Dagur - 23.12.1999, Blaðsíða 2

ooo
18
FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 1999

„Hátíð fer að höndum ein,
hana vér allir prýðum." í Ijós-
um, hljómum og boðskap jóla
fáum við að setja okkur fyrir
sjónir, og leggja okkur að
hjarta heim og mannlífþar
sem vilji Krists ræður, góð-
vildin, umhyggjan, kærleikur-
inn. Munum að það dýr-
mætasta í lífinu kostar ekki
neitt, “ segir herra Karl Sigur-
björnsson biskup.
Hátíð fer að
höndum ein
„Hátíð fer að höndum ein,
hana vér allir prýðum,“ segir
þjóðvísan gamla sem Jóhannes
úr Kötlum gerði að hrífandi
jólaljóði, jólasálmi. Hann hefur
hljómað víða um þessa aðventu
sem oft áður og vakið gleði og
eftirvæntingu til þeirrar hátíðar
sem er engu lík, hughrifa og
helgi. Mikið væri Iífið snautt
án jóla, skammdegið dimmt og
dapurt.
Laust fyrir upphaf aðventu
birtist fréttapistill um það að
myndum af Jesú Kristi hafi ver-
ið úthýst úr Kringlunni, af því
að þær pössuðu ekki við jóla-
skrautið á þeim bæ. Listamað-
urinn fékk þá leyfi til að setja
myndirnar upp í fjárhúsinu í
Húsdýragarðinum. Eg gerði
mér ferð til að skoða þær í fjár-
húsinu, það var alveg Ijóst að
þær sómdu.sér vel þar, og bet-
ur en hugsast gat í glysheimi
verslunarmiðstöðvarinnar. Mik-
ið hefði verið vel við hæfi að
flytja messu þarna í fjárhúsinu
innan um kindur og kýr, og
undirstrika á þann hátt hina
áhrifaríku jóiapredikun sem í
þessari uppákomu fólst. Þetta
er svo skýr áminning þess að
saga jólaguðspjallsins er sígild,
atburðir hinnar fyrstu jólanæt-
ur endurtaka sig enn og aftur í
mannheimi. Fjárhúsjatan í Bet-
lehem varð fyrsta hæli frelsar-
ans á jörðu, vegna þess að hon-
um var úthýst úr mannabú-
stöðum. Hann kom til eignar
sinnar og hans eigin menn
tóku ekki við honum, Ijósið
skín í myrkrinu en myrkrið
meðtók það ekki. Þannig lýsir
bókin helga þessari staðreynd
jólanætur, sem endurtekur sig.
Ljósinu er hafnað, kærleika og
trú er vísað á bug, jatan varð
fyrsta hæli Krists og Ioks kross-
inn.
Kristur er
lifandi máttur
Við höfum gert Krist að glans-
mynd og jólaguðspjallið að
hugljúfu ævintýri. En Kristur
er ekki glansmynd, ekki einu
sinni falleg mynd, listaverk.
Hann er lifandi máttur, lifandi
staðreynd að verki í heiminum
okkar. Það er óvíst að sú mynd,
sú staðreynd, rími við jóla-
skraulið, eða lífsmáta okkar.
En það er líka hugsanlegt að
mynd hans lýsi þar í gegn, líka
þar, og að í ys og önnum jóla-
halds sé hann líka í nánd, að
minna á sig. Ég sé það í barns-
Iegri gleði, í hlýju og um-
hyggju, í vilja til að láta gott af
sér leiða, í viðleitni til að Iáta
fegurð, birtu og góðvild setja
mark sitt á umhverfi, um-.
gengni, samskipti.
Allt líf Jesú, öll hans orð og
verk áttu þá viðmiðun sem var
breytni manns við þá sem út-
hýst er, þá sem eru skuggameg-
in í lífinu, skugga syndar, sorg-
ar og þjáningar. Hann kenndi
okkur með ótal dæmisögum,
prédikunum og lífsmáta sínum
að eini óræki mælikvarði trúar
á guð sé sá hvernig við komum
fram við það fólk sem hann
kallaði sín minnstu systkin.
Það er alveg ljóst að aldrei
erum við eins rækilega minnt á
þann þátt og um jól. Enginn
atburður í þjóðlífinu er eins al-
tækur og jólahaldið. Þjóðlífið
allt er undirlagt, og allt ber að
sama brunni, við viljum gleðj-
ast og umfram allt gleðja aðra
um jól. Líknarfélög og mann-
úðarsamtök njóta athygli og
velvildar meiri um aðventu og
jól en í annan tfma. Við erum
gjafmildari, fórnfúsari, um-
hyggjusamari en ella. Það er
staðreynd og vottur um áhrif
hans, sem í fjárhúsinu fæddist
og tímatal okkar er miðað við,
frelsarann Krist.
Söfnunarféð
bliknar
Því miður virðist nú samt að
það sé vart nema molar af
nægtaborði því sem við reiðum
okkur sjálfum. Að umfram allt
séum við að dekra við okkur
sjálf, gefa umfram allt okkur
sjálfum og okkar nánustu. Ég
sá því haldið fram að í jóla-
mánuðinum séu seldar eitt-
hundrað sjötíu og fimmþúsund
máltíðir á svo kölluðum jóla-
hlaðborðum. Þar snæðir land-
inn fyrir andvirði sex hundruð
milljóna króna, og þá eru
drykkir ekki meðtaldir. Við
þessa viðmiðun bliknar söfnun-
arfé Hjálparstarfs kirkjunnar,
Hjálpræðishersins, Mæðra-
styrksnefndar og annarra líkn-
arsamtaka. Fjármunir sem veitt
er til þeirra sem minnst mega
sín, þeirra sem velsældin fer
fram hjá og góðærið úthýsir
gjarna. Fjármunir sem gefnir
eru af góðum hug og heilu
hjarta, verða samt ekki nema
afgangar jólahlaðborðsins
stóra, allsnægtanna.
Kristur, barnið í Betlehem,
sem fátæk móðir lagði í jötu
fjárhússins, af því að ckki var
rúm handa þeim meðal manna,
er dómur yfir þessum lífsstíl
sjálflægni, sjálfsdekurs og
græðgi. Barnið sem markaði
svo djúp spor í veraldarsöguna
og vitund mannkyns, að tíminn
er talinn út frá honum, og mið-
aður við fæðingu hans, ár okk-
ar öll, aldir og þúsaldir. I boð-
skap hans er fólginn vegurinn
út úr ógöngum sjálfselskunnar,
sannleikurinn um líf og heim,
guð og mann, lífið eilífa. Oll
þurfum við að spyrja okkur
sjálf, sem einstaklingar og sem
samfélag hvort við séum í raun
og veru tilhúin að bjóða Kristi
inn til okkar, að borðum okkar,
í hjörtu okkar.
Kærleikur
kostar ekki neitt
„Hátíð fer að höndum ein,
hana vér allir prýðum." I ljós-
um, hljómum og boðskap jóla
fáum við að setja okkur fyrir
sjónir, og Ieggja okkur að hjarta
heim og mannlíf þar sem vilji
Krists ræður, góðvildin, um-
hyggjan, kærleikurinn. Munum
að það dýrmætasta í lífinu
kostar ekki neitt. Og það kem-
ur aldrei fram á kortareikningi
eða bankayfirliti. Hlýhugur,
kærleikur, glatt viðmót, bjart
bros, tillitsemi, virðing, á ég að
halda áfram? Nei, þú veist við
hvað ég á. Þessa strengi vill
Kristur hræra, næra, glæða og
styrkja. Og við þurfum svo
sannarlega á þessu að halda,
fjölskyldur okkar, landið okkar,
heirjrurinn okkar. Hlustum því
eftir því um þessi jól, og líka
eftir að jólin eru að baki. Lát-
um það riá valdi á okkur og lýsa
okkur.
Gleðileg jól.
Karl Sigurbjörnsson.
Millifyrirsagnir eru blaðsins.