Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.1991, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 18. FEBRÚAR 1991.
15
Hvað heff ur áunnizt?
Milliuppgjör eftir mánaöar lang-
an Flóabardaga bendir til þess aö
bandamenn séu vel á veg komnir
með aö vinna stríðið en eigi hins
vegar á hættu að tapa friðnum.
Hernaöurinn gengur vel, reyndar
ótrúlega vel, en pólitísk staða Vest-
urlanda fer versnandi með hverri
vikunni sem liður.
Stríð er pólitík
Þýzki herfræðingurinn von
Clausewitz sagði að hernaður væri
ekkert annað en stjórnmálabarátta
eftir svolítið öðrum leiðum. Sú er
reyndin í þessu stríði sem öðrum.
Pólitískir hagsmunir vestrænna
ríkja í Miðausturlöndum eru þess-
ir: að reyna að tryggja stöðugleika
og frið á svæðinu, og eiga vinsam-
leg samskipti við hófsamar ríkis-
stjórnir þar, helzt lýðræðislegar
líka ef því verður við komið. Þetta
eru náttúrlega hagsmunir okkar
alls staðar, en þeir eru sérlega mik-
ilvægir í Miðausturlöndum.
Hvernig hefur Persaflöastríðið
þjónað þessum hagsmunum fram
að þessu? Rennum augunum yfir
landakortið.
Harðstjórarnir hagnast
íran: Þeir sam hagnast mest og
tapa minnstu á þessu stríði eru ír-
anar. Þeir bíða á hliðarlínunum á
meðan trúleysinginn ber á erki-
ijandanum og standa uppi sem sig-
urvegarar hvernig sem allt veltur
Þeir hafa sterkari pólitíska stöðu á
svæðinu og hefur auk þess tekizt
að opna dyr tO umheimsins með
friðarumleitunum. írönsk yfirvöld
hafa öðrum fremur fjármagnað og
skipulagt hryðjuverk og mannrán
í Miðausturlöndum.
Sýrland: Assad Sýrlandsforseti
hefur lagt nafn sitt til hernaðar-
bandalagsins og fengið að launum
vinsamleg orð að vestan og heim-
sókn frá Bandaríkjaforseta. Auk-
reitis litu allir undan þegar hann
KjaHarinn
Karl Th. Birgisson
stjórnmálafræðingur
„levsti" borgarastyrjöldina í Lí-
banon sem snöggvast fyrr í vetur
eins og hann hefur lengi viljaö.
Hann hefur ekki staðið írönum
langt að baki í morðum og hryðju-
verkum gegn Vesturlandabúum á
undanförnum árum.
Jórdanía: Hussein konungur hef-
ur verið hófsamasti stuðningsmað-
ur Vesturlanda á svæðinu árum
saman og hléypt af stokkunum lýð-
ræðislegra stjórnarfari í landi sínu
en þekkist víða annars staðar.
Jórdanía er hlutlaus að forminu til
en bæði kóngur og alþýða eru nú
komin á band íraka. Bandaríkja-
stjórn brást við því með því að
„endurskoða" efnahagsaðstoð til
landsins, að líkindum til að tryggja
enn vinsamlegra samband við
þennan nauðsynlega bandamann í
framtíðinni.
ísrael: í kjölfar loftárása íraka
tókst ísraelsmönnum að endur-
heimta töluvert af því áliti sem
þeir- höföu misst á Vesturlöndum
vegna oföeldis síns á herteknu
svæðunum. Þeir notuðu tækifærið
og hertu enn ógnartökin á Palest-
ínumönnum og Shamir forsætis-
ráðherra tók að auki inn í ríkis-
stjóm sína Rehavam Zeevi, ofstæk-
ismann sem berst fyrir enn frekari
stækkun Ísraelsríkis (á borð við
Stór-ísrael það sem Steingrímur sá
á peningnum fræga). Líkurnar á
friðsamlegri lausn Palestínuvand-
ans eru minni en nokkru sinni fyrr.
Varla þarf að nefna fjöldagöngur
í Túnis, Marokkó og Alsír sem
fremur er beint gegn Vesturlönd-
um en til stuönings Saddam Huss-
ein. Ugg ættu þó að vekja viðbrögð
almennings í Pakistan, þess gamla
bandamanns vestrænna ríkja sem
hefur komið sér upp þokkalegu
búri kjarnorkuvopna.
Það kemur ófriður eftir
þennan
Allt ofangreint hlýtur að skrifast
debet-megin í bókhaldinu þegar
Persaflóastríðið er gert upp og er
þá ónefnt getuleysi Vesturlanda til
að bregðast rétt viö þróun mála i
Sovétríkjunum. En hvað hefur þá
áunnizt?
„Pólitískir hagsmunir vestrænna ríkja
í Miðausturlöndum eru þessir: að
tryggja stöðugleika og frið á svæðinu,
og eiga vinsamleg samskipti við hóf-
samar ríkisstjórnir þar..
„Hussein konungur hefur verið hófsamasti stuðningsmaður Vesturlanda
á svæðinu árum saman ..." - Jórdaníukonungur i heimsókn á íslandi
árið 1989.
Að nafninu til er Persaflóastríðið
háð til að halda uppi þeirri megin-
reglu alþjóðalaga aö eitt ríki geti
ekki beitt annað tilefnislausu of-
beldi, hvað þá innlimaö það eins
og gerðist í þessu tilfelli. Röksemd-
in er sú að ef samfélag þjóðanna
bregzt nógu harkalega við oföeldi
íraka þá muni það reynast öðrum
harðstjórum með svipaðar fyrir-
ætlanir ærin viðvörun.
Þessi röksemd stenzt ekki gagn-
rýni. Það dettur varla nokkrum
manni í hug að Sameinuðu þjóðirn-
ar séu reiðubúnar að beita slíkum
og viðlíka viðbúnaði til að fram-
fylgja þessari reglu til hlítar. Mætti
búast við öðru stríði ef Tansanía
réðist inn í Rúanda, svo hæfilega
fáránlegt dæmi sé notað? Spurn-
ingin er svo kjánaleg að hún svarar
sér sjálf.
Bandaríkin, eina landið sem hef-
ur hernaðarmátt til að gegna slíku
lögregluhlutverki, hafa einfaldlega
ekki efni á að taka að sér alheims-
löggæzlu - né heldur er vilji til þess
meðal almennings og stjórnmála-
manna að fórna bandarískum ung-
mennum fyrir óljósan málstað.
Þrenns konar ávinningur
Þegar upp er staðið er það þrennt
sem ávinnst með hernaðinum gegn
írak. Endurreisn furstafjölskyld-
unnar í Kúvæt (sem er áreiðanlega
einhvers virði fyrir hana), eyði-
legging á hernaðarmætti íraka
(sem er mikils virði fyrir nágranna
þeirra) og sæmilega tryggur að-
gangur að olíu á eðlilegu verði (sem
skiptir öllu máli fyrir heimsbyggð-
ina).
Öllum þessum markmiðum hefði
að líkindum mátt ná með frið-
samlegum hætti, þ.e. því víðtæka
viðskiptabanni gegn írak sem aldr-
ei var leyft að hafa áhrif. Það hefði
orðið merkilegt fordæmi um frið-
samlegar refsiaðgerðir og hefði að
auki skilið Vesturlönd eftir í mun
betri pólitískri stöðu til að hafa
áhrif á frið og stöðugleika í þessum
mikilvæga heimshluta.
Karl Th. Birgisson
Frelsarar nútímans
Á dögunum birtist hér greinar-
stúfur sem nefndist Farísear nú-
tímans og var eftir Ólaf nokkum
Ragnarsson, er nefnir sig tónlistar-
mann og útgefanda, og var beint
gegn orðum Jónasar Gíslasonar,
vígslubiskups og prófessors í guð-
fræði, í viötali nú fyrir skemmstu.
Sem prestur og reyndar gamall
nemandi Jónasar verð ég að fá að
leggja hér nokkur orð til málsins
því sjaldan hef ég lesið jafnundar-
legan pistil og þarna var á ferð-
inni. Árásir greinarhöfundar
minna helst á eldflaugasendingar
íraka á Gyðingaland; það er skotið
út í bláinn, án nokkurrar ígrund-
unar eða frumrannsóknar. Líking-
in um bjálkann og flísina kemur
óneitanlega sterkt upp í hugann.
En nóg um það.
Ólafur virðist býsna laginn við
að misskilja hlutina. Það er ekki í
einu heldur öllu. Fáfræðin er al-
gjör.
Orðin standa enn
Það voru ekki prestar íslensku
þjóðkirkjunnar sem þýddu eða rit-
uðu Biblíuna, eins og Olafur virðist
halda. Það voru ýmsir menn í
fyrndinni og þeir rituöu þetta á
löngum tíma. Það sem í Bibíunni
stendur er því ekki tilbúningur
blessaðra klerkanna hér uppi á
skerinu í miðju Atlantshafmu held-
ur vitneskja úr römmustu fortíð.
Orðin standa enn í þessari bók
eins og þau gerðu forðum og hafa
alltaf gert. Og þau munu halda
áfram að vera þar, hvað sem ein-
hver mótþróamaðurinn segir eða
vill. Og prestarnir munu flytja þau
Kjallariim
Sigurður Ægisson
sóknarprestur í Bolungarvík
menn annars siðar, ekki kristinnar
trúar. Að líkja þeim saman væri
líkt og aö kenna öllum hermönnum
í veröldinni um það sem rómversk-
ir starfsbræður þeirra gerðu forð-
um í Jerúsalem. Gáfulegt eða hitt
þó heldur!
Auðvitað er þjóðkirkjan mein-
gölluð stofnun eins og hún er í dag.
Auðvitað eru margir prestar henn-
ar langt frá því að vera til fyrir-
myndar í kristilegri breytni. En aö
segja að Jónas Gíslason, vígslu-
biskup og prófessor, beri djúpstætt
hatur til einhverra manna er með
öllu fráleitt. Það er kærleikur í
brjósti hans sem kallar fram þessi
viðbrögð. Það tel ég mig vita þótt
ekki telji ég mig vera í hópi upp-
lýstra sona ljóssins.
„Nýhaldarhreyfingin er bein árás á
kristna trú eins og hún kemur fram í
Nýja testamentinu. Þess vegna er
brugðist jafnharkalega við og raun ber
vitni.“
orð til landsmanna, hvað sem ljón-
in tannlaus öskra og rymjá. Annars
væru þeir að falsa boðskapinn,
leyna hinu óþægilega, hylma yfir
það erfiða. Engin rós er án þyrna.
Það var klerkastéttin í Gyðinga-
landi sem lét taka Jesú höndum og
krossfesta hann. Satt er það. En sú
klerkastétt á ekkert skylt við
kristna menn. Það voru kenni-
Mannkynssagan er vitni
Ef börnin mín eru að gera eitt-
hvað sem ég veit að er rangt en þau
ekki, sökum reynslu- og þroska-
leysis, gríp ég í taumana og reyni
að leiða þeim fyrir sjónir að það sé
ekki rétt að gera svona eða hinseg-
in. Eflaust finnst börnunum mín-
um ég vera leiðinlegur fyrir bragð-
ið; kannski finnst þeim áð ég beri
ai avonunum...
•em «g kalla oft „bræðralag jvörtu koma 4 eftlngu safnaftarUfv og þaft Afl lokum víl ég belna m4U mlnu
hcmpunnar". skull nota nafh og aé hennar baráttuaftferfl gegn ný U1 samfarflamanna minna Verum
kennlngar fneflarans 1 hraflalu og aldanlnnum" ttaftfftst og Ottumat ekkl hrteflalu
tkelftngarboflakap alnum. elna og Þama t)íum vtfl hvafl klrkjan boflUtap nokkur. manna. Vlfl get
ar. Jflnaa gortr I vifltalinu. þar »em hyggtt gera 4 n»Kunnl. htin «lar um treyit anda lannleikani sem
hann liklr sannlelksleltendum vifl ekki afl fnefta og upplýsa mennlna bkes i brlósti okkar og veltlr okkur
„Þaö er umhugsunarefni aö þaö var
prestastéttin sem lét taka Jesú af lífi á
krossinum vegna þess aö hann hirti
ekki um vald stéttarinnar...“
Farísear nútímans
Ólalur Ragnarsson
IflnllaUrmaður og útgafandi
Grein Olafs Ragnarssonar, sem Sigurður vitnar i, birtist í DV 8. febr. sl.
hatur til þeirra. En vitanlega er svo
ekki. Ég elska börnin mín, þess
vegna tyfta ég þau og aga með því
að leiða þeim fyrir sjónir hvað sé
rétt og gott.
Það sama er uppi á teningnum
hjá Jónasi. Hann er kristinn maður
og fylgir orðum meistarans eftir.
Telji hann einhvern rangtúlka
þennan boðskap verður hann, sem
fylgjandi Krists, að leiðrétta málið.
Það myndi hver maður gera í hans
sporum.
Nýaldarhreyfingin er bein árás á
kristna trú eins og hún kemur fram
í Nýja testamentinu. Þess vegna er
brugðist jafnharkalega við og raun
ber vitni. Þú gefur ekki djöflinum
í nefið þegar hann vill tala við þig
heldur á nefið. Svo einfalt er málið.
Árás er alltaf árás, þótt hún sé
gerð í nafni sannleika og frelsis.
Úlfurinn er ennþá úlfur þótt hann
klæðist sauðargæru. Blekkingin er
ennþá blekking þótt í finu dressi sé.
„Frelsarar“, eins og greinarhöf-
undur, hafa oft komið fram á hðn-
um öldum með „sannleikann" í
höndunum eöa í • kollinum eða
brjóstinu eða annars staðar en þeir
sveimhugar hafa allir kvatt án þess
að fólk hafi látið blekkjast, nema
þá kannski um stundarsakir.
Mannkynssagan er vitni um það.
Og hún er líka til vitnis um það
hvernig þeim löndum og þjóðum
reiðir af sem ekki hirða um kristna
trú. Eða hvað er að gerast í komm-
únistaríkjunum þar sem trúar-
brögð voru til skamms tíma bönn-
uð? Eða á Indlandi þar sem hindú-
isminn ræður? Og nú á að koma
þessum síðamefnda fjanda upp á
skerið, í nýjum þúningi uppljóm-
unar, friðar og kærleika! Mætti ég
þá frekar biðja um Jón Vídalín í
öllum sínum krafti.
Sigurður Ægisson