Dagur - Tíminn Reykjavík - 01.05.1997, Blaðsíða 7
jDítgúf-tEurnftíf
r
i
i
i
i
i
L
Fitnihttidutfur'Ttihatl-^f?- T
fiátíd iidcigivt
oexííatýdöuió
n
i
i
i
i
i
j
Mynd: GS
Verkalýðshreyfingin á
Seyðisfirði 100 ára
Verkamannafélag Seyðis-
fjaröar var stofnað á
Seyðisfirði 1. maí 1897,
á heimili Jóhannesar Oddsson-
ar í Miðbæ. Þetta var fyrsta
verkalýðsfélag ófaglærðra sem
stofnað var á íslandi. í grein
sem Sófus Þór Jóhannsson hef-
ur skrifað í tilefni af aldaraf-
mælinu segir m.a.: „“Verka-
mannafjelag Seyðisfjarðar
heitir fjelag, sem hefur verið
að koma undir sig fótunum síð-
asta haust og vetur.“ Þannig
hljóðar fyrirsögn vikublaðsins
Bjarka fimmtudaginn 29. apríl
1897. Fjelag þetta var fyrsta
stéttarfélag ófaglærðs verka-
fólks á landinu..." Sófus segir
enn fremur frá því í grein sinni
að undirbúningur félagsins
hafi staðið frá því haustið áður
en lög þess ekki tekið gildi fyrr
en 1. maí 1897 sem telst því
stofndagur félagsins. Félags-
stofnun þessi vakti mikla at-
hygli í landinu og kemur fram í
grein Sófusar að ótta og tor-
tryggni hafi mátt greina í skrif-
um Reykjavíkurblaðanna Fjall-
konunnar og íslands um málið.
Hlé á starfi
Fyrsti formaður þess var
Anton Sigurðsson. Starfsemin
lá niðri frá árinu 1900 til 1904
er haldinn var fundur 18.
janúar þ.á. þar sem ákveðið
var að heQa starfsemi verka-
lýðshreyfingar á Seyðisfirði til
vegs og virðingar að nýju.
Nokkrar deilur urðu um nafn á
félagið, en niðurstaðan varð sú
að kalla félagið Fram, sem það
heitir enn í dag. Vagga ís-
Aðalræðumaður
dagsins verður
Ari Skúlason,
framkvæmdastjóri
ASÍ, Samkór Seyðis-
fjarðar syngur og
boðið verður upp á
fleiri skemmtiatriði
auk þess sem öllum
bæjarbúum verður
boðið í kaffi, segir
Hulda Sveinsdóttir,
formaður Verka-
mannafélagsins
Fram.
lenskrar verkalýðshreyfingar
stóð því á Seyðisfirði og fyrsta
konan gekk í félagið árið 1909,
Rósa Vigfúsdóttir á Vestdals-
eyri. Á fyrstu árum félagsins
var ákveðinn 10 stunda vinnu-
dagur, en fyrir alla vinnu um-
fram 10 stundir skyldi greiða 5
aura álag fram yfir venjulegt
tímakaup. Önnur elstu verka-
lýðsfélög landsins eru Verka-
lýðsfélagið Báran á Eyrar-
bakka, stofnað 1903; Verka-
lýðs- og sjómannafélagið
Bjarmi á Stokkseyri, stofnað
12. febrúar 1904 og Verka-
mannafélagið Dagsbrún, stofn-
að 26.janúar 1906.
Hátíðardagskrá
Hulda Sveinsdóttir, núverandi
formaður Fram, segir að ald-
arafmælis verkalýðsfélags á
Seyðisfirði verði minnst í dag
1. maí, frídegi verkamanna,
með ýmsum hætti í félagsheim-
ilinu Herðubreið á Seyðisfirði.
„Þetta verður hátíðardag-
skrá þar sem aðalræðumaður
dagsins er Ari Skúlason, fram-
kvæmdastjóri ASÍ, síðan fylgja
ýmiss skemmtiatriði eins og
söngur Samkórs Seyðisfjarðar
og slegið verður á fleiri létta
strengi. Öllum bæjarbúum
verður síðan boðið í kaffi“,
sagði Hulda Sveinsdóttir.
Þess má til gamans geta að
konum í formannssæti verka-
lýðsfélaga hefur heldur ijölgað
á síðustu árum. Þar má m.a.
nefna verkalýðsfélögin á
Hornafirði, Siglufirði, Selfossi,
Tálknafirði og Raufarhöfn.
GG