Dagur - 26.11.1997, Blaðsíða 9

MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1997 - 9
FRÉTTIR
r upp fyrír Ijósmyndara Dags. Þeir hafa hins
er við lýði, ganga hlutirnir vel. Þetta
byrjar allt hjá foreldrunum."
AnMnn van-
máttur og úr-
ræðaleysi
„Já, það er rétt að
vinnuálagið hefur
aukist mjög hjá
mér á síðustu
misserum. Miklu
meiri tími fer í ráð-
gjöf bæði með for-
eldrum og börnum
en áður. Eg finn í
auknum mæli fyrir
vanmætti og úr-
ræðaleysi hjá fólki
og þá ekki endi-
lega vegna fjár-
hagserfiðleika. Það virðist alveg
ljóst að hlúa verði mun sterkar að
fjölskyldunni,“ segir Halldór Guð-
mundsson, félagsmálastjóri Dalvík-
urbæjar
Eins og fram kom í Degi í gær
sagði Halldór að hvað fíkniefni og
vímuefnavanda varðaði, væri engin
ástæða til að ætla að bæjarfélögin
úti á landi væru betur sett en höf-
uðborgarbúar þótt fréttir þaðan séu
mjög ríkjandi í íslenskri fjölmiðlun.
„Við í litlu samfélögunum segjum
oft að krakkarnir okkar njóti miklu
meira frelsis en í borginni. Með því
að gefa börnunum frelsi komi þau
feit og fín til okkar aftur líkt og
sauðir sem koma af fjalli á haustin.
Börn og sauðir eru bara ekki það
sama og menn hafa e.t.v. ekki áttað
sig á því. Við ættum kannski að fara
að endurskoða þessar frelsishug-
myndir okkar," segir Halldór.
Nú stendur fyrir dyrum öflugt
vímuvarnastarf á Dalvík með sam-
vinnu fjölmargra aðila. Halldór seg-
ir fleiri en Dalvíkinga þurfa að
bregðast við á svipaðan hátt þótt allt
kosti þetta peninga. „Það ætti að
vera öllum ljóst að við erum ekki að
búa til neinn ímyndaðan veruleika.
Vandinn er raunverulegur og við
þurfum öll að stilla saman strengi
okkar.“
Verslmiariiienn vilja kasta
gamla kjaramódelinu
Launahækkanir tengd-
ar afköstum, gæðum
og hagnaði. Aðferða-
fræðin sótt til handar-
íska hílaiðnaðarins.
Samkeppni á oddinn.
„Ég gæti alveg trúað því að við
gerð næstu kjarasamninga mun-
um við ekki gera ákveðnar kröfur
um kauphækkanir eins og verið
hefur. Þess í stað mundum við
stilla fram einhverri kauphækk-
unarformúlu sem tæki mið af af-
komu fyrirtækja og framleiðni-
aukningu," segir Gunnar Páll
Pálsson, forstöðumaður fjármála-
sviðs Verslunarmannafélags
Reykjavíkur.
Fyrirmyiidiii í bandaríska
bílaiðnaóinuin
Gunnar Páll reifaði þessar nýj-
ungar í gerð kjarasamninga á
morgunverðarfundi hjá VR, sem
haldinn var í tengslum við út-
komu skýrslu Hagfræðistofnunar
Háskóla Islands um framleiðni
og fjárfestingar í íslensku at-
vinnulífi. Fyrirmyndin að þessari
framtíðarsýn í kjaramálum versl-
unarmanna er sótt í smiðju
bandaríska bílaiðnaðarins. í
framkvæmd yrði hún álíka og
svonefndir fyrirtækjasamningar.
Samkvæmt henni yrði ekki samið
um ákveðnar prósentuhækkanir
launa eða krónutöluhækkanir í
aðalkjarasamningi eins og verið
hefur. Lágmarkslaun eða ein-
hvers konar gólf verður þó til
staðar ásamt ýmsum trygginga-
og réttindaákvæðum. Samkvæmt
þessu fyrirkomulagi hefði t.d.
148% framleiðniaukning í smá-
söluverslun á tímabilinu 1982-
1993 skilaði starfsfólki um 70%
raunhækkun launa að viðbættum
launahækkunum vegna verðlags-
breytinga.
Laun tengd framleiðni
Sem dæmi um innihald þessara
samninga verður t.d. sett það
markmið að ná 6% framleiðni-
aukningu á samningstímanum.
Af því fær launafólk 50% af fram-
leiðniaukningunni í sinn hlut,
f næstu kjarasamningum mun versiunarfóik gera kröfu tii þess að laun þess hækki
í samræmi viö afköst, gæði og hagnað fyrirtækja. í staðinn munu þeir leggja tii
hliðar gömlu kjaramálapólitíkina þar sem gerðar eru kröfur um ákveðnar prósentu-
og krónutöluhækkanir launa í aðalkjarasamningi.
eða 3% launahækkun á ári auk
verðlagshækkana. Þá skuldbinda
fyrirtæki sig til að lækka verð af-
urða sinna um 1 -3% á ári eftir út-
reikning á mismun á framleiðni-
aukningu vinnuaflsins og hækk-
un heildarkostnaðar fyrirtækis.
Hugmyndin að baki þessu er að
auka samkeppnisstöðuna sem
aftur leiðir til aukinnar sölu og
hagnaðar, eykur nýtingu og veld-
ur frekari framleiðni. Þá verður
starfsmönnum heimilt að leggja
niður vinnu ef gæði afurða upp-
fylla ekki þá gæðastaðla sem
starfsmenn og fyrirtæki hafa
samið um.
Samráðsvettvangur
I þessari framtíðarsýn kjarasamn-
inga er stefnt að því að atvinnu-
rekendur semji við verkalýðs-
hreyfinguna um ábataskiptakerfi
sem byggir á ábata eða hagnaði
starfseminnar. Jafnframt verður
komið á samráðsvettvangi at-
vinnurekenda og verkalýðshreyf-
ingar um meiriháttar ákvarðanir.
Þar má m.a. nefna verðlagningu
afurða, innkaup hráefna, mark-
aðsmál og auglýsingar, fram-
leiðsluaðferðir, innleiðslu nýrrar
GLÆSILEG
Leðuriðjan Atson Laugavegi 15 Rvík.
Veidimadurinn Hafnarstræti 5 Rvík.
SuNNEVA DESIGN HVANNAVÖLLUM 1R AK.
tm
tækni, fjárfestingar og undirverk-
töku. Þá munu atvinnurekendur
takmarka fjöldauppsagnir. Ef
slíkar uppsagnir eru óhjákvæmi-
legar verður verkalýðshreyfingin
höfð með í ráðum. — GRH
Skerpir athygli
- eykur þol
Virkar m.a. gegn:
Einbeitingarskorti
streitu, þreytu og
afkastarýrnun.
Einnig gott fyrir aldraba