Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.1988, Qupperneq 34

34
ÞRIÐJUDAGUR 23. ÁGÚST 1988.
Enginn verður óbarinn biskup
eða leiðin til stjamanna er þymum stráð
Nokkrum dögum fyrir leiötoga-
fundinn, sem í vor lauk í Moskvu,
sýndi Míkhaíl Gorbatsjov banda-
rískum blaöamönnum frá Was-
hington Post og Newsweek, sem
tóku viötal við hann, líkan af sa-
vésku geimflauginni „Orku“ og
sagði aö hann heföi í hyggju aö
leggja til viö Reagan að Sovétríkin
og Bandaríkin skipulegðu sameig-
inlegt geimflug þessa farartækis tii
Mars.
Menn hljóta aö vera sammála því
að þetta tilboð felur í sér marga
þætti og jafnframt er það táknrænt
og þar aö auki hagnýtt. Hér er allt
á ferðinni: hreinskilni (jafnvel á
svo viökvæmu sviði eins og geim-
tækni sem er svo hræðileg ef henni
er ekki beitt í friðsamlegum tii-
gangi), boðið er upp á hið víð-
tækasta samstarf (og hið háleitasta
- alit til himins!) og staðfesting á
hvatningu Gorbatsjovs, sem sagði:
Við • skulum vinna að „stjörnu-
friði“ í stað „stjörnustríðs" og fara
saman í friðsamlegan leiðangiu- til
stjömu sem ber nafn stríðsguðsins.
Auk þess felst í þessari tillögu
skilningur á þessu flókna verkefni
sem krefst sameiginlegs átaks svo
að það verði leyst vel og fljótt.
Hér er á ferðinni raunsæi, það
raunsæi sem fólst í mati M. Gor-
batsjovs á Moskvufundinum og öll-
um fyrri leiðtogafundum. (Það er
mér ánægjuefni að riíja upp að þar
var hann trúr sjálfum sér og minnt-
ist sérstaklega á Reykjavíkurfund-
inn sem haim hefur hvað eftir ann-
að skilgreint sem „söguleg tíma-
mót“, „þáttaskil" og „undanfara
friðar án kjamorkuvopna“.)
Raunsæi er kallað raunsæi vegna
þess aö það felur í sér heilbrigða
og fordómalausa afstöðu til stað-
reyndanna í hinum innbyrðis háða
heimi okkar í dag og þess vegna er
það svo mikils virði (eða réttara
sagt ómetanlegt) - heimi sem er svo
fjölbreyttur og mótsagnakenndur
og þar af leiöandi svo erfiður viö-
Kjallarinn
Dr. Vladimír
Verbenko,
yfirmaður APN á íslandi
fangs. Fulltrúar á leiðtogafundin-
um eiga mikinn heiöur skilinn fyr-
ir þaö aö þeir létu ekki flækjur,
ágreining og erfiðleika kaffæra sig,
létu ekki erfiðar aðstæður beina
athyghnni frá málefnalegum við-
ræðum sem fólk hefur beðið svo
lengi og eru því lífsmikilvægar (í
orðsins fyllstu merkingu).
Á blaðamannafundinum, sem
haldinn var að loknum leiðtoga-
fundinum í Moskvu, sagði Gor-
batsjov að haldinn hefði verið íjórði
fundur aðalritarans og forseta
Bandaríkjanna á þrem árum -
þetta væri ekki bara reiknings-
dæmi. Að hans mati væri þetta afar
mikilvægt í póhtísku tilliti... Þessi
fundur hefði í raun sýnt hversu
mikilvægar viðræðurnar milh
landanna tveggja væru, hefði stað-
fest enn einu sinni að rétt stefna
hefði verið tekin í Genf fyrir tveim
og hálfu ári. Leiðin til Moskvu hefði
legið gegnum Reykjavík og Was-
hington. Þetta væri einstakt í sögu
eftirstríðsáranna.
Stöðugt og slítandi átak til að yfir-
vinna erfiðleikana gerði kleift að
móta í Reykjavík, undirrita í Was-
hington og staðfesta í Moskvu
samning um upprætingu meðal-
drægra og skammdrægra eldflauga
sem er fyrsta samkomulagið um
upprætingu heihar tegundar ger-
eyðingarvopna í styrjaldarhrjáðri
sögu mannkynsins. Það er rétt mat
hjá Gorbatsjov að þennan einstæða
atburð eigi að tengja upphafi nýs
tímsbhs - öld kjarnorkuafvopnun-
ar.
Aðeins þolinmæði og samninga-
lipurð, vUji tU að skapa traust og
málamiölanir, gerðu mögulegt að
komast yfir torfærumar, að nálg-
ast lausn á því flókna og yfir-
gripsmikla verkefni að fækka stra-
tegískum árásarvopnum um helm-
ing. Og aðeins einlæg trú á hinn
nýja hugsunarhátt, nýja stjóm-
málahst, gefur Gorbatsjov rétt tíl
að lýsa yfir að hægt sé að gera shk-
an samning í stjórnartíð núverandi
ráðamanna í Bandaríkjunum ef
báðir aðUar láti hendur standa
fram úr ermum (þ.e. á næsta hálfa
ári).
Og hversu mikið þarf ekki að
gera jafnhhða þessu! Á þriðju sér-
legri afvopnunarráðstefnu SÞ lagði
E. Sévardnadze, utanríkisráðherra
Sovétríkjanna, fram heUt „hug-
myndakerfi" í anda hins nýja pólit-
íska hugsunarháttar:
- að útrýma kjamorkuvopnum
smám saman fyrir árið 2000,
- aðkomaáallsheijaröryggiskerfi,
- sameiginlegt heimih í Evrópu og
heiminum öllum,
- vamir á lágmarksstigi og vam-
arstefna í stað árásarstefnu,
- þjóðarsátt og svæðisbundið ör-
yggi,
- að lagðar verði niður herstöðvar
á erlendu landsvæði og herir
kallaðir heim.
Sovétríkin telja samningavið-
ræður um fækkun hefðbundins
vígbúnaðar og í herjum nauðsyn-
legar.
Áætlun í þrem liðum, sem M.S.
Gorbatsjov lagði tU á Moskvufund-
inum um þetta mál, gæti orðið að
mati Genschers, utanríkisráðherra
Þýska sambandslýðsveldisins,
upphafið að lausn þessa vanda sem
hefur svo mikla þýðingu fyrir Evr-
ópubúa.
Eins og sjá má eru vandamálin
stór og ekki auðveld viðfangs þar
sem örlög mannkynsins era komin
undir þeim. Mig langar að taka
undir með Sévardnadze sem vitn-
aði í Kant og sagði að örlögin væru
ástæða sem neyddi fólk til að kom-
ast að samkomulagi gegnum ó-
saetti, jafnvel gegn vUja sínum.
í dag, þegar hinn nýi hugsunar-
háttur er að hasla sér vöh í æ rík-
ari mæh, verðum viö að muna ann-
an sannleika: Að enginn verður
óbarinn biskup eða að leiðin til
stjarnanna er þyrnum stráð. Og tU
þess að upp renni stjömutíð mann-
kynsins með friði og vináttu í heim-
inum verður að varða þessa leið
hvað sem það kostar.
Dr. Vladimír Verbenko
„Fulltrúar á leiðtogafundinum eiga
mikinn heiður skilinn fyrir það að þeir
létu ekki flækjur, ágreining og erfið-
leika kaffæra sig.“
„Sovétrikin telja samningaviðræður um fækkun hefðbundins vígbúnaðar
og í herjum nauðsynlegar," segir greinarhöfundur. - Frá hersýningu á
Rauða torginu.
Viltu selja bíl?
Viltu kaupa bíl?
A bílamarkaði DV á laugardögum
auglýsir fjöldi bílasala og bílaumboða
fjölbreytt úrval bíla af öllum gerðum
og öllum verðflokkum.
Auglýsendur, athugið!
Söluskattur
Viðurlög falla á söluskatt fyrir júlímánuð 1988 hafi
hann ekki verið greiddur í síðasta lagi 25. þ.m.
Viðurlög eru 4% af vangreiddum söluskatti fyrir hvern
byrjaðan virkan dag eftir eindaga uns þau eru orðin
20% en síðan reiknast dráttarvextir til viðþótar fyrir
hvern byrjaðan mánuð, talið frá og með 16. sept.
Fjármálaráðuneytið
Þú gefur okkur upp:
Nafn þitt og heimilisíang,
síma, nafnnúmer og
giidistíma og númer
greiðslukorts.
•
Hámark kortaúttektar
I slma kr. 5.000,-
Auglýsingar í DV-Bíla þurfa að
berast í síðasta lagi fyrir kl. 17.00 á
fimmtudögum.
'œsæm
SMÁAUGLÝSINGADEILD
ÞVERHOLTI 11
SÍMI 27022