Dagur - 16.01.1999, Blaðsíða 6

6 - LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 19 99
rD^ir
ÞJÓÐMÁL
Utgáfufélag:
Útgáfustjóri:
Ritstjórar:
A ðstoðarritstjóri:
Framkvæmdastjóri:
Skrifstofur:
Slmar:
Netfang ritstjórnar:
Áskriftargjald m. vsk.:
Lausasöluverð:
Grænt númer:
Slmbréf auglýsingadeildar:
Símar auglýsingadeildar:
Netfang auglýsingadeildar:
Símbréf ritstjórnar:
DAGSPRENT
EYJÓLFUR SVEINSSON
STEFÁN JÓN HAFSTEIN
ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
BIRGIR GUÐMUNDSSON
MARTEINN JÓNASSON
STRANDGÖTU 31, AKUREYRI,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
460 6100 OG 800 7080
ritstjori@dagur.is
1.800 KR. Á MÁNUÐI
150 KR. OG 200 KR. HELGARBLAÐ
800 7080
460 6161
(REYKJAVÍK)563-1615 Ámundi Ámundason
(AKUREYR 1)460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
omar@dagur.is
460 6171 (AKUREYRI) 551 6270 (REYKJAVÍK)
Kjarabætumar hverfa
í fyrsta lagi
Taka verður undir þau ummæli fjármálaráðherra, Geirs H. Haar-
de, í Degi í gær, að hræðslupá um stóraukna verðbólgu á þessu
ári, sem Fjárfestingarbanki atvinnulífsins sendi frá sér og byggði
á hækkun vísitölunnar í janúar, er ótraust og til þess eins fallin
að ala á verðbólguótta. Vísitalan hækkaði um nákvæmlega það
sama núna og í janúar í fyrra - en þá varð ársverðbólgan aðeins
1.3% á öllu árinu. Þótt allir telji víst að hún verði nokkru meiri á
þessu ári, eða um 2%, er enn ekkert sem bendir til þess að verð-
bólguskriða sé á næsta leiti.
1 öðru lagi
Það vekur hins vegar nokkurn ugg í hve miklum mæli hið opin-
bera veltir kjarabótum launafólks út í verðlagið. Sem kunnugt er
hafa ýmsir fjölmennir hópar opinberra starfsmanna fengið mun
meiri hækkanir en almennt launafólk. Mörg sveitarfélög ýta þeim
hækkunum meira og minna út í verðlagið, jafnvel svo að í sum-
um bæjarfélögum hverfur kjarabót barnafjölskyldna um nýliðin
áramót beint í gjaldskrárhækkanir. Eins og talsmenn Alþýðusam-
bands Islands hafa bent á, er það láglaunafólkið og einstæðir for-
eldrar sem verða verst fyrir barðinu á þessum hækkunum.
í þriðja lagi
Hækkanir á opinberri þjónustu eru enn einn dropinn sem er að
fylla mælinn hjá launafólki á almennum vinnumarkaði. Aður
hefur þetta fólk horft upp á starfsmenn ríkis og sveitarfélaga fá
launahækkanir langt umfram það sem stéttafélögin innan Al-
þýðusambandsins náðu fram í síðustu samningum. Víða ríkir
reiði vegna þess að hið opinbera stóð ekki við þann ramma sem
Alþýðusambandið og Vinnuveitendasambandið sömdu um. Þar
við bætist sjálfsögð krafa um aukna hlutdeild almenns launafólks
í góðærinu. Ef stjórnvöld Ieggja ekki kapp á aðgerðir til að draga
úr launamun og létta undir með þeim sem verst eru settir í þjóð-
félaginu, hlýtur óhjákvæmilega að stefna í hörð átök á almenna
markaðinum við gerð næstu kjarasamninga. Og þeir eru ekki eins
langt undan og margir virðast halda. Elías Snæland Jónsson.
Heimur versnandi fer
Garri er hreint í losti þessa
dagana yfir fréttum af æsku
þessa lands. Undanfarin miss-
eri hefur rignt yfir Garra jafnt
og aðra landsmenn fréttum af
kolvitlausum unglingum í
miðbæ Reykjavíkur eða á úti-
hátíðum út á landi, fréttir af
innbrotum, barsmíðum og eit-
urlyfjaneyslu.
Þó tók nú
steininn úr
þegar í ljós
koma að í
Hagaskóla,
þar sem
Iandsins
bestu synir og
dætur hafa til
þessa hlotið
menntun
sína, eru nú
nemendur
sem eru
sprenglærðir í
öðrum skilningi en Garri hefur
hingað til lagt í það hugtak.
Heimur versnandi fer, styn-
ur Garri þunglega þessa dag-
ana og foreldrar hvar sem er
taka undir það og skilja ekki
neitt í neinu. Ekki var þetta
svona þegar við vorum ung -
eða hvað. Garra rámar að vísu
í heiftarleg slagsmál á sveita-
böllum, dauðadrukkna ung-
linga sem veltust um á útihá-
tíðum um hvítasunnu þegar
allra veðra var von en það var
nú ekkert í Iíkingu við Halló
Akureyri - eða hvað?
Sukk í Saltvík
Garri minnist þess líka að for-
eldrar þeirra sem nú eru for-
eldrar og býsnast yfir framferði
unglinganna, býsnuðust ein-
hver ósköp yfir sukkinu og
svínaríinu á Saltvíkurhátíðinni
á sínum tíma. En það var
öðruvísi - eða hvað?
Garri man Iíka að kynslóðin
sem kennd er við '68 og er nú
á miðjum aldri og fjölmenn í
hópi broddborgara landsins
var sögð hafa fengið sér jónu
af og til og jafnvel eitthvað enn
meira hressandi. En það var
bara svona að gamni og gerði
engum neitt - eða hvað?
Vonlaust fólk
Það rifjast Ifka upp fyrir Garra
að í byrjun
sjöunda ára-
tugarins var
alltaf allt vit-
laust á Sel-
fossi og í
Hafnafirði á
þrettándan-
um. Börn og
unglingar
söfnuðust
saman og
sprengdu og
kveiktu í öllu
því sem þau
komu hönd-
um yfir. Gott ef það þurfti ekki
að kalla til Víkingasveitina
einu sinni eða tvisvar. En þessi
börn meintu auðvitað vel og
voru í eðli sínu voða góð. Þau
eru flest að komast á miðjan
aldur og eru orðnir góðir og
gegnir borgarar og foreldrar.
Það er nú meira en hægt er að
segja um þessar sprenglærðu
ótuktir í Hagaskóla. Það verð-
ur sjálfsagt aldrei neitt úr því
fólki.
Já heimur versnandi fer og
ekkert skrýtið þó foreldar
dagsins í dag eigi erfitt með að
skilja unglingana. Þeir sem
alltaf voru prúðir í skólanum,
stríddu aldrei skólafélögum
hvað þá að þeir leggðu ein-
hvern í einelti, kveiktu í mesta
lagi á stjörnuljósi um áramót
og smökkuðu ekki vín fyrr en
löglegum aldri var náð, eiga
auðvitað erfitt með að skilja
hvað er í gangi. GARRI
Eftir limimiun dansar höfuðið
Oft er haft á orði að stjórnmála-
menn séu ekki alltaf samkvæmir
sjálfum sér og lofa einu en fram-
kvæma annað. Samviska þeirra er
svo liðug, að þeir geta sem best
tilkynnt að þeir séu heils hugar á
móti frumvarpi sem þeir eru að
samþykkja. Þetta gerðu þeir hik-
laust þegar þeir greiddu stjórnar-
frumvarpinu um breytingar á
kvótalögunum atkvæði sín fyrir
nokkrum dögum.
En það er von að alþingismenn
séu kviklyndir og ekki við eina
fjölina felldir þegar að ákvarðana-
töku kemur og .greiði atkvæði
þvert um hug sér og tali flátt. Þeir
sem senda þá inn á þing eru ekk-
ert skárri og ekki síður mótsagna-
kenndir. Atkvæðin velja fulltrúa
sína með eitthvað allt annað í
huga en að ætlast til að þeir fari í
einu eða neinu að vilja þeirra eða
gæti hagsmuna í þingstörfum.
I nýafstaðinni skoðanakönnun
kom í Ijós að tveir þriðju hlutar
þeirra sem spurðir voru eru and-
vígir lagasetningu stjórnarflokk-
ana vegna hæstaréttardóms um
að fyrri Iög um fiskveiðikvóta
stæðust ekki stjórnarskrá. En hér
er um að ræða hagsmunaárekstra
sem varða alla þjóðina. En álíka
hlutfall lýsir yfir fullum stuðningi
við stjómarflokkana
og kveðst vilja
greiða þeim atkvæði
sitt.
Hjakk í sama fari
Sé betur rýnt í nið-
urstöður könnunar-
innar, sem gerð var
á vegum DV, sést að
rúmur helmingur
kjósenda Fram-
sóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks er
andvígur afstöðu
þingflokka og stjórnar sömu flok-
ka í helsta hagsmunamáli þjóðar-
heildarinnar.
Einþykkir leiðtogar harðneita
að breyta einu eða neinu í stjórn
fiskveiða hvað sem á og dynur
skamma Hæstarétt fyrir að vetja
stjórnarskrána fyrir lögleysum. Til
að friða dóminn og lýðinn fá
nokkrir trillukarlar viðbótarkvóta
og allt hjakkar í sama fari. Aldrei
þessu vant dugði auðsæ blekking-
in ekki í þetta sinn. En það gerir
ekkert til. Þótt tveir
þriðju atkvæðanna
sjái að verið sé að
hafa þau að fíflum,
eru þau innilega
sátt við það og lýsa
yfir trausti og ævar-
andi trúnaði við þá
pólitíkusa sem mest
og best ganga gegn
viilja þeirra og
hagsmunum,
ímynduðum eða
raunverulegum.
Traustið
Atkvæðunum er kannski vorkunn.
Þau vita yfirleitt ekki hvað þau
eru að kjósa og í hvaða tilgangi.
Þeim finnst líklega skárra að
styðja mótsagnakennda stefnu
stjómarflokkana, sem þó hanga
saman i einu líki, en að lýsa yfir
trausti á þeim flokkabrotabrotum
sem smala sjálfum sér í kassa eða
hólf til að kljást hvert við annað í
nafni hugsjónaríks samruna.
Andstæðingar fiskveiðistefnu
LIU klofna jafnharðan og þeir
reyna að ná saman og trillukarl-
arnir yfirgefa þau hripleku fley
um leið og þeir ná þeim áfanga,
að fá framseljanlegan kvóta.
Sjávarplássin eru að veslast upp
í fisklausu tilgangsleysi. En
stjórnarflokkarnir hafa fundið
upp nýjan bjargræðisveg. Menn-
ingarhallir skulu rísa þar sem
landsfrægir listamenn geta sýnt
hjólbörur á hvolfi og heimamenn,
skoðað ljóðasýninar í ramma og
hlustað á uppörvandi tólf-
tómamúsík og sett um Hrepp-
stjórann á Hraunhamri eða
Hamlet eftir því hve birgir þeir
eru af prímadonnum.
Hvað getur maður annað en
treyst svona fólki?
spurtia
svarað
Bítur Tyson uftur
í nótt?
(Boxarinn Mike Tyson keppir
nú íjyrsta sinn eftir keppnis-
bann sem hann var dæmdur í
eftirað hafa bitið í eyrað á
Holyfield um árið.)
ÓmarÞ. Ragnarsson
fréttamaður.
„Nei, ég held
það varla.
Tyson er ekki
núna í því
andlega jafn-
sem
í þessari
- og er
ekki
einsog hann
var til dæmis
þegar hann vann Frank Btúnó
fyrir um þremur árum. En hins-
vegar vona ég að Tyson efli
sjálfstraust sitt og baráttugleði
og verði sífellt betri og betri.“
Gerifur Kristný
ritstjóri Mannlífs.
„Eg vona að
Franscois
Bauda, Hvíti
Buffallinn,
taki Tyson
innan þriggja
lotna. Og
mín vegna
mætti hann
beita sömu
aðferðum og
Tyson sýndi fegurðardrottning-
unni hér um árið.“
Magnús Orri Schram
íþróttafréttamaóurá Sjónvarpinu.
„Nei, hann
er væntan-
lega með
óbragð í
munninum
frá því síðast.
En þó Tyson
sé rammur
að afli veit ég
hinsvegar
ekki um
styrk huga hans og þá hvað hann
muni geri þegar í keppnishring-
inn er komið. Hinsvegar fylgist
ég Iítið með boxi, en horfði að
vísu á einstaka leik þegar ég var
við nám úti á Irlandi fyrir
nokkrum árum.“
Hálldóra Bjamadóttir
hjúkmnarjræðingur.
„Mér finnst
Tyson ekki
klókur ef
hann gerir
það strax aft-
ur í fyrsta
bardaga eftir
keppnis-
bann. Eg veit
reyndar ekki
hvað mikið
af þeim gráu í toppstykkinu á
honum virka ennþá, eftir bar-
daga og buff í gegnum árin. Með
það í huga getur allt gerst.“