Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1983, Síða 21

DV. LAUGARDAGUR30. APRÍL1983.
21
Þessi peningaskápur var þó ekki
nógur. Hitler haföi á fleiri stööum slíka
skápa þar sem hann geymdi upphaf-
legu félagaskrár flokksins og einka-
bréf frá Mussolini og Franco, svo aö
eitthvaö sé nefnt. — Schaub var ekki
kunnugt um aö í einum skápanna
geymdi Hitler dagbækur sínar og
dregur raunar í efa aö Hitler hafi haft
á síöari árunum tíma aflögu til þess aö
halda dagbók. Oft og tíðum hafi hann
verið á spjalli viö menn eöa Evu
Braun, fylgikonu sína, fram til
klukkan þrjú eöa f jögur um nætur.
Örlagaflugferð
Heidemann hefur vitnisburöi nán-
asta samstarfsfólks Hitlers úr loft-
varnarbyrginu fyrir því aö skjölunum
hafi veriö pakkaö niöur og þau flutt á
vörubíl undir vörslu SS-hermanna og
lífvarða Hitlers út á flugvöll. Wilhelm
Amdt, heimilisþjóni Hitlers, var falinn
í hendur fjöldi einfaldra stílabóka meö
svörtum höröum spjöldum og innsigli
Hitlers á þeim. — Þetta skyldi allt flutt
frá f jórum flugvöllum. Flugvél Gundl-
fingers majórs átti að fara frá Fagra-
skógi en lenti ásamt flugvél Schultze
liðsforingja nokkurs í seinkun vegna
loftárása. Þeir biðu í fjórar stundir
áöur en leggja mátti af staö og varö
það örlagaríkt því aö þá styttist tíminn
sem f lj úga mátti í skjóli my rkurs.
Schultze sagöi Heidemann síöar aö
þeir hefðu rætt þaö sín á milli, Gundl-
finger og hann, hvernig þeir ætluöu að
haga fluginu. Gundlfinger, reyndur
framlínuflugmaður með að baki
margar feröir á rússnesku vígstööv-
unum, ætlaöi að fljúga lágt og skríöa
yfir trjátoppunum. Schultze ætlaði aö
reiöa sig á aö fljúga sem hæst og dylj-
ast aö skýjabaki. Þaö var nær komin
dögun þegar þeir lögðu upp. Schultze
varö fyrir bensínleka og millilenti í
Prag, sem enn var á valdi Þjóðverja,
til þess aö bæta á sig eldsneyti. Bjóst
hann viö aö Gundlfinger væri löngu
kominn til Saizburg áöur en hann lenti
sjálfurþar.
En flugvél Gundlfingers hvarf og
meö henni hurfu sporlaust Arndt
heimilisþjónn og fimmtán farþegar
aörir aukáhafnar.
Slóðin rakin
Hvaö varð um vélina? Þaö var gátan
sem Heidemann ætlaöi að glíma viö.
Mánuði eftir aö hann fékk í símanum
upplýsingamar um hvar vélin haföi
brotlent fór Heidemann yfir til
Austur-Þýskalands og meö honum
starfsbróöir hans frá Stem, Thomas
nokkur Walde. Þegar þeir komu til
smáþorpsins Börnersdorf lögöu þeir
leiö sína beint í kirkjugaröinn sem
liggur aö baki kirkjunnar þar sem hún
stendur viö aðalveginn. Þar bakatil í
suðausturhominu, innan um arfa og
sinugras, fundu þeir grafir sextán
þýskra hermanna. Hver þeirra var
merkt veöurböröum trékrossi meö
áletruðum málmplötum. Einn var
merktur „Wilhelm Amdt”. Á öörum
stóö „Friedrich Gundlfinger, flug-
maöur”.
Blaöamennimir báöir komust í
mesta uppnám en eitt var aö finna
grafirnar og annaö að grafast fyrir
um hvaö oröið haföi um flugvélina og
enn mikilvægara hvað orðið haföi um
farm hennar. Þegar allt kom til alls
voru þeir staddir austantjalds þar sem
yfirvöld vom ekki líkleg til þess aö
umlíöa athafnasemi þeirra.
Sovésku hernámsyfirvöldin höfðu 30.
október 1945 fyrirskipaö í reglugerö,
sem enn er í gildi í dag, aö öllum
nasistaskjölum skyldi framvísaö aö
viölagöri saksókn. — Heidemann og
Walde létu sér því duga aö skrá niöur
nöfnin á krossunum og sneru heim þar
sem þeir byrjuðu aö leita uppi
ættmenni hinna látnu. Sú leit kom þeim
á slóö Franz Westermeier sem var
skytta í flugvél Gundlfingers.
Westermeier þessi viröist hafa verið
mikili heppnismaöur og hreint ekki
feigur því aö 1941 haföi flugvél hans
verið skotin niður yfir Krít og hrapaö í
sjóinn. Var hann annar tveggja sem
komust af. Eins hafði hann komist af í
Bömersdorf. Hann haföi kastast út úr
Dagbækurnar
sýna hvernig rit-
hönd Hitlers fór
hrakandi með ár-
unum. Þetta
sýnishorn er frá
þvi 19. nóvember
1932: „Hér eftir
ætla ég að halda
mina eigin póli-
tisku skrá og
skrifa pólitiskar
aðgerðir minar
og hugsanir til
varðveislu fyrir
eftirkomendur
eins og aðrir
stjórnmálamenn."
Þetta sýnishorn
er liklega skrifað
tveim vikum
áður en Hitler
fyrirfór sér i april
1945. Skriftin er
naumast læsi-
leg: ,, Sunnin
mikla, sem við
höfum lengi
búist við, er
hafin. Guð veri
með oss."
húseiganda staðarins frétti hann aö
flugvéiin heföi sést hrapa í Heidenholz-
skógi skammt frá þorpinu. Hún haföi
strokið trjátoppana og einn hreyfillinn
rifnaö af henni. Þegar hún snerti jörö
varö sprenging í henni. — Bóndi aö
nafni Richard Elbe, sem haföi yfir
rússneskum og frönskum vinnu-
þrælum aö segja á Enderli-búunum í
næsta nágrenni, var fyrstur ásamt
húskörlum sínum á staöinn. Flugvélin
stóö þá í ljósum logum og gátu þeir
heyrt veinin í farþegunum inni í eld-
hafinu. Elbe þessi lýsti aökomunni
fyrir Heidemann. Sem þeir höföu
staðið álengdar og horft á logana haföi
skyndilega birst út úr reykjarmekk-
inum einn sem komist haföi af úr vél-
inni. Þaö var Westermeier: „Komiö
hingað, huglausu hundar. Komiö
hingaö,” æpti hann aö fólkinu en
steikjandi hitinn og reykurinn hélt
hinumfrá.
Sjónarvottar sögöu Heidemann aö
skömmu síðar heföu dátar og SS-menn
komið á staöinn og fjarlægt brakiö.
Erwin Göbel, sonur bæjarstjórans,
viöurkenndi fyrir Heidemann að
„fjöldi fólks heföi hirt hluta úr
brakinu og hagnýtt sér. Jafnvel
hermenn líka. „Erwin sagöi aö það
hefðu veriö skjöl og skrár í vélinni og
guli en þetta „heföi þyrlast um allar
trissur”. Faöir hans haföi tekiö til
handargagns skjöl úr brakinu og
geymdi í skrifborðsskúffu sinni á
bæjarstjóraskrifstofunni. Hann haföi
þó orðið aö láta þaö allt af hendi síöar
viö rússneska hernámsyfirvaldið og
Rússarnir brenndu öllum pappírum.
vélinni ásamt SS-hermanni sem dó af
meiöslum sínum tveim dögum síöar á
meðan Westermeier slapp með smá-
vægilegar skrámur. — Þeir Heide-
mann komust á snoöir um að Wester-
meier haföi sótt um starf hjá
Lufthansa-flugfélaginu 1953. Fyrir
einhverja undarlega tilviljun kom sú
umsókn fyrir Schultze oberleutenant
sem flogiö haföi hinni Junker-vélinni
eins og áöur sagöi. En þeir voru of
seinir. Westermeier hafði andast af
nýmasjúkdómi í apríl 1980, áöur en
blaöamennirnir vissu af honum.
Þessi teikning
var / dagbók-
unum og á að
sýna fundar-
borðið, sem Hitl-
er sat við þegar
honum var sýnt
banatilræðið.
Depillinn á enda
borðsins táknar
hvar skjala-
taskan með
sprengjunni var
látin en Hitler
merkir fyrir
miðju borði,
hvar hann telur
að árangursrik-
ara hefði verið
að setja sprengj-
una. Hann kallar
samsæris-
mennina
,,klaufabárða ".
Sjónarvottar
í Börnersdorf
Heidemann átti ekki annarra kosta
völ en taka upp þráöinn aftur viö
Bömersdorf og ákvaö aö hætta á aö
yfirheyra heimafólk þar. Þaö reyndist
áhættunnar virði. Hjá eiginkonu gisti-
Eign foringjans
Elbe hélt að einhverjir staöarmanna
heföu fundið gull og fémæti fleira í
brakinu en þeir væru allir löngu dánir.
Sjálfur sagðist hann hafa komist yfir
tvo gluggaljóra úr stjómklefa vél-
arinnar og notað í timburskúr. — Svo
kom rúsínan í pylsuendanum.
Það eina sem Elbe kannaöist viö aö
hafa tekiö annað til handargagns úr
brakinu var stálkassi og í honum vom
útskrifaðar stíiabækur meö svörtum
spjöldum. Margar þeirra voru
merktar „Eign foringjans”. Vita
gagnslaust draslauövitaö!
Hvaö síðan varö um stílabækumar
er leyndarmál sem Heidemann neitar
aö láta uppi. Hann heldur því fram aö
annars gæti hann stofnað í hættu
öryggi fólks sem býr handan jám-
tjaldsins.
Á hælum nasista
Þaö eina sem hann vill segja er aö
hann hafi fariö frá Bömersdorf van-
trúaöur á söguna um stílabækumar en
þó ráöinn í aö rekja áfram þær ábend-
ingar sem hann haföi fengið um hvert
pappíramir heföu farið. Sú slóö lá til
Austurríkis, Sviss, Spánar og Suöur-
Ameríku þar sem hann tók tali útlæga
nasista. Hann segist hafa rætt við
meöal annarra Klaus Altmann, öðru
nafni Barbie, sem uppnefndur var
,,Slátrarinn frá Lyons” og fór huldu
höföi í Bolivíu þá. Smám saman gróf
Heidemann upp fróöleiksmola um
stílabækumar. Þær áttu aö vera yfir
fimmtíu talsins, flestar stimplaöar
með þýska eminum og hakakross-
inum, allar sömu stæröar og tegundar.
Ekki vill Heidemann heldur segja.
hvar honum söfnuöust þessar upplýs-
ingar því aö þá telur hann aö aðrir geti
rakið slóöina. En hann hefur staöiö í
kunningsskap viö marga fyrrverandi
nasista eða menn þeim kunnuga.
Sumum kynntist hann vegna snekkju
Görings eins og áöur sagöi.
Hann segist hafa komist yfir nafn
mannsins sem fékk stílabækumar frá
Börnersdorf. Þaö var liðsforingi í
Wehrmacht-hemum sem geymdi þær
ámm saman faldar uppi á hlööulofti.
Loks 1981 haföi Heidemann uppi á
þessum manni sem virðist þá hafa
geymt þær í bankahólfi í Sviss.
Heidemann segist hafa taliö manninn
á aö láta þennan f jársjóö sinn af hendi
gegn f járhæð sem Heidemann vill ekki
tilgreina. Eitt skilyrðiö fyrir kaup-
unum var að stílabækurnar mundu
enda á þjóöskjalasafninu íKoblenz.
Rithönd Hltlers og trú-
verðugleiki bókanna
Eru þessar dagbækur Hitlers, sem
enginn vissi nokkurn tíma að hcföu
veriö til, faisaöir pappírar eða ekta?
Það er hin brennandi spurning sem
vaknaði í kjölfar birtingar tímarits-
ins Stern á útdráttum úr dagbók-
unum og fregnar um fund þeirra.
Vel metnir fræðimenn, sem fengið
hafa að rýna í lítið brot af dagbók-
unum, hafa iátiö í ljós þaö álit sitt að
þær virðist ósviknar en tvær grímur
hafa runnið á suma síðan. Flestir
telja víðtækari og lengri rannsókna
þörf.
Það vekur elnkum tortryggni
manna að Gerd Heidemann, þýski
blaðamaðurinn hjá Stern, vili ekki
gera fulikomna grein fyrir því hvar
og hvernig hann komst yfir bæk-
urnar cða hvernig þær hefðu varð-
veist í nær 40 ár án þess að nokkurn
óraði fyrir tilvist þeirra.
Einn þýskur sérfræðingur dró í efa
að Hitler hefði skrifað dagbækurnar
vegna þess að þær voru ritaðar með
blekpenna. En vegna krankleika síns
hefði Hitler ávallt notað blýant cða
minnsta kosti síöustu árin. Skjálf-
hcntur hafði Hitler oft þurft að
stroka út.
Bandariskur rithandarsérfræð-
ingur, Ordway Hiiton, sem segist
hafa rannsakað rithandarsýnishorn
úr dagbókunum og borið saman viö
sannanlega ekta sýnishorn á rithendi
Hitlers, segist sannfærður um að
bækurnar séu ósviknar.
Hann segir að Hitler hafi haft afar
sérstæða rithönd, blandaða forn-
þýskri stafagerö og nútíma. Bæði
hafi stafagerðin verið sérstök og eins
hvernig stafirnir hafi verið tcngdir
saman. Allt hafi komiö heim. Skrift
Hitlers hafði stundum stappað nærri
því að vera ólæsileg og farið versn-
andi með árunum.
Stern segir að sérfræðingum, sem
fengnir hafi veríð til að rannsaka rit-
höndina, aldur pappírsins og sann-
reyna upplýsingar sem fram koma í
dagbókunum, beri saman um að þær
hljóti að vera ósviknar. Biaðið hefur
þó ekki cnn gert fulla grcin fyrir
þessum rannsóknum.
Efasemdarmcnn hafa heldur ekki
enn fengið tækifæri til þess að
granu skoða þær.