Dagur - 16.01.1999, Blaðsíða 2

a k a a k o j t\ x

I
£ - * i nK UVLK

2 - LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1999
FRÉTTIR

Heilbrigðiseftirlitið hefur varað við ofhægri kælinu á Hangikjöti eftir að það hefur verið soðið.
Hangikjöt tvisvar
á marai um jólin
Betra er talið að hangi-
kjöt fái að standa um
stund í soðimi, en ekki
kólna þar klukkutínmm
saman.
„Það hefur aldrei komið fyrir að fólk
hafi talið sig verða veikt af hangikjöti
frá okkur þau rúmlega 20 ár sem ég er
búin að vera hér,“ sagði Stefán Vil-
hjálmsson, matvælafræðingur hjá Kjöt-
iðnaðarstöð KEA. I kjölfar könnunar
Heilbrigðiseftirlitsins á matarsýkingu
14 gesta af 19 í hangikjötsveislu um
jólin, þótti eftirlitinu ástæða til að vara
fólk við of hægri kælingu á hangikjöti
og jafnvel suðuleiðbeiningum sumra
framleiðenda.
Elti ekki „tískuna“
Leiðbeiningarnar á umbúðum KEA
hangikjöts segir Stefán eitthvað á
þessa leið: sjóðið kjötið varlega í nægu
vatni - læri í 60 mínútur og frampart
60-80 mínútur - og látið kólna um
stund í soðinu. „Jú, kannski mætti
þetta „um stund'1 vera heldur ná-
kvæmara, en það verður þó tæpast skil-
ið nema svona hálf til ein klukku-
stund." En þessi meðferð gæfi kjötinu
bæði tíma til að jafna sig aðeins og
minnkaði uppgufun um leið og það er
tekið upp úr pottinum.
Stefán segir KEA aldrei hafa ráðlagt
fólki að fara eftir þeirri tísku, sem upp
kom fyrir nokkrum árum; að setja
hangikjötið yfir svo lágan hita að það
tók eina 3-4 tíma fyrir suðuna að koma
upp og þá átti að slökkva undir pottin-
um en láta kjötið liggja áfam í soðinu.
En með þessari aðferð hafi menn enga
tryggingu fyrir að hitinn fari nokkurn
tíma yfir svona 70 gráður og þá í mjög
stuttan tíma.
Tvær máltíðir á inanii
„Suðuleiðbeiningarnar hjá okkur hafa
verið þær að láta kjötið vera í soðinu í
1 -2 tíma eftir að potturinn er tekinn af
hitanum, sem þýðir ekki að láta það
kólna í soðinu," sagði Leifur Þórsson,
kjötiðnaðarmaður hjá SS. I Ijósi þess
að kringum 150 tonn af hangikjöti séu
framleidd í landinu fyrir jólin (um 2
máltíðir að jafnaði á hvern Islending)
sé það tæpast vitnisburður um vafa-
samar leiðbeiningar framleiðenda þótt
fólk sýkist í einu tilfelli. Mun líklegra
virðist að eitthvað hafi misfarist við
suðu í umræddu tilviki en að lands-
menn fari almennt rangt að við suðu
jólahangikjötsins, taldi Leifur.
„Miðað við það gífurlega magn af
hangikjöti sem fer á markað frá okkur
höfum við raunar verið mjög ánægðir
með það, að það eru teljandi á fingrum
annarrar handar þær athugasemdir
sem við höfum fengið, og þá yfirleitt
„of salt" eða „of feitt". Það er allt og
sumt," sagði Stefán Vilhjálmsson.
- HEI
FRÉTTA VIÐTALIÐ
Hagaskólamálin voru til um-
ræðu í pottinum í gær og liöfðu
menn ýmislegt um það að segja.
Markverðasta framlagði var þó
haft eftir Hjálmari Frcysteins-
syni, heilsugæslulækni á Akur-
eyri, en það var svona: Hjálmar Frey-
Sérkemiilegt sýnist mér steinsson.
sveitamánni grænum,
hversu sprenglærð æskan er
orðin í Vesturbænum.
Prófkjöri framóknarinanna í
Reykajvík er nú lokið og bíða
menn spenntir eftir niðurstöð-
unni. Almælt er að tvær megin
blokkir háfi myndast, annars
vegar um Finn Ingólfsson og
Ólaf Öm Haraldsson og svo hins
vegar um Alfreð Þorsteinsson og
Amþrúði Karlsdóttur. í pottin-
um er fullyrt að Alfreðsmenn hafi verið svo heit-
ir að þeir hafi ekki einu sinni viljað merkja við
Finn og sett sinn mann í fyrsta sæti. Á sama hátt
hafi heitir Finnsmenn alveg sleppt því að merkja
við Alfreð....
í vikunni var haldinn opinn
framboðsfundur með öllum
frambjóðendum hjá framsókn í
Reykjavík á Grand Hótel. Þar var
loftið orðið svo rafmagnað þegar
á fundinn leið að gamalgróinn
framsóknarmaður úr Vestur- pjnnur Ing-
bænum stakk upp á því að þeir ólfsson.
orkuverasérfræðingar, Alfreð og
Finnur, tækju höndum saman og létu virkja
fundhm frekar en að vera með rándýrar og um-
deildar rafmagnsvirkjanir á pijónunum á há-
lendinu og á Nesjavöllum....
Alfreð Þor-
steinsson.
Sveitarfélog á fuUri ferð til
fjárhagslegs ósjálfstæðis
Þórarinn V.
Þómrinsson
framkvæmdastjóri VSÍ
Áhyggjur affjárhagsáætlun-
um margra sveitaifélaga.
Ehki heilbrigtað reka sveitar-
félögmeð miklum hálla í einu
hesta áifeiðinu. Hlegiðaðverð-
hólguspám Fjárfestingar-
hankans.
- í fjárhagsáætlunum sumra sveitarfé-
laga virðast menn sttga fast á bensíngjöf-
ina fremur en á bremsurnar. í þeitn efn-
um virðist ekki skipta tnáli þótt verið sé að
auka skuldimar eins og t.d. í Hafnarfirði.
Er þetta ekki áhyggjuefni hjá VSÍ?
„Jú. Það er farið að skipta mjög í tvo horn
að því er varðar ábyrgðina annars vegar í
rekstri sveitarfélaga og hinsvegar ríkisins.
Við sjáum að þessi sveitarfélög og þar með
talið það sem vísað er til í spurningunni,
hafa gengið mjög fram í því að hækka Iaun
t.d. við kennara. Eg trúi að ég muni það rétt
að forsvarsmenn þessa sveitarfélags hafi
sagt strax eftir sveitarstjórnarkosningarnar
að það væri eðlilegt að taka upp áður gerða
samninga við starfsmannafélagið. Þannig
það virtust vera til nægir peningar þá.“
- Hvað ttteð önnur sveitarfélög?
„Mér virðist, án þess að ég fari að nafn-
greina það sérstaklega, að forsvarsmenn
ýmissa sveitarfélaga hagi fjármálastjórn og
ákvörðunum þannig að það sé fullt efni til
þess að spyija hvort þeir séu ekki með sín-
um aðgerðum að biðja um það að fjárfor-
ræði sveitarfélaga verði takmarkað verulega.
Þetta er þróun sem við höfum séð gerast
annars staðar. Við sáum það t.d. á tímum
Shlúter - stjórnarinnar í Danmörku. Þar
fóru sveitarfélögin mjög óvarlega í sinni fjár-
málastjórn. Það endaði með því að ríkisvald-
ið varð að setja verulegar skorður við því
hvað sveitarfélögin máttu gera. Mér sýnist
að mörg sveitarfélögin hér séu á fullri ferð í
því að tapa fjárhagslegu sjálfstæði. Það er
auðvitað ekki heilbrigt í einu besta árferði
sem hefur komið að reka sveitarsjóði með
tug prósenta halla."
- Hefur skýringu á þvf?
„Nei, ég hef það ekki. Ég held að ef menn
væru að reka eigin fyrirtæki, þá væri það fyr-
irtæki komið í þrot. Þá dugar ekki að segja
að maður vilji fá hluta af tekjum annarra til
þess að brúa bilið, eins og ég sé að forsvars-
menn sumra sveitarfélaga segja núna.“
- Það eru auðvitað fordæmi fyrir þvi að
sveitaifélög hafi tapað fjárhagslegu sjálf-
stæði stnu, ekki satt?
„Jú. Einstök sveitarfélög sem hafa komist
í þrot hafa verið sett undir fjármálalega
stjórn félagsmálaráðuneytisins. Eg held að
það sem sé framundan núna hljóti að vera
spurningin um það hvort þurfi að fara tak-
marka það hvað sveitarfélögum sé heimilt
að skuldsetja sig mikið. Ef sveitarstjórnar-
menn hafa ekki getu til þess að halda Qár-
hagslegu sjálfstæði og taka ábyrga afstöðu
og þá sérstaklega í útgjöldum, þá getur það
ekki Ieitt til annars en að það komi fram
einhverjar takmarkanir."
- Einhverjar hugtnyndir hvernig þær
takamarkanir gætu orðið?
„Þessar takmarkanir gætu í fyrsta lagi ver-
ið það að þeim væri óheimilt að standa und-
ir meiri skuldum heldur en svo og svo.
Rekstrarútgjöld mættu ekki fara umfram
eitthvert tiltekið hlutfall. Það er hægt að
hugsa sér allskonar slíka hluti sem sveitar-
stjórnarmenn eiga auðvitað sjálfir að hafa til
leiðbeiningar í sínum ákvörðunum."
- Það fer tvennum sögutn af verðbólgu-
spám. Fjátfestingarbankinn virðist spá
einna mestri verðbólgu. Hvað fittnst þér
um það?
„Þessar spár Fjárfestingarbankans eru
farnar að verða að almennu athlægi allra
þeirra sem láta sér þessi mál varða.“ — GRH