Dagur - Tíminn - 14.09.1996, Blaðsíða 5
jDagur-Œhtrám
M E N N I N G
O G
L I S T I R
Bíó og dóp
Trainspotting er slakt
áróðursstykki en meist-
aralegur vals á mörkum
hins villta."
Svo hefur „cult“-myndinni
Trainspotting verið lýst en hún
hefur verið sýnd í höfuðborg-
inni að undanförnu. Trainspott-
ing var frumraun breska
spúttnikk rithöfundarins Irvine
Welsh. Sagan var svo kvik-
mynduð af hinum frumlega
Danny Boyle og náði hún strax
kastljósi fjölmiðla og hefur hal-
að inn gríðarlega peninga.
En Trainspotting fékk líka
neikvæða athygli og vakti upp
deilur í Bretlandi þar sem hún
þykir ekki gefa nægilega óheill-
andi mynd af heimi dópistans.
Slíkar upphrópanir má segja
að séu fastir fylgifiskar mynda
sem fjalla um hin eldfimu eitur-
lyf nema þá ef myndin er svo
gegnumsýrð dauðhreinsuðum
áróðri um nakta kvöl og pínu
dópistans að skilaboðin kæmust
áleiðis til simpansa.
Vissulega er ekkert nýtt und-
ir sólinni en það minnsta sem
áhorfendur geta beðið um er
stökkbreytta klisju um lífið og
viðbjóðinn í tilverunni. Eða
hvað? Á að banna sögu nasism-
ans í þýskum skólum, af því
Þjóðverjar hafi múgmennskuna
í eðli sínu, á að koma samkyn-
hneigðum fyrir á þægilegum út-
kjálka? Eiga kvikmyndagerðar-
menn að ganga í lið með vímu-
varnaráðum Vesturlanda?
sem er auðvitað ákveðinn boð-
skapur. En mér finnst myndin
svara þessu í heild sinni mjög
vel.
Þetta er fín mynd til að
skapa umræðu meðal unglinga.
Persónulega held ég að þetta
bull um að pönktónlist búi til
pönkara, ofbeldismyndir búi til
ofbeldismann, sé algjör steypa.
Annað hvort er maður með
þetta reiða element í sér eða
ekki. Þessir reiðu eru í áhættu-
hópi og það er sama hlutfall
krakka sem fer í svaðið hvort
sem Trainspotting er til eða
ekki, Uxi verði á næsta ári eða
Halló Akureyri. Mér finnst þessi
parket-rauðvínsþambs félags-
málaumræða vera komin langt
út fyrir allt common sense. Við
erum alltaf að leita að
einhverju í umhverfinu sem
skemmir börnin okkar þegar
99,9% eru það heimilisaðstæð-
ur sem skemma börnin okkar.“
Óskar Jónasson,
kvikmyndaleikstjóri:
„Það er stór samviskuspurning
hvort það eigi yfir höfuð að
fjalla um þessi mál. Þegar kvik-
myndin Dýragarðsbörnin var
sýnd á sínum tíma þá hafði hún
öfug áhrif. Ég held að öll um-
fjöllun, neikvæð eða jákvæð,
geti haft aukin áhrif á neyslu.
Mér finnst Trainspotting eins
konar ævintýramynd úr þessum
heimi, með skrýtnum ofskynj-
unarsenum sem brottnema
ungviðinu í dag er volgt fyrir
dópi og skilaboðin í myndinni
eru að svo lengi sem þú ert
„bara“ í hassi og amfetamíni en
ekki kominn með skítuga heró-
ínsprautu í handlegginn þá ertu
safe.
Þrátt fyrir allt ógeðið þá er
umgjörðin líka svo kúl, þ.e. tón-
listin, samtölin og fötin. í dram-
atískum atriðum, eins og þegar
aðalgaurinn er fluttur á spítala
með óverdós af heróíni, þá er
músík undir sem gagntekur
mann og köttar hugsunina í
burtu frá þessum rosalegu hlut-
um sem eru raunverulega að
gerast. Sömuleiðis í lokin þegar
hann stelur sameiginlegum
sjóði af illa fengnum dóppen-
ingum þá hugsar maður ekki
„oj, bara, hann er að svíkja vini
sína“, því dúndrandi lagið
hljómar í takt við hjartslátt
áhorfandans og sogar hann inn
í sæla spennu. Leikstjórinn nær
því einhvern veginn að gera
viðbjóðinn smart. Þó ekki skít-
inn, dauðann, kúkinn og heró-
ínið.
Ég held það verði að læða
forvörnunum inn bakdyrameg-
in að börnum og gera heilbrigt
og dóplaust líf aðlaðandi en
ekki skella framan í þau dóplíf-
inu og sýna svo hvað það er
óaðlaðandi.
En svo er listrænt gUdi
myndarinnar það mikið að hún
er nánast yfir svona gagnrýni
um forvarnargildi hafin."
Dagur-Tíminn fékk hjúkku,
ungling, leikstjóra og mótor-
hjólamann til að tjá sig um
myndina og það hvort gera
megi þá kröfu til leikstjóra að
þeir lagi sitt listform að við-
kvæmu gelgjuskeiðinu... lóa
Mummi í Mótor-
smiðjunni:
„Hún er skemmtileg, sorgleg,
döpur, gerði mig reiðan. Mér
fannst myndin ofsalega effektíf.
Það sem kom mér mest á óvart
í myndinni var að brennivíns-
serkurinn var mesta keisið. En
þeir hamra á því að heróín sé
gott. Einn segir að heróín sé
1000 sinnum betra en kynlíf,
mann úr veruléikanum og end-
irinn fantagóður. Mér finnst
myndinni takast að þræða
þessa fínu línu. Það er ekki ver-
ið að vanda um fyrir fólki, held-
ur er látið í það skína að mikið
Qör og mikill kraftur fylgi þess-
um heimi. En það er ekkert
dregið úr afleiðingunum og
persónurnar fara mjög illa út
úr þessu. Þannig að ég held að
þessi umfjöllun sé ekki nei-
kvæð.“
Ragnheiður Eiríksdóttir,
hjúkrunarfræðingur:
„Mér fannst myndin alveg
brilljant og fantasíuatriðin
rosalega vel útfærð. Margt af
Ólöf Ágústsdóttir,
15 ára:
Ólöf fór tvisvar á myndina og
fannst hún bæði góð og fyndin.
Ilún segir áhugavert að sjá
hvernig h'f heróínistans er en
telur ekki rétt af leikstjóranum
að gefa svo aðlaðandi mynd af
lífi heróínista. „Ég held að þeim
líði ekki eins vel og í myndinni,
Ég veit um krakka sem hefur
langað til að prófa efni eftir
þessa mynd.“ Ólöf segir svona
myndir hins vegar frekar virka
öfugt á sig. „En krakkar sem
eru í dópi eru orðnir svo tómir í
heilanum að þeir hlusta ekki á
neinn.“
Laugardagur 14. september 1996 -17
Innilegustu þakkir færi ég öllum þeim sem
glöddu mig með heimsóknum og gjöfum á 90
ára afmæli mínu þann 9. september sl.
PÁLL FRIÐFINNSSON.
Aðalfundur
Skúlagarðs hf.
Aðalfundur Skúlagarðs hf. fyrir árið 1995 verður
haldinn í húsnæði félagsins við Lækjartorg, Hafn-
arstræti 20, 3. hæð, fimmtudaginn 19. september
1996 kl. 17.00.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf, samkvæmt samþykkt-
um félagsins III. kafla, grein 3.4.
2. Önnur mál.
Stjórnin.
Námslaun
skólaárið 1997-1998
Stjórn Verkefna- og námsstyrkjasjóðs Kennara-
sambands íslands auglýsir eftir umsóknum um
námslaun til félagsmanna sem hyggjast stunda
framhaldsnám skólaárið 1997-1998. Væntanlegir
styrkþegar munu fá greidd laun á námsleyfístíma í
allt að 12 mánuði eftir lengd náms.
Umsóknum ber að skila á skrifstofu Kennarasambands
Islands, Kennarahúsinu, Laufásvegi 81, 101 Reykja-
vík, í síðasta lagi 1. október 1996.
Eyðublöð liggja frammi á skrifstofu Kennarasam-
bandsins og hjá trúnaðarmönnum í skólum.
Verkefna- og námsstyrkjasjóður
Kennarasambands íslands.
Hjúkrunarfræðingar
STOPP
Ertu nýútskrifaður hjúkrunarfræðingur sem þyrstir
í góða reynslu?
Ertu búin(n) að vinna lengi á sama stað og jafnvel
farin(n) að staðna á ákveðnu sviði?
Hefur þú áhuga á fjölbreyttu starfi sem fléttar sam-
an í hæfilega blöndu, hinum ýmsu sviðum hjúkrun-
ar s.s. bráðahjúkrun, öldrunarhjúkrun, krabba-
meinshjúkrun, hjúkrun hjartasjúklinga o.fl.?
Viltu vinna á hæfilega stóru og streitulitlu sjúkrahúsi
með góðu fólki?
Ef svarið er já við einhverri af þessum spurningum
lestu þá áfram!
Á Siglufirði er vel búið sjúkrahús sem þjónar íbúum Siglufjarðar og
nágrannasveita auk sjómanna sem stunda veiðar úti fyrir Norður-
landi. Það gefur því auga leið að starfið getur verið mjög fjölbreytt og
gefandi.
Á Siglufirði býr félagslynt fólk sem tekur vel á móti nýju fólki. í bæn-
um er öflugt félags- og tónlistarlíf, góður tónlistarskóli og nýtt barna-
heimili.
Næsta nágrenni bæjarins býður upp á mikla möguleika til útivistar
s.s. gönguferðir, fjallgöngur, stangveiðar o.fl. enda getur veðursæld-
in á sumrin verið mikil. Á vetrum er eitt besta skíðasvæði landsins
rétt við bæjardyrnar.
Er þetta ekki eitthvað fyrir þig?
Hafðu samband og kynntu þér kaup og kjör.
Upplýsingar gefa hjúkrunarforstjóri eða fram-
kvæmdastjóri í síma 467 2100.