Dagur - Tíminn Reykjavík - 13.05.1997, Blaðsíða 6

6 - Þriðjudagur 13. maí 1997
Jlagnr-tEímhm
FRETTASICYRING
Krabbameinslækningar
Skipulagðar brjóstamyndatökur hafa bjargað hundruðum kvenna á undanförnum árum.
Mynd: JHF
Við viljum ekki vekja
óþarfa ótta sjúklinga eða
almennings með þessum
upplýsingum. En það væri eng-
in þörf á að kynna þetta svona
ef íslenska kerfið hefði sjálft
upp á eigin spýtur minnkað
þessar skoðanir á geislunar-
meðferðinni. Við höfum séð að
ekkert er gert, þótt vitað hafi
verið í aldarfjórðung um hætt-
una. En forvarnastarf vegna
krabbameins virðist geta orsak-
að kxabbamein. Og það er mjög
alvarlegt mál,“ sagði Einar Þor-
steinn (Ásgeirsson), arkitekt og
forystumaður í félagsskapnum
Heilsufrelsi, í gær.
Félagið hefur undanfarið
varað við hefðbundinni leit að
krabbameinum í brjóstum
kvenna í auglýsingum í sjón-
varpi. Krabbameinsfélag ís-
lands er á öðru máli.
Áður en lengra er haldið er
rétt að geta glæsilegs árangurs
Krabbameinsfélags íslands í
vörnum við vágestinum. Blaða-
maður tekur niður upplýsingar
ýmissa aðila, en vekur athygli á
að þær kunna að vera öfga-
kenndar og jafnvel rangar.
Krabbameinslæknir:
Engin lækning er
gallalaus
„Þetta eru bará fullyrðingar
sem eiga því miður afskaplega
litla stoð í veruleikanum," sagði
Sigurður Árnason, krabba-
meinslæknir á Landspítalanum,
í gær.
„Þegar horft er á gagnið sem
verður af þessum skoðunum þá
kemur í ljós að þær bjarga b'fi
jjölmargra kvenna á ári hverju.
Ég fullyrði að sá hópur kvenna
sem leitin verður
að gagni er óhemju
miklu stærri en sá
sem hún verður að
ógagni,“ sagði Sig-
urður Árnason
læknir.
Sigmður sagði
að hann hefði
heyrt um grasalyf-
ið 714X sem
Heilsufrelsi mælir
mjög með. Hann
segir að hann mundi þurfa nán-
ari upplýsingar um það lyf. Ef
ekki væri að sjá skaðlega virk-
un af því væri í lagi að útvega
það. Hins vegar væru margir
misvitrir aðilar sem efna til
lækningaferða lil útlanda, sem
oft eru ekki annað en peninga-
plokkerí.
„Annars eru þessar fullyrð-
ingar þess eðlis að ekki er hægt
að svara þeim. Það er ljóst að
röntgengeislar geta valdið
krabbameini, en það er deilt
um í hvaða mæli þeir þurfa að
vera til þess. Engin aðferð er
gallalaus, en þegar horft er á
gagnið sem geislarnir hafa í för
með sér, þá er ljóst að það er
mikið,“ sagði Sigurður Árna-
son.
Gefur vestrænni
læknisfræði langt nef
Einar Þorsteinn fullyrðir að nýj-
ustu rannsóknir sanni þessa
fullyrðingu um skaðsemi geisl-
unar við leit að brjóstakrabba-
meini. Hann hefiu- skrifað bók
sem hann kynnti blaðamönnum
í gær, Lífsspursmál heitir hxín. f
bókinni er hefðbundinni vest-
rænni læknisfræði gefið langt
nef svo ekki sé meira sagt. Ein-
ar segir að tíðni krabbameina
þessi árin sé með ólfkindum
mikil á fslandi. Áhugi á krabba-
meinslækningum með nýrri
hugsun hér á landi sé hins veg-
ar ekki mikill að best verður
séð.
„Bókin er skrifuð með það að
markmiði að upplýsa almenn-
ing um ýmislegt það sem er að
gerast erlendis," sagði Einar
Þorsteinn.
Hann benti á að rannsókn á
300 þúsund konum í Bandaríkj-
unum hefði strax árið 1972
sýnt jafnmörg ný krabbameins-
tilfelli eins og þau sem hægt
væri að koma í veg fyrir. Nýleg
könnun á 90 þúsund konum
sem fór fram á árinum 1983 til
1991 í Kanada leiddi í ljós sam-
kvæmt Times í London að
„Brjóstaskoðun eykur hættuna
á að deyja úr krabbameini“,
eins og segir í fyrirsögn. Hér á
landi hefur Ævar Jóhannesson
skrifað um þetta sama efni í
Heilsuhringinn, grein sem hann
nefndi „Hrollvekjandi niður-
stöður“ og sendi þá grein til
Krabbameinsfélags íslands, án
þess að nokkuð væri við brugð-
ist að séð verði.
Þá sendi AP-fréttastofan út
frétt seint í aprfl þar sem
kynntar eru niðurstöður Brad-
leys, amerísks prófessors í sam-
eindafræði og mannlegum litn-
ingum.
Hann segir að gallaðir litn-
ingar í brjóstum kvenna sem
eru ættgengir séu óeðlilega við-
kvæmir íyrir röntgengeislum.
Þeir eigi sök á um helmingi
brjóstakrabba af erfðaástæðum.
Stúlka af Suðurlandi
fékk lækningu
erlendis
„Við viljum ýta á eftir aðgerð-
um hér á landi. Yfirvöld verða
að gera eitthvað í málinu. Nán-
ast ekkert hefur verið gert, en
aðeins þagað yfir málinu hér á
landi,“ sagði Einar Þorsteinn.
„Þetta eru slæmu fréttirnar. En
í bókinni er bent á nýja aðferð
til krabbameinslækninga. Ein
stúlka á Suðurlandi er búin að
fara í þessa nýju meðferð, sem
býðst meðal annars í Kanada,
Mexíkó, Sviss, Svíþjóð og Dan-
mörku. En ekki í Bandaríkjun-
um. Og ekki á íslandi. Stúlkan
er á góðum batavegi. Þessi að-
ferð er ekki glæný en hún er að
breiðast út núna. Hún byggist á
því að ónæmiskerfið er gert
virkt með einfaldri aðferð,"
sagði Einar Þorsteinn.
- En hvers vegna er ekki
brugðist við hér á landi og nýj-
ar aðferðir kannaðar?
Lyfjarisar ráða
ferðinni
„Það er stöðugt klifað á því að
hér séu fullkomnustu lækningar
í heimi, hér sé allt það nýjasta
og fullkomnasta. Nú er bara
komið annað upp. Og þá kemur í
ljós að við búum í fflabeinsturni.
Einstaka læknir hér gerir þetta á
eigin ábyrgð enda þótt okkur
hætti til að hanga aftan í banda-
ríska lyljaeftirlitinu í okkar
reglugerðum. Mín
stærsta gagnrýni er
fyrst og fremt gagn-
vart lyfjarisunum
sem ráða því hvert
læknisfræðin stefn-
ir. Þau veita pen-
ingum til allskonar
rannsókna og dett-
ur auðvitað ekki til
hugar að veita
þeim til lyíja sem
ganga þvert á pen-
ingalega hagsmuni
þeirra. Þetta er alvarlegt mál.
Minna mál er þótt einhverjir láti
freistast af peningum þessara
fyrirtækja og taki tilboðum um
ferðalög á þeirra vegum,“ sagði
Einar Þorsteinn.
„Þarna er læknismeðferð
sem við teljum að íslendingar
eigi að fá kost á að nota, því að-
ferðin er ekki dýr. Raunar er
lyfið 714X hræbillegt. Við höf-
um skrifað heilbrigiðisráðherra
bréf og spurt hvort fólk eigi að
þurfa að sækja þessa meðferð
erlendis. Það munu fslendingar
án efa gera ef ekkert verður að
gert hérna heima,“ sagði Einar
Þorsteinn. -JBP
Einar Þorsteinn
höfundur Lífsspursmáls
„Forvarnastarf vegna
krabbameins virðist geta
valdið krabbameinl “
Sigurður Arnason
krabbameinslæknir á Landspítalanum
„Þetta eru bara Jullyrðingar
sem eiga því miður
afskaplega litla stoð í
veruleikanum, “