Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1989, Blaðsíða 8

8
FÖSTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1989.
Útlönd_____________________________
Austur-þýskir kommúnistar:
Reiðubúnir að
afsala sér for-
ystuhlutverkinu
Heimildarmenn segja ekki loku
fyrir það skotið að til klofnings geti
komið í kommúnistaflokknum á
þinginu sem áætlað er að fari fram
15.-17. desember. Sumir telja jafnvel
að umbótasinnar séu svo áhyggju-
fullir að farið gæti svo að þeir reyndu
að steypa Krenz. Það er ekki ofsögum
sagt að þetta þing verður mikilvæg-
asta flokksþing í sögu austur-þýska
kommúnistaflokksins.
Honeckerrannsakaður
Hröð atburðarás hefur verið í
Austur-Þýskalandi siðustu daga, eða
frá því aö ráðamenn opnuðu landa-
mærin til Vestur-Þýskalands upp á
gátt. f gær var tilkynnt að hafm yrði
opinber rannsókn á átján ára stjóm-
artíð forvera Krenz, Erichs Honec-
ker. Honecker var vfkið úr embætti
og Krenz tók við þann 18. október
síðastliðinn. Fréttaskýrendur telja
að með því að hefja opinbera rann-
sókn á embættisferli Honeckers séu
ílokksmenn að undirbúa brottvikn-
ingu hans úr flokknum.
Þá var einnig tilkynnt að Gunther
Mittag, einum samstarfsmanni'
Honeckers og fyrrum yfirmanni
efnahagsmála, hefði verið vikið úr
flokknum. Mittag er hæst setti emb-
ættismaöurinn sem sparkað hefur
verið úr flokknum frá því að umrótið
í Austur-Þýskalandi hófst.
Kommúnistar buðu stjórnarand-
stöðunni formlega til viðræðna síö-
astliðinn miðvikudag. Sams konar
tilboð í Póllandi leidddi til þess að
kommúnistar töpuðu í þingkosning-
um og í Ungveijalandi til loforðs um
fijálsar kosningar á næsta ári.
Reuter
Umrótið í Austur-Evrópu:
Lítil áhrif í Albaníu og Rúmeníu
Harölinuleiðtogi kommúnista í armúrinn. í Albaníu hefur einnig verið ró-
Albaníu, Ramiz Alia, gagnrýndi í Umrótið í mörgum rfkjum Aust- legtþráttfyrirhinnóróasamatíma
gær harðlega umbætur þær sem ur-Evrópu virðist lítil sem engin síðustu vikur. Harðlfnuleiðtogar
nú eiga sér stað í mörgum löndum áhrif hafo haft 1 að minnsta kosti landsins hafa þó lítið eitt opnað
Austur-Evrópu. Sagði hann slíkar tveimur rikjum þar, Albaníu og landiö í vestur síðustu árin eða eft-
umbætur ógna sósíalismanum og Rúmeníu. Ceausescu, leiðtogi ir að Enver Hoxha leiötogi lést árið
leggja grunninn að kapítalisma í Rúmena, hefur lítið látið hafa eftir 1985. En Alia, arftaki Hoxha, hefur
löndum undir stjóm kommúnista. sér um umrótið og heldur fast í haldið að mestu áfram á sömu
Þetta er fyrsta opinberlega yfirlýs- stefnu sína. Litlar líkur eru á að braut og fyrirrennari hans, í mið-
ing Aha um atburði síðustu daga í hann innleiðí umbætur í anda stýringu og alræði flokksins.
Austur-Evrópu,eðafráþvíaðaust- þeirra sem nú ganga yfir ná- Reuter
ur-þýsk yfirvöld opnuði Berlín- grannaríkin.
Austur-þýskir kommúnistar eru
reiðubúnir til að afsala sé stjórnar-
skrárlegum rétti til forystuhlutverks
í landinu að því er kom fram í blaða-
viðtah við Egon Krenz, leiðtoga
kommúnistaflokksins, sem birt var í
morgun, föstudag.
„Ef það væri eingöngu spuming
um að afnema samþykkt þá í grein
eitt í sfjómarskránni er kveður á um
forystuhlutverk flokksins væri frá
okkar sjónarhóh engin þörf á um-
ræðum,“ segir Krenz í viðtali við
dagblaðið Neues Deutschland. í grein
eitt í austur-þýsku stjómarskránni
er Austur-Þýskalandi lýst sem sós-
íahsku ríki undir forystu kommúni-
staflokksins. „Við viljum afnema
greinina," sagði Krenz.
Krenz, sem tók við völdum af Erich
Honecker í síðasta mánuði, bætti við
að flokkurinn vildi að stjórnarskráin
í heild sinni yrði endurskoðuð. „Á
hvern hátt stjómmálaflokkur bregst
við þróun samfélagsins ætti ekki að
vera fastbundið í lögum eða reglu-
gerðum," sagði hann.
Krenz sagði að á neyðarþingi
kommúnistaflokksins í næsta mán-
uði myndi forystan „gera hreint fyrir
sínum dyrum“ um fyrri mistök, fiár-
mál flokksins og hið alvarlega ástand
í hreyfingu kommúnista í Austur-
Þýskalandi.
Krenz viðurkenndi að margir rúm-
lega tveggja milljóna félaga í komm-
únistaflokknum hefðu snúið baki við
flokknum vegna þess að þeir væm
bitrir eða ekki reiðubúnir til að taka
þátt í umbótabylgju þeirri sem hann
hefði komið af stað er hann tók við
stjórnartaumunum.
Egon Krenz, feiðtogi austur-þýskra kommúnista, ávarpar mannfjölda í Aust-
ur-Berlín fyrr í mánuðinum. í gær sagði Krenz að kommúnistar væru reiðu-
búnir til að afsala sé forystuhlutverkinu. Sfmamynd Reuter
Rétt áður en Dubcek ávarpaði tugþúsundir manna í Bratislava í gær límdu
mótmælendur í Prag upp myndir af honum við Wenceslastorg.
Símamynd Reuter
Neyðarfundur
kommúnista
- Dubcek krefst lýöræðis
Harðhnuleiðtogamir í Tékkósló-
vakíu era undir miklum þrýstingi
úr öhum áttum um aö samþykkja
umbætur á neyðarfundi miðsfiómar
kommúnistaflokksins sem haldinn
verður í dag. Tveir háttsettir emb-
ættismenn kommúnistaflokksins
viðurkenndu í gær þörfina á breyt-
ingum, samtímis því sem umbóta-
sinninn Dubcek, fyrram leiðtogi
Tékkóslóvakíu, kom fram í sviðsljós-
ið á ný.
Dubcek krafðist lýðræðis á fiölda-
fundi í heimaborg sinni Bratislava
og var honum ákaft fagnað af tug-
þúsundum manna. Var þetta í fyrsta
sinn sem Dubcek talaði á póhtískum
fiöldafundi síðan vorið í Prag var
bælt niður 1968.
í Prag komu um þijú hundrað þús-
und manns saman á Wenceslastorgi
í gær til að mótmæla og herinn gaf
út yfirlýsingu þar sem hann kvaöst
heita þvi að standa vörð um komm-
únismann og lýsti yfir stuðningi við
tílraunir flokksins og sfiómarinnar
th að koma á röð og reglu.
Þeir hundrað þúsund háskólanem-
ar, sem verið hafa í verkfalli frá því
á mánudaginn th að leggja áherslu á
kröfumar um umbætur og rannsókn
á ofbeldisaðgerðum lögreglunnar,
samþykktu í gær að snúa sér aftur
að náminu í næstu viku. Það færi þó
eftir því hver yrði niðurstaða fundar
miðsfiórnar kommúnistaflokksins í
dag.
Andófsmaðurinn Vaclav Havel,
sem ávarpaði mannfiöldann í Prag í
gær, kvaðst þó vera þeirrar skoðunar
að mannabreytingar myndu ekki
koma í veg fyrir tveggja klukku-
stunda ahsheijarverkfah sem boðað
hefur verið á mánudaginn.
Samtökin Vettvangur borgaranna
og starfsmenn ríkissjónvarpsins
kváðu lögreglu hafa tekið sér stöðu
í sjónvarpsbyggingunni í Prag. Sjón-
varpssendingum frá mótmælunum
undanfama daga hafði verið fiölgað.
Sjónvarpssfiórinn sagði að lögreglan
hefði eingöngu verið köhuö á vett-
vang th að standa vörð við inngang-
inn og koma í veg fyrir árásir. Reuter
Búlgarar varkárir
Hinir nýju leiðtogar kommúnista í
Búlgaríu hafa farið af stað meö krafti
í viðleitni sinni th að koma á efna-
hagsumbótum. Þeir era þó enn sagð-
ir eiga eftir að sýna hvort þeir séu
reiðubúnir til að fara að dæmi ann-
arra austanfialdslanda sem lengra
era á veg komin í breytingum.
Það vakti athygh að búlgörsk dag-
blöð birtu í gær gagnrýni óbreyttra
borgara á embættismenn sem lengi
hafa þjónað flokknum en hamast nú
við að hafna Zhivkov sem sfiómaði
landinu í 35 ár.
Fimmtíu þúsund manns flykktust
út á götur Sofíu 18. nóvember síðast-
hðinn th að fagna falli Zhivkovs en
enn hefur ekki jafnmikill mannfiöldi
safnast saman í Búlgaríu th að krefi-
ast umbóta eins og í Tékkóslóvakíu
og Austur-Þýskalandi. Búlgarskir
menntamenn telja þó að það sé að-
eins tímaspursmál hvenær almenn-
ingur geri uppreisn gegn eins flokks
sfióminni. Fólk sé aðeins að jafna sig
eftir35árasfiómZhivkovs. Reuter
KIRKJUFELAG DIGRANESPRESTAKALLS
HELDUR BASAR OG KÖKUSÖLU
ísafnaðarheimilinu, Bjarnhólastíg 26, Kópavogi,
laugardaginn 25. nóvember kl. 2 e.h.
NEFNDIN

‘S5*»v