Dagblaðið Vísir - DV - 10.01.1990, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 10. JANÚAR 1990.
11
Forsætisráðherra Japans, Toshiki Kaifu, ásamt eiginkonu sinni við Brandenborgarhliðið i gær.
Símamynd Reuter
Kaif u talinn munu
biðla til Delors
Toshifl Kaifu, forsætisráðherra
Japans, kemur til Brussel í dag til
viðræðna við Jacques Delors, fram-
kvæmdastjóra Evrópubandalagsins,
EB, um vaxandi stjórnmálalegt hlut-
verk þess. Kaifu, sem í gær átti við-
ræður við Helmut Kohl, kanslara
Vestur-Þýskalands, og heimsótti
Vestur-Berlín, mun einnig hitta að
máli Wilfried Martens, forsætisráð-
herra Belgíu.
Embættismenn telja að Kaifu muni
biðja Delors um tryggingu fyrir því
að áætlun EB um innri markað eftir
1992 muni ekki loka fyrir innílutning
frá öörum löndum. Í staðinn muni
hann segja nánar frá hvernig Japan-
ir hyggist opna sinn eiginn markað
fyrir fleiri erlendum vörum. Kaifu
mun einnig útskýra viðskiptasamn-
inga Japana við Bandaríkin.
I gær tilkynnti Kaifu að Japanir
myndu veita Pólveijum og Ungverj-
um eins milljarðs dollara efnahags-
aðstoð. Pólverjar og Ungveijar fá
hvorir um sig 500 milljóna dollara lán
frá japanska útflutningssjóðnum á
næstu þremur árum. Japanska ríkis-
stjórnin mun einnig veita 350 millj-
óna dollara ríkisábyrgð til þess að
stuðla að fjárfestingum japanskra
fyrirtækja í Póllandi. Ríkisábyrgð
vegna viðskipta við Ungveijaland
verður hækkuð í 400 milljónir eða
um hundrað prósent. Áður höfðu
Japanir veitt Ungverjum og Pólverj-
um 200 milljónir dollara í neyðarað-
stoð í nóvember síðastliðnum.
Sagði Kaifu að Japanir ættu aö
gegna stjórnmálalegu og efnahags-
legu hlutverki í Austur-Evrópu.
Japanski forsætisráðherrann fór í
gær að Berlínarmúrnum þar sem
hann gerði að gamni sínu við austur-
þýska landamæraverði.
Reuter
Blóðug verkfallsátök
í Suður-Afríku
Verkalýðsfélög í Suður-Afríku
vilja að dómstólar þar í landi sam-
þykki lagaheimild er banni árásir
lögreglu og starfsmanna 'sam-
göngumála á verkfallsmenn. Kem-
ur þetta í kjölfar þess að sex menn
létust í blóðugum verkfallsátökum
í gær. Þessi átök í gær eru ein
verstu verkalýösátök í sögu lands-
ins.
Átökin áttu sér stað á lestarstöð
í bænum Germiston, rétt fyrir utan
Jóhannesarborg, milli starfs-
manna samgöngumála, sem verið
hafa í verkfalli í tíu vikur, og þeirra
sem andvigir eru verkfallinu.
Rúmlega tuttugu manns hafa fallið
í verkfallsátökum.
Talsmenn stærsta verkalýðsfé-
lags Suður-Afríku sögðu í gær að
þeir myndu fara fram á við hæsta-
rétt að hann samþykkti lög er
bönnuðu árásir lögreglu á verk-
fallsmenn. Verkalýðsfélagið sakar
lögreglu og yfirmenn samgöngu-
mála um að hafa staðið að baki
róstunum en yfirvöld hafa vísað
slíkum ásökunum á bug.
Reuter
Roh vill ræða tillögu
Kims um ferðafrelsi
Roh Tae-Woo, forsætisráðherra
Suður-Kóreu, hefur lýst yfir ánægju
sinni með tillögu yfirvalda Norður-
Kóreu um ferðafrelsi milli ríkjanna.
Simamynd Reuter
Forseti Suður-Kóreu, Roh Tae-
Woo, spáði því í gær að umbæturn-
ar, sem átt hafa sér stað í Austur-
Evrópu, myndu brátt ná til Norður-
Kóreu. Hvatti hann til fundar þar
sem Kóreuríkin tvö gætu rætt frjáls-
ar ferðir þegnanna milli ríkjanna.
Roh tilkynnti einnig að yfirvöld í
Seoul og Washington hefðu komist
að samkomulagi um að sameiginleg-
ar árlegar heræfingar, sem hafa stað-
ið í vegi fyrir árangri í viðræðum um
landamærin, verði umfangsminni en
áður.
Roh lýsti yfir ánægju sinni með til-
lögu Kim II Sungs um áramótin að
leyfa fijálsar ferðir milh Norður- og
Suður-Kóreu sem skref í átt að sam-
einingu kóresku ríkjanna sem hafa
verið skipt síöan 1945.
Yfirvöld í Norður-Kóreu hafa harð-
lega gagnrýnt heræfingarnar sem
hófust 1976 og nú stendur til að hafa
ekki jafn umfangsmiklar. Hafa þau
sagt þær vera undirbúning undir
innrás í Norður-Kóreu og auka hætt-
una á öðru stríði. Um tvö hundruð
þúsund hermenn hafa tekið þátt í
æfmgunum sem venjulega hafa farið
fram milli febrúar og apríl.
Reuter
Útlönd
Austur-Evrópa:
Umbótasinnar
áhyggjufullir
Umbótasinnar í Austur-Evrópu,
sem velt hafa kommúnistum úr
valdastóli í mörgum ríkjum, fylgjast
nú náið með athöfnum og orðum
nýrra valdhafa, uggandi um að lýð-
ræðinu, sém þeir hafa barist fyrir,
verði stungið undir stól. Fyrstu
frjálsu kosningarnar í fjölmörgum
ríkjum austurhluta álfunnar fara
fram innan örfárra mánaða og at-
kvæði milljóna Austur-Þjóðverja er
það sem allir vilja fá.
Margir fyrrum andófsmenn segja
að kommúnistar, í dularklæðum
umbótasinna, séu að reyna að halda
völdum í austantjaldsríkjum með því
að vinna skemmdarverk á lýðræðis-
þróuninni. „Fólkið er óánægt. Dag-
lega koma 'til mín verkamenn og
segja .. .sérðu ekki að það er sama
fólkið sem enn er við völd?“ sagði
Doina Cornea, þekktur rúmenskur
andófsmaður, í gær.
Cornea, sem var í stofufangelsi á
valdatíma harðstjórans Ceausescus,
sagði að kommúnistar væru að reyna
að stela byltingunni. Félagar í Þjóð-
frelsishreyfingunni, sem nú fer með
völd í Rúmeníu, vísuðu fullyrðingum
hennar á bug. Silviu Brucan, sem er
háttsettur innan hreyfingarinnar,
kvað hana vera „ábyrgðarlausa og
óreynda í stjórnmálum".
Byltingin í Rúmeníu varð blóðug-
ust byltinga Austur-Evrópu ríkja.
Talið er að allt að tíu þúsund, ekki
sextíu þúsund eins og áður hafði
komið fram, hafi týnt lífi. Almenn-
ingur í Austur-Evrópu vill að bylting
fólksins, sem steypti kommúnistum,
haldist í höndum fólksins. „Niður
með kommúnista," hrópuöu eitt
hundrað þúsund Austur-Þjóðverjar í
mótmælagöngu í Leipzig á mánudag
en það var einmitt þar sem umbóta-
hreyfmg Austur-Þjóðverja hófst.
Stjórnarandstaöan í Austur-Þýska-
landi, með hugann við komandi
kosningar, hefur hótað að færa bar-
áttuna fyrir lýðræöi á nýjan leik út
á götur borga og bæja í landinu og
standa fyrir verkföllum nema hún fái
aukin völd. Stjórnarandstæðingar
saka kommúnista, sem enn eru við
völd í Austur-Þýskalandi, um að
koma í veg fyrir að andófsöflin geti
háð kosningabaráttu sína.
í Búlgaríu segja stjórnarandstæð-
ingar að harðlínukommúnistar ýti
undir þjóðernisdeilur í landinu til að
beina athyglinni frá lýöræðisþróun-
inni. Tugir þúsunda Búlgara hafa
safnast saman á götum Sofíu, höfuð-
borgarinnar, til að mótmæla ákvörð-
un stjórnvalda um að veita Tyrkjum
og öðrum múhameðstrúarmönnum,
sem eru í minnihluta í landinu, rétt
til að iðka trú sína.
Stjórnarandstæðingar segja að það
séu kommúnistar sem standi að baki
þessum mótmælum. Vestrænir
stjórnarerindrekar í Búlgaríu segja
að á suma mótmælafundina hafi fólk
verið flutt frá landsbyggðinni til höf-
uðborgarinnar í langferðabifreiöum.
í Austur-Evrópu er nú eingöngu
eitt ríki sem ekki hefur aö einhverju
leyti komist í snertingu við perestroj-
ku Gorbatsjovs Sovétforseta en
margir segja að umbótahreyfing for-
setans sé undirrótin aö öllu umrót-
inu. Þetta eina land er Albanía. Vest-
rænir stjórnarerindrekar í landinu
vísuðu í gær á bug fregnum um róst-
ur og mótmæli. „Hér er allt með
kyrrum kjörum," sagði einn stjórn-
arerindreki í samtali við Reuter í
gær. „Við höfum haft fregnir utan
að af róstum en þær fregnir hafa ein-
göngu borist erlendis frá. Viö höfum
ekki séö neitt né heyrt um róstur
hér,“ sagði hann.
Reuter
Umbótasinnar i Austur-Evrópu, sem hafa kynnt ibúum þessum hluta álfunn-
ar lýðræðislegar hugmyndir, vilja að bylting fólksins haldist i höndum al-
mennings. Þessi mynd var tekin í Búkarest, höfuðborg Rúmeníu, en þar
voru miklar blóðsúthellingar áður en harðstjóranum Ceausescu var steypt.
Símamynd Reuter
Vandaðurbæklingurmeðupp-
lýsingum og leióbeiningum á
Islensku fylgir.
FÆST í APÓTEKUM OG BETRI MÖRKUÐUM.
EÐJANDI OG
BRAGÐGOTT
LLAR MATARAHYGGJUR
ÚR SÖGUNNI
Heildverslun.
.Þingaseli 8,
Slmi 77311