Dagur - 23.02.2001, Page 17

Dagur - 23.02.2001, Page 17
FÖSTVDAGUR 2 3. FEBRÚAR 2001 - 17 jjmL WNPiHM Þessi mynd er tekin á leiðinni tii Santiago de Compostela á Spáni, en eftir þessum slóða hafa pílagrímar gengið öldum saman á vit Jakobs Zebedeussonar Márabana. hans töldu að hann ætti að liggja á Spáni og fluttu hann þangað. Þar lá hann í ró- legheitum íum það bil átta hundruð ár þangað til allt í einu fór að skína ein- hvers konar stjörnugeisli upp úr túni sem þar var. Þar grófu menn niður og fundu Jakob. Þar var svo reist dómkirkj- an í Santiago, og Jakob varð afskaplega vinsæll til alls konar áheita. Menn fóru þangað pílagrímsferðir alls staðar að úr Evrópu til þess að heimsækja hann. Meira að segja eru til heimildir um ís- lendinga sem fóru til Santiago. Hrafn Sveinbjarnarson fór þangað og víkingar komu þar og rændu líka,“ segir Jón. Fyrsti túristastaður hetms „Santiago de Compostela verður því eig- inlega fyrsti túristastaðurinn í heimin- um. Jerúsalem varð það í sjálfu sér aldrei, og Róm var svo mikið annað en bara móttökustaður fyrir ferðamenn. Veraldleg og andlegir stjórnendur bund- ust eiginlega samtökum um að auðvelda það að fólk gæti farið til Santiago. í kringum þetta urðu svo til skipulagðir vegir, fyrstu gistihúsin og fyrsta löggæsl- an. Þetta er því fyrsti vísirinn að ferða- lögum einhvers sem gæti heitið almenn- ingur. Margir gerðu þetta í trúarlegu skynien aðrir voru áreiðanlega bara eins og ég, að þá langaði til að ferðast en vantaði gott tilefni. Þetta datt svo niður í nokkrar aldir en byrjaði aftur í kringum 1970 og er orðið frekar vinsælt sport núna, og alls ekki allir kristilegir sem eru að fara þetta. Ég er svona frekar guðlaus og verð að játa að mér finnst sagan um Jakob ekkert voðalega trúleg. En aftur á móti skiptir það kannski ekki svo miklu máli, því það varð til afskap- lega margtmerkilegt í kringum þetta. Þessar pílagrímaferðir tengdust reyndar mikið því að á þessum árum stóðu Evrópumenn í heilögu stríði við Mára á Spáni. Jakob var mjög drjúgur við að hjálpa til við það, hann drap mik- ið af Márum eigin hendi og var því nefndur Márabaninn." Hrafn Sveinbjamarson fór þangaö „Það var nú raunar í gegnum af- skipti mín af menningarborgarár- inu að ég heyrði fyrst af þessari pílagrímaleið til Santiago. Ég fór þangað vorið 1996 þegar haldinn var fyrsti fundurinn til að undirbúa menningarborgirnar, en Santiago var ein af þeim. Ég hef verið að gæla við þetta síðan og nú er þetta sem sagt orðið mitt aðalstarf þessar vikurnar að undirbúa þessa ferð,“ segir hann. „Santiago var, næst á eftir Jer- úsalem og Róm, mikilvægasti pfla- grímastaðurinn í kristninni. Ástæð- an var sú að þar á að hafa fundist í kringum 820-840 gröf Jakobs Zebedus- sonar, sem var einn af lærisveinunum. Eftir að Jesú var krossfestur fóru læri- sveinarnir hans um víðan völl að kristna fólk, og Jakob lagði leið sína til Spánar. IJann kom svo aftur til Jerúsalem og var hálshöggvinn þar, en einhverjir vinir stöðum þar sem menn söfnuðust saman. Ég ætla að byrja í Vézelay, þannig að þetta verða svona 14-1500 kflómetrar í heildina." - Þú œtlar að fara þetta hjólandi. „Já, við hjónin prófuðum að ganga þarna nokkrar dagleiðir í haust, og þessu er skipt niður í svona 25 kflómetra dagleiðir. Ég fór til Bilbao og upp í Roncesvalles, sem er frægt ijallaskarð með eldgömlu klaustri og fyrsti gististað- urinn eftir að maður kemur inn á Cam- ino de Santiago Spánar megin. Ég gekk þaðan niður til Pamplóna og annan part af leiðinni líka en svo keyrði ég afganginn bara til að sjá hvernig þetta væri. Ég prófaði líka að gista á þessum gömlu gistihúsum. i Roncesvalles er til dæmis ævaforn klausturbygging og kirkja, og þar gista pflagrímar enn þann dag í dag í sömu húsa- kynnum og þeir hafa gert í margar aldir,“ segir Jón. „Þetta er gamli miðaldaþjóð- vegurinn sem liggur yfir margar gamlar bogabrýr.Fólk gengur þetta gjarnan á svona þrjátíu til fjörut.íu dögum, en ef maður fer gangandi þá kemst maður ekki yfir mikið annað en að ganga þannig að ég ákvað að fara á hjóli til þess að hafa meiri tíma og vera frjálsari til að skoða mig um.“ Merkar söguslóðir „Meiningin er að setja svo saman ein- hver erindi eða bók urn þessa ferð. Ekki- vegna þess að ég búist við að hjá mér gerist sögulegir viðburðir umfram það að það springi á dekki. En þetta liggur í gegnum svæði þar sem er svo rnargt frá- sagnarvert. Til dæmis var Vézelay í Frakklandi, þar sem ég byrja ferðina, mjög frægur pflagrímastaður líka, því þar var sagt að María Magðalena hafi verið jörðuð. En hún er reyndar til í fimm eintökum fyrir utan lausa limi á ýmsum stöðum. Auk þess hófst ein krossferðin þar, og Ríkharður Ljóns- hjarta var þar,“ segir Jón. „Síðan liggur leiðin suður um Búrgúnd, sem er kjarni í franskri sögu, suður um svæðin þar sem villutrúar- menn sem nefndust Catharar voru og áfram suður PýreneaQöllin þar sem Karlamagnús fór yfir fjöllin. Þetta liggur svo um Baskalandið sem á sór afskap- lega heillandi menningarsögu. Gömlu byggingarstflarnir þróuðust líka eða dreifðust eftir þessari línu, bæði rómanski stfllinn og gotneski stfllinn. Þarna er mikið af kirkjubyggingum og margt að sjá af táknmáli kirkjulistarinn- ar. Svo liggur þetta meðfram víglínu kristinna manna og Mára og öll sú saga blandast þar inn í og einnig saga gyðing- anna á Spáni. Þarna var gamla gotneska ríkið á Spáni, og þeir héldu velli á þess- um Norðursvæðum þegar Márarnir komu og byrjuðu síðar að þrýsta sér suður. Svo liggur þetta yfir til Galicíu, sem er upprunastaður Francos. Galicía er líka svæðið þar sem Keltarnir héldu sig mikið áður en Gotar kornu. Þetta var einhvern veginn mesti afkiminn á Spáni og það hafa varðveist þarna bæði kelt- neskar og svabískar menningarminjar. Svo er náttúrlega þessi merkilega kirkja í Santíago og öll þessi saga í kringum Jakob er ákaflega furðuleg og spenn- andi.“ -GB Eftir aldarfjórðungsstörfvið félagsmál ætlar Jón Bjöms- son að að hjóla 1500 kíló- metra langapílagrímaleiðfrá Frakklandi til Spánar. Jón Björnsson lét um síðastliðin mánaða- mót af starfi sínu sem framkæmdastjóri þróunar- og ijölskyldusviðs Reykjavíkur- borgar. Ilann er rúmlega fimmtugur og sér sér nú leik á borði að minnka veru- lega við sig vinnu og láta eftir sér að gera ýmislegt sem hann hefur langað til en ekki getað vegna anna. Strax eftir páska leggur hann einn síns hðs af stað í tveggja mánaða ferðalag á reiðhjóli eftir gamalli pflagrímaleið frá Frakklandi til Santiago de Compostela á Spáni. „Ég er búinn að vera í frekar erilsöm- um störfum í næstum 25 ár, fyrst á Ak- ureyri og síðan í fimm ár í Revkjavík," segir Jón Björnsson. „Þetta hefur að vísu verið mjög spennandi og skemmtilegt starf en það hefur tekið alla mína orku þannig að mór fannst ágætt að hafa þetta bara fimm ár og falla ekki fram á skrifborðið. Ég ákvað að skipta a.m.k. í bili alveg um lífsstfl, hætta að vinna mik- ið og hafa hátt kaup og fara að vinna lít- ið og hafa lítið kaup. Eftir 25 ár í svona starfi þá er það í sjálfu sér kannski orðið miklu meira en starf. Þetta er frekar orðinn lífsmáti og það er eiginlega hann sem ég er að venja mig af. Til þess að auðvelda mér það lofaði ég sjálfum mér að gera svolít- ið skemmtilegt fyrst verkefna þegar ég hætti. Ég er búinn að kaupa mór flest það drasl sem ég þarf og vona að mig langi ekki í meira. Ég geri ráð fyrir að vinna einhver lausaverkefni en samt að draga verulega saman þannig að ég hafi tíma til að gera eitthvað annað sem ég vel sjálfur. En ef það skyldi setjast að mór að ég þyrfti að eignast jeppa eða eitthvað svoleiðis, þá byrja ég bara að vinna aftur. Þannig að þetta er engin heitstrenging um að setjast í helgan stein,“ segir Jón. Jón Riömsson hygqur á pílagrimsför._ Búiim að skoða leiðina „Santiago er á norðvesturhorni Spánar í Galicíu. Pflagrímaleiðin er alltaf kölluð „Camino de Santiago", þetta eru svona 850 kflómetrar og sá hluti leiðarinnar sem er innan Spánar er nokkuð föst rúta. Camino de Santiago teygir sig samt inn í Frakkland og byrjar þar á fjórum

x

Dagur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagur
https://timarit.is/publication/251

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.