Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.1984, Blaðsíða 20

20
DV. MIÐVIKUDAGUR1. FEBRUAR1984.
CÁR RENTAL SERVICE - 75
FAST VERÐ - EKKERT KÍLÓMETRAGJALD
SÖLUSKATTUR INNIFALINN í VERÐI
r' • l
MITSUBISHI
COLT
MITSUBISHI
GALANT
MITSUBISHI
GALANT STATION
Leitið upplýsinga.
SMIÐJUVECI 44 D - KÓPAVOGI - ICELAND
AÐALSÍMI: 75 400 & 78 660
KVÖLD OC HELGARSÍMI: 43 631 & 46 211
TELEX 2271 IÐN IS
Úsóttir vinningar í
LUKKUDAGAHAPPDRÆTTINU
1. jan. nr. 33555
3.jan. nr. 33504
7. jan. nr. 47086
8. jan. nr. 33422
9. jan. nr. 59315
12. jan. nr. 12112
15. jan. nr. 3783
18.jan. nr. 20149
20. jan. nr. 38705
22. jan. nr. 5635
23. jan. nr. 1895
28.jan. nr. 56967
30. jan. nr. 8869
Vinsamlegast hafið samband í síma
20068.
Auglýsingtil
skattgreiðenda
Samkvæmt lögum um tekjuskatt og eignarskatt eru gjald-
dagar tekjuskatts og eignarskatts tíu á ári hverju, þ.e. fyrsti
dagur hvers mánaðar nema janúar og júlí. Dráttarvexti skal
greiöa af gjaldfallinni skuld sé skattur ekki greiddur.innan
mánaöar frá gjalddaga. Gilda sömu reglur um greiðslu ann-
arra þinggjalda.
Af tæknilegum ástæðum hefur til þessa ekki verið unnt að
miða dráttarvaxtaútreikning við stöðu gjaldenda um hver
mánaðamót. Hefur því í framkvæmd verið miðað við stöðuna
10. dag hvers mánaðar sbr. auglýsingu ráðuneytisins dags. 27.
apríl 1982. Dráttarvextir hafa því í reynd verið reiknaðir 10
dögum seinna en lög kveða á um.
I auglýsingu ráðuneytisins hinn 27. desember sl. var tilkynnt
að stefnt yrði að því að stytta þennan frest eins og kostur væri.
Verður reynt að stytta frestinn í áföngum. I framhaldi af því
hefur verið ákveðið að dráttarvaxtaútreikningur vegna van-
goldinna þinggjalda álagðra 1983 og eldri þinggjaldaskulda
fari fram hinn 9. febrúar nk. Eru gjaldendur sem enn eiga
ógreidd gjöld fyrri ára hvattir til að gera skil fyrir þann tíma.
25; janúar 1984.
Fjármálaráðuneytið.
Hefurþú
tekið skemmtilega
mynd 1 vetur?
Væri þá ekki ráð að senda hana í ljósmyndakeppni Vikunnar sem
fer fram um þessar mundir. Myndin þarf að vera vetrarmynd,
það er eina skilyrðið sem sett er. Fólk, landslag, böm, nánast
hvað sem er kemur til greina.
Verðlaunin era mjög spennandi: Polaroid autoprosessor 35 og
slides filmur frá Polaroid sem má framkalla á 60 sekúndum.
Þetta er heimsnýjung sem er að koma á markaðinn um þessar
mundir. Fihnurnar eru til hvort heldur svart/hvítar eða í lit. Auk
þess verða veitt 50 aukaverðlaun, sem eru ókeypis framköllun og
kópering á litfilmum frá ^ritSjýn
Taktu þátt! Það er aldrei að vita hversu langt einmitt þín mynd
nær. Skilafrestur er til 1. mars.
Ljósmyndasamkeppni Vikunnar
Pósthólf 533
121 Reykjavík
Menning Menning Menning
Stúdentaieikhúsið:
Jakob og meistarínn eftir Miian Kundera.
Loikstjórí: Sigurður Páisson.
Þýöandi: Fríðrík Rafnsson.
Leikmynd og búningar: Guðný B. Richards.
Lýsing: Lárus Bjömsson.
Tónlist: Eyjólfur B. AHreðsson, Hanna G.
Sigurðardóttir.
Hvíslari: Hafliði Helgason.
Búningasaumur: Halla Helgadóttir, Astrfður
Helga Ingólfsdótir.
Yfirsmiður: Amar Jónsson.
Hárgreiðsla: Guðrún Þorvarðardóttir.
Leikarar: Amór Benónýsson, Helgi Björnsson,
Áslaug Thorlacius, Ingilorf Thorlacius, Kjartan
Bjargmundsson, Danfel Ingi Pótursson, Arí
Matthfasson, Bára Magnúsdóttir, Bjöm Karls-
son, Rósa Marta Guönadóttir, Halla Helgadótt-
ir, Svanhildur Óskarsdóttir, Erla Ruth Haröar-
dóttir, Danfei Ingi Pótursson, Hilmar Jónsson,
Hafliði Helgason, Ama Valsdóttir, Sigrfður Ey-
þórsdóttir, Mörður Árnason.
Þá er Milan Kundera í fyrsta sinn
kominn ó fjalimar hérlendis. Hann
er í dag meðal kunnustu rithöfunda
Evrópu og fer vegur hans sívaxandi.
Líkt og Gabríel Marques er hann út
lagi, pólitískur flóttamaöur frá
Tékkóslóvakíu og býr í París. Þar
kennir hann bókmenntir og skrifar
fræðigreinar auk þess að fást við
skáldskap. Meöal þekktari verka
hans er leikritiö sem Stúdentaleik-
húsið hefur nú sett á svið: Jakob og
meistarinn. Þaö var skrif aö skömmu
eftir innrás Rússa i Tékkóslóvakíu
en fyrst sett á svið haustið 1980.
Siöan hafa leikhús víðs vegar um
heim fært þaö upp.
Jakob og melstarinn er byggt á
Matthías Viðar
Sæmundsson
skáldsögunni Jakob forlagatrúar
eftir Diderot sem uppi var á 18du öld,
samtiða Sade og fleiri vondum
mönnum. En leikritiö er engin stæl-
ing eða yfirfærsla heldur sjálfstæð
túlkun, tilbrigði við stef sem leikið
hefur verið í bókmenntum flestra
alda. Ævinlega tímabært.
Uppfærsla Stúdentaleikhússins er
um margt hugmyndarík og
skemmtileg. Sviðsmyndin er úr tré-
verki. Hægra megin á sviðinu rísa
tveir timburstrókar en til vinstri
hefst stigi og útúr leikrýminu við
lofí. Bakgrunnurinn er dimmblár en
til hliða framantil falla t jöld aö ofan í
bjartari tón. Sviðið sjálft er samsett
úr nokkrum sviðum eöa pöllum sem
hefjast hver uppaf öðrum og mynda
einskonar plön sem leikurinn sveifl-
ast á milli. Samleikur þessarar
myndar Guðnýjar B. Riehards og
smekklegrar lýsingar Lárusar
Bjömssonar býður auganu uppá
góða veislu.
Mikið er um að vera, leikarar á
fleygiferð upp og niður, til beggja
hliða, fram og aftur — á milli sviða
og atburðarása. Hætt við aö áhorf-
andinn villist á stundum og króist af í
vitlausri sögu því þeim fer fram
mörgum í senn. Eining atburða í
tima og rúmi er rofin því mörgum
sjálfstæðum röddum er slungið
saman í margradda verk. Byggingin
einna líkust fjölhljóma tónkviðu, þó
óskipulegri og frjálslegri. Einingin
vex af endurteknum stefjum og til-
brigöum, hliðstæðum sjónmyndum,
tilsvörum. Hver saga er sjálfstæö en
þó snúin saman viö aðrar af sams-
konar tilefni, tón, andrúmslofti.
Þráðurinn er frjálsleg frásögn af
ferðalagi meistarans og Jakobs í
gegnum þrjár sögur sem allar
snúast með einhverjum hætti um
ástina, girndina og tilganginn:
meistarinn talar við Jakob, Jakob
talar við meistarann, húsfreyjan á
Stóra hirtinum talar við þá kump-
ána. Sögumar taka á sig ljóslifandi
mynd á sviðinu, mynd sem þó verður
aldrei að „veruleika” því sögu-
mennimir grípa í sífellu frammí
fyrir atburðarásinni svo myndin
storknar eða leysist uppí annarri
mynd. Sögurnar streyma m.ö.o.
hver inní aðra ellegar þær sogast
inní sjálfar sig aö punkti þar sem
þær öðlast meðvitund um sjálfar sig
oghættaað veratil.
Jakob og meistarinn er sjálfs-
meðvitað verk þar sem blekking
raunsæisins er rofin. Persónumar
rjúfa trúnað viö áhorfanda og
höfund, afhjúpa sjálfar sig sem
skapnaði hugarflugs og rísa gegn
þeim örlögum. Og hvílík örlög! Er
furða þó persóna sem sköpuð er til
lífs, sem er ekkert líf, rísi upp og rífi
kjaft við sinn sjálfskipaða diktator,
höfundinn? Hver gefur honum rétt til
að setja á og slakta að eigin geð-
þótta? I raun fjallar þetta leikrit um
þversögn alls skáldskapar en jafn-
framt ber það vitni um sjálfstortím-
ingarhvöt nútimalistar. Það fjallar
um eigin veruleika: kynlegan sam-
runa fatalisma og frelsis. Likt og
nýsagan franska er þaö saga inní
annarri sögu o.s.frv.; speglun inná-
viö, mynd sem gliðnar. En um leið
bendir það á áhorfandann því hvað
er líf hans annað en ævintýri á
göngufdr, ævintýri ástar og dauða.
Einsog persónur leikritsins horfir
hann á stundir sínar eyðast, lifir og
sér sjálfan sig lifaðan.
Jakob og meistarinn er ekki aðeins
leikur þverstæðunnar heldur og
gamanleikur: óður til lífs og nautn-
ar, ævintýris og gimdar. Líktog
fyrirmyndin, Jakob forlagatrúar, er
leikritið sprengfullt af ósvífnum
hlátri, siðlausum ærslum, stjóm-
lausu fjöri og sexi. Það er með orðum
leikstjórans Sigurðar Pálssonar
, hugmynda-fljúgandi-kíminn-skarp-
leikur” þar sem sérkennilegum per-
sónum er teflt saman í skemmtileg-
um uppákomum. Enda mátti ráða af
viðbrögðum frumsýningargesta að
þeir skemmtu sér konunglega, ófá
atvik á sviði ráku upp hlátra hér og
þar í salnum. Leikstjórinn leggur
verkið upp mjög nálægt farsa einsog
efnið gefur tilefni til. Þó er ég ekki
frá því að gamansemin f ari á köflum
úr böndum og ólukkan sem þama er
þrátt fyrir allt drukkni i gauragangi.
Veigamestu hlutverkin eru í
höndum nýútskrifaðra leikara:
Helga Bjömssonar, sem leikur
Jakob, og Arnórs Benónýssonar,
sem leikur meistarann. Þeir leika
húsbóndann og þjóninn, Janusarand-
litið tvileita, sem tekiö hefur á sig
ýmis form í gegnum tíðina; margir
muna eftir Don Kíkóta og sveini
hans, Toby Shandy og Trimma,
Lúkasi og Svæk. Beckett er sagður
hafa kveðið þá niður í Beðið eftir
Godot en verk Kunderas sýnir að svo
er ekki. Kann það aö koma göngu-
lúnu nútímafólki á fýluferð — sem
kannski er bið eða missýning — all-
mjög á óvart. Meistarinn dapri er
klæddur svörtu en þjónninn kjafta-
gleiði sundurleitu og skæra; litum
sem falla vel aö persónunum því
dæmigera andstæður í mannlífinu
þótt þær um leið bæti hvor aðra upp.
Samleikur Helga og Amórs tekst oft
vel enda báðir efnilegir leikarar að
mínu viti. En stundum verður ein-
lægni og einfeldni þjónsins þó full
fáráðlingsleg og skopfærslan gengur
út í öfgar. I þeim tilvikum rofnar
strengurinn á milli persónanna,
andlitin skiljast aö, myndin verður
einlit.
Leikurinn hefur oft verið veika
hliðin á uppfærslum Stúdenta-
leikhússins og því er ekki að leyna að
hann var misjafn þetta kvöld. Flestir
skiluðu þó hlutverkum sínum vel,
t.d. Áslaug Thorlacius I rullu hús-
freyjunnar og Kjartan Bjargmunds-
son í hlutverki riddarans Sankti
Venna. En yfir höfuð einkenndist
leikurinn af mikilli leikgleði og
fjöri. Stúdentaleikhúsið hefur getið
sér orð fyrir hugkvæmar og
hugmyndarikar uppfærslur og brást
þessi sýning ekki hvað það snertir.
Leiklist
HÚSBÓNDI
OG ÞJÓNN