frá fæð-
ingu en hún er meðal þeirra sem
í kvöld munu flytja ljóðin á tákn-
máli. „Þegar við túlkum ljóðin
fylgjum við ekki nákvæmlega ís-
Ienskunni vegna þess að setn-
ingaskipan er allt öðruvísi á tákn-
máli en í íslenskunni. Við þýðum
ljóðið ekki orð fyrir orð, heldur
sjáum við ljóðið sem heild og
sköpum myndir með táknum. Við
notum einnig ríkari svipbrigði og
stærri hreyfingar í mun meira
mæli en þegar við notumst við
venjulegt táknmál," segir Júlía.
Júlía segist vera hrifnust af
ljóðum sem búa yfir ríku mynd-
máli og persónugervingum.
Eftirlætisljóð hennar er Tíminn
og vatnið.
Júlía hefur lokið öllum skyldu-
áföngum í íslensku í Mennta-
skólanum í Hamrahlíð. „Aður var
ég í skóla þar sem kennarar
kunnu ekki táknmál og gátu því
ekki útskýrt fyrir mér ljóðin. I
Hamrahlíð var ég með túlk sem
túlkaði jafnóðum það sem kenn-
arinn sagði, ég fékk þ\a Ijóðið
beint í æð með táknmáli."
Júlía fæddist heyrnarlaus og
segist aldrei hafa fundið til ein-
angrunar vegna heyrnarleysisins.
„Eg er oft að reyna að ímynda
mér hvernig það er að vera heyr-
andi en ég get það ekki, ekki
fremur en þeir heyrandi geta
ímyndað sér hvernig er að vera
heyrnarlaus," segir hún. —kb
Júlia hefur veriö heymariaus frá fædingu en getur engu að síður notið töfra Ijóðlistarinnar. -mynd: þúk
AJræmdur staður
vegna reimleika
Mannabem fundust
þegar grafið var fyrir
granni hússins í Við-
firði.
Hvort sem um raunverulega
reimleika er að ræða eður ei,
vakti frétt Dags um draugagang í
Viðfirði í vor milda athygli. Hóp-
ur ungmenna taldi sig sjá hvíta
vofu dansa næturlangt við eld -
sem síðar kom í ljós að hafði ekki
brunnið! Margsinnis áður hefur
leikið grunur á yfirnáttúrulegum
öflum og er hér stiklað á stóru
vegna óska lesenda.
Fyrstu heimildir eru frá 18. öld
þegar Gunnlaugur Arnason var
veginn í Hrafnkelsdal á aðfanga-
dag. Grunur lék á að óvættur eða
„jötunvaxinn maður" hefði
grandað honum eftir hlóðug
átök. Þannig segir Þórbergur
Þórðarson frá í bók sinni Við-
fjarðarundrin (1943): „Þarna
hafði orðið hörðust viðureignin.
Gat þar að Iíta traðk mikið og
grjót uppleyst. Þar lá Gunnlaug-
ur dauður á grúfu, snúinn úr liði
um axlir og kné, brjóstið rofið, og
slitið burtu hjartað og horfið og
annar handleggurinn líka, en
stafur hans lá þar margbrotinn.
(BIs. 43)
Fleiri frásagnir fylgja næstu
áratugina en árið 1928 hefst nýr
kafli í sögu Viðfjarðarundra. Þóf-
bergur segir að upphaf þeirra
krafta sé rakið til þess að um vor-
ið var grafið fyrir grunni að stóru
steinhúsi vestan við bæinn og
bakvið gamlan baðstofuvegg.
Baðstofan var rifin þegar grafið
var fyrir grunninum en eitt horn
nýja hússins og baðstofunnar
náðu saman. Við gröftinn komu í
ljós tóftarbrot og fundust m.a.
leifar af mannsbeinum. Nýja
húsið er sama hús og kom við
sögu í vor.
Ekki skulu Viðfjarðarundur
síðari tíma tíunduð hér, en skv.
Þórbergi varð hið síðasta þeirra
árið 1943. Síðan hefur af og til
komið upp kvittur fram til dags-
ins í dag. Nýjstu atburðir urðu
svo í vor þegar félagar í ung-
mennadeild björgunarsveitar í
Norðfirði urðu \itni að óútskýr-
anlegum hlutum. Eftir að hafa
sagt draugasögur að kveldi
magnaðist upp stæk ldeinusteik-
ingarlykt í kjallara hússins. Hún
var óútskýrð. Tveir félaganna sáu
að kveikt hafði verið í bálkesti
sem þau höfðu árangurslaust
reynt að brenna um kvöldið, en
ekki tekist vegna vætu. Þar bar-
dúsaði hvít vera, og dansaði
klukkustundum saman við eld-
inn. Hópurinn var vakinn og
fylgdist allur með þessum fyrir-
brigðum um nóttina, eins og ítar-
lega var sagt frá í föstudagsblaði
Dags.
-Bl>