Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1983, Page 8

8
DV. LAUGARDAGUR 30. APRlL 1983.
Stjórnarformaðurog útgátustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Rflstjórn: SÍÐUMÚLA12—14. SÍMI86611. Auglýsingar: SÍDUMÚLA 33. SÍMl 27022.
Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar,skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI 27022.
Sími ritstjómar: 84611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuði 180 kr. Verö í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr.
Ofsnemmtaðspá
Þótt tilraun Geirs Hallgrímssonar, formanns Sjálf-
stæðisflokksins, til myndunar ríkisstjórnar hefjist ekki
formlega fyrr en nú, hefur hún raunar staðið að minnsta
kosti síðan á þriðjudagsmorgni og þá með formlegum
fundum.
Þetta forskot á vinnuna er góðs viti. Það bendir til, að
Geir vilji forðast mistökin frá því síðast, er tilraun hans
stóð vikum saman og leystist síðan upp í ekki neitt.
Enginn tími er til slíks hægagangs um þessar mundir.
Geir Hallgrímsson veit, að ástandið verður farið að
nálgast suðupunkt eftir svo sem tíu daga, ef ekki sér þá
fyrir endann á tilraun hans. Fljótlega verður forseta
Islands þá ekki stætt á öðru en að vísa umboðinu annað.
í öllum hefðbundnu flokkunum hefur komið í ljós
nokkur, en mismikill, áhugi á samstarfi við Geir um
stjórnarmyndun. Erfiðast er að meta stöðuna innan þing-
flokks sjálfstæðismanna, þótt ótrúlegt kunni að virðast
við fyrstu sýn.
Þar sjá menn fram á forsætisráðherradóm og áfram-
haldandi flokksformennsku Geirs Hallgrímssonar og
telja sumir sjálfa sig eða aðra betur til þess fallna, — eftir
allt, sem á undan er gengið. Þetta getur reynzt þungt á
metunum.
Athyglisvert er, að samhliða tilraun Geirs hefur staðið
önnur og aö því er virðist sjálfstæð tilraun af hálfu manna
úr þingflokknum. Það gæti bent til, að menn séu að undir-
búa komu númer tvö á svokölluðum stjórnarmyndunar-
bolta.
En um leið hlýtur að vera erfitt fyrir þingflokkinn aö
finna sér annan forsætisráðherra, því að margir eru
kallaðir. Saman við þetta blandast tafl um formennsku í
þingflokknum og hugsanlega síðar í flokknum sjálfum.
Framsóknarflokkurinn er klofinn á þingi. Annars vegar
fer Ölafur Jóhannesson fyrir þeim armi, sem mælir meö
samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn. Fyrir hinum, sem eru
andvígir, fer Steingrímur Hermannsson.
I báðum flokkum tala menn um, að nú sé nauðsyn á
„sterkri stjórn” með 37 þingmenn að baki. Aðrir telja
andlitslyftingu nauðsynlega til að rjúfa stjórnarmynztrið
frá 1974. Er þá helst talað um að bæta Alþýðuflokknum
við.
Sá feguröarauki er takmarkaður, en gæti þó styrkt
varnarstríðið í samtökum launafólks. Auk þess vill
Alþýðuflokkurinn í stjórn, af því að forustan telur þaö
munu gagnast flokknum í næstu kosningum að hafa sýnt
ábyrgð og þor.
Þingmenn Alþýðuflokksins hafa sýnt meiri áhuga á
öðru mynztri samstarfs við Sjálfstæðisflokkinn með
Kvennalistann sem þriðja aðila. Af hálfu Sjálfstæðis-
flokksins hefur sá möguleiki einnig verið ákaft kannaður.
Sumpart er þar að baki eðlilegur áhugi á að finna,
hvernig hugmyndir Kvennalistans falli að hefðbundnum
stjórnmálaágreiningi í landinu. Og sumpart er að baki
aðvörun til Framsóknarflokksins um, að fleiri stjórnar-
kosta geti verið völ.
Minnstar líkur eru á, að áhugi launamannaforingjans
Guðmundar J. Guðmundssonar og ýmissa sjálfstæðis-
manna á „sögulegum sáttum” hinna kraftmiklu afla til
hægri og vinstri nái fram að ganga. Þar ber hreinlega of
mikið á milli.
Almennt er talað um sjálfstæöis- og framsóknarstjórn,
hugsanlega útvíkkaða og snyrta, sem líklegustu niður-
stöðuna. En lausu endarnir eru svo margir, að alveg eins
getur verið, að um síðir verði í skyndingu eitthvað allt
annaðofaná. JónasKristjánsson
Á rakarastofu
stjóriimálanna
Þau tínast inn, eitt af ööru, taka
númer og setjast niöur. Búa sig undir
langa biö. Nú er biðstofan oröin fuil-
skipuð. Geir fékk númer eitt, Stein-
grímur númer tvö, Svavar númer
þrjú, Kjartan númer fjögur, Vil-
mundur númer fimm og Sigríður
Dúna númer sex. Svo er Geir
kallaöur inn og hin bíöa á meðan.
Þetta er ekki á rakarastofu. Þaö er
verið aö reyna aðmynda ríkisstjóm.
Það er reyndar oröið mjög erfitt aö
ræöa um pólitík á sama hátt og áður
var, eftir aö Kvennaframboðið kom
til sögunnar. Af einhverjum óskiljan-
legum ástæöum (eöa hvaö?) hafa
stjórnmálaskýrendur íslenskra dag-
blaða ætíö sótt myndlíkingar sínar til
til erótískra bókmennta. En eftir aö
sérlegur kvennalisti fékk fulltrúa
kjörna á þing, er þaö sem áöur var
sjálfsagt, orðið óþægilega nærri því
aö vera klúrt. Samanber til dæmis
fyrirsögn í Alþýöublaðinu: „Oform-
legar þreifingar milli aöilja. Kratar
og Kvennalisti ræddu málin í gær.”
Að vísu er hér aðeins um „óform-
legar þreifingar” aö ræða, enn sem
komið er og er eflaust ekki nema
viðkvæmustu sálum misboöið. En
hvaö gerist þegar áhuginn eykst?
Eftir því sem áfergjan (í ráðherra-
stólana) stígur, verða „áþreif-
ingarnar” formlegri! Þaö verður
daðraö og gefið undir fótinn. Svo
veröa næturfundir! Og það er nánast
hefðbundin lýsing á stjórnarsam-
starfi, aö aöilar „gangi í eina sæng”!
Þá er hætt viö að velsæmiskennd
smáborgaranna verði misboöiö.
(Ég sagöi hér aö ofan, aö af
einhverjum óskiljanlegum ástæðum
hefðu íslenskir stjómmálaskýrendur
ætíö notaö oröfæri sem á öörum
stööum þætti klúrt. Það er þó ekki
svo óskiljanlegt! Hingaö til hefur Al-
þingi verið sú stofnun, sem næst
hefur komist því á Islandi aö ástunda
„Apartheid”. Alþingi hefur semsagt
veriö til þessa helsta vígi karl-
rembinganna í íslensku þjóöfélagi.
Og eitt helsta einkenni kvenhaturs er
klúrt orðbragð. Auk þess sem laus-
læti er dyggð í stjómmálum.)
En snúum okkur aftur aö rakara-
stofunni. Að vísu sagöi ég hér aö ofan
aö hér væri ekki verið aö lýsa
rakarastofu, en eins og efnahags-
ástandiö er, þar sem allt þarf aö
skeröa, er kannski ekki svo vitlaust
aö ímynda sér að þetta sé rakara-
stofa.
Því allir vilja skera! Geir vill
skera niöur, Svavar vill ekki skera
heldur sty tta. Steingrímur vill færa á
milli (!) Og eitt er alveg víst.
Sigríður Dúna vill ekki herraklipp-
ingu!
Úr ritvéíinni
OlafurB. Guðnason
Og þegar Geir kemur út veröur
hann að semja um klippingu. En þaö
er eins og þegar margir matreiðslu-
menn em að sjóða sömu súpuna í
sama pottinum. Þaö er hætta á að
niöurstaöan veröi fáránleg. Ef Geir
heimtar aö króginn veröi snoöklippt-
ur reka Svavar og Steingrímur upp
vein. Hugsanlega féllust þeir á að
hluti yröi skorinn stutt, eitthvaö fært
niður (hvar svo sem þaö hár yröi nú
gróðursett) og eftir stæöi króginn
meö Móhíkanaklippingu,i athlægi
alira siömenntaöra manna.
Auövitað tekur þetta langan tíma
allt saman. Geir tók fyrstur númer
og þegar hann hefur reynt til fulln-
ustu, reynir Steingrimur og svo
Svavar og þar fram eftir götunum.
Þetta er langur menúett, spilaöur
hægt. Þegar fyrsta hringferö er búin
verður farin önnur hringferö og sú
þriöja. Nú er úr fleiri dansfélögum
aö velja! Einhvem veginn viröist
þaö nú vera svo aö hvernig sem allt
veltist muni þaö enda á því aö
Framsókn veröur í ríkisstjóm. Þaö
er munur aö hafa lært í dansskóla
Hermanns.
Prívat og persónulega finnst mér
enginn þeirra kosta, sem nú er boöiö
upp á, vænlegir. Ég hef nú þegar
tekið upp baráttu fyrir því að hér
verði sett á Iaggirnar alveg ný
stjómartegund. Kvennastjóm.
Eg geri mér að vísu grein fyrir því
aö þaö yröi minnihlutastjóm, en ég
held þaö yrði afburða sterk minni-
hlutastjóm. Það sitja nú níu konur á
þingi, sem er mjög hæfilegur fjöldi,
en fleiri ráöherrar komast ekki meö
góðu móti fyrir viö útvegg Alþingis-
hússins.
Einn stór kostur viö kvennastjóm
er sá aö í henni sæti enginn
framsóknarmaður. Þjóöin þarfnast
hvíldar eftir Framsóknaráratuginn.
En sterkasti punkturinn viö
kvennastjórn liggur í eöli karl-
rembingsháttarins. Hið hræðilega
leyndarmál allra karlrembinga er
þaö aö þeir em dauöhræddir viö
kvenfólk! Og þess vegna yröi
kvennastjóm svoyfirmáta sterk.
Hugsið ykkur bara þaö til dæmis,
ef kvennastjórn sæti og legöi fram
frumvarp um efnahagsmál. Karl-
rembingamir myndu eflaust reyna
að bregöa fyrir sig málþófi, þræta
lengi og láta ólíklega. En konur hafa
atkvæðisrétt! Þaö þyrfti ekki nema
eitt til aö sveigja þá til hlýöni.
Einhver ráöherranna þyrfti ekki
annað en aö standa upp og kalla þá
karlrembinga og umsvifalaust yröi
frumvarpiö samþykkt! Því aö allt
víkur fyriratkvæðunum!
Og ef allt um þrýtur má draga þá
fyrir Jafnréttisráö. Eg hef lengi
veriö þeirrar skoöunar að Jafnréttis-
ráöi ætti aö breyta í einskonar
byltingardómstól sem ekki ætti aö
vera of háöur úreltum borgaralegum
hugmyndum um réttlæti. Og væri
ráöinu því arna breytt til þeirrar
myndar, yröi lítið um skipulega and-
stööu innan þings gegn kvenna-
stjórn, en stjómin gæti í staðinn
snúið sér aö því aö rétta hag þjóöar-
búsins meö alkunnri kvennahagsýni.
(Jafnréttisráð í byltingardóm-
stólsstíl myndi starfa að nóttu og
yröu hinir ákæröu dregnir óviöbúnir
úr rúmum sínum til aö standa fyrir
máli sínu. Dómsforseti segir:
„Svavar Gestsson (eöa Steingrímur
Hermannsson), þú hefur veriö
ákæröur fyrir karlrembu. Hvað
hefur þú fram að færa þér til
vamar?”.. . Og hinn ákæröi nær
ekki aö nudda stírumar úr augunum
áður en dómur er f allinn!)
En auðvitað verður ekki fariö aö
mínum tiilögum nú, frekar en fyrri
daginn! Kosningar, þaö er eins og að
fyllast af bjartsýni og ætla aö kaupa
sér nýjan bíl! Maöur skoðar allar
tegundir, líst best á BMW, en aö viku
liðinni keyrir maöur burt frá bílasölu
JóaJóns átólfáragömlumSkóda.
Dapurlegt, ekkisatt?