Alþýðublaðið - 14.02.1967, Blaðsíða 6

ÞÓTT erf: tt sé a3 fullyrSa um
tiokjkuð se;a gerast kann í landi
jþai'i sem j.inótrygigt ástand ríkir
og i Indónasíu, þá ihafa þeir sp'á-
dómar ma.ina rætzt að sakirnar
verði enda dega gei'ðar upp við Su
karno forseta. „Alþýðuþingið“
svojtallaöa hefur samþykkt að
ivíkja forsi tanum frá völdum og
staðfestir að öllum líkindum
þes£a ákvi rðun formlega, þegar
það kemuj aftur saman 6. marz.
i>að er jamvei ekki ólíklegt, að
Sierforingjastjórnin í Indonesíu
víki forsetanurn frá völdum áður
en þingið kemur saman.
Þingið k afðist þess snemma árs
í fyrra, að íorsetinn gerði þinginu
grein fyrir hlutverki þvi, er hann
gegndi á hinum örlagaríku dög-
um 1 sep embei'lok og október-
byrjun 19t-5, þegar kommunistar
geröu hina misheppnuðu bylt-
ingartilraun sína, en Sukarno
hafði þessa samþykkt þingsins að
engu og lét sem hann vissi ekki,
að hún hefði verið gerð. Síðan
hófust réttarhöld í málum nokk-
urra nánustu samstarfsmanna Su-
karnos forseta, og hafa málaferlin
Igegn dr. Subandrio fv. utanríkis-
ráðherra og Omar Dhani fv. yfir-
manni flughersins vakið hvað
mesta athygli.
Þessi málaferli, ekki sízt mála-
ferlin gegn Dhani forseta, leiddu
í ljós, að byltingartilraunin var
gerð með vitund forsetans. Þann
ig lýsti verjandi Dhanis því yfir í
réttaihölduiium, að væri Dhani
sekur, þá hlyti sekt þess manns,
sem gefið hefði honum skipanir
þær er hann hefði fylgt, að vera
ennþá meiri. Þessi maður var að
sjálfsögðu enginn annar en Su-
sarno forseti.
★ MÁLAFERLI
Síðan voru aftur bornar fram há
værar kröfur um að Sukamo verði
látinn standa fyrir naáli sínu.
Hvað eftir annað hefur verið efnt
til mótmælaaðgerða igegn forset-
anum, og hafa andstæðingar hans
meöal annars snúið sér til forseta
aiþýðuþingsins, Nasutions hers-
höfðingja, og krafizt þess, að sam-
þykkt þingsins verði framfylgt.
Nasution gaf út yfirlýsingu, þar
sem hann sagði, að þótt verkefni
alþýðuþingsins væri að samþykkja
log, þá væri það í verkahring löig-
reglunnar og dómsyfirvalda að sjá
svo um, að ákvörðunum þingsins
væri hlýtt. Þarna var í fyrsta sinn
gefið í skyn, að svo kynni að fara
að mál yrði höfðað gegn forset-
anum.
Síðan komu dómarar og lögfræð
ingar fram með kröfu þess efnis,
að forsetinn segði af sér og dóm-
stólum landsins yrði falið að fjalla
um mál hans. Og þessi krafa er
nú borin fram af svo miklum
þunga af hverjum hópnum á fæt-
ur öðrum, ekki sízt af stúdent-
um, áhrifaríkum stjórnmálasam-
tökum eins og KAMI og KAPI og
fieiri aðilum, að Suharto hers-
böfðingi, valdamesti maður lands-
ins, gat ekki lengur virt hana
að vettugi, og tókst honum eins og
oft áður að fá Sukamo til að fall-
ast á málamiðlunarlausn.
★ LOFGERÐARROLLA
Þessi málamiðlun var á þá lund,
að Sukarno skyldi gefa alþýðu-
þinginu skriflega yfirlýsingu en
losna við að mæta í eigin persónu
í þinginu til þess að gera grein
fyrir máli sínu. Þessa yfirlýsingu
gaf Sukarno ekki fyrr en í jan-
úar. En hér var síður en svo um
nokkra „friðaryfirlýsingu" að
ræða heldur beina ögrun gagn-
vart öllum þeim hópum, sem
standa að „hinu nýja skipulagi" í
Indónesíu.
Yfirlýsing forsetans var nefni-
lega ekkert annað en gríðarleg
lofgerðarrollá um hinn mikla Su-
karni, föður Indónesfu frá dögum
uppreisnarinnar igegn Hollending-
um og hinn vitra þjóðarleiðtoga.
Forsetinn játaði engin mistök.
Hann neitar að hann hafi á nokk-
urn hátt verið viðriðinn skipulagn-
ingu byltingarinnar 1965, sem
kann að vera rétt, en dregur ekki
dul á þá skoðun sína, að byltingin
hafi verið gerð til að koma í veg
fyrir að öfl „gagnbyltingarsinna"
kæmust til valda.
Sukarno trúir því statt og stöð-
uigt, að sá orðrómur sé réttur, að
herinn hafi áformað byltingu gegn
„gamla skipulaginu", það er for-
setanum og kommúnistaflokknum,
og hann hafði fagnað því, ef þeir,
sem reyndu að koma í veg fyrir
þetta, hefðu borið sigur úr být-
um.
★í ÚTLEGB?
Þessi yfirlýsing kom sér afar
illa fyrir Suharto hershöfðingja,
sem í lengstu lög hefur vonað, að
honum tækist að koma í veig fyr-
ir, að forsetinn yrði leiddur í gapa
stokkinn. Nú virðist Suharto enga
stjórn hafa á þeim öflum, sem
leystst hafa úr læðingi. Einn
þeirra manna, sem tekið hafa und
ir kröfuna um að forsetinn segi
Einaræðisherrann.
af sér af fúsum vilja, er hinn á-
hrifamikli utanríkisráðherra Su-
hartos, Adam Malik.
Og þetta virðist vera sú lausn,
sem Suharto beitir sér nú fyrir
sjálfur: Að telja forsetann á að
segja af sér í stað þess að snið-
ganga almenningsálitið í landinu,
verða vikið frá völdum af alþýðu-
þinginu og eiga jafnvel það á
hættu að verða dreginn fyrir lög
og dóm. Ekki er fráleitt að ætla,
að tilrauhirnar til að fá forsetann
til að fara í útlegð verði endur-
teknar í þessu sambandi.
Sukarno er einn þeirra manna,
sem gefast ekki upp fyrr en í fulla
hnefana, og evrfitt er að segja nokk
uð um það, hve fylgi það, sem
hann nýtur enn meðal þjóðarinn-
ar, er mikið. Sá tími er liðinn,
þegar hann gat gortað af því, að
þjóðin myndi borða steina í stað-
inn fyrir hrísgrjón, ef hann skip-
aði henni það.
★ EKKERT AÐ ÓTTAST
Ástæðan til þess hve Suharto
hershöfðingi hefur verið hikandi í
afstöðu sinni gagnvart forsetan-
um hefur venjulega verið talin
sú, að hann óttist að fylgismenn
Sukarnos á Mið- og Austur-Java
mundu gera uppreisn ef forsetinn
yrði settur af. En þessi möguleiki
virðist stöðugt fráleitari og frá-
leitari, meðal annars vegna þess,
að þessi öfl hafa haft hægt um sig
allan þann tíma sem forsetinn hef-
ur sætt sífelldu aðkasti. Sá mögu-
leiki, að forsetinn njóti enn hylli
meðal mikils hluta þjóðarinnar,
ræður ekki úrslitum. Það sem úr-
slitum ræður er, hvort unnt er að
skipuleggja vinsældir forsetans
þannig, að þær hafi áhrif á valda-
baráttuna.
Hér vaknar sú spurning, hvort
Suharto hershöfðin'gi sé fær urii
að halda hernum saman og hvort
kommúnistar hafi náð sér það á
strik eftir blóðbaðið mikla, sem
útrýmt hefur fyrrverandi leiðtog-
um þeirra, bæði í höfuðborginni
og á landsbyggðinni, að þeir geti
endurskipulagt ,,alþýðuher“ sinn
og gert hann að voldugri neðan-
jarðarhreyfingu. Skipulagðrar
Framhald á 15. síðu.
Þegar allt lék í lyndi.
g 14. feúrúar 1967 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ