Dagur - Tíminn Reykjavík - 03.05.1997, Blaðsíða 8

20 - Laugardagur 3. maí 1997
IBagur-CDttntnrt
au rottuðu sig saman eins
og títt er um íslenska
námsmenn í útlöndum og
eftir örlítil kynni ákváðu þau að
búa saman í New York.
„Fyrst vorum við saman
komnir ellefu íslendingar í
tveggja herbergja íbúð sem
Hrafnhildur og Ási, krakkar
sem við þekkjum, leigðu. Þetta
voru flóttamannabúðir og mað-
ur þurfti að stíga yflr fjögur til
fimm flet til þess að komast í
sitt eigið. - En síðan duttum við
þrjú niður á íbúð sem hentaði
og það hefur gengið svona
rosalega vel. Þetta er fyrir-
myndar hjónaband."
VM
Iifstíðar
skuldsetning
íbúðin sem þau Þorgerður, Vil-
hjálmur og íris (og kakkalakk-
arnir) deila er í Brooklyn, í
mjög pólsku hverfi. „Frá degi
eitt fflaði ég New York“, segir
Vilhjálmur Vilhjáimsson, sem er
í meistaranámi í myndlist.
„Þetta er lygilegur staður. Hér
er það besta og það versta sem
borgarmenning
býður upp á. Og
það sem New
York hefur fram
yfir margar
aðrar borgir er
allt þetta magn
af öllu. Það eru
t.d. 300 gallerí í
SoHo þannig að
maður gæti ver-
ið á sýningum
endalaust. Svo
er það magnið
af óhkum
menningar-
straumum sem
eru í gangi
hérna. Banda-
rfldn eru eins
og bútasaums-
teppi og þá sór-
staklega New
York sem er
brautarstöð. Maður hittir eigin-
lega aldrei neinn sem er fædd-
ur í New York, það eru allir frá
öðrum löndum eða öðrum fylkj-
um.“
..Ég var ákveðinn í því að
fara ekki til Bandaríkjanna
þegar ég var í Myndlista- og
handíðaskólanum, ég stefndi á
framhaldsnám í Evrópu,
Bandaríkin voru of dýr og eru
það auðvitað ennþá. - En þegar
ég loksins tók ákvörðun um að
fara í framhaldsnám eftir fimm
ára hlé þá fannst mér Banda-
ríkin allt í einu mjög spennandi.
Okkar rætur standa náttúru-
lega í evrópskri menningu,
bandarísk myndlist er hávær og
frek á meðan íslenkir myndlist-
armenn eiga meira sameigin-
legt með myndlistarmönnum
frá Norður-Evrópu þar sem
„hógværari" og „rólegri" hlutir
eru í gangi. Allt í einu fannst
mér ágengnin spennandi,“ segir
Villi.
„Ég hef aldrei málað mynd á
ævinni og þegar kom að því að
velja deild þá sá ég að „New
forms“ deildin hentaði mér en
hún kemst nálægt því að vera
eitthvað í lfldngu við nýlista-
deildina heima. Þetta er deild
þar sem maður er ekki bundinn
af ákveðnum efnum eða hefð-
um, öll efni eru leyfileg og hvort
sem það eru bókverk, hljóð-
verk, myndbönd eða hvað
eina.“
Ánægður
með sinn snúð
Hvað ert þú að vinna með?
„Við tölum stundum um það
í deildinni að nafnið á deildinni
hljómi óttalega „glamorous" því
við erum
kannski frekar
að vinna með
„old forms.“
Við erum að
teikna og mála
en hoppum úr
einum efniviði í
annan. Ég hef
verið að vinna
með teikningar
og hef gert
skúlptúra og
bókverk."
VUhjálmxn
hefur lokið
þremur önnum
en fjórar annir
eru skemmsti
hugsanlegi
tíminn til að
Ijúka meistara-
gráðu frá Pratt
Institute. „Og
það er náttúrulega tíminn sem
Lánasjóðurinn miðar við þótt
fimmtán einingar á önn sóu
engan veginn kjöraðstæður.
Bóklega námið tekur mikinn
tíma frá stúdíóvinnunni og áður
en maður útskrifast heldur
maður lokasýningu sem ein-
kunnin er að stórum hluta
byggð á. Með þessari sýningu
kveður maður skólann og þar
er líka vettvangurinn fyrir fólk
að kynnast þér sem listamanni,
Bandartkin eru
eins og bútasaums-
teppi og þd sérstak-
lega Neiv Yprk.
Maður hittir eigin-
lega aldrei neinn
sem er fceddur
hérna, það eru allir
frd öðrum lónd-
um eða öðrum
fylkjum. “
L.IFIÐ I LANDINU
Þorgerður, Villi og Iris.
þannig að sýningin er mikilvæg
og því vil ég hafa hana góða.“
Ertu að fá út úr náminu það
sem þú vonaðist eftir?
„ Já, ég held það og vona.
Maður er að skuldsetja sig fyrir
lífstíð. Ég held að ef fólk hugs-
aði dæmið til enda myndu
margir aldrei fara í nám í dag,
þetta eru það miklar skuldbind-
ingar sem þú ert að setja á þig
og þína nánustu. - En ég tel mig
fá heilmikið fyrir minn snúð.“
Ætlarðu heim?
„Ég held að það fari allir
heim á endanum en hvort ég
fer heim eftir eitt ár eða fimm
veltur á því hvað gerist hérna.
Núna eru fínir hlutir í gangi, ég
verð hugsanlega með í sýningu
í ágætis galleríi eftir ár, sem er
frábært. Ef eitthvað spennandi
rekur á fjörur mínar vildi ég
gjarna vera hérna eitthvað
áfram.“
Thoræ
Stríðs-
hugmyndin
er þreytt
„Ég hugsa að ég hafi alftaf verið
feministi eða ég held því fram
að ég hafi verið feministi frá því
ég var barn,“ segir Þorgerður
Þorvaldsdóttir, sem fór til New
York í meistaranám í „Gender
Studies" (Kvennafræðum). Hún
lauk B.A. prófi í sagnfræði frá
HÍ og B.A. ritgerðin hét „Hvað
er svona merkilegt við það að
vera karlmaður?" Hún pældi í
kvennasögu eða konum sem
eru/voru týndar í sögunni.
„Mér fannst sagan sem slík
geld og í B.A. náminu var ég
ekki að gera það sem ég vildi
gera. Það sem vantaði í söguna
var hugmyndin um að breyta
heiminum. Ég sá óréttlæti og
vonda hluti alls staðar og hélt,
er ekkert endilega viss lengur,
að með því að fara í „Gender
Studies" fengi ég akademískt
tól til að breyta hlutunum."
Hvað eru kvennafrœði?
„í fyrsta lagi þá eru þetta
ekki kvennafræði heldur „Gen-
der Studies" en „gender“ er
þýtt sem „kyn“ sem er ekki full-
komin þýðing vegna þess að
„kyn“ hefur svo sterka vísun í
Iíffræðilegt kyn á meðan „gen-
der“ vísar til þess hvernig líf-
fræðilegt kyn er félagsgert og
notað sem allsherjar viðmið.
Þannig skera
kynfæri barns,
það hvort það
fæðist með
tippi eða píku,
úr um líffræði-
legt kyn. Það
að stelpan fær
bleikt armband
en strákurinn
blátt er hins
vegar „gender“
dæmi, fyrstu
skilaboðin af
mörgum um
það hvað það
þýðir að vera
karl eða kona í
samfélaginu.
Kyn eða „gender“ eru þá sam-
bærilegar breytur og kynþáttur
og stétt og það er erfitt að slíta
breyturnar í sundur. Maður er
aldrei bara kona heldur hvít,
svört eða „latínó“ kona, alltaf
„heterosexual“, „homosexual“
eða „bi-sexual“ og af tiltekinni
stétt. Þetta nám hefur snúist
um að skoða heildina og ein-
blína ekki á stöðu kvenna held-
ur stöðu kynjanna og þá hvern-
ig kyn mótar stöðu þína í þjóð-
félaginu ásamt hinum breytun-
um, kynþætti, kynhneigð og
stétt.“
Feita
staðan býður ekki
Þorgerður er í tveggja ára
meistaranámi við The New
School for Social Research en
tekur sér árshlé og lýkur því
væntanlega næsta vor. „Ég hef
bæði verið ánægð í námi og
ekki. Þegar ég stóð á þeim
tímamótum að eiga að fara að
skrifa MA-ritgerðina þá týndist
ég aðeins. Ég vissi ekki ná-
kvæmlega hvað ég ætlaði mér
með þessu námi og ákvað því
að taka mér smá frí í stað þess
að einblína
bara á að
klára. Þetta er
mjög dýrt nám,
ég borga rúm-
lega hálfa millj-
ón í skólagjöld
á önn þannig
að ég er að
ijárfesta í námi
upp á rúmar
tvær milljónir.
Gráðan sem
slík er ekki hið
endanlega og
eina takmark.
Tilgangurinn er
menntunin sem
slík og kannski
fannst mér ég ekki vera að fá
þá menntun sem ég vildi fyrir
þessa peninga. Þegar ég lýk
þessu námi bíður mín heldur
engin feit staða heima.“
Þorgerður er enn skráður
stúdent í skólanum og fékk því
vinnu á bókasafninu. „Á fyrri
önn vann ég á safninu með
námi og þeir samþykktu að ég
myndi auka vinnuna þar. Þetta
er mjög fínt þar sem ég hef enn
aðgang að tölvum og bókakosti
„Það að segjast
vera feministi i
Bandaríkjunum er
jafnvel meira stuð-
andi en heima.
Ncesta spurning er
ncestum alltaf: Nú,
hatarðu þd karl-
menn?“