Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.1984, Blaðsíða 15
DV. ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER1984.
15
ng Menning Menning
MIKIÐ
VILL MEIRA
Hljómplata meö söng Kristins Sigmundssonar
við meðleik Jónasar Ingimundarsonar.
Upptaka og umsjón: Halldór Víkingsson.
Skurður: PRT Studios.
Pressun: Alfa.
Útgefandi: örn og örlygur, ÖÖ3.
Það spurðist í sumar sem leið að í
Borgarfjarðardölum, nánar tiltekið í
einu félagsheimUanna þar um slóöir,
væru menn að taka upp söng til að
setja á plötu. Margan kann að undra
hvers vegna Ieitað skuli út í dreifbýl-
ið tU að taka upp söng á plötu en
meginástæðurnar munu hafa verið
tvær: gott hljóðfæri og næði. Staðar-
vaUð og aðstæöurnar eiga eflaust
smn þátt í svip, eöa blæ, upptökunn-
ar. Hún er eins hrein og bein og laus
við alla aukreitis tæknilega hand-
fjötlun og hægt er að hugsa sér.
Sama vinnumáta viröist vera beitt
viö skurðinn og pressunin hefur tek-
ist vel. Hið síðastnefnda er sérstakt
gleöiefni því sú vinna er unnin hjá
Alfa og boðar vonandi nýtt átak til
vöruvöndunar hjá því fyrirtæki.
Ekki þarf að fjölyrða um það hag-
ræði og væntanlega kostnaöarlækk-
un sem fylgir því að mega treysta
því að geta keypt vandaða vinnu á
þessu sviði hér heima. Við aUa gerð
umbúða er fylgt sömu stefnu þannig
að vel tekst til í flestu.
Textablað fylgir plötunni og eru er-
lendir textar birtir í ágætri þýðingu
Þorsteins Gylfasonar. Mig undrar
því að íslensku ljóðin skuli ekki líka
vera birt í erlendum þýðingum. TU
eru prýðis þýðingar á þeim mörgum
og nefni ég aðeins sem dæmi þýska
þýðingu Bjama Jónssonar frá Vogi á
ljóöum Guðmundar Guömundsson-
ar, Rósinni og Fögur sem forðum,
sem birtust í Einssöngslagahefti
Áma Thorsteinssonar. Svo skemmti-
Kristinn Sigmundsson.
Tónlist
Eyjólfur Melsted
lega vUl einmitt tU að það var Þor-
steinn Gíslason, afi ljóðaþýðandans
snjalla, Þorsteins Gylfasonar, sem
fyrir þeirri útgáfu stóð. Ég nefni
þetta ekki síst vegna þess að ég er
sannfæröur um að þessi hljómplata á
eftir að berast út fyrir landsteinana
og erlendum gesti, sem á plötuna
hlýddi, fannst mikið hagræöi aö því
aö geta fylgst með þýðingunum á
ljóðum með lögum Arna Thorsteins-
sonar.
Þá hefur reyndar alls veriö getið
nema þess sem mestu máU skiptir á
plötu þessari, söngs og spUs. Þessi
atriði eru raunar fljótafgreiddust
allra á plötunni — þau eru frábær. Aö
vísu er eins og Jónas sé stundum fuU
dempaður í sumum laganna en þó
veröur sú dempun ekki tU að draga
úr eða rýra heUdstæöa mynd þeirra
söngva sem þetta kemur fyrir í. Og
eitt er þaö sem maður hefur alltaf á
tUfinningunni þegar hlustað er á
plötuna, sem er, aö þeir félagar eigi
jafnan heUmUtið afgangs og þurfi
aldrei verulega að taka á honum
stóra sínum. Hvergi verða heldur
heyrðar klippingar inni í lögum og
segir það væntanlega sitt um sam-
vinnu listamannanna þriggja sem að
upptökunni stóðu. A fyrri hUð
plötunnar er stUdað á stóru gegnum
Islandssögu ljóðsöngsins frá Sæm-
undi Klemenssyni til nokkurra af
Ljóðakomum Atla Heimis Sveins-
sonar en í þeim er Jónas sérfræðing-
ur og hefur verið ötull við aö láta
ýmsar söngkonur spreyta sig á þeim
og nú Kristin og mér datt satt að
segja ekki í hug aö þau gætu verið
svona rækalU skemmtileg í karl-
mannsmunni lika. Á síðari hlið plöt-
unnar er samtíningur úr öUum áttum
sem á sér þaö eitt sammerkt að vera
frábærlega leUíinn og sunginn og það
eitt út af fyrir sig réttlætir slíkan
samtínmg. En sá vandaði leikur og
söngur gerir meira en að réttlæta
efnisval. Hann er sjálft inntak plöt-
unnar og aðalsmerki sem verður tU
þess aö viö aö hlusta á þessa plötu
ærist aðeins upp í áheyrandanum
sulturmn — hungriö eftir meira af
svo góöu. Saimast þar hið fom-
kveðna að mikið viU meira.
EM
lækkaði laun fólksins, felldi gengi
þegar þurfa þótti, hagræddi launa-
vísitölu aö geðþótta og margar
félagslegar umbætur fóru úr
böndum. Þegar hennar tíma lauk
voru kjör verka- og launafólks við
nauöþurftarmörk, — vinstri stjórnin
brást launafólki. Hægri rUíisstjórnin,
sem nú situr, heggur í sama knérunn
og gott betur, — hún hikar ekki við
að skerða og afnema unnin félagsleg
réttindi. Hún gerir kjarasamninga
og ógildir þá næsta dag meö gengis-
fellingu sem vegur þyngra en kjara-
samningar kveða á um. Hún eykur
jafnframt frjálsræði þeirra sem
verslun og innflutning stunda, —
kaupsýsla hefur forgang. Lífsaf-
koma fólks þrengist stöðugt, — rang-
lætiö eykst félagslega, tekjulega og
skattalega.
Veik samtök
Mál sem geta skipt sköpum fyrir
almennt launafólk koma sjaldan á
borð stjórnvalda. Forystumenn
kerfisflokkanna fara ýmsar leiðir til
að auka völd sín og til að viðhalda
þeim. Það er opinbert leyndarmál að
forystumenn stjórnmálaflokkanna
hafa kappkostað á liðnum árum að fá
sína flokksmenn kjörna til forsvars
og forystu í fag- og stéttarfélögum og
heildarsamtökum þeirra. En með
þeim hætti hefur forystu kerfis-
flokkanna tekist að gera samtök
launafólks sér hliöholl og undirgefin,
— vissulega veikir þetta innviði
heildarsamtaka launafólks, þaö er
líka tilgangurinn af hendi kerfis-
flokkanna. Þó tók steininn úr á 34.
þingi ASI fyrir fjórum árum. Þá
gengu til samstarfs fulltrúar tveggja
stærstu stjórnmálaflokkanna innan
ASI. Annar þeirra telur sig lengst til
vinstri í íslenskri þjóömálabaráttu
og höfuðandstæðing hægri afla og
íhalds. Hinn samstarfsaðilinn — sá
sem telst lengst til hægri, þeir skiptu
með sér forystu í aðalstjórn ASI.
Samstarf með þessum hætti hefði
þótt óhugsandi fyrr á árum og það í
sjálfri verkalýöshreyfingunni, —
kerfið fer sínar leiðir. Verkalýðsbar-
átta byggö á slíkum grunni var ekki
boðskapur framþróunar á kjörum
launafólksins heldur hið gagnstæða,
boðskapur málamiðlunar og undan-
látssemi gagnvart þeim flokkum
sem þeir tilheyra. Því verður heldur
ekki neitaö að margir forystumenn
launafólks hafa reynst dragbítar í
þeirri viðleitni að bæta og jafna
launakjör fólks vegna tengsla við
þrýstihópa og flokka sína. Eg get
ekki betur séð en að forystumenn
flokka og launþegasamtaka hafi leitt
kjarabaráttu og afkomumöguleika
fólks í þá lágkúru aö hvorki forystu
launafólks né stjómvöldum takist að
bæta með þeim hætti. að sættir takist
til frambúðar.
Gerðir núverandi ríkisstjórnar og
fyrrverandi ríkisstjórnar hafa
sannað launafólki að samtök þess
veröa að vera sjálfstæð og óháð
stjórnmálaflokkum. Samtök sem
neita að fara að fyrirmælum flokka
og meta stöðu sína eftir stöðu mála
hverju sinni. Samtök launafólks, —
hvort sem þau heita BSRB eða ASI,
verða að vera það sjálfstæð aö þau
bjóði sérhverri ríkisstjórn birginn
sem leyfir sér að breyta eða ganga á
gerða kjarasamninga og rýra kjör
fólks. Verkfalli BSRB var ekki
stjórnað af forystu stjórnmálaflokka
eða agentum þeirra, þar var að verki
einhuga samstaöa launafólks, —
kjarabarátta sem átti fullan rétt á
sér og skilaði árangri. Þið vitið
hvernig það fór, það eru viðbrögð og
ögrun kerfis, sem bíður sólarlags.
Verkfall BSRB sannar þörfina á því
að launþegasamtök séu óháð stjóm-
málaflokkum og að pólitískir agent-
ar þeirra hverfi úr stjórnum þeirra.
Sú kenning stjómmálaspekinga að
forystumenn fag- og stéttarfélaga
verði að skipa sér í sveit með vissum
stjórnmálaflokkum er röng. Verkfall
og samstaða launafólks innan BSRB
hefur kveöið niður þá kenningu. Ef
lýðfrelsi og lýðræði á að ríkja og
heilbrigð kjarabarátta á að vera við
lýði í landi voru verðum við að
uppræta það flokkalýðræði sem nú
stjórnar landinu.
Garðar Víborg.
A „Hér var sami óþurftarleikurinn
gagnvart láglaunafólki og leikinn hefur
verið um árabil, — láglaunafólkið spennt fyrir
kröfuvagninn.”
Hjá okkur að RÉTTARHÁLSI 2
komast allir í hús, stórir sem smáir.
Stærsta og tæknilega fullkomnasta
dekkjaverkstæði landsins.
Þú slappar af í setustofunni á meðan
við skiptum um fyrir þig.
GÚMMÍ
VINNU
STOfAN
HF
RÉTTARHÁLS 2 Símar: 84008 - 84009
SKIPHOLT 35 Símar: 31055 - 30360
UMBOÐSMENN UM ALLT LAND
NORÐDEKK
heílsóluð radiaí dékh
BESTA SNJÓMUNSTUR
SEMVÖLERÁ