Dagblaðið Vísir - DV - 03.01.1990, Page 25

MIÐVIKUDAGUR 3. JANÚAR 1990.
25
LífstOl
Fiskverðslækkun í vaskinn
„Miöaö viö þaö verð sem gilt hefur
á fiskmörkuöum undanfarnar vikur
getur fiskverð til neytenda alls ekki
lækkaö þrátt fyrir viröisaukaskatt,"
sagði Guðmundur J. Óskarsson, fisk-
sali í Sæbjörgu, í samtali viö DV.
„Viö keyptum 475 kíló af óslægðri
ýsu á Faxamarkaði 2. janúar og
greiddum 130 krónur fyrir kílóiö.
Þetta er talsvert hærra verð en í gildi
var fyrir áramót og miðað við það
hækkar kílóið af ýsuflökum í rúmar
500 krónur út úr búð í stað þess að
lækka eins og hið opinbera auglýs-
ir,“ sagði Guðmundur. Algengt verð
á ýsuflökum með roði var um 350-400
krónur fyrir áramótin.
í auglýsingum fjármálaráðuneytis
og viðskiptaráðuneytis um giidi-
stöku virðisaukaskatts er fullyrt að
allur neyslufiskur muni lækka. í
auglýsingunni eru taldar upp 13 fisk-
tegundir sem þetta er sagt eiga að
gilda um. Ýsa, sem er ótvírætt vin-
sælasti fiskur sem landsmenn neyta,
hefur samkvæmt því verði sem gildir
í dag engar forsendur til þess að
lækka. í stað þess bendir flest til þess
að veruleg hækkun verði. Fiskur ber
24,5% virðisauka til fisksala sem síð-
an eiga aö fá endurgreidd 19,33%.
Fisksalar sem DV ræddi við vegna
þessa máls fóru mjög höröum orðum
- getum alls ekki lækkað, segja fisksalar
um framkvæmd gildistöku virðis-
aukskatts og töldu hið opinbera vera
að lofa fiskverðslækkun upp í ermina
sína og blekkja neytendur sem síðan
kenndu fisksölum um að verðið
lækkaði ekki.
„Við fengum ekki að sjá reglugerð-
ina fyrr en daginn fyrir gamlársdag
og ég get engan veginn séð að fisk-
verð geti lækkað,“ sagði Bárður
Neytendur
Steingrímsson, formaður Landssam-
bands fisksala, í samtali við DV.
„Ríkið eða ráðuneytið ræður ekki
við fiskverð á frjálsum markaði,"
sagði Mörður Ámason, upplýsinga-
fidltrúi íjármálaráðuneytis, í samtali
viðDV.
„Við þessu er ekkert að gera. Ég
vek hins vegar athygh á því að það
sem gerist er að ríkiö tekur til sín
minni hlut af fiskverði en áður en
hinn frjálsi markaður meira. Þess
vegna stendur það sem ráðuneytið
lofaði í þessum efnum, aö því marki
sem því var lofað,“ sagði Mörður.
-Pá

Fisksalar telja ómögulegt að lækka fiskverð þrátt fyrir laegri virðisauka en söluskatt og telja talsverða hækkun
líklegri vegna hækkunar markaðsverðs.
Hækkanir vegna vasksins:
Símtöl til útlanda og
burðargjöld hækka
Virðisaukskattur leggst af fullum
þunga á alla ijarskiptaþjónustu við
Útlönd sem hækkar því um 15,8% en
bar 7,5% söluskatt áöur. Hver mín-
úta til Norðurlanda kostar nú 69,50
krónur en kostaði 60 krónur áður.
Hver mínúta til Bretlands og Þýska-
lánds hækkar úr 73 krónum í 84,50
krónur. Hver minúta til Bandaríkj-
anna kostar nú 128,50 krónur en
kostaði 111 krónur áður.
Gjöld fyrir þessa þjónustu hækk-
uðu um 11-12% í byrjun desember
þannig að heildarhækkun hefur orð-
ið um 30% á tæpum mánuði.
Burðargjöld fyrir almenna böggla
og forgangspóst innanlands og fyrir
heimsendingarþjónustu hækka. Eft-
ir þessa hækkun kostar 245 krónur
undir böggul undir 5 kílóum en kost-
aði 195 krónur áður. 250 gramma for-
gangssending til Evrópu kostar 1.500
krónur efdr hækkun en 1.800 krónur
til Bandaríkjanna. -Pá
Þjónustugreinar
í virðisauka
- standa í stað eða lækka
Þjónustugreinar sem áður báru
söluskatt bera flestar virðisauka-
skatt og ætti því verð þeirra að
standa í stað eða lækka. Þó telja
menn að iðgjöld tryggingafélaga ættu
að lækka þrátt fyrir að tryggingafé-
lögin telji sig bera meiri kostnað af
virðisaukanum en í fyrstu var talið.
Þetta er samkvæmt upplýsingum
embættis ríkisskattstjóra sem sett
hefur upp sérstakan þjónustusíma til
þess að upplýsa fólk um áhrif vasks-
ins.
Verð á verkstæðisþjónustu ætti að
haldast óbreytt og sömuleiðis verð á
þjónustu hárgreiöslustofa, heflsu-
ræktarstöðva, gufubaðs- og nud4-
stofa.
Þjónusta heilsuræktarstöðva ætti
að lækka þar sem þær bera ekki virð-
isaukaskatt en báru áður 25% sölu-
skatt.
Þjónusta iðnaðarmanna ber virðis-
aukaskatt en hann verður endur-
greiddur sé um nýsmíði að ræða eða
viðhald sem nemur 7% af fasteigna-
matsverði. Viðhald undir þeim
mörkum verður dýrara eftir en áður.
-Pá
Virðisaukaskatturinn:
Mjólkurlítrinn lækkar úr 71,70
krónum í 65,40 krónur við gildis-
töku virðisaukaskatts um áramót.
Léttmjólk lækkar jafnmikið og ný-
mjólk og kostar lítrinn nú 65,40
krónur. Undanrenna lækkar úr
48,60 krónum í 44,30 krónur. Þetta
er 8,8% lækkun.
Aðrar mjólkurvörur lækka um
tæplega 0,5%. Þannig kostar kfló
af smjöri nú 541,60 kró'nur en kost-
aði áður 543,70. Sama lækkun verð-
ur á rjóma, ostum, jógúrt, skyri og
smjörva.
Dilkakjöt í heilum og hálfum
skrokkum lækkar um 8,7%. Kfló
af D-I-A sem er algengasti verö-
flokkurinn lækkar úr 462,30 krón-
um í 422 krónur. En skilar sú lækk-
un sér tfl fullnustu í unnum kjöt-
vörum, s.s. lærissneiðum, kótelett-
um og fleiru?
„Þaö er ekki hægt að gera ráð
fyrir því að unnar kjötvörur lækki
um sama hlutfall," sagði Guð-
mundur Sigurðsson, fulltrúi hjá
Verölagsstofnun, í samtali við DV.
Ástæðan er fyrst og fremst sú að
24,5% virðisaukaskattur verður
áfram á öðrum kostnaðarliðum
eins og pökkunarkostnaði, umbúð-
um o.þ.h. Auk þess er frjáls álagn-
ing á unnum kjötvörum og því erf-
itt að áætla hver lækkunin verður.
fslensktgræn-
meti lækkar
um 8,45%
íslenskt grænmeti lækkar um
Mjólk er það eina sem þegar hefur
lækkað við tilkomu virðisauka-
skatts. Aðrar lækkanir eru ekki
komnar til framkvæmda að neinu
ráði. DV-mynd BG
8,45% í heildsölu. Þannig kostar 2
kílóa poki af kartöflum frá Ágæti
nú 170 krónur í stað 185 króna áð-
ur. Kíló af gulrófum lækkar úr 79
krónum í 73 krónur, kíló af gulrót-
um úr 120 krónum í 110 krónur og
kíló af hvítkáli lækkar úr 83 krón-
um i 76 krónur. Fleiri tegundir af
íslensku grænmeti eru ekki á
markaðnum eins og er. Reiknaö er
með aö verð á innfluttu grænmeti
haldist aö mestu óbreytt.
Smásöluálagning er misjöfn en
reiknað er með að lækkunin eigi
að skila sér með sama hlutfalli í
smásölu. Þannig ætti kfló af gulrót-
um að kosta um 170 krónur út úr
búð í stað 188 króna áður. Kíló af
rófum ætti að lækka úr ca 123 krón-
um í 113 krónur og kíló af hvítkáli
ætti að lækka úr ca 130 krónum í
118 krónur.
Kaupmenn
bíða átekta
„Það hefur ekkert breyst hjá okk-
ur nema mjólk og kartöflur enn
sem komið er,“ sagði Sveinn Sigur-
bergsson, kaupmaður í Fjarðar-
kaupum, í samtali við DV. „Við
vitum ekkert um það hvernig þessi
lækkun á kjötinu kemur út fyrr en
við tökum inn nýjar birgðir sem
verður trúlega ekki fyrr en undir
helgi.“
Sveinn taldi að almennt myndi
vöruverð frekar standa í stað en
lækka. Hann benti á að margir
kaupmenn hefðu frestað hækkun-
um á mörgum vörutegundum í
jólaösinni og því væru margar teg-
undir sem óhjákvæmilega myndu
hækka þegar það yrði leiðrétt.
Fjarðarkaup er, eins og fleiri stór-
markaðir, með mjólk á lægra verði
en opinberu smásöluverðiu og sel-
ur því lítrann á 63 krónur eftir
lækkun. -Pá
HEIMSMEISTARA-HAPPDRÆni
HANDKNATTLEIKSSAMBANDS ÍSLANDS
Stöndum saman um landsliðið okkar

25 BILAR
ríei:
mnaöii