Dagblaðið Vísir - DV - 07.09.1985, Blaðsíða 22

22
DV. LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER1985.
Magnús Ólafsson var ritstjóri NT, máigagns Framsóknarflokksins, í 17 mánuði.
Á sínum tima var Magnús kallaður heim til íslands frá Þýskalandi, þar sem hann
var í doktorsnámi í hagfræði — til að taka við ritstjórn Tímans, marka nýja rit-
stjórnarstefnu og standa fyrir þeirri andlitslyftingu á blaðinu sem
framsóknarmenn töldu nauðsynlega.
Magnús var ritstjóri í 17 mánuði. Á þeim tíma tókst honum óvefengjanlega að
breyta blaðinu, ná af því gömlu flokksgrimunni — en var svo látinn taka pokann
sinn.
Magnús Ólafsson er vafalaust óvenjulegur framsóknarmaður. Hann er
Reykvíkingur að ætt og uppruna, — „en ég var sex sumur í sveit vestur á
Barðaströnd — í kjördæmi Steingríms. Þannig varð ég framsóknarmaður."
Hann fæddist 1954, varð stúdent frá MR '74 og nam svo hagfræði og tölfræði í
Bretlandi. Var ráðinn til starfa í sjávarútvegsráðuneytinu þegar Steingrímur
Hermannsson var þar í fyrirsvari. Og einhverjar taugar virðast enn liggja á milli
þeirra Magnúsar og Steingríms, því í vikunni sem leið var Magnús ráðinn verk-
efnisstjóri fyrir þeirri „framtíðarkönnun" sem ríkisstjórnin ætlar að vinna á næst
ári.
Helgarblaðið bað Magnús að skýra frá reynslu sinni af ritstjórnarstörfunum
og spurði hvort hann hefði lært eitthvað af því að vera ritstjóri málgagns
Framsóknarf lokksins.
,,í eðli mínu markaðs-
hyggjumaður"
— Ert þú vinstrimaður í Framsókn-
arflokknum?
„Bíddu nú hægur — sjáðu til: í eðli
mínu er ég markaðshyggjumaður.”
— Sem þýðir þá væntanlega að sem
„I fyrsta lagi þá leit ég aldrei á NT
sem málgagn Framsóknarflokksins.
Og biaðið var heldur ekkert máigagn
þess flokks. Ég fékk oft að finna fyrir
því þann tíma. Ég þurfti að fara marg-
ar ferðir út um land til að verja rit-
stjórnarstefnu mína á fundum.
En þetta rúma ár kenndi mér óend-
anlega mikið um útgáfustarfsemi,
bæði hvað snertir fjármál og rit-
stjórn.”
Málgögnin fjölga ekki
atkvæðum flokkanna
— En ef þú setur þig í spor hins al-
menna framsóknarflokksmanns,
heldurðu þá ekki að honum finnist að
flokkur hans hljóti að gefa út dagblað
málstað sínum til framdráttar?
„Ég held aö þaö sé mjög útbreiddur
misskilningur aö flokksmálgagn skili
árangri í atkvæðum tahð.
Alþýðuflokkurinn er kominn úr 5% í
20% samkvæmt skoöanakönnunum —
án þess að eiga málgagn sem er lesið.
Besta málgagn hvers flokks er auð-
vitað forysta hans. Þaö sem skiptir
máli í þessu tilliti er auðvitað það sem
forystan gerir — og þó ennfremur
hvernig hún segir frá því.
í flokkspólitísku blaöi er gagnslítiil ein-
faldlega vegna þess að lesandinn veit
að hann er með flokksmálgagn í hönd-
unum.
DV er dæmi um hið gagnstæða. IDV
eru pólitískar fréttir ekki skrifaðar
með hagsmuni flokks fyrir augum.”
— Hefurðu áhuga á að snúa þér að
blaðamennsku aftur?
„Blaðamaðurinn í manni deyr
aldrei.”
— En er ekki erfitt að skilja aö blaöa-
manninn og stjórnmálamanninn — nú
ert þú starfandi innan Framsóknar-
flokksins, varaformaður Sambands
ungra framsóknarmanna?
„Hér áður fyrr var blaöamaðurinn
óhjákvæmilega flokkspólitískur. I dag
er hins vegar komin upp f jölmenn stétt
atvinnublaðamanna sem gerir sér grein
fyrir nauðsyn þess aö skilja að frétta-
mennsku og flokkspólitíska hagsmuni.
Við eigum því miður — aö ríkisfjöl-
miðlunum undanskildum — aöeins eitt
dæmi um blað sem er ekki flokkspóli-
tískt. Það er auðvitað DV.
Þaö blaö er óflokkspólitískt þrátt
fyrir það að forsvarsmenn þess tengist
mjög Sjálfstæðisflokknum. En þaö er
ekki hægt að sjá merki um þau tengsl í
son alþm., ritaði nýlega grein í NT þar
sem hann sagði íslenska blaðamenn
jafnan heiðra skúrkinn — nefndi sem
dæmi hvernig þeim Albert, Davíð og
Jóhannesi Nordal væri hampaö öðrum
þræði, en hneykslast á gjörðum þeirra
þess á milli — tekuröu undir þessa
gagnrýni Ingvars?
„Sá tími sem nú er genginn í garð
einkennist fyrst og fremst af marka
hyggju og fjölmiölanotkun a
tæknibyltingarinnar. Þetta er allt
tengt innbyrðis.
Þótt ótrúlegt megi virðast þá haf:
menn í opinberum stöðum ekki tekið
við sér — þeir hafa verið ótrúlega sein-
ir að taka við sér, seinir til aö læra aö
notafjölmiöla.
Þeir menn sem Ingvar nefnir helst,
Davíö, Albert og Jóhannes, eru braut-
ryöjendur hvað snertir umgengni
ráðamanna við fjölmiðla. Þeir geta
fundið einhver eftirtektarverð við-
fangsefni sem f jölmiðlar slá svo upp —
og þeir njóta svo góðs af tilstandinu.
Við þetta finnst mér ekkert aö at-
huga. Þaö eru breyttir tímar og vinnu-
brögðin eru ný. Þegar menn hafa lært
á þessi vinnubrögð fjölmiðla geta þeir
notfært sér þá.

ritstjóri myndirðu reyna að selja blað
sem daðraöi við þá fordóma sem þú
telur lesendur hafa — ekki satt?
„Áttu viö aö ef ég teldi aö kynþátta-
fordómar væru ríkjandi hér — aö ég
„Sjáðu til — það eru eigendur blað-
anna sem veröa að skilgreina tilgang
sinn. Ef tilgangurinn er sá að koma á
framfæri áróðri, þá skilur maður blað-
ið þannig. Ef tilgangurinn er að hagn-
ast, þá skrifar maður blaðiö fyrir
markaðinn.
Ég er markaðshyggjumaður vegna
less að ég tel manninum þaö eðlisli
ð fá aö kaupa og selja á því verði sen
m semst.
öll boð og bönn og höft sem stefnt er
;egn þessu einkenni eöa eöli mannsins
Jón Baldvin er gangandi dæmi um
þannig árangur. Og gleymum heldur
ekki aö fæstir stjórnmálaflokkar á
Vesturlöndum hafa eigið málgagn. I
hinum vestræna heimi er varla til dag-
blað sem er flokkspólitískt.”
— Þannig að þú h'tur væntanlega
þannig á að nýleg ritstjóraskipti á NT
hafi verið spor afturábak ?
„Það geri ég svo sannarlega. Áróður
fréttum blaðsins eða pólitískum skrif-
um.
Við höfum einnig fyrir augum dæmi
um það hvernig hægt er að skilja að
blaðamennsku og flokkspólitík og það
eins þótt blaðamaðurinn sé pólitísk-
ur.”
Markaðshyggja i tíðinni
— Flokksbróðir þinn, Ingvar Gísla-
Þaö er núna að renna upp fyrir flest-
um stjórnmálamönnum að það er ein-
faldlega staöreynd aö það er sama
hvaö þú gerir — hvort sem þaö er af
hinu illa eða hinu góöa — aö sé ekki
sagt frá því, þá skiptir þaö engu máli.
En framsóknarmenn hafa enn ekki
komið auga á þetta. Og ég get því mið-
ur ekki tekið undir gagnrýni Ingvars.”
myndi þá daðra við aöskilnaðarstefnu,
eöa eitthvað í þá áttina? ”
— Já.
„Þetta er náttúrlega aldagömul
spurning — en markaðurinn verður að
fáaðráða.”
— Til þess að blaöið lifi?
„Já, til þess að blaðið lifi.”
— Er þá tilgangurinn sá einn að gefa
út blaö?
eru óeðlileg. Ágóðahvötin er sterkasta
hvöt mannsins. Þaö er hvöt sem leiðir
til aðgerða og framkvæmda.
Óheft viðskiptafrelsi hefur hins veg-
ar ýmsar hliöarverkanir sem margir
telja óæskilegar. Ein af þeim hliðar-
verkunum er óeðlileg tekjumismunun,
sem aftur vekur upp aðra mannlega
hvöt, stórhættulega: öfundina.
I litlum þjóðfélögum eins og okkar