Dagur - Tíminn Reykjavík - 14.05.1997, Blaðsíða 2

2 - Miðvikudagur 14. maí 1997
JDitgur-Cinmm
Heiti Potturinn
Erfitt er að vera arkitekt á
íslandi því að margir eru
um hituna og auðvitað tíðkast
alls ekki að segja nei takk þeg-
ar tækifærin gefast. Einn sker
sig þó úr hvað þetta varðar.
Haukur Harðarson arkitekt,
sem frægur er fyrir að byggja
upp viðskipti við Asíumarkaði í
samstarfi við Ólaf Ragnar
Grímsson forseta, ku senda
svar við hverju boði borgarinn-
ar og hins opinbera um að
taka þátt í forvali: „Vegna anna
sé ég mér því miður ekki fært
að taka þátt...“ Þetta þykir
bera vott um léttan húmor.
w
Ikvöld verða eldhúsdagsum-
ræður á Alþingi og í heita
pottinum veltu menn vöngum
yfir því hvernig í ósköpunum
hefði tekist að fá alla þing-
flokka til að samþykkja að
stytta umræðurnar verulega
frá því sem verið hefur. Pott-
ormur sem vel þekkir til á þingi
fullyrðir að ástæðan sé sú að
þingmenn séu flestir á þeim
aldri að þeir fylgist spenntir
með danska þættinum „Þorp-
inu“ sem sýndur er á miðviku-
dagskvöldum. Með því að
stytta umræðurnar ná þeir
honum. Unnendur bandaríska
þáttarins Bráðavaktarinnar
missa hins vegar sinn þátt í
kvöld og verða að horfa á
þingmenn í staðinn, en meðal-
aldur þeirra er sennilega eitt-
hvað lægri en þingmanna.
^%eykjavíkurlistinn fagnar því
num Hvítasunnuhelgina
(mánudag) að nú er aðeins eitt
ár til kosninga. Hátíð verður á
Hótel Borg með öllu, og
veislustjórinn enginn annar en
sjálfur borgarstjórinn. Eftir mat
og skemmtiatriði og ávarp Ein-
ars Más verður hægt að
skrafla á barnum, t.d. um
hvernig eigi að stilla upp list-
anum!
F R É T T I R
Enn er ekki hægt að fullyrða margt um lýsi og mannfólk að sögn Ásgeirs Haraldssonar. Sumir virðast þó tilbúnir
að drekka lýsið án vísindasönnunarinnar. Myna: jhf
Lýsi gegn lungnabólgu
s
mega 3 fitusýran í lýsi
kann hugsanlega að
vemda fólk gegn Klebsi-
ella bakteríusýkingu í lungum.
Sjúkdómurinn er illvíg sýking,
einkum hjá eldra og veiklaðra
fólki og leiðir stundum til dauða
sjúklingsins. Rannsókn á 30
músum með sjúkdóminn leiddi í
ljós aukna „lifun“ músa sem
fengu lýsi, langt umfram þær
sem fengu venjubundið fæði
eða bætta ólífuolíu.
Læknarnir Sigurður Björns-
son og Ásgeir Haraldsson, Ingi-
björg Harðardóttir, matvæla-
fræðingur og Eggert Gunnars-
son, dýralæknir, hafa kynnt nið-
urstöður á fyrsta hluta rann-
sókna sinna á áhrifum Ómega 3
fitusýra í Læknablaðinu.
„Niðurstaða af þessum rann-
sóknum okkar var sú að til-
raunamúsum sem fengu lýsi,
þeim farnaðist best, og sá mun-
ur var tölfræðilega marktækur.
Það var engin tilviljun að þeim
músum sem fengu lýsið gekk
betur að stríða við sýkingar,“
sagði Ásgeir Haraldsson, læknir
á Landspítalanum, í samtali við
Dag-Tímann í gær.
Ásgeir sagði að ekki væri
með fullu Ijóst hvaða ástæður
lægju hér að baki. Haldið yrði
áfram með rannsóknir til að
finna þau ferli sem leiða til þess
að dýrum sem neyta Ómega 3
vegnar betur.
„Finnist ákveðnar
vísbendingar í þá átt,
þá er hægt að fara að
draga meiri ályktanir
varðandi mannfólk.
Þetta getur líka skipt
máli fyrir alidýr sem
eru í sýkingarhættu,
minka, refi, hænsn og
grísi. Hugsanlega get-
ur þetta líka gagnast í
dýraeldi," sagði Ás-
geir Haraldsson í gær.
Framhaldsrannsókn er hafin
og reiknað með að niðurstöður
liggi fyrir að ári liðnu. Hópur-
inn vinnur að nokkru leyti í hjá-
verkum, en Rannís hefur styrkt
rannsóknirnar. -JBP
Stjórnvöld
Davíð til
Svíþjóðar
Davíð Oddson, forsætis-
ráðherra, fer í opinbera
heimsókn til Svíþjóðar þann
19. maí nk. í boði Göran
Perssons, forsætisráðherra
Svíþjóðar. í för með forsæt-
isráðherra verður m.a.
einginkona hans, Ástríður
Thorarensen.
Heimsóknin er í boði
sænska forsætisráðherrans.
Landbúnaður
Finrni millj.
í landgæðslu
Akveðið hefur verið að
leggja 5 milljónir króna
af umhverfisverkefnafé
samnings um sauðijárfram-
leiðslu til verkefnisins
„Bændur græða landið",
sem er samstarfsverkefni
bænda og Landgræðslu og
uppgræðslu ógróins eða lítt
gróins lands.
Akureyri
Samtök fólks
með ofnæmi
Stefnt er að stofnun sam-
taka fólks sem er með
astma eða ofnæmi á Akur-
eyri. Að sögn forsprakka
þessarar félagsstofnunar er
tilgangurinn sá að fólk sem
tengist þessum sjúkdómum
geti heyrt hvert í öðru og
skipst á reynslu og matar-
uppskriftum til að létta
hvert öðru að lifa með of-
næmi. Verði undirtektir
nægar verður haldinn
formlegur stofnfundur fljót-
lega. Hægt er að ræða mál-
in við þær Maríu eða Berg-
þóru í símum 462-5707 eða
462-5555.
Asgeir Haraldsson
læknir
„Það var engin tilviljun
að þeim músum semfengu
lýsið gekk betur að stríða við
sýkingar. “
Kristinn Gylfi Jónsson
formaður
Svínarœktarfélags íslands
í gœr komu 25 kynbótasvín
til landsins í beinu flugi frá
Finnlandi og eru nú í ein-
angrun íHrísey.
FRÉTTAVIBTALIÐ
Markaður ræður verði
- Hver er hagurinn afþessum kynbót-
um?
„Aðalkosturinn er að þetta eru hag-
kvæmari svínastofnar úr þróuðu og
ræktuðu svínaumhverfi, í þessu tilfelli
Finnlandi. Við erum því í raun að
tengja okkur inn á kynbótastarfið hjá
þeim með þessu. Þessir stofnar hafa
því verið ræktaðir með tilliti tU þeirra
krafna sem markaðurinn gerir í dag.“
- Sem eru hverjar?
„Hvað varðar hagkvæmni, þá nýta
þessir stofnar fóðrið miklu betur. Það
þarf semsé færri kíló af fóðri til að
framleiða eitt kfló af kjöti í þessum
nýju stofnum en þeim sem við höfum
verið með í gegnum tíðina. í öðru lagi
þá vaxa grísirnir hraðar og í þriðja lagi
þá fáum við meira kjöt en minni fitu,
það er að segja hagstæðari vöðvapró-
sentu sem nýtist þá betur í kjötvinnslu
og til kröfuharðra neytenda sem vilja
kjöt en ekki fitu.“
- Ilvenœrfara þessar kynbœtur að
skila sér?
„Við vonumst til að þetta fari að
skila sér inn í svínaræktina strax á
næsta ári. Kannski seinni partinn á
næsta ári verða þá komnir á markað
grísir af þessum nýja stofni."
- Og neytendur munu þá vœntan-
lega fá að finna fyrir því í lœgra
vöruverði eða hvað?
„Ja, við bendum á það að svína-
kjötsverð hefur lækkað mjög mikið sl.
ár og á föstu verðlagi hefur það
lækkað um 45% á síðustu 12 árum.
Það hefur komið til vegna harðari
samkeppni og þessir nýju stofnar
munu hjálpa okkur við að halda þeim
Iágu verðum sem eru komin til fram-
tíðar.“
- En þú vilt ekki lofa frekari lœkk-
un?
„Það verður einfaldlega að ráðast af
markaðsaðstæðum. Það er vissulega
margt sem bendir til þess að í framtíð-
inni verði frekar lægra verð en hitt.“
- Við hverja teljið þið ykkur eiga í
samkeppni. Kjúklingabœndur eru að
kynbœta sem og fleiri, er það ekki
helst lambið sem er að verða eftir-
legukind?
„Það hefur orðið breyting á sam-
setningu kjötsölunnar, þannig að meira
er selt af svína- og kjúklingakjöti. Við
eigum auðvitað í samkeppni á kjöt-
markaði hér innanlands, en við lítum á
þessar kynbætur okkar sem skref í því
að tryggja samkeppnisstöðu okkar til
framtíðar. Við erum að búa okkur und-
ir það að við munum ekki sitja einir að
kjötmarkaði eftir 10-20 ár. Þróunin er í
átt til frjálsræðis í innflutningi á land-
búnað ar afur ðum. “
- Hver er munurinn á þeim tveim
kynjum sem þið eruð að jlytja inn?
„Hann er ekki mikill en þó hefur
Landkynið betri fóðurnýtingu og vaxt-
arhraða á meðan Yorkshirekynið er
frjósamara. Þau verða því góð í blönd-
un. Blendingsþrótturinn gerir það, að
hver gylta skilar fleiri grísum til slátr-
unar.“
- Hvað gefur gyltan af sér marga
grísi?
„Góð kynbótagylta gefur af sér um
25 grísi á ári“
- Jaðrar það ekki við að vera slœm
meðferð á dýrum?
„Nei, nei, það er vel hugað að að-
búnaði og dýraverndunarsjónarmið
hafa verið höfð til hliðsjónar í ræktun.
Þetta eru einfaldlega frjósöm dýr. Þetta
eru um 2,3 got á ári og gyltan gengur
með í 117 daga. Grísirnir eru svo 30
daga undir gyltunum."