Dagblaðið Vísir - DV - 02.10.1990, Qupperneq 11
11
ÞRIÐJUDAGUR 2. OKTÓBER 1990.
Útlönd
Endalok Austur-Þýskalands
Á morgun, 3. október, sameinast
þýsku ríkin tvö. Fæstir geröu
reyndar ráö fyrir því í fyrrahaust
aö dagar Austur-Þýskalands væru
senn á enda en það sýndi sig hins
vegar aö stjómin í Austur-Berlín
gat bara haldiö velli á meðan Sovét-
ríkin héldu vemdarhendi sinni yfir
henni.
Þýska alþýðuveldið var stofnað
7. október 1949, rúmum íjórum
mánuðum eftir stofnun Vestur-
Þýskalands. Með Görlitz-samn-
ingnum, sem Póland og Austur-
Þýskaland undirrituðu 6. júlí 1950,
var þvi slegið fóstu að Oder-Neisse
línan myndaði landamæri ríkj-
anna. Tveimur mánuðum seinna,
29.september, varð Austur-Þýska-
Austur- og Vestur-Þjóðverjar klifra
faranótt 10. nóvember 1989.
loka Austur-Þjóðveija inni og
koma þannig í veg fyrir frekari
missi á atvinnukrafti. Austur-
þýskum valdhöfum tókst að skapa
þegnunum bestu lífsafkomuna í
Austur-Evrópu en fjarlægðin til
Vestur-Þýskalands var samt sem
áður mikil.
Bætt samskipti
í lok sjöunda áratugarins, þegar
sósíaldemókratar voru famir að
taka þátt í stjómarsamstarfmu í
Vestur-Þýskalandi, fóru menn að
vinna að því koma á eðlilegum
samskiptum milli beggja þýsku
ríkjanna. 19. mars 1970 hittust Willi
Brandt og Willy Stoph í austur-
upp á Berlínarmúrinn illræmda að-
Simamynd Reuter
land aðili að COMECON, efnahags-
bandalagi Austur-Evrópuríkja.
20. september 1951 undirrituðu
fulltrúar Vestur- og Austur-Þýska-
lands samkomulag um viðskipti’
miUi ríkjanna. Með samkomulag-
inu var Áustur-Þjóðveijum tryggð-
ur útflutningur á talsverðum hluta
framleiðslu sinnar til Vestur-
Þýskalands.
Uppreisn bæld niður
17. júní 1953 gerðu íbúar Austur-
Berlinar uppreisn gegn valdhöfum
en sovéskir hermenn bældu hana
niður. Síðan hafa Vestur-Þjóðveij-
ar minnst 17. júní sem dags þýskrar
einingar.
25. mars 1954viðurkenndu Sovét-
ríkin Austur-Þýskaland sem full-
valda ríki. Austur-Þýskaland varð
aðili að Varsjárbandalaginu 28. jan-
úar 1956 en árið áður hafði Vestur-
Þýskaland gengið í Atlantshafs-
bandalagiö.
1961 var örlagaríkt ár í sögu Aust-
ur-Þýskalands. Straumur Austur-
Þjóðveija til Vestur-Berlínar og
Vestur-Þýskalands jókst stöðugt.
13. ágúst var hafist handa við að
reisa Berlínarmúrinn. Hann átti að
þýska bænum Erfurt og var það
fyrsti fundur leiðtoga Vestur og
Áustur-Þýskalands.
3. maí 1971 tók Erich Honecker
við af Walter Ulbricht sem leiðtogi
Austur-Þýskalands. Honecker var
jafn sannfærður kommúnisti og
fyrirrennari hans en þótti samt
raunsær stjórnmálamaður. 21. des-
ember árið eftir gerðu þýsku ríkin
með sér samkomulag sem kvað á
um eðlilegri samskipti milli þeirra.
í september 1987 kom Honecker í
opinbera heimsókn til Vestur-
Þýskalands. Var það í fyrsta sinn
sem leiðtogi Austur-Þýskalands
heimsótti Vestur-Þýskaland opin-
berlega.
Dauðadómur
Það var svo í september 1989 sem
dauðadómurinn yfir Austur-
Þýskalandi var kveðinn upp, þegar
Ungveijar opnuðu landamæri sín
að Austurríki. Tugþúsundir Aust-
ur-Þjóðveija notfærðu sér þessa
nýju flóttaleið.
Michail Gorbatsjov, forseti Sovét-
ríkjanna, tók opinberlega afstöðu
með umbótasinnum og á þjóðhátíð-
ardegi Austur-Þýskalands, 7. okt-
óber, sagði hann viö Honecker að
þeim yrði refsað sem kæmu of seint
um borð í lest sögunnar.
Hundruð þúsunda mótmælenda
söfnuðust saman á götum úti í
Leipzig og öðrum borgum og hróp-
uðu: „Við erum þjóðin". 16. október
varð Honecker að víkja fyrir Egon
Krenz sem lét ijúfa Berlínarmúr-
inn 9. nóvember.
13. nóvember varð umbótasinn-
inn og kommúnistinn Hans
Modrow forsætisráðherra. Hann
gat litlu komið til leiðar þar sem
það kom í ljós að meirihluti Aust-
ur-Þjóðveija vildi sameiningu
þýsku ríkjanna eins fljótt og mögu-
legt væri.
Frjálsar kosningar
Þessar óskir þeirra komu aug-
ljóslega fram við fyrstu fijálsu
þingkosningamar í Austur-Þýska-
landi 18. mars síðastliðinn. Þá unnu
þeir flokkar stóran sigur sem að-
hylltust sameiningu þýsku ríkj-
anna. Þeim gekk verr sem vildu
fara hægar í sakimar.
12. apríl varð kristilegi demó-
kratinn Lothar de Maiziere nýr for-
sætisráðherra í Austur-Þýska-
landi.. 1. júli varð vestur-þýska
markið opinber gjaldmiðill í Áust-
ur-Þýskalandi. Sameiginlegt mynt-
kerfi og fijálst markaðskerfi var
orðið að veruleika.
12. september var undirritaður
tímamótasáttmáli í sögu Evrópu af
sigurvegurunum í seinni heims-
styijöldinni og þýsku ríkjunum um
formleg endalok skiptingar Evr-
ópu. 20. septembersamþykktu
þingin í Austur- og Vestur-Þýska-
i landi sameiningarsamkomulagið
milli ríkjanna. Síðasti naglinn í
kistu Austur-Þýskalands var rek-
inn daginn eftir þegar sambands-
ráðið í Bonn samþykkti samkomu-
lagið.
NTB
DALEIÐSLA
DÁIEIÐSLA
DALEH3SIA
DALEIÐSLA
Aukinn vilji er.komin út. A snælduni er dáleiðsla sem gerir þér kleift
að auka vilja, ákveðni, slökun, einbeitningu o.m.fl. GRENNAST og
HÆTTU AÐ REYKJA koma út 15. okt. n.k. og er strax tekið við
pöntunum. Hægt er að fá snældurnar á öllum útsölustöðum Steinars,
Betra líf og bókaverslunum um land allt.
Viö sendum I póstkröfu. »
Lífsafl, Laugavegur 178, 105 Reykjavík, S.: 91- 622199
Á-Jkýrslum til greiöslu, þ.e. þegar
útskatturer hærri en innskattur, og
núllskýrslum má skila til banka, sparisjóða
eða pósthúsa. Einnig má gera skil hjá.
innheimtumönnum ríkissjóðs en þeireru
tollstjórinn í Reykjavík, bæjarfógetar og
sýslumenn úti á landi og lögreglustjórinn á
Keflavíkurflugvelli.
Athygli skal vakin á því að bankar,
sparisjóðir og pósthús taka aðeins við
skýrslum sem eru fyrirfram áritaðar af
skattyfirvöldum. Ef aðili áritar skýrsluna
sjálfur eða breytir áritun verður að skila
henni til innheimtumanns ríkissjóðs.
^nneignarskýrslum, þ.e. þegar
innskattur er hærri en útskattur, skal skilað
til viðkomandi skattstjóra.
Beri gjalddaga upp á helgidag eða
almennan frídag færist hann á næsta
virkan dag á eftir. Til þess að komast hjá
álagi þarf greiðsla að hafa borist á
RSK
RÍKISSKATTSTJÖRI