Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1992, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBERt1992.
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
,Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SÍMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Glæsileg íþróttaaðstaða
Þaö var skemmtileg og söguleg stund á Laugardals-
vellinum í Reykjavík í fyrrakvöld þegar flóðljósin voru
tendruö. Úrslitin í kappleiknum, sem á eftir fylgdi,
reyndust ekki eins gleöileg en það eiga fleiri leikir eftir
að fara fram í Laugardalnum og þá munu sigrarnir
koma. Aðalatriðið er Mtt að kappleikir í heimsmeistara-
keppm og Evrópukeppnum fara nú framvegis fram við
bestu aðstæður og eðlilegar kringumstæður. Knatt-
spyrnuáhugamenn kunnu vel að meta rafmagnað and-
rúmsloft í Laugardalnum í bókstaflegum skilmngi.
íþróttaleikvangurinn í Laugardalnum er kominn til
ára sinna. Hann var vígður fyrir þrjátíu og fimm árum
og hefur reynst íþróttalífinu í landinu vel. Hins vegar
hefur leikvangurinn drabbast niður með árunum og
ekki uppfyllt þær kröfur sem bæði íþróttamenn jafnt
sem áhorfendur geta gert. Þar má nefna nútímaskilyrði
til frjálsra íþrótta, svo sem Maupabrautir og kastgeira
með gerviefm, skort á flóðljósum og þægilegri aðstöðu
fyrir áhorfendur til að sækja völlrnn og fylgjast þar með
kepprn.
Afleiðmgamar eru meðal annars þær að frjálsar
íþróttir hafa mátt muna sinn fífil fegri í höfuðborginm
og knattspymuleikir, sem háðir eru á haustmánuðum,
hafa þurft að hefjast um miðjan dag til að ná birtu.
Lélegur aðbúnaður fyrir áhorfendur hefur dregið úr
aðsókn og svo er komið að völlurinn stenst ekki alþjóða-
kröfur sem gerðar eru vegna öryggis og þæginda fyrir
áhorfendur og keppendur. Allt hefur þetta verið miður
og ekki síst vegna þess að Reykjavíkurborg hefur lengst-
um verið í fararbroddi í uppbyggingu íþróttamann-
virkja og leikvangurinn í Laugardalnum var á sínum
tíma á undan sinrn samtíð.
Með flóðljósunum, sem vígð vom í fyrrakvöld, er allt
annar og betri bragur kominn á leikvanginn í Laugar-
dal. Auk flóðljósanna hefur verið lögð ný og glæsileg
Maupabraut og nú er ekki annað eftir en að reisa mynd-
arlega stúku og yfirbyggja áhorfendasvæðin til að
íþróttaáhugamenn taki gleði sína aftur.
Einhverjir kunna að skattyrðast út í mikinn kostnað
við uppsetmngu ljósa og lagningu brauta. En þá má
ekki gleyma þvi að íþróttaviðburðir eru snar þáttur í
lífi íslendinga jafnt sem annarra þjóða. Völlinn sækja
þúsundir og aftur þúsundir manna þegar því er að skipta
og engir atburðir em jafn vel sóttir og mikilvægir
íþróttakappleikir. Peningum borgarinnar er vel varið
til þess að Múa að íþróttalífi og mannvirkjum því tengdu.
Það sama má raunar segja um ríkissjóð, þótt þróumn
sé því miður sú að ríkisvaldið hefur nánast stöðvað all-
ar fjárveitingar til íþróttamála, rétt eins og það æsku-
uppeldissstarf og sú heilsuvemd, sem felst í iðkun
íþrótta, sé ríkisvaldmu óviðkomandi.
Reykjavíkurborg hefur staðið að myndarlegum
stuðmngi við íþróttafélögin í borgirmi. Það sama á við
um íjölmörg önnur sveitarfélög. Bygging íþróttahúsa
og íþróttavaUa hefur verið á forgangslistum þeirra s veit-
arstjómarmanna sem skilja að vaxtarbroddur hvers
bæjarfélags á sér samastað í leik og starfi íþróttafélaga
og þeim fjármunum er vel varið sem skapa þeirri tóm-
stundaiðju útrás.
Á sama tíma hefur þjóðarleikvangurinn í Laugardal
verið afskiptur ems og eyland. Þar til nú. Ný og betri
aðstaða hefur verið sköpuð og langþráður draumur er
í höfn. Nú er ný stúka næsti áfangi og vonandi þarf
ekki að bíða hennar jafn lengi og flóðljósanna.
Ellert B. Schram
Höfundur segir aö ekki sé ástæöa til að sjá draug Hitlers í hverju horni þótt svokallaðir nýnasistar vaði uppi
með ribbaldahátt. Simamynd Reuter
Nýir nasistar
og gamlir
Þegar að kreppir í þjóðfélaginu
leitar fólk að sökudólgum. í Þýska-
landi eru það útlendingar sem
verða fyrir barðinu á öryggisleysi
og óvissu sem fylgt hefur samein-
ingu þýsku ríkjanna með tilheyr-
andi atvinnuleysi og gjörbreytingu
á lífsháttum, oft tíl hins verra, þrátt
fyrir auðæfi hins fyrra Vestur-
Þýskalands. Þau hafa ekki skilað
sér til almennings í fyrrum Aust-
ur-Þýskalandi. Kerfisbreytingin
hefur þvert á móti leitt til verri lifs-
kjara fyrir mikinn fjölda fólks.
Einkum á þetta viö um ungt fólk.
f kommúníska kerfinu gekk lífið
nokkum veginn eftir beinni línu,
fólk fór í skóla, var meira eða
minna úthlutað starfsferh, fékk
síðan sitt starf og þótt kjörin væru
ekki góð á vestrænan mælikvarða
fylgdi öllu þessu mikið félagslegt
öryggi og þéttriðið net ýmissa rétt-
inda sem ríkið ábyrgðist. Nú er allt
breytt, ungt fólk víða veit ekki sitt
rjúkandi ráð í austurhluta Þýska-
lands, atvinnuleysi og hrun og upp-
lausn alls sem var blasir hvarvetna
við. Það er ekki aðeins að Austur-
Þjóðveijar séu í raun annars flokks
borgarar í sameinuðu Þýskalandi
heldur eykur það enn á gremjuna
að þýska ríkið heldur uppi á sinn
kostnað hundruðum þúsunda út-
lendinga sem fengið hafa inngöngu
í landið en bíða þess að úrskurðað
verði hvort þeir fá dvalarleyfi.
Frítt uppihald
Lögum er svo háttað í Þýskalandi
að aliir sem hleypt er inn í landið
undirgangast rannsókn sem sker
úr um það hvort þeir fá að setjast
að sem þýskir borgarar eða póli-
tískir flóttamenn. Meöan þessi
rannsókn stendur yfir er þessu
fólki bannað að leita sér að vinnu,
en ríkið tekur að sér aö sjá því fyr-
ir uppihaldi. Þannig búa hundruð
þúsunda útlendinga frítt á kostnað
ríkisins meðan hundruð þúsunda
eða milljónir innfæddra ganga at-
vinnulausar. Ekki er við ööm að
búast en þetta valdi gremju og
árekstrum og þetta er undirrót
þeirra árása sem gerðar hafa verið
á búðir flóttamanná í austurhluta
Þýskalands síðustu mánuði. Þeir
sem fyrir þessu standa em kallaðir
nýnasistar, en það er handhægur
merkimiði til að líma á alla ofbeld-
issinnaða Þjóðverja. Sönnu nær er
að þetta sé aðeins sýnilegasti hlut-
inn af þeirri gremju sem undir býr.
En samt er annað í þessu sambandi
sem rétt er að benda á: Austur-
Þýskaland var aldrei hreinsað af
nasistum á sama hátt og Vestur-
Þýskaland eftir aö ríkið var stofnað
1949. Opinber stefna var að allir
KjáUaiinn
Gunnar Eyþórsson
fréttamaður
stríðsglæpamenn væm í Vestur-
Þýskalandi og gamhr nasistar
gengu beint inn í þjónustu hins
nýja kommúniska ríkis. Hið ih-
ræmda Stasi var þannig í rauninni
beint framhald af Gestapo og hugs-
unarháttur fólks, sem hafði ekki
þekkt annað en ríkisalræði, var
áfram í meginatriöum svipaður og
hann hafði veriö undir nasistum.
Þetta er meginmunur á austur-
hluta Þýskalands nú miðað við
vesturhlutann, þar sem lýðræðis-
legur hugsunarháttur hefur fest
djúpar rætur.
Deutschtum
Þjóðveijar eiga sér hugtak sem
þeir kaha Deutschtum og á því
byggist mótttaka þeirra á útlend-
ingum. í þessu felst að hver sá sem
á ættir að rekja th Þjóðveija, hvort
sem er á Volgubökkum eða í
Transsylvaníu, eigi sjálfkrafa rétt
á því að kahast þýskur og þar með
rétt th búsetu í föðurlandinu. Þessi
stefna er ævagömul, hún var mót-
uð á tímum Bismarcks um miðja
19. öld. Samkvæmt þessari stefnu
eiga allir sem eru af þýskum upp-
rima rétt á ríkisborgararétti og á
þessu ári er búist við um hálfri
mhljón shkra innflytjenda, aht frá
Króatíu th Póhands og Rúmeníu.
Rannsóknin á réttí. þessa fólks tek-
ur óratíma, aht upp í fimm ár, og
á meðan býr þaö á kostnað ríkis-
ins. Að sjálfsögðu er þetta kerfi
misnotað, einkum er mikið um að
ahs kyns fólk austan af Balkan-
skaga og frá fyrrum Sovétlýðveld-
um komi th Þýskalands á fólskum
forsendum. Á meðan hnignar efna-
hagsástandinu í austurhluta
Þýskalands stöðugt, skattbyrðar
þyngjast á íbúa vesturhlutans og
óánægja með ástandið breiðist út.
Sameiningin hefur þegar orðið
miklu kostnaðarsamari en nokkrar
áætlanir geröu ráð fyrir og hrun á
gamla kerfinu í austurhlutanum
mun halda áfram enn um sinn. Þær
vonir sem vöknuðu fyrir þremur
árum eru þegar brostnar hjá sum-
um. Það gefur auga leið að þetta
ástand er ákjósanlegur jarðvegur
fyrir ýmiss konar öfgasamtök th
hægri th að þrífast í. Hinir svoköh-
uðu nýnasistar eru aðeins einn
hópur, þjóðernissinnar undir öðr-
um nöfnum láta líka að sér kveða.
Draugur Hitlers
Árásimar á innflytjendur og
óeirðir í borgum á borö við Rostock
eða Chemnitz hafa verið gerðar
undir kjörorðinu Þýskaland fyrir
Þjóðveija, burt með útlendinga.
Þjóðveijar eru ekki einir um vax-
andi andúð á innflytjendum, sama
sagan gerist annars staðar, ekki
síst í Frakklandi, og jafnvel Sví-
þjóð. En það eru Þjóðveijar sem
bera þyngstu byrðamar, þeir einir
hafa th dæmis nú þegar tekið við
nærri 300 þúsund flóttamönnum
frá Króatíu og Bosníu, ofan á aht
annað. Þessi flóttamannastraumur
þenur innviði þjóðfélagsins th hins
ýtrasta og ýtir undir þjóðemis-
stefnu. En það er ekki útht fyrir
að neitt lát verði á, að minnsta kosti
ekki meðan lög Bismarcks frá 19.
öld era í ghdi. En samt sem áður
er ekki ástæða th að sjá draug Hitl-
ers í hveiju homi þótt svokahaðir
nýnasistar vaði uppi með ribbalda-
hátt, aöstæöur nú eru aht aðrar en
fyrir 60 ámm. Þær þjóðfélagsá-
stæður, sem þetta ofbeldi sprettur
upp úr, eiga ekkert skylt við bar-
daga kommúnista og þjóðemis-
sinna, sem leiddu th valdatöku
Hitlers í heimskreppunni miklu.
Gunnar Eyþórsson
„Lögum er svo háttað 1 Þýskalandi að
allir sem hleypt er inn í landið undir-
gangast rannsókn sem sker úr um það
hvort þeir fá að setjast að sem þýskir
borgarar eða pólitískir flóttamenn.“