Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.1984, Blaðsíða 17

DV.L4UGAÍUAAGUMv4Vitfi384,T n
Gamli bærínn sem nú stendur á Bólu var mörg siðustu árin sem þarna
varbúið notaður sem fjárhús. Nú er notkunaríeysið smám saman að
setja mark sitt á og dag einn mun þessi fallega hleðsla aðeins varðveitt
á myndum.
Nýir timar hafa ekkert með svona vagnhjól að gera og þau grotna niður undir hrörlegum stafni sem
fer sömu leið.
eru ekki spöruð. Þetta er úr Kvæði um
Akrahreppfrá 1870:
Félagsbræður ei f innast þar,
af frjálsum manngæöum lítið eiga,
eru því flestir aumingjar,
en illgjamir þeir, sem betur mega.
Sagt er að meðan Hjálmar Jónsson
var heill heilsu hafi hann verið góöur
verkmaöur og handlaginn. Hann hafi
fengist við smíðar og verið jafnvígur á
tré og málm. Enn eru til útskornir
Lífskjör
skáldsins
Athvarfið mitt er: óhreyft ból,
úrrasði gráturinn,
myrkur hússins: mín sálarsól,
scetleiki: skorturinn,
aðalmeðulin: örvcenting,
andgiftin: freistingar,
leirpollavatnið: lífhressing,
lceknirinn: þjátiingar,
huggunartölur: hrœsni og spé,
hjúkrunin: þögn ogfúllyndi,
trúnaðarstyttan: tálgirðing,
tilfluktið: dómurinn,
framfcersluvonin: foreyðing,
fyrirheit: rotnunin.
Vinimir sitja sjúkan kring:
satan og veröldin.
Inni i gamla bænum á Bólu kennir
margra grasa frá fyrri tið. Þar var
til dæmis þetta blað af Timanum
frá þvi fyrir stríð. Það er dagsett
22. september 1938.
munir eftir hann og þykja þeir gjörðir
af miklum hagleik. Hjálmar á aö hafa
verið mannblendinn og vinur þeirra
sem gerðu honum vel en óvæginn í
garö hinna sem honum þótti gera á
sinn hlut. Það skýrir að einhverju leyti
sambúðarerfiöleikana í Akrahreppi
meöan hann var þar.
Árið 1871 hrökklaðist Hjálmar frá
Minni-Ökrum að Grundargerði ásamt
Guðrúnu dóttur sinni sem hafði verið
stoð hans og stytta að Minni-Ökrum.
Hjálmar undi hag sinum illa þar þau
tvö ár sem hann var þar. öllu betri var
vistin sem tók við á Starrastöðum enda
skáldið farið að njóta styrks frá
hreppnum, auk gjafa sem velviljaöir
gaukuðu að skáldinu.
Siðasta aðsetur Hjálmars var á Víði-
mýri. Þar andaðist hann 25. júli 1875.
Þau Hjálmar og Guðný eignuðust 5
böm. I Þjóðólfi birtist 2. september
þetta ár grein eftir ritstjórann,
Matthías Jochumsson. Þar segir
meðal annars: „Snemma í fyrra
mánuöi andaðist norður í Skagafirði
hið alkunna skáld Hjálmar Jónsson
(Bólu-Hjálmar) hálfníræöur að aidri.
Ekki fáir af kveðlingum þessa manns
munu lengi upp vera, einkum háð og
ádeiluvísur hans, sem eru jafn ein-
kennilegar sem aflmiklar, og lýsa
afamæmum en forneskjulegum gáfum
ogskapsmunum.”
(Heimild: Æviágrip í ritsafni
Hjálmars Jónssonar,
Ísafoldarprentsmiðja 1965.)
GUMARV.
ANDRÉSSON
TEXTIs
Sálarskipið
Sálarskip mitt fer hallt á hlið
og hrekur til skaðsemdanna,
af þvíþað gengur i/la við
andviðri freistinganna.
Sérhverjum undan sjó eg slce,
svo að hann ekkifyl/i,
en á hléborðið illá rce,
áttina tæpast grilli.
Ónýtan knörinn uþp á snýst,
aldan þá kinnung skellir,
örvæntingarþví ólgan víst
inn sér um miðskiþ hellir.
Bítur mérfyrir nesin naum,
í Naustavík hjálpar hvergi,
óláns því hrekst í stríðan straurn
og steyli á Smánarbergi.
Sundur þá leysirfeigðar flök
og festir íjarðar iðri.
eitthvað burt flæmist öndin s/ök
illverka reifuðfiðri.
Sýnist mér fyrir handan haf
hátignarskær og fagur
brotnuðum sorgar öídum af
tiþþ renna vonar dagur.
Vísur
Þeir, sem lasta /jóðin mtn og letrin skráðu,
hvort þeir eru t klæðum síðum
eða kotungar með munni víðum, —
Allirséþeir ólánsmenn um œfidaga,
og framtak snúist flest til baga,
flækist þeim í kjafti þvaga.
Böl, andstreymi, baktal, slys þeim blásiá móti
t sínu arga svikahóti,
sannmælis þeiraldrei njóti.
Með dular hræsni ei diktað get eg döþur /jóðin,
þó kær mér vilji kenna þjóðtn
að kveða uþp á nýja móðinn,
sem klerkarþeir, erkenna rangt og konum dilla_,
oss af drottins vegi villa,
vorum trúarbrögðum spilla.
Og ana svo til andskotans að ending dægra,
hvar afturhvarfið er óhægra,
en undirferli og sto/tið lægra.
Herrann stjómi hjarta mínu, huga og munni.
Eg dylst þess ei, að drottinn kunni
mig dæma rétt að síðustunni.
A/lt hvað um loftið, unn og lattd með öndu bærist,
aldreifrá hans hlýðni hrærist.
Honum prís og lotning færist.
JÓ\ BALDVIN
HALLDÓRS-
SOX
EINAR SKÁLD
ANDRÉSSON
Þetta litla kot, Bóla í Blönduhlíð í bálknum Tveir menn á ferð. Hann
Skagafirði, hefur fóstrað fleiri en eitt kastaöi henni fram við bónda í
skáld. Einar Andrésson hét maður Blönduhliö sem kom úr kaupstaðar-
og var mjög góður hagyröingur, eins ferð með stóra lest undir búðarvam-
og unnt er aö dæma af verkum hans. ing. Einar var á leið í kauptúniö með
Hann bjó í Bólu frá 1851—1864. Um einntrússahest:
Einar eru til margar sögur, þar á Auðs þótt beinan akir veg
meðal um samskipti hans við konur æfin treinist meðan,
tvær sem bjuggu í Bólugili. þú flytur á einum eins og eg
Þekktasta vísa Einars er úr vísna- allra seinast héðan.