Dagblaðið Vísir - DV - 02.07.1987, Page 6

6
FIMMTUDAGUR 2. JÚLÍ 1987.
ViðskiptL
Fiskmarkaðir ekki sú
lyftistöng sem vænst var
Mikil aukning varð á neyslu Bandarikjamanna á rækju á síðasta ári.
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR Innlán óverðtryggð (%) hæst
Sparisjóðsbækurób. Sparireikningar 10-13 Lb
3ja mán. uppsógn 12-15 Sb.Ub
6 mán. uppsögn 13-20 lb
12 mán. uppsögn 15-25,5 Sp.vél.
18mán. uppsögn 22-24,5 Bb
Ávisanareikningar 4-10 Ab
Hlaupareikningar 4-6 Ib.Lb.
Innlán verðtryggð
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 1.5 A Ab.Bb. Lb.Sb, Ob.Vb
6 mán. uppsögn Innlán með sérkjörum 2,5-4 10-23.9 Ab.Ub
Innlán gengistryggð
Bandaríkjadalir 5,75-6,5 Ob.Vb
Sterlingspund 7.5-9 Ab.Vb
Vestur-þýsk mörk 2.5-3,5 Sb.Ob
Danskar krónur 8,5-10 Vb
ÚTLÁNSVEXTIR Útlán óverðtryggð (%) lægst
Almennir víxlar(forv) 23-24,5 Bb
Viðskiptavíxlar(forv.)(1) 25-26 eða kge
Almenn skuldabréf 24-25,5 Bb.Sp, Ob
Viðskiptaskuldabréf(1) kge Allir
, Hlaupareikningar(yfirdr.) Útlán verðtryggð 24-26 Bb
Skuldabréf
Að2.5árum 6.75-8 Ob
Til lenari tima Utlántilframleiðslu 6,75-8 Ob
Isl. krónur 18,5-24 Ab
SDR 7,75-8.25 Bb.Lb, Ob.Vb
Bandaríkjadalir 8.75-9.25 Bb.Lb. Sp.Vb
Sterlingspund 10-11,5 Bb.Lb. Vb
Vestur-þýsk mörk 5,25-5,5 Bb.Lb, Ob.Vb
Húsnæðislán 3.5
Lífeyrissjóðslán 5-6,75
Dráttarvextir 33,6
VÍSITÖLUR
Lánskjaravisitala júni 1687 stig
Byggingavísitala 305 stig
Húsaleiguvísitala Hækkaði 3% 1. apríl
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða (uppl. frá Fjárfestinj
arfélaginu):
Ávöxtunarbréf 1,1334
Einingabréf 1 2,109
Einingabréf 2 1.253
Einingabréf 3 1,310
Fjölþjóðabréf 1,030
Kjarabréf 2,109
Lífeyrisbréf 1,059
Markbréf 1,047
Sjóösbréf 1 1.036
Sjóðsbróf 2 1,036
Tekjubréf HLUTABRÉF 1.184
Söluverö aö lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennar tryggingar 110 kr.
Eimskip 248 kr.
Flugleiðir 170kr.
Hampiðjan 114 kr.
Hlutabr.sjóðurinn 113kr.
Iðnaðarbankinn 134 kr.
Skagstrendingur hf. 350 kr.
Verslunarbankinn 116 kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 150 kr.
(1) Viö kaup á viðskiptavíxlum og viö-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aöila, er miöaö við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki kaupir viðskiptavíxla
gegn 25% ársvöxtum, Samv.banki 25% og
nokkrir sparisj. 26%.
Innlán með sérkjörum
Alþýöubankinn: Stjörnureikningar eru fyrir
15 ára og yngri og 65 ára og eldri. Innstæður
þeirra yngri eru bundnar þar til þeir verða fullra
16 ára. 65-69 ára geta losað innstæður sínar
með 9 mánaða fyrirvara, 70-74 ára meö 6 mán-
óða fyrirvara og 75 ára og eldri með 3ja mánaða
fyrirvara. Reikningarnir eru verðtryggðir og með
8% vöxtum.
Þriggja stjörnu reikningar eru með hvert
innlegg bundið í tvö ár, verðtryggt og með 9%
nafnvöxtum.
Lifeyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri frá lífeyris-
sjóðum eða almannatryggingum. Innstæður eru
óbundnar og óverðtryggðar. Nafnvextir eru
15,5% og ársávöxtun 15,5%.
Sérbók. Við innlegg eru nafnvextir 10% en
2% bætast við eftir hverja þrjá mánuði án úttekt-
ar upp í 16%. Ársávöxtun á óhreyfðu innleggi
er 13,64% á fyrsta ári. Hvert innlegg er með-
höndlað sérstaklega. Áunnið vaxtastig helst
óbreytt óháð úttektum en vaxtahækkun seinkar
um þrjá mánuði ef innleggið er snert. Á þriggja
mánaða fresti er geröur samanburður við ávöxt-
un þriggja mánaða verðtryggðs reiknings, nú
með 1 % vöxtum, og sú tala sem hærri reynist
færð á höfuðstól. Úttekt vaxta fyrir undangeng-
in tvö vaxtatímabil hefur ekki áhrif á vaxtahækk-
anir.
Búnaöarbankínn: Gullbók er óbundin með
20% nafnvöxtum og 21 % ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu eða ávöxtun verðtryggðs reiknings
með 3,5% vöxtum reynist hún betri. Af hverri
úttekt dragast 0,8% í svonefnda vaxtaleiðrétt-
ingu. Vextir færast misserislega.
Metbók er með hvert innlegg bundið í 18
mánuði á 24,5% nafnvöxtum og 26% ársávöxt-
un, eða ávöxtun verðtryggðs reiknings með
3,5% vöxtum reynist hún betri. Hvert innlegg
er laust að 18 mánuðum liönum. Vextir eru
færðir misserislega.
lönaðarbankinn: Bónusreikníngur er óverð-
tryggður reikningur og ber 20% vexti með 21%
ársávöxtun á óhreyföri innstæðu. Verðtryggð
bónuskjör eru 2,5%. Á sex mánaða fresti er
borin saman verðtryggð og óverðtryggð ávöxt-
un og gildir sú sem hærri er. Heimilt er að taka
út tvisvar á hverju sex mánaða tímabili. Hreyfö-
ar innstæður innan mánaðarins bera sérstaka
vexti, nú 0,75% á mánuði, og verðbætur reikn-
ast síðasta dag sama mánaðar af lægstu inn-
stæðu. Vextir færast misserislega á höfuðstól.
18 mánaöa bundinn reikningur er með 22%
ársvöxtum og 23,3% ársávöxtun.
Landsbankinn: Kjörbók er óbundin með 20%
nafnvöxtum og 21,0% ársávöxtun. Af óhreyfð-
um hluta innstæðu frá síðustu áramótum eða
stofndegi reiknings síðar greiðast 21,4% nafn-
vextir (ársávöxtun 22,4%) eftir 16 mánuði og
22% eftir 24 mánuði (ársávöxtun 23%). Á
þriggja mánaða fresti er gerður samanburður á
ávöxtun 6 mánaða verðtryggðra reikninga og
gildir hærri ávöxtunin. Af hverri úttekt dragast
0,8% í svonefnda vaxtaleiðréttingu. Vextir fær-
ast misserislega á höfuðstól. Vextina má taka
út án vaxtaleiðréttingargjalds næstu tvö vaxta-
tímabil á eftir.
Samvinnubankinn: Hávaxtareikningur hefur
stighækkandi vexti á hvert innlegg, fyrstu 3
mánuóina 12%, eftir 3 mánuði 17%, eftir 6
mánuði 21%, eftir 24 mánuði 22,5% eða árs-
Skammstafanir: Ab = Alþýöubankinn,
Bb= Búnaöarbankinn, lb= lönaðarbank-
inn, Lb= Landsbankinn, Sb = Samvinnu-
bankinn, Úb= Útvegsbankinn, Vb = Versl-
unarbankinn, Sp = Sparisjóöirnir.
Innlendur fiskmarkaður
Nokkur ágreiningur hefur orðið síð-
ustu daga um verð á fiski til sjómanna
og auðséð er að þeir markaðir sem
tekið hafa til starfa hafa ekki orðið
sú lyftistöng fyrir íslenska seljendur
fisks sem ráðgert var með stofriun fisk-
markaða innanlands. Markaður
hérlendis er nokkuð frábrugðinn þeim
mörkuðum sem við höfum selt á hing-
að til. í fyrsta lagi er hér ekki ákveðið
lágmarksverð á fiski þeim sem á mark-
aðnum er seldur. I öðru lagi fer ekki
fram neitt mat á fiskinum áður en til
sölu kemur. í þriðja lagi er ekki sam-
ræmd markaðssetning fisksins, annars
vegar er fiskurinn seldur eins og hann
kemur upp úr skipinu og er þá með
ísnum og hefur ekki verið hreyfður
og er ekki stærðarflokkaður. Ég held
að flokkun á markaðnum sé ekki sú
aðferð sem þarf til að halda gæðum
sem mestum. Það hefur verið álit
manna að umísun fisks sé neyðarúr-
ræði nema fískurinn sé unninn
ávöxtun 23,8%. Sé ávöxtun betri á 3ja eða 6
mánaða verðtryggðum reikningum gildir hún
um hávaxtareikninginn. Vextir færast á höfuð-
stól 30.6. og 31.12.
Hóvaxtabók er óbundin bók sem ber 22%
nafnvexti og 23,2% ársávöxtun á óhreyfðri inn-
stæðu. Ef ávöxtun 6 mánaða verðtryggðs
reiknings reynist betri gildir hún. Vextir færast
misserislega. Af útttekinni upphæð reiknast
0,75% úttektargjald, nema af uppfærðum vöxt-
um síðustu 12 mánaða.
Útvegsbankinn: Ábót ber annaðhvort hæstu
ávöxtun óverðtryggðra reikninga í bankanum,
nú 19,9% (ársávöxtun 20,64%), eða ávöxtun
3ja mánaða verðtryggðs reiknings, sem reiknuð
er eftir sérstökum reglum, sé hún betri. Saman-
burður er gerður mánaðarlega en vextir færðir
í árslok. Sé tekið út af reikningnum gilda al-
mennir sparisjóðsvextir, 12%, þann mánuð.
Heimilt er að taka út vexti og vaxtaábót næsta
árs á undan án þess að ábót úttektarmánaðar
glatist. Ef ekki er tekið út af reikningnum í 18-36
mánuði tekur hann á sig kjör sérstaks lotusparn-
aðar meö hærri ábót. Óverðtryggð ársávöxtun
kemst þá í 21,77-25,25%, samkvæmt gildandi
vöxtum.
Verslunarbankinn: Kaskóreikningur. Meg-
inreglan er að innistæða, sem er óhreyfð (heilan
ársfjóröung, nýtur kjara 6 mánaða bundins
óverðtryggs reiknings, nú með 20,4% ársávöxt-
un, eða 6 mánaða verðtryggðs reiknings, nú
með 2% vöxtum, eftir því hvor gefur hærri ávöxt-
un fyrir þann ársfjórðung.
Vextir og verðbætur færast á höfuðstól í lok
hvers ársfjórðungs, hafi reikningur notið þess-
ara „kaskókjara". Reikningur ber kaskókjör,
þótt teknir séu út vextir og verðbætur, sem
færðar hafa verið á undangengnu og yfirstand-
andi ári. Úttektir umfram það breyta kjörunum
sem hér segir:
Við eina úttekt í fjórðungi reiknast almennir
sparisjóðsvextir af úttekinni fjárhæð, en kaskó-
kjör af eftirstöðvum. Við fleiri úttektir fær öll
innistæða reikningsins sparisjóðsbókarvexti.
Sé reikningur stofnaður fyrsta eða annan virk-
an dag ársfjórðungs, fær innistæöan hlutfalls-
legar verðbætur m.v. dagafjölda í innleggsmán-
uði, en ber síðan kaskókjör út fjórðunginn.
Reikningur, sem stofnaður er síðar fær til bráða-
birgða almenna sparisjóösbókavexti en getur
áunnið sér kaskókjör frá stofndegi að uppfyllt-
um skilyrðum.
Sparisjóöir: Trompreikníngur er verötryggð-
ur og með ávöxtun 6 mánaöa reikninga meö
3,5% nafnvöxtum. Sé reikningur orðinn 3ja
mánaða er gerður samanburður á ávöxtun með
svokölluðum trompvöxtum, 22,5% með 23,8%
ársávöxtun. Miðað er við lægstu innstæöu í
hverjum ásfjórðungi. Reynist trompvextir gefa
betri ávöxtun er þeim mun bætt á vaxtareikning-
inn. Hreyfðar innstæður innan mánaöar bera
trompvexti sé innstæðan eldri en 3ja mánaöa,
annars almenna sparisjóðsvexti, 9%. Vextir fær-
ast misserislega.
12 mánaöa reikningur hjá Sparisjóði vélstjóra
er með innstæðu bundna í 12 mánuði, óverö-
tryggöa en á 25,5% nafnvöxtum og 27,1%
ársávöxtun. Misserislega er ávöxtun 6 mánaða
verðtryggðs reiknings, nú með 3,5% vöxtum,
borin saman við óverðtryggða ávöxtun, og ræð-
ur sú sem meira gefur. Vextir eru færðir síðasta
dag hvers árs.
Topp-bók nokkurra sparisjóöa er með inn-
stæðu bundna í 18 mánuði óverðtryggða á 24%
nafnvöxtum og 25,4% ársávöxtun eða á kjörum
6 mánaða verðtryggðs reiknings, nú með 3,5%
vöxtum. Vextir færast á höfuðstól misserislega
og eru lausir til útborgunar á næsta vaxtatíma-
bili á eftir. Sparisjóðirnir I Keflavík, Hafnarfirði,
Kópavogi, Borgarnesi, á Siglufirði, Ólafsfirði,
samdægurs. Þessi aðferð dugar ekki
ef fiskurinn á að fara á erlendan mark-
að.
Deilur um verð hafa blossað upp og
er það sökum þess að engir markaðir
eru á stórum svæðum hérlendis og
sætta menn sig ekki við þetta fyrir-
komulag sem upp hefur verið tekið.
Fiskmarkaðirnir
Ingólfur Stefánsson
Nú tala menn um að Hverfa til íyrri
aðferðar við verðlagningu á fiskinum
og e.t.v. verður hafður sá háttur á nú
yfir sumarmánuðina. Um íramtíð fisk-
markaðarins er ekki gott að spá en
minna má á að þau lönd sem hafa
DV
Dalvík, Akureyri, Arskógsströnd, Neskaupstað,
Eyrarbakka, og Sparisjóður Reykjavíkur, bjóða
þessa reikninga.
Almenn verðbréf
Fasteignatryggð verðbréf eru til sölu hjá verð-
bréfasölum. Þau eru almennt tryggð með veði
undir 60% af brunabótamati fasteignanna. Bréf-
in eru ýmist verðtryggð eða óverðtryggð og
með mismunandi nafnvöxtum. Algengustu
vextir á óverðtryggöum skuldabréfum vegna
fasteignaviðskipta eru 20%. Þau eru seld með
afföllum og ársávöxtun er almennt 12-16%
umfram verðtryggingu.
Húsnæðislán
Nýbyggingarlán frá Byggingarsjóði ríkisins
getur numið 2.562.000 krónum á 2. ársfjórð-
ungi 1987, hafi viðkomandi ekki átt íbúð á
síðustu þrem árum, annars 1.793.000 krónum.
Út á eldra húsnæði getur lán numið 1.793.000
krónum, hafi viðkomandi ekki átt íbúð á sl. þrem
árum, annars 1.255.000 krónum.
Undantekningar frá þriggja ára reglunni eru
hugsanlegar vegna sérstakra aðstæðna.
Lánin eru til allt að 40 ára og verðtryggð.
Vextir eru 3,5%. Fyrstu tvö árin greiöast aðeins
verðbætur og vextir, síðan hefjast afborganir
af lánunum jafnframt. Gjalddagar eru fjórir á ári.
Útlán lífeyrissjóða
Um 90 lífeyrissjóðir eru í landinu. Hver sjóður
ákveður sjóðfélögum lánsrétt, lánsupphæðir,
vexti og lánstíma. Stysti tími að lánsrétti er
30-60 mánuðir. Sumir sjóðir bjóða aukinn láns-
rétt eftir lengra starf og áunnin stig. Lán eru
mjög mishá eftir sjóðum, starfstíma og stigum.
Lánin eru verðtryggð og með 5-6,75% vöxtum.
Lánstími er 15-42 ár.
Biötími eftir lánum er mjög breytilegur. Hægt
er aö færa lánsrétt við flutning milli sjóða eða
safna lánsrétti frá fyrri sjóðum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir I heilt ár og reiknaðir í
einu lagi yfir þann tíma. Séu vextir reiknaðir og
lagðir við höfuðstól oftar á ári verða til vaxta-
vextir og ársávöxtunin verður þá hærri en
nafnvextirnir.
Ef 1000 krónur liggja inni í 12 mánuði á 10%
nafnvöxtum verður innstæðan í lok tímabilsins
1100 krónur. Ársávöxtunin verður því 10%. Sé
innstæðan óverötryggð í verðbólgu dregur úr
raunávöxtun sem því nemur og hún getur jafn-
vel orðiö neikvæð.
Liggi 1000 krónurnar inni (6 + 6 mánuði á
10% nafnvöxtum reiknast fyrst 5% vextir eftir 6
mánuði. Þá verður upphæðin 1050 krónur og
ofan á þá upphæð leggjast 5% vextir seinni 6
mánuðina. Á endanum verður innstæðan því
1.102,50 og ársávöxtunin 10,25%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir eru 2,8% á mánuði eða 33,6%
á ári.
Visitölur
Lánskjaravisitala i júni 1987 er 1687 stig
en var 1662 stig i mal. Miðað er við grunnínn
100 í júní 1979.
Bygglngarvisitala á 2. ársfjórðungi 1987 er
305 stig á grunninum 100 frá 1983.
Húsaleiguvisitala hækkaði um 3% 1. aprll.
Þessi vlsitala mælir aðeins hækkun húsaleigu
þar sem við hana er miðað sérstaklega i samn-.
ingum leigusala og leigjenda. Hækkun vísi-
tölunnar miðast við meðaltalshækkun laune
næstu þrjá mánuði á undan.
notast við verðlagningu með sama
hætti og hér eru þau lönd sem liggja
nokkuð frá aðalmörkuðunum. Þó má
benda á að Norðmenn senda nokkuð
af fiski á erlenda markaði en sá fiskur
er ekki verðlagður með uppboði held-
ur af verðlagsnefhd sem ákveður verð
hveiju sinni sem er alla jafria nokkru
hærra en ferskfiskverð hér.
Á Faxamarkaðnum miðvikudaginn
1. júlí var verð á þorski frá krónum
31.75 til 39 króna kílóið. Karfi á krón-
ur 13 kílóið, ýsa 60 krónur kílóið. Lítið
framboð var á fiski og voru seldar alls
um 40 lestir.
Erlendir markaðir
Síðustu dagana hefur hlýnað mjög í
markaðslöndum okkar og hefur veðr-
áttan sett svip sinn á markaðina. Verð
hefur hríðfallið og má búast við að svo
verði meðan svo hlýtt er í veðri.
í Grimsby seldu eftirtalin skip síð-
ustu daga: Bv. Otto Wathne 29. júni
alls 132 lestir íyrir 7,8 milljónir, meðal-
verð krónur 36,23. Bv. Börkur seldi
30. júní 114 lestir fyrfr 5,6 milljónir.
1. júlí seldi Bv. Dagrún 220 lestir.
I Bremerhaven seldi Bv. Ögri 228
lestir fyrir 8,8 milljónir, meðalverð kr.
36,23. Gámafiskur var einnig seldur,
alls 278 lestir fyrir 29,4 milljónir, með-
alverð kr. 50,45.
í Hull seldi Mb. Þórshamar 1. júlí
90 lestir.
Bandaríkin
Árið 1986 var neysla Bandaríkja-
manna 6,7 kg af fiski á mann og hafði
aukwt um 2% frá árinu 1985. Mest
jókst neysla á rækju og niðursoðnum
fiskafurðum. Innflutningur á rækju
jókst um 12% árið 1986 og varð alls
174.000 lestir. Innflutningur á niður-
soðnum fiskafurðum jókst um 6% og
varð alls 142.000 lestir. Verðhækkun
varð á þorski og rækju úr norður-
höfum. Vöntun á þessum tegundum
var greinileg síðari hluta árs 1986 og
hafði þær afleiðingar að notaður var
ufsi í stað þorsks í ýmsa framleiðslu
en við það hækkað verð á ufsa. Inn-
flutningur á þorsksblokk jókst um 5%
1986 miðað við fyrra ár. Innflutningur
á þorsksblokk var 78.000 lestir að verð-
mæti 220 milljónir dollara. Verð-
hækkun varð 33% á árinu. Innflutn-
ingur á þorskflökum minnkaði um 5%
en jókst að verðmæti um 7% og er
verðmæti þess talið vera 240 milljónir
dollara. Verð á þorskflökum var í
marslok á 5 lbs pakkningum með
sæmilega stórum flökum, var miðað
við Kanadaflök, 2,20 til 2,30 dollarar
og hafði verðið lækkað aðeins á
smæstu flökunum. Sams konar pakkn-
ingar frá Noregi voru á 2,55 til 2,60
dollara lbs. Birgðir af rækju voru
28.000 lestir og var það 2% meira en
á sama tíma i fyrra.
New York
Norskir fiskseljendur eru áhyggju-
fullir yfir því hvað framboð af laxi frá
Noregi er lítið á markaðnum á Fulton
en eins og getið hefur verið í þessum
pistlum fer mikil sala á laxi fram beint
til stórfyrirtækja og kemur aldrei á
hinn opibera markað. Telja þeir sem
best þekkja til markaðsmála að þetta
ástand geti komið niður á sölu frá
Noregi síðar þegar aðrir eru orðnir
einráðir á laxamarkaðnum. Þetta hef-
ur gefið framleiðendum Kyrrahafslax
gott verð, ekki síst þar sem ekki hefur
veiðst nema lítið miðað við venjulega
veiði þar. 24. júní var verð á laxi af
öllum stærðum í Bandaríkjadölum
5.75 lbs, eða kr. 733. Veiðamar við
Nova Scotia hafa verið í meðallagi en
það hefur en ekki orsakað verðfall á
laxinum. Á öðrum fiski er mjög lágt
verð og telja menn að svo verði meðan
hitinn er jafnmikill og hann hefur
verið að undanfömu.