Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.1981, Qupperneq 14

14
Sérstæð ástamál
DV — HELGARBLAÐIÐ — LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1981.
Sérstæð ástamál
Frægöin
Hún var hið ríkjandi kyntákn sjötta
áratugarins. Á þessum árum íhaldssem
innar var hún draumur Bandarikja-
manna um vitgrönnu ljóskuna sem gaf
það greinilega í skyn að hún væri til i
tuskið. f einkalífinu var hún viðkvæm
og skorti sjálfstraust. Hún leitaði
þeirrar öryggiskenndar sem hana skorti
í kynlífinu og var það æði fjölskrúðugt
og komu þar margir við sögu allt frá
alls óþekktum einstaklingum til æðsta
manns bandarísku þjóðarinnar.
Æskuérin
Hið rétta nafn hennar var Norma
Jean Mortenson og foreldrar hennar
voru Gladys Monroe Baker dugnaðar-
forkur sem vann við kvikmyndaklipp-
ingar í Hollywood en átti við geðræn
vandamál að stríða og faöirinn var síð-
ari eiginmaður Gladys Edward
Mortenson iðjuleysingi af norskum
ættum sem stakk Gladys af skömmu
áður en dóttirin fæddist.
Fyrstu ár Normu Jean voru
dæmigerð fyrir líf fátæklinga á tímum
kreppunnar. Hana skorti allt til alls og
fór á mis við allt það sem eðlilegt þætti
barni í dag. Hún fékk ekki einu sinni að
njóta samvista við móður sína vegna
fátæktarinnar. Henni var komið fyrir
hjá vinafólki þar til hún var sjö ára. Þá
varð móður hennar loks kleift að taka
dóttur sina til sín en ekki stóð sú sæla
lengi. Geðheilsu Gladys hrakaði
stöðugt uns svo var komið að henni var
komið fyrir á geðveikrahæli sem
ólæknandi geðklofa. Næstu árin dvaldi
Norma Jean jöfnum höndum á munað-
arleysingjahælum og uppeldisheim-
ilum. Loks tók besta vinkona móður
hennar Normu að sér og ól hana upp
frá þvi hún var ellefu ára og til þess
tíma að hún gifti sig aðeins sextán ára
gömul.
Norma Jean átti sér heim dag-
drauma, sem hún reyndi að nota til
þess að bægja frá sér gráum hversdags-
leikanum og byggður var á glæsiveröld
kvikmyndanna sem hún fékk að sjá um
helgar. Hún lét sig dreyma um föður,
sem liti út eins og Clark Gable og um
Ekki er furöa þó að þessi myndataka hafí þótt spennandi. Mariiyn gekk akirei í neinum
nærfötum.
Sérstæð ástamál S
Marilyn hafi verið kynferðislega dauf.
Henni hafi þótt óskaplega gaman af því
að daðra og koma mönnum til við sig,
•notið þess að finna aðdáun þeirra og
girnd en síðan hafi hún alltaf hopað
þegar á hólminn var komið og aðdá-
endurnir gerðust nærgöngulir.
Þeir sem kynnt hafa sér sögu Marilyn
telja þessa lýsingu trúlega. Fred Cuiles
sem ritaði ævisögu hennar heldur þvi
fram að hún hafi verið of hugfangin af
sjálfri sér til þess að geta hrifist af
nokkrum karlmanni. Norman Mailer
sagði einhvern tima að Marilyn hefði
verið notalegur rekkjunautur en verið
meiri þiggjandi en þátttakandi.
Marilyn skorti svo sjálfstraust að
gekk geðveiki næst. Eftir að hafa sam-
rekkt Marlon Brando tautaði hún fyrir
munni sér: ,,Ég veit aldrei hvort ég geri
þetta rétt.” Eins átti hún það til að
stökkva upp í til bólfélaga síns og
stynja: „Ekki gera neitt bara haltu mér
fast.” En þrátt fyrir öryggisleysi sitt og
að því er virðist vanhæfni til samræðis
þá hélt hún sínu striki. Eitt var það1
sem kynlífið gaf henni og þá helst ef
það gekk fljótt og að hennar mati,
eðlilega fyrir sig: „Allir þessir karl-
menn voru svo öruggir með sjálfa sig
og fullir sjálfstrausts en ég hafði
ekkert. Á eftir leið mér alltaf svo vel
eins og ég hefði öðlast eitthvað af
sjálfstrausti þeirra.”
Sá sem síðar tók við verndarstöðunni
á eftir Schenck var einn af þekktustu
umboðsmönnum kvikmyndaleikara í
Hollywood, Johnny Hyde. Þegar þau
kynntust var hann 53 ára. Hann var
mjög glæsilegur en átti við hjartagalla
að stríða. Hann var yfir sig ástfanginn
af Marilyn og bað hennar en hún hafn-
aði hjúskapartilboðinu. Eftir að þau
tóku upp samvistir fóru lukkuhjólin að
snúast Marilyn í hag. Hyde veitti henni
þá öryggiskennd sem hún þarfnaðist
svo mjög. Hann breytti útliti hennar,
þ.e. hann klæddi hana alla upp og lét
gera plastíska aðgerð á nefi hennar og
höku. Þýðingarmest af því sem Hyde
gerði fyrir Marilyn var þó það að hann
notaði sambönd sín til þess að koma
henni í hvert kvikmyndahlutverkið
öðru betra. Þar má nefna myndir eins
og The Asphalt Jungle og AU About
Eve frá árinu 1950. Ástalif þeirra var
F. 1. júnf1926—D. 5. ágúst 1962
að eiga í ástarævintýrum á fjarlægum
sólrikum suðurhafseyjum, á lysti-
snekkjum og í glæstum veislusölum
fornra halla. Ennfremur átti hún sér
einn sérstæðan draum þar sem henni
fannst hún vera stödd í kirkju. Þar af-
klæddist hún hverri spjör frammi fyrir
hneyksluðum söfnuðinum, sem þó
starði á girnilegan likama hennar í
þögulli aðdáun.
Frelsari hennar frá fátæktinni, iðn-
verkamaðurinn Jim Dougherty, sem
leit á sig sem eiganda hennar jafnt sem
verndara eftir brúðkaupið, olli henni
brátt vonbrigðum. Andstætt sögum
þeim sem hún siðar sagði af sjálfri sér
um að sér hefði verið nauðgað og að
hún hefði verið látin taka þátt í ýmis-
konar kynlífsleikjum með einum af
uppeldisforeldrum sínum og að end-
ingu orðið barnshafandi, þá lýsti Jim
Dougherty því yfir að Norma Jean
hefði verið óspjölluð þegar hann gekk
aðeigahana.
Húsmóðurhlutverkið átti ekki beint
við Normu Jean. Það átti lítið skylt við
draumaheim hennar. Því var það henni
gífurlegur léttir þegar eiginmaður
hennar var kallaður i herinn til þess að
stríða í fjarlægum löndum árið 1944'.
Hún hóf nú störf í hergagnaverk-
smiðju eins og svo margir samlandar
hennar á þessum árum og á meðan hún
starfaði þar kom ljósmyndari einn auga
á hana. Norma Jean elskaði að sitja
fyrir og ljósmyndarinn var fljótur að
gera sér grein fyrir því að ljósmynda-
vélin (sem sumir nefndu hinn eina
raunverulega elskhuga Marilyn) laðaði
fram fagra unga konu sem var í senn
áköf að uppfylla óskir þær sem fyrir
hana voru bornar og vildi að sér væri
veitt eftirtekt, kynæsandi en þó við-
kvæm. Myndin sem í ljós kom var hin
fullkomna blanda freistinga hoidsins
og hins óspjallaða sakleysis.
Stjörnudraumar Normu Jean náðu
nú yfirhöndinni. Hún skildi við eigin-
mann sinn og varð brátt vinsæl fyrir-
sæta og árið 1946 reyndi hún fyrst fyrir
sér hjá 20th Cnetury-Fox. Hún var
reynslukvikmynduð og þótti hafa það
mikil áhrif á þá sem viðstaddir voru
prufuupptökuna að geröur var við
hana samningur. Skollitað hár hennar
var Iýst og nafni hennar breytt í
Marilyn Monroe.
Kelað við kvikm yndakónga
Hvar sem Marilyn fór vakti hún
eftirtekt. Aðeins ein hugsun komst að í
huga hvers þess manns sem barði hana
augum. Sjálf hugsaði hún ekki um
annað. Hver einasti maður sem hún
kynntist var veginn og metinn sem lik-
legur rekkjunautur. Þó stóð hún á því
fastar en fótunum að hún væri mjög
vandlát og svæfi ekki hjá öðrum en
þeim sem hún kynni vel við. Helsta
skilyrðið var að viðkomandi væri geð-
ugur. Oftast urðu fyrir valinu eldri
menn, vingjarnlegar föðurímyndir.
Marilyn hefur sjálf sagt svo frá að á
fimmta áratugnum hafi Hollywood
verið eitt allsherjar yfirfullt hóruhús.
Það hafi ekki verið heiglum hent að
komast úr hlutverki þriðja flokks
ljósku hjá Fox og í það að verða leik-
kona. Sá fyrsti sem tók hana undir sinn
verndarvæng var hinn þekkti kvik-
myndaframleiðandi Joe Schenck sem
þá stóð á sjötugu. Hann fór með hana
vítt og breitt um Hollywood og hún
dvaldi oft langtímum saman á heimili
hans og skrifstofu. Samverustundir
þeirra liðu þannig aö Schenck fitlaði
við brjóst hennar og ræddi um gömlu
góðu dagana í Hollywood á meðan að
Marilyn reyndi að fróa honum meö
öllum tiltækum ráðum.
Schenck kynnti Marilyn fyrir Harry
Cohn sem var einráður hjá Columbia
kvikmyndafyrirtækinu. Eftir að hafa
leikið þar smáhlutverk í kvikmynd var
hún rekin, að því er sagt er, fyrir að
hafa ekki viljað láta undan öllum þeim
kynferðiskröfum sem Cohn gerði til
hennar.
Gamanleikaranmum Milton Berle
gekk betur með Marilyn en Cohn enda
beitti hann öðrum aðferðum til þess að
ná sama árangri. Hún átti vingott við
fjölda annarra frægra kvikmyndajöfra
á þessu tímabili en eftirtekjurnar voru
heldur rýrar. Ef til vill hefur það átt
sinn þátt í hve seint henni sóttist ferðin
til frægðar, að þó svo hún ferðaðist að
mestu leyti á herðablöðunum frá einni
rekkjunni til annarrar, þá stóð hún
ekki undir því sem líkami hennar lofaði
þegar litinn var. Píanóleikarinn Anton
LaVey sem þá var átján ára gamall og
spilaði undir hjá fatafellum í klúbbi
einum í Hollywood lýsir Marilyn lík-
lega best. Þau voru elskendur um
tveggja vikna skeið þegar þau unnu
saman eftir að Marilyn hafði verið
rekin frá Columbia. Þau sváfu saman
á smáhótclum og þegar þau voru
blönk í bilnum hennar. LaVey segir að
með ágætum þ.e. Marilyn fékk aldrei
fullnægingu í samförum þeirra enda
var það ekki það sem hún sóttist eftir,
en hann komst aldrei að hinu sanna því
að með ópum og óhljóðum samrekkti
hún honum nótt eftir nótt, til þess að
særa hann ekki og fullvissa hann um
karlmennskuna. Að lokum fór svo að
bólfarirnar urðu Hyde um megn. Hann
fékk hjartaáfall og var lagður á sjúkra-
hús þar sem hann lést síðar.
Marilyn hafði náð takmarki sínu.
Hún var orðin kvikmyndastjarna og
allir dáðust að henni. Svo er sagt að
þegar Marilyn skrifaði undir sinn fyrsta
samning, sem stórstirni, þá hafi hún
hrópað upp yfir sig: „Héðan í frá þarf
ég ekki að totta fleiri tilla.” Nú fannst
Marilyn vera kominn tími til þess að
hún færi að velja sér rekkjunauta en
ekki þeir hana. Nú ætlaði hún að sitja
við stjórnvölinn og ráða stað og stund.
Eitt sinn var hún aö gantast við fyrrum
herbergisfélaga sinn, leikkonuna
Shelley Winters, og skrifaði þá lista yfir
þá menn sem hún hefði áhuga að
sængja hjá. Á listanum gaf að líta
heimsfrægt leikritaskáld sem hún síðar
giftist og annan mann en frægari sem
hún var lengi í tygjum við og Albert
Einstein. Löngu síðar rakst Shelley