Dagur - 06.03.1999, Blaðsíða 4

'20 - LAUGARDAGUR 6. MARS 1999
915
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Sýnt á Stóra sviði kl. 20.00
Tveir tvöfaldir
Ray Cooney
I kvöld Id. - uppselt
Id. 13/3 - laus sæti
föd. 19/3 - örfá sæti laus
föd. 26/3 - nokkur sæti laus
Brúðuheimiii
- Henrik Ibsen
Menningarverðlaun DV 1999:
Elva Ósk Ólafsdóttir
Á morgun sud. nokkur sæti laus
Id. 20/3 - Id. 27/3
Bróðir minn Ijónshjarta
- Astrid Lindgren
á morgun sud. kl. 14:00
sud. 14/3, kl. 14:00
sud. 21/3, kl. 14:00
Sýnt á Litla sviði kl. 20.00
Abel Snorko býr einn
Erik-Emmanuel Schmitt
í kvöld Id. - uppselt
föd. 19/3 - örfá sæti laus
A.t.h. ekki er hægt að hleypa ges-
tum inn í salinn eftir að sýninq
hefst.
Sýnt á Smíðaverkstæði kl. 20.30
Maður í mislitum sokkum
- Ammundur Backman
í kvöld Id. 6/3, 60. sýn. - uppselt
á morgun síðdegissýn.
kl. 15:00 - uppselt
fid. 11/3 - uppselt,
föd.12/3 - uppselt
Id. 13/3 - uppselt
sud. 14/3 - uppselt
fid. 18/3 - uppselt
föd. 19/3 - uppselt
Id. 20/3 - örfá sæti laus
A.t.h. ekki er hægt að hleypa gestum
inn í salinn eftir að sýning hefst.
Listaklúbbur
Leikhúskjallarans
Mád. 8/3 kl. 20:30
ÁFRAM STELPUR. Sérstök tónlis-
tardagskrá I tilefni alþjóðlegs barát-
tudags kvenna.
Miðasalan er opin mánud. - sunnud.
13-20. Símapantanir frá kl.10 virka
daga. Simi 551-1200.
ajm LEIKFELAG W*
©fÍREYKJAVÍKURj®
BORGARLEIKHÚSIÐ
Stóra svið kl. 14:00
Pétur Pan
eftir Sir J.M. Barrie
í dag lau. 6/3 - uppselt
Sun. 7/3 - uppselt
Lau. 13/3 - uppselt
Sun. 14/3 - uppselt
Lau. 20/3 - uppselt
21/3 - örfá sæti laus
Lau. 27/3 - örfá sæti laus
Sun. 28/3 - nokkur sæti iaus
Stóra svið kl. 20.00
Horft frá brúnni
eftir Arthur Miller
7. sýn. lau, 13/3, hvít kort
Fim. 18/3, Lau. 27/3
Stóra svið kl. 20.00
Sex í sveit
eftir Marc Camoletti
( kvöld lau. 6/3 - uppselt
fös. 12/3 - uppselt
fös. 19/3 - örfá sæti laus
Lau. 20/3, nokkur sæti iaus
Fös. 26/3
Stóra svið ki. 20.00
íslenski dans-
flokkurinn
Diving eftir Rui Horta
Flat Space Moving eftir Rui
Horta
Kæra Lóló eftir Hlíf
Svavarsdóttur
5. sýning sun. 7/3, gul kort
Litla svið ki. 20.00
Fegurðard rottn i ng in
frá Línakri
eftir Martin McDonagh
Frumsýning fim. 11/3 - uppselt
2. sýn. lau. 13/3,_____
Miðasalan er opin daglega
frá kl. 12 - 18 og fram að
sýningu sýningadaga.
Símapantanir virka daga frá kl. 10.
Greiðslukortaþjónusta.
Sími 568 8000 fax 568 0383
.TWwir
. .rt
Bankavald og mafíur
Spennusagana-
höfundurinn
snjalli John le
Carré hefur sent
frá sér nýja
skáldsögu
„Single &
Single“ - þar
sem sagt er frá
afdrifaríkum
samskiptum
bresks stór-
banka, sem
heitir sama
nafni og bókin, og umsvifamikl-
um mafíósum frá fyrrum Sovét-
ríkjunum. Sumir telja þetta
bestu skáldsögu hans um árabil,
aðrir fínna henni ýmislegt til for-
áttu, ekki síst niðurlagið. Hvað
sem því líður er ljóst að þetta
verður enn ein metsölubókin.
Segja má að skúrkar nýju sög-
unnar hitti beint í mark. I stað
hefðbundinna sovéskra njósnara
kalda stríðsins eru arftakar þeirra
komnir í aðalhlutverkin - rúss-
neskir mafíósar sem stunda
vopnasmygl og margvíslega aðra
glæpi og þurfa nauðsynlega á að
halda samvinnu við vestrænar
bankastofnanir til að annast um-
fangsmikið peningaþvætti.
Rússland á hnjánum
„Eg vildi koma inná mikilvægan
þátt í sögu samtímans. Sem
stendur er Rússland á hnjánum
efnahagslega. Það er vegna
græðgi glæpalýðs landsins og yf-
irstéttarinnar, en einnig fyrir
skammsýni vesturlandabúa. Þeg-
ar kalda stríðinu lauk vildu flest-
ir vestrænir fjárfestar sem komu
til Rússlands græða mikið í skyndi
og flýja svo land áður en allt
hryndi. Valdastéttin í Rússlandi
fór í kapitalistísk klæði og hélt
svo áfram að sjúga blóðið úr
þjóðinni. Ný, rótlaus kynslóð
hefur alist upp í þeirra mynd.
Allir hugsa um það eitt að
græða,“ segir Carré í nýlegu við-
tali um bókina. Hann segir hrun
sovéska efnahagskerfisins síð-
ustu árin hafa verið mestu útsölu
árþúsundsins.
Skúrkarnir í sögunni - Orlov-
bræðurnir rússnesku - eru dæmi-
gerðir fyrir þessa nýju mafíósa
sem líta á veröldina þar eystra
sem einkaleikvöll sinn og svífast
einskis til að græða.
Faðir og sonur
Nýja sagan íjallar annars um
gamalkunnugt viðfangsefni höf-
undarins; erfið samskipti föðurs
og sonar, sem Carré gerði einna
best skil í sögunni „The Perfect
Spy.“ Þar byggir hann á eigin
reynslu sem barn; móðir hans lét
SlNGLE &
SlNGLE
JOHN
LE CARRÉ
sig hverfa þegar hann var þriggja
ára, en faðirinn var svikahrappur
sem þurfti jafnvel að gista í „hót-
elum“ bresku krúnunnar. Samt
lagði hann áherslu á að sonurinn
yrði alinn upp sem „sjentilmað-
ur“ svo hann gæti laumað sér inn
í valdakerfi yfirstéttarinnar
bresku, nánast eins og njósnari.
Það tókst bærilega; Carré hlaut
menntun í fínustu skólum og var
svo tekinn inn í bresku leyni-
þjónustuna.
Höfundurinn vitnar í fræg um-
mæli, sem höfð eru eftir Graham
Greene, þess efnis að æskan sé
mikilvægasta bankainnistæða
hvers rithöfundar. Þetta telur
hann eiga við í sínu tilviki; sem
höfundur búi hann enn að fjöl-
breyttri og óvenjulegri reynslu
sinni sem barn og unglingur.
Stefnumót í Berlín
John le Carré lfður einungis vel
þegar hann er að skrifa, enda
segir hann líf sitt snúast um rit-
störfin. Því eru það verstu stund-
irnar þegar hann er á milli bóka -
en hann kveðst ekki geta byrjað á
nýrri sögu fyrr en sú nýjasta sé
komin út.
Hann hóf ritstörf á meðan
hann var í bresku leyniþjónust-
unni. Þar vann hann með manni
sem hafði sent frá sér nokkrar
spennusögur; það varð honum
hvatning til að reyna sjálfur.
Hann notaði tímann vel; páraði í
minnisbækur sínar á morgnana
áður en hann hélt til vinnu, og
jafnvel í lestinni á leiðinni. Hann
segist aldrei hafa lært á ritvél;
þess vegna handskrifi hann sög-
ur sínar, en eiginkonan sjái um
að setja þær í tölvuna.
Fljótlega eftir að hann lauk við
fyrstu söguna var Carré sendur
til Þýskalands. Síðla sumars 1961
varð hann vitni að atburðum sem
réðu úrslitum um skáldskap
hans; byggingu Berlínarmúrsins.
Þegar hann sneri til Bonn frá
Berlín nokkrum dögum síðar sá
hann nýja sögu fyrir sér í hugan-
um, frá upphafi til endaloka; hún
var eins og kvikmynd í höfði
hans. Hann settist niður og skrif-
aði sem óður væri í þrjár vikur,
um 1 50 þúsund orð. Skar hand-
ritið síðan niður um tvo þriðju.
Þar með var tilbúin sagan sem
gjörbreytti lífí hans og varð snar-
lega ein sígildasta spennusaga
allra tíma: „The Spy Who Came
in from the CoId“ (Njósnarinn
sem kom inn úr kuldanum).
Viðbrögðin voru slík að Carré
hefur helgað sig ritstörfum síðan
á miðjum sjöunda áratugnum og
sent frá sér hátt í tuttugu
spennusögur - allt metsölubækur.
BÓKA-
HILLAN
John le Carré: Ný saga um rússneska mafíósa og átök föður og sonar.
Drottningin var best
Rómeó og Júlía eða Will Shakespeare og Viola de Lesseps. Hugljúf og róman-
tísk mynd þar sem reynt er að geta í eyðurnar í lífi Shakespeares.
Háskólabíó:
Astfanginn
Shakespeare.
Aðalhlutverk:
Gwyneth Pal-
trow (Viola de
Lesseps) og Jos-
eph Fiennes
( W i 1 I i a m
Shakespeare).
Le i ks t j ó r i:
John Madden.
Astfanginn Shakespeare er ein af
nýjustu myndunum í kvikmynda-
húsunum núna, hugljúf, falleg
og rómantísk mynd um rithöf-
undinn William Shakespeare,
þann eina sanna, og konuna sem
kann hafa verið í lífí hans á árun-
um áður en hann samdi Rómeó
og Júlíu. Myndin styðst að hluta
tií við staðreyndir, það sem vitað
er um líf Shakespeares, og að
verulegum hluta til er hún skáld-
skapur.
Fyllt upp í eyðurnar
Shakespeare var uppi 1554-1616
og hans blómatímabil var um og
upp úr 1592 þegar tvö Ieikhús
tókust á um áhorfendurna í
London. Hann kvæntist 18 ára
gamall og eignaðist þrjú börn
með konu sinni. Ekkert er vitað
um líf Shakespeares á árunum
1585-1592 er hann kemur
skyndilega sem leikari á nýjan
leik fram á sjónarsviðið í
London. Fljótlega semur hann
sínar erótískustu sonnettur og
1594 er hann búinn að semja
Rómeó og Júlíu. Bókmennta-
fræðingar og leikhússfræðingar
hafa reynt að fylla upp í eyðuna
mildu og sumir telja að
Shakespeare hafi verið ástfang-
inn á þessu tímabili. Ut frá þess-
ari kenningu er myndin Astfang-
inn Shakespeare orðin til.
Myndin ber þess greinileg
merki að hún er framleidd af
efnum og góðum aðstæðum,
íburðurinn er gríðarlegur, salar-
kynni, kjólar, hárgreiðsla - allt í
samræmi við tímabilið og mikið í
það lagt. Hún er afbragðs
skemmtun, ekld síður fyrir kald-
ar og hæðnisfullar sálir en þær
mjúku og rómantísku, líki þeim
á annað borð anglósaxískar kvik-
myndir þar sem engu er til spar-
að og safinn kreistur úr efninu til
hins ítrasta. Það er bara að halla
sér aftur í sætinu og slappa af.
Persónusköpunin var flott.
Gwyneth Paltrow og Joseph
Fiennes, sem leika Víólu og Will,
eru náttúrulega ungir leikarar
sem komnir eru upp á stjörnu-
himininn í henni Hollywood og
ágætt um það að segja. Bæði
stóðu þau sig prýðilega og náðu
vel saman, spiluðu á tilfinninga-
strengina eins og þurfti. Fiennes
sá ég Iíka í Marta hittir Frank,
Daniel og Laurence og var ekki
eftirminnilegur í þeirri mynd þó
að hún væri reyndar sæmilegasta
afþreying.
Jafnvel perraleg
Langathyglisverðasta persónan
var hins vegar Elísabet drottning,
sem Judi Dench leikur. Elísabet
drottning var víst kölluð
meydrottningin vegna þess að
hún giftist aldrei en kunn var
hún víst fyrir stjórnspeki sína,
gáfur og hæfileika, ríkti á mikl-
um umbrotatímum, meðal ann-
ars þar sem íbúafjöldi í London
jókst um 400 prósent, og leiddi
ríkið stóráfallalaust gegnum þá.
Drottningin virkaði svolítið sér-
viskuleg, jafnvel perraleg þar sem
hún lét leikhúsgesti hlæja að
vandræðum leikararæfils með
hund í upphafi myndarinnar.
Síðar kom í Ijós að það bjó meira
á bak við grímuna, stjórnviskan
gægðist fram undir lokin.
Ymsa gullmola mátti líka finna
í myndinni. Þannig hitti pattinn
sem lét köttinn gleypa músina
skemmtilega í mark. Stráksi vildi
bara sjá blóð og ofbeldi í leikhús-
unum...í mynd sem átti að vera
að gerast árið 1594. Já, jafnvel
þá vildi ungviðið að blóðið rynni.
Ástfanginn Shakespeare er
kvikmynd sem full ástæða er til
að sjá hafi menn á annað borð
þolinmæði og áhuga á íburðar-
miklum kvikmyndum úr drauma-
verksmiðjum kvikmyndafram-
Ieiðendanna úti í heimi.