Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.1991, Blaðsíða 6

6
MÁ’NUDAGUR áJJDNl Í99l.
Fréttir
Framfærsluvísitalan mun lægri en lánskj aravísitalan fyrstu fimm mánuðina:
Stórtap skuldara á
breyttri vísitölu
Verðbólga
— Lánskjaravísitala og framfærsluvísitala —
Lánskjaravísitalan hefur hækkað mun meira en framfærsluvísitalan fyrstu
fimm mánuði ársins. Útlit er fyrir enn meiri mun á visitölunum í sumar.
Skuldarar halda áfram að tapa á
því að lánskjaravísitölunni var
breytt í byijun ársins 1989. Verðbólga
mæld með hækkun framfærsluvísi-
tölunnar, eins og jafnan tíðkast er-
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR INNLÁN ÖVERÐTR. (%) hæst
Sparisjóðsbækur ób. Sparireikningar 4,5-5 Lb
3jamán.uppsogn 4,5-7 Sp
6mán. uppsogn 5.5-8 Sp
Tékkareikningar, alm. 1-1,5 Sp
Sértékkareikningar VlSITÖLUB. REIKN. 4,5-5 Lb
6 mán. uppsögn 2,5-3,0 Nema ib
15-24mán. 6-6,5 Ib.Sp
Orlofsreikningar 5,5 Allir
Gengisb. reikningar i SDR6.6-8 Lb
Gengisb. reikningar i ECU 8,2-9 ÓBUNDNIR SÉRKJARAR. Lb
Vísitölub. kjor, óhreyfðir. 3 Allir
óverðtr. kjör, hreyfóir 10,25-10,5 Nema Ib
BUNDNIR SKIPTIKJARAR.
Vísitólubundin kjör 5,25-5.75 Bb
Överötr. kjör INNL. GJALDEYRISR. 12,25-13 Bb
Bandaríkjadalir 4,75-5 Bb
Sterlingspund 10-10,4 SP
Vestur-þýsk mörk 7,75-7.8 Sp
Danskarkrónur 8-8,5 Sp
ÚTLÁNSVEXTIR útlAnöverotr, (%) lægst
Almennirvíxlarfforv.) 15,25 Allir
Vióskiptavíxlar(forv.)(1) kaupgengi
Almennskuldabréf 15,25-15,75 Lb
Viöskiptaskuldabréf (1) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) UTLÁN VERÐTR. 18,75-19 Bb
Skuldabréf , AFURÐALÁN 7,75-8,25 Lb
Isl. krónur 14,75-15.5 Lb
SDR 9.5-9,75 Lb.Bb
Bandarikjadalir 7.75-8.25 Lb
Sterlingspund 13,5-14.0 Lb
Vestur-þýsk mork 10.75-10.8 Lb.lb.Bb
Húsnæðislán 4.5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 23,0
MEÐALVEXTIR
Óverötr. apríl 91 15,5
Verötr. apríl 91 ViSITÖLUR 7,9
Lánskjaravisitala júni 3093 stig
Lánskjaravísitala maí 3070 stig
Byggingavísitala júnf 587,2 stig
Byggingavísitala júní 183,5 stig
Framfærsluvísitala maí 152,8 stig
H úsaleigu visitala 3% hækkun 1 april
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Einingabréf 1 5,633
Einingabréf 2 3,028
Einingabréf 3 3,692
Skammtímabréf 1,882
Kjarabréf 5,520
Markbréf 2,951
Tekjubréf 2,119
Skyndibréf 1,638
Fjölþjóöabréf 1,270
Sjóösbréf 1 2,696
Sjóösbréf 2 1,890
Sjóðsbréf 3 1,866
Sjóösbréf 4 1,625
Sjóösbréf 5 1,124
Vaxtarbréf 1,9150
Valbréf 1,7821
Islandsbréf 1,170
Fjóröungsbréf 1,099
Þingbréf 1,168
öndvegisbréf 1,155
Sýslubréf 1,181
Reiðubréf 1,142
Heimsbréf 1,072
HLUTABRÉF
Sölu- og kaupgengi aó lokinni jöfnun:
KAUP SALA
Sjóvá-Almennar hf. 6,10 6,40
Ármannsfell hf. 2,38 2,50
Eimskip 5.48 5,70
Flugleiöir 2,31 2,42
Hampiðjan 1,80 1,90
Hlutabréfasjóður VlB 1,02 1,07
Hlutabréfasjóöurinn 1,60 1,68
Islandsbanki hf. 1,60 1,68
Eignfél. Alþýöub. 1,62 1,70
Eignfél. lönaðarb. 2,33 2,42
Eignfél. Verslb. 1,73 1,80
Grandi hf. 2,55 2,65
Oliufélagið hf. 5,45 5,70
Olís 2.15 2,25
Skeljungur hf. 6,00 6,30
Skagstrendingur hf. 4,20 4.40
Sæplast 7,10 7.41
Tollvörugeymslan hf. 1,00 1,05
Útgeröarfélag Ak. 4,15 4,30
Fjárfestingarfélagió 1,35 1,42
Almenni hlutabréfasj. 1,05 1,09
Auölindarbréf 0,995 1,047
Islenski hlutabréfasj. 1,06 1,11
Slldarvinnslan, Neskaup. 2,52 2,65
(1) Við kaup á viöskiptavlxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miöað við sérstakt kaupgengi,
kge.
Skammstafanir: Bb = Búnaðarbankinn,
lb= Islandsbanki Lb = Landsbankinn,
Sb = Samvinnubankinn, Sp = Sparisjóö-
irnir.
Nánarl upplýsingar um penlngamurkaö-
Inn blrtast I DV á flmmtudögum.
lendis, var um 6,7 prósent fyrstu
fimm mánuði ársins. Hækkun lán-
skjaravísitölunnar var hins vegar
um 10,3 prósent á ársgrundvelli á
sama tíma. Þetta er munur upp á 3,6
prósent.
Samkvæmt spám Seðlabankans
um verðbólgu næstu mánuði á mun-
urinn eftir að aukast enn meira í
sumar.
Lánskjaravísitalan
sveiflast upp í sumar
Gert er ráð fyrir að lánskjaravísi-
talan á ársgrundvelli hækki um 7,2%
í júní, 17,9% í júlí og 12% í ágúst. Það
sem veldur þessari hækkun er launa-
hækkunin sem verður í formi 6.300
króna sumarauka vegna viðskipta-
kjarabatans.
Hins Vegar er gert ráð fyrir að
framfærsluvísitalan, almennt verð-
lag, hækki mun minna í júní, júlí og
ágúst.
Lánskjaravísitalan er sett saman
úr launavísitölu, framfærsluvísitölu
og byggingarvísitölu. Laun vega nú
um helming í lánskjaravísitölunni.
Laun hafa verið að hækka umfram
almennt verðlag undanfama mánuði
og er það skýringin á að lánskjara-
vísitalan hefur hækkað mun meira
að undanfómu. Það er líka skýringin
á að bilið mun halda áfram að auk-
ast í sumar.
Hagfræðingar hafa bent á aö til
lengri tíma hljóti laun aö hækka
meira en almennt verðlag í þeim
löndum þar sem hagvöxtur ríkir. Það
þýðir hér á landi að lánskjaravísital-
an hækkar meira en framfærsluvísi-
talan til lengri tíma.
Samningarnir í haust
Stóra spumingin um verðbólguna
er auðvitað kjarasamningamir í
haust. Verði framhald á þjóðarsátt
og engin sprenging í launum í haust
„Þetta var fyrst og fremst samráðs-
fundur en ekki samningafundur. Ég
held að hann haii verið gagnlegur til
að skýra afstöðu landanna í þessum
viðræðum. Við eigum sameiginlegra
hagsmuna að gæta í þessum efnum,
að ná fram hindrunarlausum að-
gangi fyrir sjávarafurðir og við eig-
um sameiginlegra hagsmuna að gæta
með þau meginsjónarmið að hleypa
ekki útlendingum inn í fiskveiðilög-
söguna," sagði Þorsteinn Pálsson
sjávarútvegsráðherra en hann
skrapp til Noregs á laugardag ásamt
Davíð Oddssyni forsætisráðherra og
Jóni Baldvin Hannibalsyni utanrík-
isráðherra þar sem þeir héldu fund
með Gro Harlem Bmndtland, forsæt-
• isráðherra Noregs.
Það vom Norðmenn sem óskuðu
eftir fundinum en boðað var til hans
með stuttum fyrirvara. íslensku ráð-
herramir flugu út á laugardag og
heim aftur sama dag en þaö er mjög
óvenjulegt að skroppið sé með þeim
Kætti til fundar í útlöndum.
Þorsteinn sagði að sjónarmið land-
anna hefðu verið mjög rækilega
rædd á fundinum og áréttað að lönd-
in ætluöu að standa saman að þess-
um höfuðþáttum. „Það er ekki verið
að breyta neinni stefnu í samningum
EFTA-þjóðanna við Evrópubanda-
lagið. Sérstaða okkar kemur inn í
þessa samninga vegna þess aö engin
önnur þjóð er jafnháð útflutningi á
sjávarafurðum í jafnríkum mæli.
Þetta em lífshagsmunir okkar. Þeir
era vissulega það einnig í hluta Nor-
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
er gert ráð fyrir vemlegri hjöðnun á
verðbólgu síðustu mánuði ársins.
Þannig er gert ráð fyrir því núna
að verðbólgan, hækkun framfærslu-
vísitölunnar, verði á milli 6 og 7 pró-
sent frá upphafi til loka þessa árs
verði engin launasprenging 1 haust.
Seðlabankinn gerir hins vegar ráð
fyrir að hækkun lánskjaravísi-
tölunnar, frá upphafi til loka ársins,
verði á bihnu 8 tU 9 prósent. Snemma
egs en ekki fyrir þjóðarbúskapinn
allan.“
- Fannst þér norski forsætisráð-
herrann skilja okkar sjónarmið?
„Já, hún gerði það og þeir ráðherr-
ar sem með henni voru. Ég varð ekki
var við annað en að norska stjómin
sýndi fullan skilning á stööu íslands
í þessum málurn."
- Hvað gerist næst í málinu?
„Nú er beðið eftir útspili frá Evr-
ópubandalaginu. Við höfum átt von
á því lengi en ekkert gerst ennþá,“
sagði Þorsteinn Pálsson.
Fundur ráðherranna fór fram á
árs gerði bankinn ráð fyrir að hækk-
un lánskjaravísitölunnar á árinu
yrði á bilinu 7 til 8 prósent.
Margir velta fyrir sér áhrifum
vaxtahækkana á verðbólgu. Til
skamms tíma geta hækkaðir raun-
vextir haft áhrif á kostnað heimila
og fyrirtækja og þannig aukið á verð-
bólguna. Til lengri tíma draga hækk-
aðir raunvextir hins vegar úr ásókn
í lán og slá á eftirspumina þannig
að verðbólga lækkar.
í lokin má geta þess að útreikning-
ar á framfærsluvísitölunni 10. júní
hggja ekki fyrir en hér hefur verið
áætlað að hún hækki í 153,6 stig
þennan dag.
SAS-hótelinu við Fornebu flugvöll-
inn í Noregi og stóð í tvo tíma. Á
blaðamannafundi sem haldinn var
eftir fundinn var áréttuö enn frekar
samstaða landanna um evrópskt
efnahagssvæði. Davíð Oddsson for-
sætisráöherra sagði á blaöamanna-
fundinum að hann vonaðist eftir við-
unandi tilboði frá Evrópubandalag-
inu um aö komið yrði á fót fríverslun
með fiskafurðir í þeim nitján löndum
sem eru í evrópska efnahagssvæðinu
og að ekki verði krafist aðgangs að
íslenskum og norskum fiskveiði-
svæðum. -ELA
„Gagnlegur fundur,“ segir Þorsteinn Pálsson um viðræðumar í Osló:
Evrópubandalagið á næsta leik
Gro Harlem Brundtland, forsætisráöherra Noregs, ásamt kollega sínum frá
íslandi, Davíð Oddssyni, á blaóamannafundi á Fornebu á laugardag.
NTB-mynd
Sandkom dv
Efnýjarúthlut-
unarreglur
verðasam-
þykktarfýrir
Ijánasjóðís-
lenskranáms-
tnannaverða
námsmenn,
semerubam-
lausireðaá
lausu en em svo „óheppnir" að eiga
foreldra á námsstað til að mynda í
Reykiavik, taldir búa heima þjá sér,
jafnvel þótt þeir séu löngu flognir úr
hreiðrinu. Þetta mun vera nokkuð
fjölmennur hópur sem hefur af ein-
hverjum ástæðum ekki viljað búa
endalaust heima hjá pabba og
mömmu og hefur þ ví bmgið á það
ráð að leigja sér íbúð. Þaö blasir þ ví
einungis eitt viö þessum hópi, það er
að finna sér maka eða sambýlísmann
sem fyrst eða drífa í þvi að eiga barn.
Þá em þeir búnir að gulltryggja sig
gegn skerðingu námslána. Kannski
að námsmannasamtökin ættu að
koma á laggjmar hjónabands-eða
barnamiðlun.
Kveðjurtil Össurar
SigurðurÁ.
Friöþjófs&oná
Þjóðviljanum
skrifar grein
um Össur
Skarphéðins-
son.þingmann
Alþýöuflokks- :
ins.iblaðsitt ;;
siðastliðinn
íimmtudag og ber hún yfirskriftina:
Eg man þátíð.., Eitt af því sem Sáfi
gerir að umræðuefni er jómirúræða
fyrrverandí ritstjóra Þjóðviljans: „Ég
man þátíð Össurar i ræðupúlti á þingi
sl.þriöjudag. Þarfluttihannjómfrú-
ræðu sína og var þar að verja störf
sín í stjói'nskipunar- og þingskapar-
nefnd ogbreytingartillögu hans og
Geirs H. Haarde um að fjölga nefhd-
armönnum i fjárlaganefnd úr niu i
ellefu, svo kratar fengju tvo menn í
nefndinni í stað eins. Þessa tillögu
kaliaði Páll Pétursson hortitt. í þátíö
var oft gaman að hlýða á Össur þegar
sá gállinn var á honum og þó hefði
maður búist við að jómfrúræða hans
á þingi yröi með ööra sniði en aörar
ræður því það verður ekki af drengn-
um skafið að hann var oft orðhepp-
inn. Einhverjir brandararfúkuíræð-
unni eins og hans var von og vísa en
duttu. samt máttlausir niður því í
þátið bjóst maður aldrei við því aö
drengurinn missti meydóminn á
þingi í vöm fyrir pólitfsk hrossa-
kaup.“
Næsti borqarstjóri
Hververður
næstiborgar-
fyrst
Daviðeraö
hættaogorð-
innforsætis- ;
ráðherra er
spurningsem
Reykvíkmgai-
tö
sögunnar og margar hugmy ndir á
lofti um hvernig velja eígi borarstjór-
ann. í Morgunblaðinu fýrir helgi er
athyglisverö gremrituö af Leifi
Sveinssyni um hvemig fækka megi
þeim kandídötum veruJega sem
koma til greina. Hann vill edrú bo-g-
arsijóra, mann sem neytirekki víos,
svona tii að borgarbörnin fái góöa
fyrirmynd.
biessuöudýrinu.
Umtjón: Jóhanna Margrét Einarsdóttir
Hvalbam
Ýmis náttúru-
verndarsam-
tök.semeruá
mótihvalveið-
umíábata-
skyni, hafa
samtsomáður
haftumtals-
veröartekjuraf
hvalnumí
formi alls kyns styrkja.
Núeru tvenn hvalfriðunarsamtök,
sem boöið hafa h valkálfa í fóstur og
bandarískar miðaldra konur hafa
gjarnan tekið að sér, komin i hár
saman. Önnur samtökin komust
nefnílega aö þvi aö hvalkálfttr, sera
þau höföu látiö í fóstur til miðaldra
konu hafði verið ættleiddur af ann-
arri miðaldra frú. Era nú í uppsigl-
ingu miklar defiur og málaferli vestra
sem snúast um hver eigi að halda