Dagur - Tíminn Reykjavík - 11.04.1997, Blaðsíða 6

6 - Föstudagur 11. apríl 1997
jDagur-ÍEmtmn
ö -
FRÉTTASKÝRING
s
Urskurður Samkeppnisráðs
um sameiningu innan-
landsdeildar Flugleiða og
Jóhannsdóttir Flugfélags Norðurlands hefur
valdið töluverðu fjaðrafoki. Eins
skrifar og fram |<om f Degi- Túnanum í
gær, telur ráðið
að samruninn
stangist á við
samkeppnislög og hefur sett mörg og þröng skilyrði
fyrir því að hann nái fram að ganga. En þótt skipt-
ar skoðanir séu um ströng skilyrði Samkeppnis-
stofnunar, hafa viðbrögð ráðamanna einnig vakið
mikla athygli og ýmsum þykir bæði samgönguráð-
herra og ekki síður forsætisráðherra hafa farið yfir
strikið.
Halldór Blöndal, samgönguráðherra, sagði í
samtali við Dag-Tímann á þriðjudag að Samkeppn-
isstofnun væri að úrskurða um nýjar hömlur, á
sama tíma og ráðuneyti sitt beitti sér fyrir algjöru
frelsi í ílugsamgöngum. „Þessi úrskurður stingur algjörlega í stúf
við það sem er að gerast."
Davíð Oddson, forsætisráðherra, sagði aðspurður á Stöð 2 að
honum sýndist stofnunun „hafa gengið of langt.“ Finnur Ingólfsson,
viðskiptaráðherra, hefur á hinn bóginn ekki viljað tjá sig efnislega
um úrskurðinn frekar en Halldór Ásgrímsson, enda ætti samkeppn-
isráð að vera sjálfstætt og óháð. Dagur-Tíminn
hefur heimildir fyrir því að ummæli ráðherra
Sjálfstæðisflokksins, einkum forsætisráðherra, hafi
valdið nokkrum titringi í Framsóknarflokknum.
Framsóknarmönnum sem blaðið ræddi við þykir
mörgum það a.m.k. orka mjög tvímælis að forsæt-
isráðherra tjái sig um úrskurðinn, eins og hann
gerði. Einn viðmælenda orðaði það svo að honum
sýndist „menn hafa opinberað sig með þessu“ og
vísaði þar til tengsla Davíðs og Harðar Sigurgests-
sonar, forstjóra Eimskips og stjórnarformanns
Flugleiða. Annar benti á að Davíð væri vanur að
segja sína meiningu og skilyrði Samkeppnisstofn-
unar væru vissulega afar ströng.
Dagur-Tíminn hefur
heimiidir fyrir því að
ummæli ráðherra
Sjálfstæðisflokksins,
einkum forsætisráð-
herra, hafi valdið
nokkrum titringi í
Framsóknarflokknum.
Sjaldan beitt
Því verður tæpast haldið fram
að Samkeppnisráð hafi of-
notað 18. grein Samkeppnislaga
um eftirlit með samruna fyrir-
tækja. Ráðið hefur í þrígang fellt
slíka úrskurði frá því lögin voru
sett 1993, en aldrei bannað
samrunann, eins því er heimilt
lögum samkvæmt, heldur sett
ákveðin skilyrði til þess að
tryggja samkeppni. Fyrsti úr-
skurðurinn kom í fyrra þegar
sett voru nokkur skilyrði fyrir
því að Ohufélagið keypti hlut í
Olís, síðan þegar Flugleiðir
keyptu Ferðaskrifstofu íslands
nýlega og nú síðast úrskurðaði
ráðið um samruna innanlands-
flugs Flugleiða og Flugfélags
Norðurlands. Fjórði úrskurður-
inn verður svo um kaup íslenska
útvarpsfélagsins á Stöð 3.
Eitt af þeim skilyrðum sem
Flugleiðum voru sett, þegar fyr-
irtækið keypti Ferðaskrifstofu
íslands, var að það yrði að til-
kynna þegar og ef það keypti
hlut í öðrum fyrirtækjum í
sömu grein. Það gerðu Flugleið-
ir með tilkynningu til Sam-
keppnisstofnunar 6. febrúar. í
framhaldinu ákvað stofnunin að
skoða málið og niðurstaðan
varð sem sagt sú að samruni
flugfélaganna tveggja í Flugfé-
lag íslands, stangaðist á við
samkeppnislög. í 18. grein sam-
keppnislaga segir að „telji Sam-
keppnisráð að yfirtaka eða
samruni leiði til markaðsyfir-
ráða eða dragi verulega úr
samkeppni, þá getur það ógilt
samruna sem þegar hefur átt
sér stað.“
Óviðeigandi afskipti
Mér finnst gott að Sam-
keppnisstofnun taki
sjálfa sig og hlutverk sitt
alvarlega og reyni að beita
ákvæðum laganna til að tryggja
samkeppni og spyrna við óæski-
legri samþjöppun í viðskiptum,“
segir Steingrímur J. Sigfússon,
Alþýðubandalagi, um úrskurð
ALLT UM ARGENTÍNU
WWW.ISLANDIA.IS/ARGENTINA/
Samkeppnisráðs um samruna
innalandsílugs Flugleiða og
Flugfélags Norðurlands. Stein-
grímur vann að gerð samkeppn-
islaganna á sínum tíma, eins og
aðrir í efnahags- og
viðskiptanefnd, og
átti m.a. frumkvæði
að gerð skýrslu um
stjórnunar- og
eignatengsl í ís-
lensku atvinnulífi,
sem birt var í des-
ember 1994. „Það
er ekki hægt að
segja að samkeppn-
isstofnun beiti
heimildum sínum í
lögunum af neinu
offorsi í þessu máli. Samruninn
er t.d. ekki stoppaður, heldur
settir ákveðnir skilmálar. Á hinn
bóginn verð ég að viðurkenna að
mér er nokkur eftirsjá að því að
þetta gangi ekki eftir, vegna þess
að ég held að í þessu hefðu get-
að falist heilmiklir hagræðingar-
möguleikar í okkar innanlands-
flugi, sem ég hef talað fyrir í
mörg ár. Það hefði getað tryggt
betri þjónustu, sem ella kann að
vera í hættu, þegar frjálsræðið
heldur innreið sína 1. júh',“ segir
Steingrímur. Hann ætlar þó alls
Steingrímur J. Sigfússon
þingmaður Alþýðubanda „ Ummœli forsœtis- ráðherra um úrskurð Samkeppnisstofnunar fullkomlega óviður- kvœmileg og ástœðu- laus. “ lagsins 1 • /
LYFTARAREHF. Vatnagörðum 16. S: 581 2655
Irisman diesel og gaslyftarar
Lyftigeta 1.5-4 tonn.
Verð frá 1,805.000 kr. m/vsk
Noveltek rafmagnslyftarar,
staflarar og handtjakkar frá
500 kg. Verð frá 30,000 kr.
m/vsk. Besta verðið í bænum
ekki að blanda sér í þann „grát-
kór sem hefur verið að kveða
upp þunga dóma yfir Samkeppn-
isstofnun fyrir að sinna sína
hlutverki. Eg vona bara að við
sjáum meira af þessu á komandi
árum, því það er því miður mjög
víða þörf á aðhaldi í þessu mikla
fákeppnis- og einokunarum-
hverfi, sem er á íjölmörgum
sviðum íslensks viðskiptalífs."
Steingrímur segir viðbrögð
viðskiptaráðherra eðlileg. Hann
eigi að halda sig til hlés, því
Samkeppnistofnun eigi og verði
að vera sem sjálfstæðust. „Nú ég
læt það vera, þótt samgönguráð-
herra sé svekktur, af samgöngu-
pólitískum ástæðum, þótt hann
hefði átt að fara betur með það
en hann gerði. En það tekur
steininn úr þegar forsætisráð-
herra blandar sér í málið. Hon-
um kemur þetta mál í raun ekk-
ert við, það heyrir ekki undir
hann. Það var fullkomlega tilefn-
islaust, ástæðulaust og óviður-
kvæmilegt að forsætisráðherra
sé að blanda sér í þetta.“
Fmrnimenningar
valda fjaðraíbki
Fimm menn sitja í Sam-
keppnisráði. Formaður
þess er Brynjólfur Sig-
urðsson, prófessor og varafor-
maður Atli Freyr Guðmunds-
son, skrifstofu-
stjóri í iðnað-
ar- og við-
skiptaráðu-
neytinu. Ilinir
eru Karitas
Pálsdóttir, ísa-
firði, Ólafur
Björnsson, lög-
maður á Sel-
fossi og Skarp-
héðinn Þóris-
son, hæstarétt-
arlögmaður.
Þegar frum-
varp um sam-
keppnislögin
var lagt fram á
sínum tíma
fyrir um 4 ár-
um, var gert
ráð fyrir að
bæði Alþýðu-
sambandið og
Vinnuveitenda-
sambandið
ættu þar full-
trúa. Því var
hins vegar
breytt í með-
förum þings-
ins, þar sem
meirihlutinn
taldi ekki rétt að skipa ráðið
fulltrúum neinna hagsmuna-
samtaka. Þegar svo Magnús
Geirsson, fyrrum formaður Raf-
iðnarsambandsins og Þórarinn
V. Þórarinsson, framkvæmda-
stjóri VSÍ, voru skipaðir í ráðið,
var það harðlega gagnrýnt. Sér-
staklega þótti mörgum hæpið
að halda því fram að fram-
kvæmdstjóri VSÍ væri „óháður
þeim fyrirtækjum og samtökum
sem lögin
taka,“ eins og
sagði í 6. gr.
samkeppnis-
laga. Neyt-
endasamtökin
vísuðu málinu
til umboðs-
manns Alþing-
is sem komst
að þeirri nið-
urstöðu að 3 af
5 ráðsmönnum
uppfylltu ekki
þessi skilyrði,
þau Magnús,
Þórarinn og
Ingibjörg Rafn-
ar, lögmaður,
og sögðu þau
sig öll úr ráð-
inu. Túlkun
umboðsmanns
þótti reyndar
mjög þröng og
sagði þáver-
andi viðskipta-
ráðherra, Sig-
hvatur Björg-
vinsson, að
það væri ekki
auðunnið verk
að finna menn
sem uppfylltu hæfnisskilyrðin.
Lögunum var síðan breytt 1994
og í 6. greininni nú talað um að
ráðsmenn hafi ekki „beinna og
verulegra hagsmuna að gæta“
en ekki að þeir skuli vera
„óháðir“.
Brynjólfur Sigurðsson,
formaður Samkeppnisráðs:
„Fulltrúar í Sam-
keppnisráði mega
ekki hafa beinna og
verulegra hagsmuna
að gæta.“