Dagur - 22.08.2000, Blaðsíða 6

6 - ÞRIÐJVDAGU R 22. ÁGÚST 2000
Tk^ur
ÞJÓÐMÁL
Útgáfufélag: DAGSPRENT
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjóri: el(as snæland jónsson
Aðstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Framkvæmdastjóri: marteinn jónasson
Skrifstofur: STRANDGÖTU 31, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo og soo 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjaid m. vsk.: 1.900 KR. Á mánuði
Lausasöiuverð: 150 kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: 800 7080
Netföng augiýsingadeiidar: augl@dagur.is-gestur@ff.is-karen@dagur.is
Símar augiýsingadeiidar: (REYKJAVfK)563-i6i5 Ámundi Amundason
(REYKJAVÍK)563-1642 Gestur Páll Reyniss.
(AKUREYR 1)460-6192 Karen Grétarsdóttir.
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6i6i
Símbréf ritstjórnar: 460 6171(akureyri) 551 6270 (REYKJAVíK)
Meimingm blómstrar
í iyrsta lagi
Segja má að þúsund menningarblóm hafi blómstrað í höfuð-
borginni um helgina. Menningarnótt Reykjavíkur, sem reynd-
ar stóð í tæpan sólarhring, sannaði hversu fjölbreytt og öflugt
menningarstarf á sér stað á höfuðborgarsvæðinu. Einstakling-
ar, félög, fyrirtæki og stofnanir stóðu fyrir kynningu á listvið-
burðum af ólíklegasta tagi þar sem sköpunargleði og fjöl-
breytni var í fyrirrúmi. Og fólkið lét ekki sitt eftir liggja, held-
ur flykktist í miðbæinn tugþúsundum saman til að fylgjast
með því sem listamenn höfðu uppá að bjóða og gera sér glað-
an og eftirminnilegan dag.
í öðru lagi
Kvöldið áður var efnt til sýningar í Laugardalshöll á ballett
sem saminn hefur verið við Baldur, hið flókna og óvenjulega
sköpunarverk Jóns Leifs um átök góðs og ills í forníslenskum
goðheimum. Þessi sýning er glæsilegasti árangurinn af margra
ára baráttu tryggra aðdáenda Jóns Leifs fyrir að vekja áhuga
samtímans á þessu sérstæða tónskáldi. Lerill Jóns Leifs og
tónsköpun hefur lengi verið þjóðinni framandi, en það er
smám saman að breytast. Nú er hægt að kynnast tónskáldinu
í nýlegri kvikmynd og ævisögu og hlusta á sum stórvirki hans,
eins og Baldur, í túlkun færustu listamanna. Því má segja að
Jón Leifs sé loksins kominn heim til þjóðar sinnar.
í þriðja lagi
Gróskan í menningarlífinu segir einnig til sín í öflugra leiklist-
arstarfi. Stóru leikhúsin tvö, Þjóðleikhúsið og Borgarleikhús-
ið, hafa fengið kraftmikinn keppinaut þar sem er nýtt atvinnu-
leikhús Leikfélags Islands í Iðnó. Ljóst er að það verður hörð
samkeppni á milli þessara þriggja leikhúsa á komandi vetri,
auk þess sem minni leikhópar munu áfram bjóða upp á ýmsar
sýningar. Vonandi verður þessi aukna samkeppni til að efla
fjölbreytni og gera leikhúsin ekki aðeins að skemmtistað, sem
er vissulega mikilvægt, heldur einnig að vettvangi þeirrar
ögrunar sem fær áhorfendur til að hugsa og rökræða um lífs-
gildi samtímans.
Elías Snæland Jónsson
—«S'
Bestu skólarair
Garri er dolfallinn yfir sam-
hengi hlutanna í Reykjavík.
Hann les dag eftir dag greinar
í Morgunblaðinu og DV og
Degi um það að höfuðborg Is-
lands og ein af menningar-
borgum Evrópu sé ekki ein-
göngu fremst á sviði menning-
ar og lista beldur sé verið að
byggja þar upp eitt besta skóla-
lcerfi í heimi. „Bestu skólar
innan lands og utan“ er slag-
orð sem gjarnan heyrist í þessu
samhengi. Að sjálfsögðu hefur
þetta allt haft veruleg áhrif á
sveitamanninn Garra sem er af
skóla Hriflu-Jónasar
og Kristjáns Friðriks-
sonar í Últímu hvað
það varðar, að vilja
allt leggja upp úr
góðu almennu
menntakerfi. Því er
það að Garri ákvað
að bregða búi í afdalnum þar
sem hann fæddist til þess eins
að tryggja börnum sínum
sómasamlega menntun. Það
kom að sjálfsögðu ekki annað
til greina en að flytja alla leið á
mölina fyrir sunnan - þar sem
bestu skóla innan lands og
utan er að finna.
Glæsileiki
Og nú er Garri semsé kominn
til fyrirheitna landsins og ekki
vantar flottheitin. Glæsilegar
skólabyggingar eru á hverju
strái og þar hefur augljóslega
engu verið til sparað þó sveita-
manni eins og Garra yfirsjáist
nú notagildið í hyggingarstíl
sumra skólanna. En Garra
þyldr það Iíka til marks um
hversu vel settur hann er, að
vera kominn með barnahópinn
í höfuðstaðinn, að næstum öll
stjórnmálabaráttan í borgar-
stjórninni snýst um skólamál
og aðbúnað skólanna. Bæði
Reykjavíkurlistamenn og sjálf-
stæðismenn eru æstir í að húa
V
börnunum glæsilega aðstöðu
og ætla samkvæmt fréttum að
leggja fleiri hundruð milljónir í
að nettengja skólana með sér-
stöku skólaneti. Um slíkan
metnað hefur nú ekki einu
sinni heyrst úti á landi. Eini
ágreiningur aðila snýst um
hver eigi að fá að leggja þetta
net Landsfminn eða dótturfyr-
irtæki Hitaveitunnar, en þeir
hjá Hitaveitunni hafa sem
kunngt er orðið ofan á og eru
þegar byrjaðir að tengja.
Skugga ber á
Enda koma nú jafnt
skólamenn sem
hitaveitumenn fram
og dásama skóla-
borgina Reykjavík.
Og Garri er glaður
yfír því að hafa tekið
sig upp með börnin og kon-
una. En í allri þessari
fölskvalausu gleði yfir því að
hafa aðang að bestu skólum
innanlands og utan - sem eru
auk þess tengdir saman með
sérstökum ljósleiðara - er að-
eins eitt smáatriði sem skyggir
á. Það er að það, að enginn
virðist vilja kenna í þessum
skólum. Samkvæmt fréttum í
gær skilst Garra að menntaðir
kennarar séu búnir að ráða sig
í skóla alls staðar á Iandinu
nema í Reykjavík, og að höfuð-
staðurinn skeri sig algerlega úr
hvað þetta varðar. Flest bendir
því til þess að Garri verði að
sætta sig við að börnin hans fái
leiðbeinendur sem kennara, ef
þau þá fá einhvern kennara.
En það er þó auðvitað huggun
harmi gegn í kennaraleysinu
að vita, að börnin eru að sækja
bestu skóla innanlands og
utan, þar sem nettenging er
fyrir hendi á sérstöku skólaneti
og hvaðeina. Garri
Dauðadæmd nekt
fýrir norðan?
f V JÓHANNES
’f £5 fií SIGUBJÓNS-
SON
..... skrifar
Dauðadómar eru yfirleitt ekki
kveðnir upp á Islandi eins og
kunnugt er. En í Degi fyrir helg-
ina var reyndar kveðinn upp
dauðadómur, en að vísu með
spurningamerki áhangandi. Þar
var verið að fjalla um nektar-
dansstaði í þeim eðla bæ Akur-
eyri við Eyjafjörð, í framhaldi af
þeirri ákvörðun bæjaryfirvalda
að synja eigendum slíkra staða
um lengri opnunartíma, en þeir
vilja fá að hafa opið til klukkan
fjögur virka daga en til sjö um
helgar. Þessi synjun hefur að
þeirra sögn í för með sér dauða-
dóm yfir nektarstöðum á Akur-
eyri og jafnvel gjaldþrot í kjölfar-
ið.
Nú gæti það virst sem svo að
bæjarfulltrúar á Akureyri séu
harla innblásnir af púritanisma
þetta sumarið. í fyrsta lagi vegna
þess að tilvonandi sauðdrukkn-
um unglingum var meinað að
sækja bæinn heim um verslunar-
mannahelgina nema í fylgd for-
eldra. Og í annan stað vegna
þeirrar ákvörðunar að hindra
súludansmeyjar í því að gegna
sínum störfum af faglegri sam-
viskusemi og alúð svo langt fram
eftir nóttu sem nauðsyn
krefur. En hér er kannski
ólíku saman að jafna og
þó hugsanlega ekki.
Framboð og eftir-
spurn
Flestir sem ekki áttu
beinna hagsmuna að
gæta lofuðu þá ákvörðn bæjaryf-
irvalda að reyna að koma í veg
fyrir hið taumlausa unglingafyll-
erí sem fylgdi hátíðinni Halló
Akureyri. Þarna var verið að hafa
vit fý'rir óþroskuðum og ólögráða
ungíingum. En það á varla við
um nektarstaðina eða hvað?
Eigendur nektardansstaðanna
segja að aldurstakarmark á þeir-
ra stöðum verði 22 ár fái þeir að
hafa opið lengur. Staðirnir verða
því eingöngu sóttir af fullorðnu
fólki, fólki sem hefur kannski
ekki vit til þess að kunna fótum
sínum forráð á hálu svelli
skemmtanalífsins, en hefur allt-
ént til þess lagalegan
rétt að verða þar fóta-
skortur.
Þama eru bæjaryfir-
völd sem sé að ráðkast
með rétt fullorðinna
einstaklinga til að velja
sér löglega afþreyingu
og um leið, sem er al-
varlegra, eru þau að krukka í Iög-
mál framboðs og eftirspurnar og
þar með að spilla eðlilegum við-
skiptaháttum á heilögum frjáls-
um markaði.
Nekt og Bragakaffi
Stóra spurningin í þessu máli og
öðrum sambærilegum er auðvit-
að sú hvern sé verið að vernda og
fyrir hverju? Er verið að vernda
unglinga (og fullorðna) fyrir
kvenlegri nekt eða ofneyslu
áfengis? Er verið vernda nektar-
dansmeyjar gegn misnotkun og
brotum á vinnulöggjöfinni? Og í
framhaldi af því má svo spyrja
hvort áhorf á nektardans hafa
neikvæðari áhrif á unglinga en
brennivín, fyrst unglinguni er
meinaður aðgangur að vínveit-
ingastöðum sem bjóða jafnframt
upp á súludans, en fá að lepja
sjennann óáreittir á stöðum þar
sem allir koma fram kappklædd-
ir.
Þessu verður auðvitað ekki
svarað fyrr en fyrsti vínlausi
nektarstaðurinn verður opnaður
á Akureyri. Og þá kemur líka í
Ijós hvort hefur meira aðdráttar-
afl, nektin eða brennivínið. Eða
munu menn tilbúnir til þess að
sitja og glápa á súludans fram
undir morgun sötrandi einungis
ómengað Bragakaffið svart og
sykurlaust'
Hafafjolmiðlar verið
ósanngjamirí umfjöll-
un sinni um kirhjunaað
undanfömu?
Sigurjón Benediktsson
bxjarftdltníi og tamúæknirá
Húsavík.
“Pontíus Pílatus
spurði á sinni tíð
hvað væri sann-
leikur. Því hljót-
um við nútíma-
menn að fara að
dæmi hans og
spyrja ekki ósvipaðrar spurning-
ar; hvað er sanngirni?"
Mörður Amason
1.
“Nei, það hafa
þeir ekki verið.
Kirkjan hefur
hins vegar verið
mjög undarleg í
sinni fjölmiðla-
framkomu, hefur
komið fram af talsverðum hroka
og á stundum slegin blindu. Og
það er líka undarlegt að þjóð-
kirkjan hefur fús og glöð tekið á
sig allan vandræðaganginn í
kringum kristnihátíð, sem þó var
að miklu Ieyti haldin ríkisstjórn-
inni og Iandsfeðrunum til dýrð-
Ami Þórður Jónsson
Jjölntiðlaráðgjafi hjáAthygli hf.
“Kirkjan er ekki
hafin yfir gagn-
rýni og eðlilegt er
að fjallað sé um
málefni hennar
frá öllum hliðum,
svo sem mikinn
kostnað við kristnihátíð. Mér
finnst að kirkjan hefði átt að geta
nýtt sér betur þúsundára afmæli
kristni í landinu, t.d. hefði þetta
verðið kjörið tækifæri fyrir um-
bætur af ýmsu tagi og breytingar
á starfsháttum, þannig að kirkj-
an höfði meira til fjöldans en nú
er. Það verður annars að segjast
að menn hafa verið afar óheppir
í allri umfjöllun um kristnihátíð-
ina - og sá vandræðagangur hef-
ur verið alveg síðan kristnihátíð-
arnefnd festist inn í Iyftunni á
Biskupsstofu hér um árið.“
Geir Waage
sóknarprestur í Reykhoiti í
“I sumar hef ég
stundum séð
ótrúlega óvand-
aða umfjöllun
um kristnihátíð-
ina, til dæmis í
DV. Ég held að
ekki sé hægt að setja þjóðmála-
umræðu þar á sama bás og í öðr-
um fjölmiðlum. Þá þótti mér
undarlegt af hálfu Sjónvarpsins
að rjúfa útsendingar frá hátíðar-
messu á Þingvöllum fyrir
kappakstur í Formulu 1, ekki síst
í ljósi þess að þúsund ár eru í
næstu messu. Umræða um lé-
lega mætingu á kristnihátíð
finnst mér ekki eiga að öllu leyti
við rök að styðjast - hér í Borgar-
firði höfum við til dæmis efnt til
hátíða og messugjörða í öllum
höfuðkirkjum héraðsins, sem
hafa vcrið fjölsóttar og fólkið
glatt. Og hvað meira er hægt að
biðja um.“
Borgarfim.