Dagur - 17.03.1999, Blaðsíða 6

6 -MIÐVIKUDAGUR 17. MARS 1999
SDnptr
ÞJÓÐMAL
Útgáfufélag:
Útgáfustjóri:
Ritstjóri:
Aðstoðarritstjóri:
Framkvæmdastjóri:
Skrifstofur:
Símar:
Netfang ritstjórnar:
Áskriftargjald m. vsk.:
Lausasöluverð:
Grænt númer:
Símbréf auglýsingadeildar:
Sfmar auglýsingadeildar:
Netfang auglýsingadeildar:
Símbréf ritstjórnar:
DAGSPRENT
EYJÓLFUR SVEINSSON
ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
BIRGIR GUÐMUNDSSON
MARTEINN JÓNASSON
STRANDGÖTU 31, AKUREYRI,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
460 6100 OG 800 7080
ritstjori@dagur.is
1.800 KR. Á MÁNUÐI
150 KR. OG 200 KR. HELGARBLAÐ
800 7080
460 6161
(REYKJAVÍK)563-1615 Ámundi Ámundason
(AKUREYR 1)460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
omar@dagur.is
460 6171 (AKUREYRI) 551 6270 (REYKJAVÍK)
mJM

Spillingm í Brussel
í fyrsta lagi
Nýja skýrslan sem varð til þess að öll framkvæmdastjórn Evr-
ópusambandsins, með Jacques Santer forseta í broddi fylking-
ar, kaus að segja af sér í fyrrinótt, er skorinort og tæpitungu-
laust ákæruskjal um spillingu og stjórnleysi innan bandalags-
ins. Gagnrýni á æðstu stjórn skrifstofubáknsins mikla í Bruss-
el hefur gerst háværari með hverju árinu. Evrópuþingið, sem
fram til þessa hefur verið gjörsamlega tannlaus eftirlitssam-
koma, gerði harða hríð að framkvæmdastjórninni á síðasta ári.
Þótt þeirri lotu lyki með sigri Santers, varð hann að fallast á
óháða úttekt á þeim ásökunum sem fram höfðu komið. Niður-
staða hennar var dropinn sem fyllti mælinn.
1 öðru lagi
Gagnrýnin á yfirstjórn Evrópusambandsins og einstaka fram-
kvæmdastjóra beinist ekki síst að því að þeir hafi enga stjórn á
sautján þúsund manna skrifræðisbákninu sem fer með dagleg
málefni bandalagsins. Sumir framkvæmdastjóranna hafa líka
ástundað gamaldags fyrirgreiðslupólitík við vini og pólitíska
vandamenn. Flestir, þar á meðal Santer forseti sjálfur, hafa
engan áhuga sýnt á að uppræta þá víðtæku spillingu sem kost-
ar evrópska skattborgara ógrynni fjár á hverju ári, og jafnvel
neitað allri ábyrgð á því sem gerst hefur. Þannig hefur Evrópu-
sambandið sem stofnun verið eins og stjórnlaust rekald í for-
setatíð Santers.
1 þriöja lagi
Ákvörðun framkvæmdastjórnarinnar um að segja öll af sér er
enn frekari undirstrikun þess hversu forystan er veik. I stað
þess að hreinsa úr skemmdu eplin eru allir látnir víkja - auð-
vitað í þeirri trú að langflestir framkvæmdastjóranna verði
settir á ný í embætti, væntanlega undir nýjum forystumanni.
Enginn hefur hins vegar raunverulega trú á því að næsta for-
seta Evrópusambandsins, hver sem hann verður, takist að
hreinsa rækilega til í stjórnkerfi bandalagsins; til þess hafa
alltof margir beina hagsmuni af því að spillingin, sóunin og
fyrirgreiðslupólitíkin haldi áfram.
Elias Snæland Jónsson
Með opnuni
huga
Garri á bágt með skilja hvern-
ig hægt er að túlka ályktun
landsfundar Sjálfstæðisflokks-
ins um sjávarútvegsmál á jafn
mismunandi vegu og gert hef-
ur verið í fjölmiðlum undan-
farið. Ellertar og Agústar þessa
lands vaða upp á dekk og
halda því fram að á landsfund-
inum hafi engin tíðindi orðið -
sjávarútvegsályktunin sé
hvorki fugl né fiskur og stefna
flokksins gagnvart
kvótakerfinu
óbreytt. Þessir
menn hafa greini-
lega ekki hundsvit á
pólitík eða Sjálf-
stæðisflokknum -
nema hvort tveggja
sé.
Að vísu stendur í
þessari alræmdu
ályktun að byggt
skuli á núgildandi
fiskveiðastjórnar-
kerfi og Þorsteinn
Pálsson hefur túlkað það svo
að allt sé og verði óbreytt, en
hvaða vigt hefur sendiherra
Iýðveldisins í Lundúnum í
þessu máli. Garri bara spyr.
Rúlluðu ekki hans eigin sam-
flokksmenn yfir hann á síð-
ustu dögum þings og breyttu 2
mánaða gömlum lögum veiðar
smábáta.
Allir fengu eitt-
hvað
Það stendur sem sagt í þessari
ályktun að kvótakerfið eigi að
blífa en það stendur líka að
leita eigi opnum huga að lausn
sem auki sátt og að kanna eigi
sérstaklega hvort gera þurfi
sérstakar ráðstafanir til að
Davíð Oddsson.
tryggja hlut þjóðarinnar í af-
rakstri fiskistofnanna. Auðvit-
að stangast allt á í þessari
ályktun en til þess var jú Ieik-
urinn gerður. Allir geta riðið
heim í héruð og sagt við vænt-
anlega kjósendur - sko þarna
sjáiði - ég hafði í gegn breyt-
ingar á sjávarútvegsstefnunni.
Meira að segja fulltrúi fisk-
vinnslunnar getur bent á eina
línu í ályktuninni um mikil-
vægi þeirrar göfugu
atvinnugreinar og
fulltrúi iðnaðarins
fékk einnig barið í
gegn mikilvæga
breytingu á upp-
haflegum ályktun-
ardrögum. Þar var
talað um að sjávar-
útvegurinn væri
mikilvægasti at-
vinnuvegur þjóðar-
innar en í endan-
legri útgáfu er sjáv-
arútvegur einn af
mikilvægustu atvinnuvegun-
um. Síðast en ekki síst getur
Kristján Ragnarsson sofið ró-
legur
Tíðindin af Iandsfundinum
voru aukinheldur ekki þessi
ályktun - heldur setningar-
ræða formannsins. Þar sagði
Davíð sínu fólki efnislega að
nú mætti ræða sjávarútvegs-
málin, jafnvel breytingar á nú-
verandi kerfi. Það væri að vísu
það besta sem til væri en það
eru að koma kosningar og þá
þarf að hlusta með opnum
huga á óánægjuraddir hversu
vitlausar sem þær eru.
GARRI
V.
BIRGIR
GUÐMUNDS-
SON
skrifar
Afsögn framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins í fyrrakvöld
er ákveðin staðfesting á því hve
EB er í raun orðin yfirþjóðlég
stofnun. Astæðan er sú að það er
vegna eftirlitshlutverks Evrópu-
þingsins sem framkvæmda-
stjórnin er knúin til afsagnar.
Þingið hefur þannig staðfest og
styrkt stöðu sína umtalsvert og
hefur þar með öðlast margfalda
þungavigt á við það sem verið
hefur, jafnvel þó svo að engar
formlegar breytingar hafi verið
gerðar á stjórnsýslu og uppbygg-
ingu Sambandsins í tengslum
við afsögnina. Slíkar breytingar
munu þó líta dagsins ljós í fram-
haldinu, enda engin ástæða til
að ætla annað en að Evrópuþing-
ið láti kné fylgja kviði í þessu
máli.
Framkvæmda-
stjómin fykiir
SambandsríM Evrópu
Samrunaferlið í Evrópu hefur á
undanförnum árum og áratug-
um tekið á sig mynd sambands-
ríkis Evrópu, sem Iíkist í eðli og
útliti sífellt meira þjóð-
ríkinu. Það er gömul
saga og ný og deilurnar
um Evrópusambandið
hafa ekki hvað minnst
snúist um það hvort og
að hve miklu leyti þjóð-
ríkin eigi að framselja
fullveldi til sambandsins.
Andstæðingar EB óttast
ekkert meira en að verða
innlimaðir í ofurríkið
Evrópu sem yfirskyggir
stjórnkerfi og stofnanir þjóðríkj-
anna. Evrópusinnar hins vegar
sjá framsal fullveldis sem eðlilegt
skref í hagræðingu og vaxandi al-
Jacques
þjóðlegu samstarfi. Deilan hefur
m.ö.o. snúist um hvort EB eigi í
eðli sínu að vera fyrst og fremst
samband fullvalda ríkja eða
hvort það eigi að þróast yfir í að
vera yfirþjóðleg stofn-
Ólýðræðisleg fram-
kvæmdastjóm
Þrátt fyrir að eðli EB
hafi orðið sífellt yfir-
þjóðlegra með hverju ár-
inu sem líður, hefur
Santer. tre8* aðildarþjóða við að
— viðurkenna það fullveld-
isframsal sem þrátt fyrir
allt á sér stað, orðið til
þess að völd framkvæmdastjórn-
arinnar hafa orðið hlutfallslega
mikil. Ekki síst hafa löggjafasam-
komur þjóðríkjanna verið tregar
til valdaframsals, sem aftur hef-
ur gefið embættismönnum fram-
kvæmdastjórnarinnar (og að
hluta ráðherraráðsins) meira
svigrúm á meðan þingið var lengi
vel niðurnjörvað og valdalítið.
Því hefur vaxið fram í skjóli lítilla
valda þingsins þessi valdamikla,
en afar ólýðræðislega fram-
kvæmdastjórn sem í fyrrakvöld
beið alvarlegt skipbrot. Því er
það, að um leið og menn fagna
því að lýðræðislega kjörnir full-
trúar á Evrópuþinginu hafa
styrkt stöðu sína gagnvart valdi
framkvæmdastjórnarinnar, þá
verða menn jafnframt að horfast
í augu við þá staðreynd að þeir
eru að fagna mikilvægum stjórn-
sýsluumbótum fyrir frekari þró-
un evrópska sambandsríkisins.
svairað
Erframkvæmdastjóm
EB gjörspillt?
Ingimar Ingintaxsson
JréttamaðnrUtvarpsins í Brussel.
„Nei, langt frá
því. Hinsveg-
ar eru dæmi
um spillingu
innan fram-
kvæmda-
stjórnar EB -
og í Ijósi þess
að fram-
kvæmdastjórar eru skipaðir af að-
ildarríkjunum, en ekki kjömir í
lýðræðislegum kosningum og
auk þess afar vel Iaunaðir, með
svipuð ef ekki hærri Iaun en
Bandaríkjaforseti, er eðlilegt að
sú krafa sé gerð til þeirra að
starfsaðferðir séu óaðfinnanleg-
ar. Ljóst er að ef framkvæmda-
stjórarnir hefðu ekki sagt af sér í
fyrrinótt hefði Evrópuþingið sett
þá af á fundi sínum í næstu viku.
Mennirnir áttu sem sagt engra
kosta völ. Flestir framkvæmda-
stjóranna virðast hafa hreinan
skjöld, en sumir embættismenn
hafa Ieikið lausum hala. Við því
hefur ekki verið brugðist og því
kemur þetta mál upp.“
Steingrímur J. Sigfússon
alþingismaður.
„Lengi voru
búnar að
ganga þungar
ásakarnir um
spillingu
meðal ein-
stakra manna
innan Evr-
ópusam-
bandsins og síðan er alþekkt að
sjálft stjórnkerfi sambandsins
byggist meira og minna allt á
hrossakaupum. Það mátti því við
ýmsu búast, einsog komið hefur
á daginn.“
Bima Þórðardóttir
ritstjóri Lækttablaðsins.
„Einsog ann-
að í kringum
þetta Brussel-
bákn er fram-
kvæmda-
stjórnin gjör-
spillt. Þetta er
eitthvert það
hræðilegasta
skrifræðisbákn sem um getur og
skrifræðið býður alltaf uppá spill-
ingu. Því kemur þetta mér ekki á
óvart.“
Tómas Ingi Olrich
form. utanríkismálanefndarAlþingis.
„Ég held að
fáir skilji
þetta þannig
að fram-
kvæmda-
stjórnin öll
verði sökuð
um spillingu.
Hinsvegar
tekur hún sameiginlega ábyrgð á
þeirri gagnrýni sem fram kemur í
þeirri óháðu úttekt sem fram fór.
Og til þess að hreinsa borðið taka
allir sameiginlega ábyrgð og síð-
an verður það meðliflia ríkjanna
að tilnefna nýja framkvæmda-
stjórn. Ég geri ráð fyrir því að
margir framkvæmdastjóranna
verði tilnefndir aftur og þá munu
skýrast línur hvernig verður tekið
á þessu máli.“
WtiWV