Dagur - 07.03.1998, Blaðsíða 8

8-LAVGARDAGUR 7. MARS 1998
FRÉTTASKÝRING
GIJDRÍJN
HELGA
SIGURÐAR-
DÓTTIR
SKRIFAR
Ragnheiður Ólafsdótt-
ir, umhverfisstjóri
Landsvirkjimar, segir
að Landsvirkjun ætli
að fara í ítarlega
naflaskoðim í um-
hverfismálum og að
allar niðurstoður
verði birtar. Hún telur
að aUa stefnumótun í
uinli verli smálimi
skorti sárlega frá
stjómvöldum.
„Alls staðar í heiminum vilja fyr-
irtæki fá vottun í sambandi við
umhverfisstjórnun og gera um-
hverfisþættina að eðlilegum hluta
starfseminnar. Fyrsti liðurinn í
því er að marka sér stefnu og
vinna svo eftir henni. Þegar ég
var ráðin í haust var mótuð mjög
sterk og skýr stefna hjá Lands-
virkjun. Mitt hlutverk er að sjá
um að þessari umhverfisstefnu sé
framfylgt, vinna að henni og end-
urbæta hana eftir því sem árin
líða,“ segir Ragnheiður Olafsdótt-
ir, nýr umhverfisstjóri Landsvirkj-
unar.
Eðlilegur þáttur í
starfseminni
Ragnheiður er fædd og uppalin
við Sogið, þar sem faðir hennar
starfaði hjá Rafmagnsveitu
Reykjavíkur á Irafossi. Hún Iauk
jarðfræðiprófi frá Háskóla Is-
lands og fór svo í framhaldsnám í
Tækniháskólanum í Stokkhólmi
þar sem hún lauk licentiat-gráðu
með áherslu á vatnsfræði. Eftir
að náminu lauk vann hún hjá
ráðgjafafyrirtæki, aðallega í mál-
um sem snertu grunnvatn, til
dæmis verndunarsvæði vatnsbóla
og umhverfismat. Síðustu árin
veitti Ragnheiður forstöðu deild-
inni Vatn og umhverfi.
Ragnheiður hefur verið um-
hverfisstjóri Landsvirkjunar frá
áramótum en fyrir var tíu manna
hópur í umhverfisdeild, sem
Helgi Bjarnason veitir forstöðu.
Hlutverk Ragnheiðar er að byggja
upp umhverfisstjórnun innan fyr-
irtækisins, til dæmis með fræðslu
starfsmanna, þannig að umhverf-
isstjórnun verði eðlilegur þáttur
af allri starfsemi fyrirtækisins.
Ragnheiður segir að með því móti
verði það eðlilegt að taka tillit til
umhverfismála, ekki bara þegar
ný orkuver eru byggð, heldur al-
mennt í rekstri fyrirtækisins og
allri starfsemi. Hún verður í nánu
samstarfi við starfsmenn um-
hverfisdeildar en þeir vinna að
grunnrannsóknum og sjá um að
umhverfismat fari fram.
Gruniiraniisókiiir vaiitar
- Svtar standa mjög jramarlega i
umhverfismálum. Hvernig list þér
á stöðu umhverfismála hér?
„I Svíþjóð byrjar maður miklu
fyrr á umhverfismati en hér. Hér
verður maður nánast að vera til-
búinn með hannað mannvirki
áður en umhverfismat á sér stað.
I Svíþjóð er þetta samspil, sem á
sér lengri forsögu og er stjórnað
meira af yfirvöldum. Annað hvort
er ákveðið að fara í framkvæmdir
eða ákveðið að fara ekki í fram-
kvæmdir. Þegar búið er að taka
ákvörðun um að byggja veg þá er
að finna leiðina. Maður fer fyrst í
umhverfismat til að ákveða hvaða
leið verður fyrir valinu og þá eru
bornar saman mismunandi leiðir
fyrir vegalagninguna. Umhverfis-
matið er hluti af allri skipulags-
starfsemi og almenningur er
hafður með í ráðum,“ svarar hún.
„Hér er fyrst tekin ákvörðun um
staðsetninguna og svo er farið í
umhverfismat."
Mikið vantar af grunnrann-
sóknum í umhverfismálum á Is-
landi og Ragnheiður telur að þess
vegna sé erfiðara að gera um-
hverfismat hér en í Svíþjóð þar
sem allar grunnrannsóknir Iiggja
fyrir. I Svíþjóð liggur vinnan í því
að bera saman svæði og finna
bestu leiðina eða besta staðinn út
frá náttúrulegu sjónarmiði. Hér
þarf hins vegar að fara út í ýmsar
nákvæmar grunnrannsóknir á
gróðurfari, fuglalífi og slíku.
Ragnheiður segist heyra að hér á
landi sé gjarnan kvartað undan
Vornámskeið í
Leirkrúsinni
Innritun er hafin á síðustu leirmótunarnámskeið
vetrarins í Leirkrúsinni.
- Handmótun, 8 vikur, dag- og kvöldtímar.
- Handmótun, helgarnámskeið.
- Mótun á'rennibekk, dag- og kvöldtímar.
- Raku og holubrennslur í maí og júní.
- Opið verkstæði, dag- og kvöldtímar.
- Verslun með efni og áhöld til leirmótunar
opin virka daga 13.00-17.00.
Upplýsingar og innritun í síma 561 4494.
Leirkrúsin, Brautarholti 16, Reykjavík.
„Allir eru að fikra sig áfram. Það er ekki komin reynsia á það hvernig eigi að fara að þessum málum á sem bestan hátt, “ segir Ragnhei
iendingar fóru að vinna markvisst í umhverfismálum, bæði séð frá sjónarhó
því að endurskoða þurfi matið ef
það er unnið of snemma.
Óreiða á íslandi
Langir og miklir Iagatextar snerta
umhverfismál á Islandi og Ragn-
heiður segir að starfsmenn fyrir-
tækja þurfi að fara í gegnum mik-
inn texta vegna umhverfisstjórn-
unar vilji fyrirtækið fara í vottun.
Hún kveðst hafa heyrt að það
hafi tekið ISAL tíu mannmánuði
að fara í gegnum lagatextann.
Það sé ekki á færi Iítilla fyrir-
tækja. Því sé mikilvægt að stóru
fyrirtækin geri þetta fyrst og svo
geti hin reynt að notfæra sér þá
vinnu. „Það virðist vera mikil
óreiða á þessum málum hér og
ekkert heildarlagasafn til yfir um-
hverfismál og umgengni fyrir-
tækja í náttúrunni. Það er að-
gengilegra í Svíþjóð þó að þeir
vinni að endurbótum. Hér eru
ýmis lög og hvergi tekið saman
mér vitanlega, ekki fyrr en nú
þegar ISAL fékk sína umhverfis-
vottun."
- Hálendisumræðan hefur verið
mikil, sérstaklega Búrfellslína.
Hvernig virkar þetta á þig?
„Mér skilst að lögin séu í end-
urskoðun núna en mér finnst
þetta bera þess keim að öll um-
hverfisstarfsemi sé ekki búin að
slíta barnsskónum hvað þetta
varðar, bæði séð frá sjónarhóli
Landsvirkjunar, skipulagsyfir-
valda og umhverfisráðuneytisins.
Allir eru að fikra sig áfram. Það er
ekki komin reynsla á það hvernig
Landsvlrkjim hefux
skýra mnhverfís-
stefnu. Hlntverk um-
hverfísstjdra er að sjá
iiiii að henni sé fram-
fylgt og hún endur-
hætt eftir því sem árin
líða.
eigi að fara að þessum málum á
sem bestan hátt. En það er mikill
áhugi á þessum málum, það finn
ég alveg greinilega. Það er mjög
jákvæð umræða innan fyrirtækis-
ins í umhverfismálum. Hér er
mikið af fólki með góða menntun
sem hefur yfirsýn yfir þetta og vill
gera sitt besta.“
Lögum brestina
- Nú hafa menn verið að kenna
Landsvirkjun um að hafa spillt líf-
ríki Mývatns?
„Ég er ekki búin að setja mig
nákvæmlega inn í það mál en það
verður gert. Markmiðið með
þessari umhverfisstefnu og um-
hverfisstjórnun er að við vitum
nákvæmlega hvað við erum að
gera. Ef við sleppum einhverju
frá okkur, til dæmis vatni, þá vilj-
um við vita nákvæmlega hvað á
sér stað í lífríkinu. Þetta er eitt af
mínum hlutverkum. Við munum
gera umhverfisúttekt á okkur
sjálfum og skoða hvar eru brestir
í starfsemi okkar. Við munum
setja okkur markmið þar sem við
sjáum að við stöndum okkur ekki
nógu vel. Þar viljum við laga okk-
ur. Þetta munum við gera opin-
berlega,“ segir hún.
„Við erum að fara af stað með
þessa starfsemi núna. Þetta er
stóra verkefnið framundan.11
Hreinsa oliuna
Ragnheiður segir að þegar eigi
sér stað hjá Landsvirkjun jákvæð-
ar breytingar í umhverfismálum,
til dæmis sé verið að hreinsa burt
olíu af hverflum f gömlum stöðv-
um Landsvirkjunar við Sogið.
Þrátt fyrir þetta snúist umræðan í
dag aðallega um nýja virkjunar-
staði, sérstaklega þar sem skerist
í odda ferðamál og umhverfis-
vernd. Þar Ieysi Landsvirkjun
ekki málið enda ekki í verkahring