Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.1991, Qupperneq 18

18
MÁNUDAGUR 18. MARS 1991.
Menning
Islenska raðhúsið í Malmö:
Vona að einhver heima
vilji byggja svona hús
segir Guðmundur Jónsson, arkitekt og menningarverðlaunahafi DV
Framhliö hússins. Hin sérstaka útidyrahurð er sérhönnuð af Guömundi. Efri hæð. Allar innréttingar eru sérhannaðar fyrir húsið.
Eins og kunnugt er fékk Guðmund-
ur Jónsson arkitekt Menningarverð-
laun DV í arkitektúr í febrúar síðast-
liðnum fyrir íslenska raöhúsið á
NordForm sýningunni í Malmö 1990.
Hús þetta vakti mikla athygli og hafa
birst myndir af því og greinar um
það í erlendum fagtímaritum.
Guðmundur, sem hefur búið og
starfað í Noregi undanfarin ár, er
þekktur arkitekt hér á landi þótt
ekkert hús hafi enn risið hér heima
sem hann hefur teiknað. Fyrir utan
þetta glæsilega raðhús er hann hönn-
uður aö nýju tónhstarhúsi sem mun
rísa í Laugardalnum. Hann hlaut
önnur verðlaun í tillögu að ráðhúsi
Reykjavíkur og honum var fahð að
teikna Kjarvalssafn sem á að rísa á
Miklatúni. Thlögumar hafa verið
lagðar fyrir byggingamefndir. Enn
sem komiö er hafa þær strandað þar.
Þá vann Guðmundur að tihögu um
skála íslands á heimssýningunni í
Sevilla á Spáni en að öhum líkindum
munu íslendingar ekki taka þátt í
þeirri sýningu.
í stuttu spjalli sagði Guðmundur
að hann hefði nefnt það við ýmsa
aðha heima á íslandi að byggja verð-
launahúsið en ekki fengiö svör ennþá
og sagði hann það vera von sína að
það risi fyrst heima og fyndist honum
það synd ef það ekki gerðist því að
húsið væri hannað með fomar ís-
lenskar hefðir th hliðsjónar og það
ætti ekki að vera neitt dýrara í bygg-
ingu en önnur sambærheg hús.
Eins og áður segir fékk Guðmund-
ur Menningarverðlaun DV. Dóm-
nefndin, sam vann ötuhega og kann-
aði allar helstu byggingar sem reist-
ar voru 1990, var sammála um að
veita Guðmundi verðlaunin. Hér á
eftir fer rökstuðningur dómnefndar-
innar og er þessu glæshega húsi best
lýst í orðum nefndarinnar:
„Spyrja má hvort sýningaskáh,
sem aðeins er ætíað að standa í
nokkrar vikur, geti keppt við varan-
legri hyggingar sem góð byggingar-
hst? Því er til að svara að á þessari
öld hafa fjölþjóðlegar sýningar gegnt
mikhvægu hlutverki i framþróun
nútímabyggingalistar. Slíkar sýning-
ar reyndust brautryðjendum á borð
við Mies van der Rohe, Gropius og
Le Corbusier mikhvægur vettvangur
th þess að koma nýjum hugmyndum
á framfæri á tímum þegar fá tæk-
ifæri voru th að reisa raunverulegar
byggingar í anda hinnar nýju stefnu.
Norræna hönnunarsýningin Nord-
Form 1990, sem haldin var í Malmö
á hðnu sumri, var hugsuð sem nú-
tímaarftaki hinnar frægu Stokk-
hólmssýningar. í thefni hennar var
efnt th samkeppni meðal arkitekta
um raðhús framtíðarinnar.
Dómnefnd thnefndi eina thlögu frá
hverju landi sem aðstandendur sýn-
ingarinnar sáu síðan um að reisa á
sýningarsvæðinu. Það kom dóm-
nefndarmönnum að vísu á óvart
hversu fáar af tillögunum í keppn-
inni fólu í sér róttækt endurmat á
ríkjandi viðhorfum th heimihshalds
og lifshátta.
í þess stað fólu margar þeirra í sér
vísun til fortíðar. Þetta á einnig við
um thlögu þá sem útnefnd var fyrir
Islands hönd, eins og einkenniheiti
hennar í samkeppninni „DEJA VU“
ber með sér.
Höfundur thlögunnar, Guðmundur
Jónsson arkitekt, sem búsettur er í
Ósló, hefur áður getið sér gott orð í
samkeppni hérlendis, t.d. hlaut hann
fyrir nokkrum árum 1. verðlaun fyr-
ir thlögur sínar aö tónhstarhúsi í
Reykjavík og viðbyggingu við Amts-
bókasafnið á Akureyri.
Thlaga Guðmundar byggist á ein-
faldri en sterkri grunnmynd þar sem
hugmyndir úr fomri íslenskri húsa-
gerð era endurskapaðar í anda nú-
tímabyggingarhstar á einkar sann-
færandi hátt.
Tveir tvískiptir, samsíða langvegg-
ir afmarka húsrýmið sem síðan er
„brúað“ með léttri burðargrind og
heldur hún uppi mhlhoftum og þaki.
Hirslum, rekkjum, stiga ogþjónustu-
rýmum er komið fyrir innan í hinum
tvískiptu langveggjum sem deht er
upp í afmarkaðar einingar, eins kon-
ar „stafgólf‘. Rýmið nhlh langveggj-
anna er að mestu leyti opið en í gegn-
um það endhangt hggur langur boga-
lagður veggur sem kahar fram fjöl-
breytni og spennu í annars reglu-
föstu rými.
í miöju húsi er innigarður með
baðlaug, sem felld er niður í gólfið
við hlið eldstæðis.
Af raðhúsunum 5 á sýningunni í
Malmö vakti íslenska raðhúsið hvað
mesta athygh sýningargesta. Um
húsið var fjallaö í erlendum fagtíma-
ritum, m.a. í danska ritinu Arkitekt-
en þar sem talað er um aö íslending-
ar hafi komið á óvart með framlagi
sínu. Að mati blaðsins er íslenska
húsiö tahð einna athyghsverðast og
lof borið á höfund þéss fyrir ljóðræn-
ar úrfærslur og áhugaveröa rýmis-
uppbyggingu.“
-HK
FERÐAGETRAUN
og Flugleiða
Má bjóða þér til Amsterdam?
Vinningshafi í ferðagetraun DV og Flugleiða verður tilkynntur mánudaginn 25. mars.
Hann hlýtur í vinning farseðla fyrir tvo til Amsterdam og heim aftur og þar að auki gistingu
í tveggja manna herbergi á góðu hóteli í fjórar nætur.