Dagur - 30.07.1998, Blaðsíða 4

20-VÍMMTVDA GVR 30. JÚLÍ 7 99 8
Djg^ttf"
LÍFIÐ í LANDINU
Gamall vinstriflokkur er
að leysast upp og fagna
því margir, af misjöfnum
ástæðum þó. Þegar Krat-
ar klofnuðu fögnuðu elcki
færri. Þegar molnaði úr
dvergvöxnum Kvenna-
lista kættust púkarnir
enn. En R-listinn sló út
Reykjavíkuríhaldið og nú
á að leika sama leik á
landsvísu. Það er nú það.
Nýtt á inarkaðmun
Pólitík á Islandi er í uppstokkun segja
menn, ef einhver vill trúa því. Sverrir
Hermansson virðist halda það. En pólitík
á Islandi er í uppfokki. Hún er svo óvin-
sæl á markaðnum að hugsjónamenn eru í
bráðri útrýmingarhættu. Þeir fáu sem eft-
ir lifa þykja púkó eins og gamaldags seg-
ulbandstæki: Það „sándar“ ekki rétt. Ekki
nema einstaka sénátringar vilja hlusta á
rispurnar og skrjáfið sem fylgir gömlu,
orginal upptökunum. Skiptir engu þó
menn syngi vel og af tilfinningu. Eða
kannski vegna þess. Svona söngur er bara
ekki í tísku. Allir vita hvað máli skiptir ef
halda á pólitísku lífi á upplýsingaöld: Það
er markaðssetningin, réttar umbúðir, rétt
blanda af léttmeti og traustvekjandi trelj-
um. Það þarf nýtt nafn á nýja hreyfingu,
ný slagorð. Af þeim v'erður nóg. Eg sé
hins vegar ekki fyrir mér sköpulag þessa
fyrirbrigðis sem mótað væri af gömlum
jálkum úr svokölluðum „vinstri flokkum".
Ekki af því að ég treysti yngra fólki betur.
Stefna þessara flokka hefur bara í reynd
ekki átt of margt sameiginlegt.
Samnmi smælkisins
Við samruna eru allir hræddir um að einn
gleypi annan. Raunar veit samrunadýrið
ekki hvað það heitir eða hvað það er, að-
eins að stefnan sé sú að vera mótvægi.
Mótvægi við Ihaldsdýrið sem þekkist á
þreknum bakhlutum sem hanga undir
breiðu bökunum. Stærsti hluti þjóðarinn-
ar trúir á þetta dýr af því að það veit hvað
það heitir.
Samruni smælkisins gekk líka yfir dag-
blöðin á sinni tíð. Það var svo komið að
enginn nennti að lesa um þessa ömur-
legu pólitík í þunnum og litlausum blöð-
um. Vesalingarnir sem stóðu að baki
þeim áttu engin breið bök eins og
Moggavinirnir. Þar hafa menn staðið
saman og stutt sína og allt staðið undir
sér. Mogginn var svo nýmarkaðssettur
sem heimilishundur allra landsmanna:
„Vaskur er vitur hundur... - og sækir sé
honum skipað“. Geltir næstum því eftir
óskum hvers og eins. En sumir fá sér-
meðferð: Þeir virkilega sver(r)u. Sam-
runablaðið Dagur er enn að þreifa eftir
sköpulagi sínu eins og hann viti ekki al-
veg hverjum hann eigi að líkjast. Ég vona
að Dagur fitni svolítið, hann þarf ekki að
skammast sín fyrir að vera dálítið heim-
UMBUÐA-
LAUST
skrifar
spegtíl
íjerm |wt mér...
— t\bzx rg erl
Afpólitísku
skepnuhaldi
óttarlegur og hafa ekki alveg vitað hvað
hann hét til að byrja með. Guð sjálfur
veit varla hvað hann heitir lengur og
Mammon hefur skipt um nafn. Hann
heitir núna „Neysluguð“ í heilagri kirkju
Frjálsa Markaðarins og verður þannig
miklu íslenskari og skilningsríkari guð,
því hann er guð neytandans; guð hárra
sem lágra. Neytandinn ert þú og ég og
enginn fær neitað því.
Pólitískt meðvitimdarleysi
Illugi Jökulsson hefur nýverið í pistli
minnst á að herstöðvarandstæðingar og
þar með Alþýðubandalagsmenn hafi verið
helsta varnarlið íslensku þjóðarinnar ef
horft er til menningarlegs sjálfstæðis.
Mega herstöðvarandstæðingar hafa það
sér eins og til málsbóta. Skiptir hitt þá
minna máli, að í hernaðarlegu tilliti slapp
þjóðin með skrekkinn. Nú þegar seglar
heimspólitíkur hafa dofnað er það þegj-
andi samkomulag að láta þessa útlendu
mjólkurkú halda básnum sínum. Þá er
löngu gleymd alvaran í hugum margra
andstæðinga herstöðvarinnar sem trúðu á
nýstofnað Iýðveldið og voru einlægir frið-
arsinnar — þó margir vilji fyrr og siðar
kalla slíkt fólk einfeldninga. Nú er hins
vegar uppfædd kynslóð kjósenda sem
grunar ekki að sjálfstæði lýðveldisins Is-
lands og lýðræðisskipulagið hafi verið eða
sé nokkuð sem lagt er undir í pólitískum
spilum. Föðurlandsástin á sér enga fót-
festu í pólitíkinni, en birtist í keppni um
fótbolta, fegurðardísir og ofvaxna karla.
Islenskar stelpur í engu í Playboy eru vin-
sælla umræðuefni en íslenskar stelpur í
40% verr launuðum störfum en karlar.
Það er svo þreytandi að krefjast jafnréttis,
lýðræðis, friðar og framtíðar. Þá er miklu
drýgra að standa í biðröð í ELKO og
kaupa nokkur sett af meðvitundarrotur-
um á útsölu.
leikhúsið um skeið. Hann lauk námi í
sjónvarpsstjórnun frá þekktum háskóla í
Sviss árið 1995 og hefur starfað í Nor-
egi síðan við gerð sjónvarpsefnis.
Petter Wallace er kvikmyndaframleið-
andi og Ieikstjóri, varaformaður Félags
kvikmynda- og sjónvarpsframleiðenda í
Noregi. Hann er framkvæmdastjóri al-
þjóðlegra verkefna hjá sjónvarpsfyrir-
tækinu Metronome.
Stefnt er að því að sjónvarpsmyndin
með Vigdísi verði sýnd á norrænum
sjónvarpsstöðvum fyrir jólin 1999.
Plóguriim á akrmum
Tveir kvikmyndagerðarmenn, Ragnar
Halldórsson og Petter Wallace, undir-
búa gerð sjónvarpsmyndar um Island
þar sem Vigdís Finnbogadóttir kynnir
„Sögueyjuna“ fyrir áhorfendum. Vonast
er til að hægt verði að byrja á fyrstu
upptökum í vetur og að þeim verði Iokið
næsta haust. Mennirnir hafa verið á ís-
landi að undanförnu til að vinna hand-
ritið með Vigdísi og undirbúa fjármögn-
un myndarinnar. Engar tölur hafa verið
nefndar en Ragnar Halldórsson segir
ljóst að leitað verði til Islendinga um
fjármögnun.
„Við erum ennþá að undirbúa mynd-
ina en við munum leita til sjóða hér á
landi eins og annars staðar á Norður-
löndum. Við viljum ekki nefna neina
tölu í sambandi við kostnað en það er
enginn vafi á því að þetta er stórt verk-
efni. Myndin verður ekki ódýr því að
það kostar peninga að gera hlutína vel,“
segir hann.
Þekktari en konungamir
- En af hverju mynd um „Sögueyjuna"
með Vigdtsi í aðalhlutverki?
„Sem Islendingur, sem búsettur hefur
verið á hinum Norðurlöndunum, hef ég
orðið var við mikla jákvæðni um Island
og Islendinga. Það er gott að vera Is-
lendingur á Norðurlöndunum, ekki síst
í Noregi. Það hefur komið upp úr dúrn-
um að Vigdís er persónugenángur Is-
lands og Islendinga í hugum þessa
fólks. Vigdís er plógurinn sem hefur
plægt akurinn fyrir okkur íslendinga.
Henni til viðbótar er Björk þekkt á hin-
um Norðurlöndunum en hún er ekki
jafn þekkt og Vigdís. Vigdís er þekktari
en konungsfjölskyldurnar á hinum
Norðurlöndunum. Það er þessi ofsalega
sterka jákvæðni sem okkur er mikils
virði að nýta,“ svarar Ragnar.
Hann bendir á að Vigdís hafi sérstaka
reynslu af Islandi og hún hafi „dýpri
reynslu" af landi og þjóð en flestir aðrir.
Hugmyndin sé sú að áhorfendur komi
til landsins með Vigdísi og Vigdís hjálpi
þeim að upplifa landið með hennar aug-
um. Þetta telji kvikmyndagerðarmenn-
irnir sérstaka og óvenjulega nálgun í
Ragnar Halldórs-
son kvikmynda-
gerðarmaður.
heimildarmynd. Um leið gefi Vigdís að-
gang að áhorfendum - hún sé svo gríð-
arlega þekkt á hinum Norðurlöndunum
og almennt ríki mikill góðvílji í garð Is-
Iendinga vegna Vigdísar.
Fyrir jólin 1999
Ragnar Halldórsson er lítt þekktur á Is-
landi en hann hefur þó verið viðloðandi
kvikmyndagerð hér, kom meðal annars
að framleiðslunni á Börnum náttúrunn-
ar og sá um almannatengsl fyrir Þjóð-