Dagur - 18.03.1998, Blaðsíða 6

6 - MIÐVIKUDAGUR 18.MARS 1998
ÞJÓÐMÁL
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjórar: STEFÁN JÓN HAFSTEIN
ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoðarritstjóri: birgir gubmundsson
Framkvæmdastjóri: marteinn JÓNASSON
V Skrifstofur: strandgötu 3i, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Simar: 460 6ioo og soo 7080
Netfang ritstjórnar: rltstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: i.6so kr. á mánlb
Lausasöluverd: iso kr. og 200 kr. helgarbl/ð
Grænt númer: soo 7080
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Símar auglýsingadeildar: (REYKJAVÍK)563-i6i5 Amundi Ámundason
(AKUREYRI)460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
Netfang auglýsingadeildar: omar@dagur.is
Símbréf ritstjórnar: 460 6171(AKUREYRI) 551 6270 (REYKJAVÍK)
Sjómeim ráða
í fyrsta lagi
Ríkissáttasemjari gerði rétt í því að leggja fram miðlunartillögu
í sjómannadeilunni. Ljóst var þegar fyrir helgi að frekari við-
ræður myndu ekki skila deiluaðilum nær samkomulagi en orð-
ið var. Þótt sjómönnum finnist eðlilega að margt vanti í tillög-
una af upphaflegum kröfum bendir margt til þess að þeir muni
samþykkja hana og þar með aflýsa verkfallinu síðar í vikunni.
Talsmenn þeirra þriggja samtaka sjómanna sem að deilunni
standa hafa þannig allir mælt með því að tillagan verði sam-
þykkt í atkvæðagreiðslu sem nú stendur yfir. Það er ábyrg af-
staða.
í öðru lagi
Illt er til þess að vita að forysta útvegsmanna skuli ekki hafa
tekið á málinu með sama hætti. Samninganefnd Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna hefur ákveðið að skila auðu; hún
vill ekki, eða getur ekki, haft skoðun á því hvort félagsmenn
sínir eigi að samþykkja miðlunartillöguna eða fella hana. Þar
með er forysta samtaka útvegsmanna að skjóta sér undan
ábyrgð og skapa óþarfa óvissu um afdrif miðlunartillögunnar í
atkvæðagreiðslu útvegsmanna. Boltinn er sendur til forráða-
manna einstakra fyrirtækja sem verða að gera upp hug sinn án
þess að fyrir liggi samræmd afstaða heildarsamtakanna.
íþriðjalagi
Samþykkt miðlunartillögunnar af hálfu sjómanna yrði rós í
hnappagat þríhöfðanefndar sjávarútvegsráðherra. Henni tókst
það sem fáir trúðu fyrirfram að væri gerlegt; að finna á fáein-
um vikum trúverðuga leið til að taka á því misrétti sem sjó-
menn telja sig beitta við framkvæmd kvótalaganna. Það eru
fyrst og fremst frumvarpstillögur þessarar nefndar sem eru
forsenda þess að sjómannadeilunni fer væntanlega að Ijúka,
enda hefur ríldsstjórnin skuldbundið sig að koma þeim í gegn-
um þingið ef sjómenn samþykkja miðlunartillögu sáttasemj-
ara. Utvegsmenn geta ekki komið í veg fyrir þá niðurstöðu
jafnvel þótt þeir felli miðlunartillöguna. Það vald er einfald-
lega ekki lengur f þeirra höndum, sem betur fer.
Ellas Snæland Jónsson.
Útgáfufélag: dagsprent
Garri gaflari
Allt frá því að Garri ákvað að
verða ekki bara íhaldsmaður
og framsóknarmaður heldur
líka krati hefur honum liðið
best í Hafnarfirði. Garri kann
vel við fjölbreytni.
Að vísu kom aðeins á Garra
þegar hann var búinn að gera
samkomulag um samfylkingu
jafnaðar, hugsjóna,
félagshyggju, frels-
is og jöfnuðar og
réttlætis eftir síð-
ustu kosmngar. Já,
það kom á Garra
þegar við hættum
við frelsi, jafnrétti,
bræðralag og Al-
þýðubandalag.
Garri segir ekki að það hafi
verið sjúsklaust að taka tvo
sjóræningja frá íhaldinu um
borð. Garri meinar: tveir kú-
jónar sem eru of sukkaðir fyrir
íhaldið í Hafnarfirði eru of
sukkaðir fyrir flestra smekk.
Að vísu ekki okkar Hafnar-
fjarðarkrata. Svo \ið skiptum
úr frelsi fyrir verktakafrelsi,
jafnrétti fyrir ja, bara, og í
staðinn fyrir bræðralag settum
við fóstbræðralag. Garri var
sloj í nokkra daga.
Og svo
Og svo fór Garri að nuða í
Ingvari og Tryggva um að end-
urvekja svo sem eina hugsjón.
Af því að það væru að koma
kosningar. Garri lenti í pers-
ónulegum málum út af bíla-
stæði fyrir utan Gafl-inn,
Garri fékk það óþvegið útaf
leirkrús sem brotnaði í kaffi-
samsæti fyrir aldna kratakerl-
inu og Garri lenti í ónáð þegar
hann gleymdi afmæli Guð-
mundar Arna. Og sæti á spila-
kvöldi voru í uppnámi.
V
Meira stuð
„Svo við förum bara í prófkjör
Garri minn,“ sagði Ingvar og
Tryggvi Ifka og hún konan sem
lætur ekki manninn sinn
stjórna sér. Garri hefur alltaf
vitað að prófkjör væru vísasta
leiðin til einingar og félags-
hyggju svo hann
kaus villt og galið.
Kaus sameiningar-
sinnann í klofn-
ingshópunm, sem
síðan klauf sig frá
klofningshópnum.
Garri var komin í
grasrótina.
Enu rneira stuð
„Við auglýsum þá bara í Mogg-
anum Garri minn,“ sagði fé-
Iagi í grasrótinni sem hefur
hugsjón, bræðralag og systra-
þel í hávegum og vill samfylkja
gegn klofningsöflunum í aðal
ldofningsflokknum í Alþýðu-
flokknum, með minni klofn-
ingsöflum og óháðum í sam-
starfi við Magnús Jón, sem er
að vísu einangraður frá sam-
fylkingarsinnum og óháðum
hinum megin. Garri sá nafnið
sitt í auglýsingu: „Loksins:
Samfylking í Hafnarfirði". Og
Garri skrifaði glaður undir:
„Ut úr ógöngunum, nýtt afl til
nýrrar aldar“. Garri varð yfir
sig glaður. „Garri, nú ertu
loksins búinn að ganga nógu
langt.“
Ekkinóg
En Garri veit betur. Enn er eitt
skref eftir. Garri á eftir að
ganga af göflunum.
GARRI
Fyrir allmörgum árum vakti há-
launaður starfskraftur hjá að
minnsta kosti tveim fyrirtækjum
athygli skattayfirvalda í Dan-
mörku. Þegar farið var að hyggja
að þessum möðkum í mysunni
kom í ljós, að á launaskrá fyrir-
tækjanna voru föngulegar stúlk-
ur, sem þáðu góð Iaun fyrir að
greiða fyrir viðskiptum. Skattur-
inn og hluthafar báðu um starfs-
lýsingu og ekki stóð á henni. Þær
liðkuðu fyrir samningum við
góða viðskiptavini fyrirtækjanna,
sem boðin var blíða þeirra sem
uppbót á vel lukkaða samninga.
Við nánari eftirgrennslan kom
einnig í ljós, að yfirmenn fyrir-
tækjanna höfðu gögn og gæði af
starfskraftinum. Þá kom upp
vandamálið hvort það væru ekki
hlunnindi, sem meta bæri til
tekna og greiða skatt af, og varð
málið allt hið snúnasta.
Svona viðskiptahættir kváðu
vera algengir í einkageiranum,
þar sem greiðasemin er færð á
Mutur og haldgóðir
samningar
kostnaðarreikning eða risnufé.
Þegar dæmin ganga upp geta
samningar sem liðkað er fyrir
með þessu móti orðið miklu
haldbetri en ella. Það getur verið
fyrirtæki dýrmætt að deila leynd-
armáli með með þeim sem skipt
er við.
Liðkað fyrir samn-
iiiguin
Laxveiðitúrar ríkis-
bankastjóra með út-
völdum viðskipta-
mönnum bankanna
hafa lengi viðgengist.
Kaup bankanna á
veiðileyfum í fengsæl-
ustu ám landins eru fóðruð með
því, að gera þurfi vel við samn-
ingamenn annarra peningastofn-
ana, aðallega erlendra. Er því
höfðingjunum boðið upp á
dýrasta sport sem hægt er að
stunda hér á Iandi. Bankastjórar
og bankaráðsmenn eru þá gjarn-
an með til að liðka fyrir viðskipt-
Flottasta gamanið á íslandi.
unum og eru væntanlega gerðir
haldgóðir samningar í allri afla-
sældinni.
Fáum sögum fer af því hvaða
samningamenn ríkisbankanna
þarf að blíðka með greiðasemi af
þessu tagi. Leyndin er kannski til
þess að verja samn-
ingamenn erlendra
peningastofnana því,
að yfirboðarar eða
hluthafar komist að
því, að verið sé að
múta þeim til að gera
samninga við ís-
lensku ríkisbankana,
sem ekkert yrði af
ella.
Stórgróði
Ef spilin væru lögð á borðið, gæti
sem best komið í ljós, að stór-
gróði sé af laxveiði bankastjór-
anna og útmetinna viðskipta-
manna þeirra. Nái íslensku
bankarnir betri samningum og
hagstæðari kjörum í viðskiptum
við erlendar peningastofnanir
með því að múta starfsmönnum
þeirra með laxveiði, eru nokkrar
tugmilljónir í kostnað eins og
krækiber í tunnu, miðað við
þann ágóða sem leitt getur af
hagstæðum og haldgóðum
samningum.
Mútuþægir samningamenn
eru mikils virði fyrir þá sem efna
til viðskipta við þá. Að hinu Ieyt-
inu eru þeir varla trúir vinnuveit-
endum sínum, eins og hlýtur að
Iiggja í augum uppi. En þar sem
það sýnist viðtekin venja, að
hygla góðum viðskiptamönnum
með flottri greiðasemi, væri fróð-
legt að frétta hvað íslenskir
samningamenn ríkisbankanna fá
íyrir sinn snúð þegar þeir eru að
gera haldgóða samninga við pen-
ingastofnanir erlendis?
Onnur spurning: í hvaða rétt
skyldu feitir og pattaralegir ána-
maðkar, sem skrifaðir voru á
reikning mötuneytis eins ríkis-
bankanna, vera notaðir?
ro^fir
spurLOi
svarad
Hvemig lístþér á hug-
myndirum 20%flatan
shatt á tehjur og afnám
bóta í shattáherfinu, eins
og tveirþingmenn Sjálf-
stæðisflohhs leggja til?
Jón Kristjánsson
þingmaðuT Framsóktmtflokks og
form. fjárlaganefndar.
„Eg er ekki bú-
inn að kynna
mér þetta frum-
varp þeirra ná-
kvæmlega, en ég
hef alltaf verið
þeirrar skoðun-
ar að tekjuskatt-
ur eigi að vera
tæki til tekjujöfnunar. Þeir sem
hefðu úr meiru að spila ættu að
leggja eftir því til samfélagsins.
Því þykir mér í fljótu bragði ótrú-
legt að ég geti greitt þessu frum-
varpi atkvæði mitt. “
Ásta Ragnheiður Jóhannes-
dóttir
þingmaður jafnaðarmanna.
„Þær bóta-
greiðslur sem
velferðarkerfið
greiðir eru
hugsaðar til að
rétta stöðu
þeirra verr settu
í samfélaginu.
An þess að ég
hafí skoðað þetta mál til hlítar er
ég hrædd um að afnám þessara
bóta muni bitna á þessum hóp-
um en efla hag þeirra betur
settu. Flatur 20% skattur á allar
tekjur er ég hrædd um að muni
virka með sama hætti. “
Ögmundux Jónasson
þingmaður óháðra ogfonnaðurBSRB.
„I grundvallar-
atriðum eru
þessir þing-
menn að leggja
til að skattkerfið
verði ekki notað
lengur til tekju-
jöfnunar heldur
einvörðungu til
tekjuöflunar. Eg tel hinsvegar að
skattar eigi að þjóna þessu tví-
þætta hlutverki. Með afnámi
persónuafsláttar, yrði tekju-
lægsta fólkið skattlagt gagnstætt
því sem nú er gert. Þeir telja að
það myndi auka meðvitund borg-
aranna um velferðarkerfið; að
láta alla greiða til þess. Mér
fínnst það hinsvegar betra vott
um meðvitundarleysi þeirra og
skilningisleysi á lífskjörum í
Iandinu ef þeir trúa því að hinir
tekjulægstu séu aflögufærir."
Einar Oddur Kristjánsson
þingm. Sjálfstæðisflolths ogjulltr. í
efnahags■ og viðskiptanejiid.
„I meginatrið-
um tel ég að
þeir flokksfél-
agar mínar séu
að leggja til
rétta hluti.
Hinsvegar er
það mjög vand-
meðfarið að
breyta áhrifum barnabóta, sjó-
mannaafsláttar, vaxtabóta og
slíkra þátta í skattakerfínu. Leita
þyrfti mikillar samstöðu meðal
allra sem að þessum málum
koma áður en lagt yrði út í þann
langa feril sem þessar breytingar
tækju.“