Dagblaðið Vísir - DV - 29.11.1993, Blaðsíða 12
12
MÁNUDAGUR 29. NÓVEMBER 1993
Spumingin
Ertu farin/n að skrifa
á jólakortin?
Rúnar Sigurjónsson: Ég geri lítið að
því aö skrifa á jólakort.
Gunnhild Ólafsdóttir: Nei.
Soffia Stefánsdóttir: Nei, ég er ekki
byrjuð.
Ólafur Hjaltason: Nei, ég er alltaf á
síðustu stundu.
Björn Hansson: Nei.
Ágústa Jónsdóttir: Nei.
Lesendur
Vikulaun eða mánað-
arlaun til útborgunar?
Verður fólki meira úr launum sínum með tiðari greiðsludögum?
Sigurður Ólafsson skrifar:
Það hefur lengi vafist fyrir mér og
áreiðaniega mögrum öðrum hvernig
á því standi að hin ýmsu verkalýðsfé-
lög virðast hafa samið um mismun-
andi útborgunartíðni launa fyrir
sína umbjóðendur. - Allt frá því ég
man eftir mér hafa t.d. verkafólki,
a.m.k. velflestu, verið greidd viku-
laun, þ.e. því er borgað út vikulega.
Þó eru þar víst undantekningar. Eins
er velflestum iönaðarmönnum borg-
að út vikulega, jafnvel þótt þeir séu
á umsömdum mánaðarlaunum.
Mér er sagt að upphaflega hafi ver-
ið um þetta samið þegar launin voru
svo lág að verkamenn urðu bókstaf-
lega talað að fá útborgað vikulega.
Sé þetta rétt þá hafa önnur verka-
lýðsfélög ekki hugsað jafn vel um
sitt fólk hvað þetta snertir, fólk sem
ekki er hótinu betur sett launalega
en almennir verkamenn, svo sem
afgreiðslufólk í verslunum eöa lág-
launafók í öðrum atvinnugreinum
er fær greitt út mánaðarlega.
Ég hef rætt þetta við menn sem
hafa lengi tekið vikulaun en hafa líka
reynslu af mánaðarlaunum. Þeir
segja mér að útgreidd vikulaun end-
ist þeim mun betur en fengju þeir
greitt einu sinni í mánuði. Rökin
voru þau að af vikulaununum mætti
taka frá ákveðna upphæð og leggja
fyrir og setja sér svo að lifa út vikuna
af afganginum. Af mánaðarlaunum
kæmi þetta allt öðruvísi út og í mán-
aðarlokin færi stærsti hiutinn í að
greiða upp skuldir mánaðarins á
undan. Þetta eru kannski ekki svo
skrýtin rök eftir á að hyggja og getur
Rut Arnardóttir skrifar:
í kjölfar vaxandi glæpa á íslandi
hefur fólk oftar en ekki verið að
gagnrýna þá sem orðið hafa fyrir
ofbeldi og árásum. „Hvað er fólk eig-
inlega að vilja úti svona seint, hún
(hann) átti ekkert að vera þarna á
ferð?“ Þetta er ein af upphrópunun-
um.
Það er gefið í skyn að það sé fórnar-
lambinu að kenna aö á það var ráð-
ist. Hvemig getur fólki dottið önnur
eins vitleysa í hug? Fólk gengur nú
ekki með miða á bakinu „Það er leyfi-
K.V. skrifar:
Ég gekkst undir fóstureyðingu fyr-
ir mörgum árum eftir að hafa verið
nauðgað í annað sinn. - í fyrra skipt-
ið kenndi ég mér sjálfri um þar sem
ég var undir ofuráhrifum áfengis er
það gerðist. Því ákvað ég að eignast
bamið að ég var og er enn á móti
fóstureyöingu. Mér leiö hins vegar
afar illa á meðgöngutímanum og sál-
arkvalirnar eru ólýsanlegar. Ég
missti síðan fóstrið eftir fimm mán-
uði og þakkaöi Guði fyrir.
í annað skiptið var ég of lasin til
að beijast á móti og þess vegna ákvað
ég að fá fóstureyðingu. Ég er búin
aö ganga í gegnum þessa reynslu og
veit því hver hún er. Mér virðist fóst-
ureyðing vera algjört neyðarúrræði.
Ég trúi ekki að nokkur kona óski í
raun eftir fóstureyðingu því þetta er
mikið átak, bæði líkamlegt og and-
legt. Það átak skilja hvorki ógiftir
karlar né karlrembusvín.
Hjá þessari reynslu verður hins
vegar stundum ekki komist. - Hvað
t.d. um móður sem getur aðeins átt
hver og einn dæmt fyrir sig.
Ég tel að mörg fyrirtæki, gætu vel
komið því svo fyrir að greiða öllum
á sama tima, t.d. hálfsmánaðarlega,
í stað þess að greiða sumum mánað-
arlega, sumum vikulega og jafnvel
enn öðrum hálfsmánaðarlega. Gæti
jafnvel létt á greiðsluþunga fyrir-
tækjanna verulega hverju sinni. Alla
vega mætti gefa fólki kost á að velja
um greiðsludag launa sinna. í tölvu-
væddum fyrirtækjum er ekki vanda-
mál að samræma launagreiðslur á
þennan hátt. Það væri fróðlegt ef ein-
hver kannaði hvernig þetta er í fram-
kvæmd hjá hinum ýmsu iaunþega-
samtökum og ekki síður að kanna
legt að ráðast á mig!“ - Maður sem
bara stendur t.d. niðri í bæ og er að
rabba við vini eða kunningja er ekki
að biðja um að fá flösku í höfuðið,
jafnvel þótt hann sé drukkinn.
Stúlka, sem klæðir sig upp til að
fara út að skemmta sér, er ekki að
biðja um að láta nauðga sér, jafnvel
þótt hún sé í stuttu pilsi. Eða stúlka
sem er að ganga heim til sín er alls
ekki að biðja um að það verði ráðist
á hana, jafnvel þótt dimmt sé orðið
og jafnvel þótt hún fari ekki alveg
eftir þéttbýlustu götunum.
bam með því að leggja eigið líf að
veði? Á að bjarga margra bama móð-
ur eöa fóstri? Oft em tilfelli, þar sem
fóstureyðing verður eini kosturinn,
t.d. þegar fóstur er vanskapað eða
móðirin sjálf enn barn að aldri. Við
verðum að koma okkur upp öryggis-
kerfi sem kemur í veg fyrir óæskilega
barneign því böm verða að vera vel-
hug launafólks gagnvart þessu máh.
Lesendasíða DV aflaði sér upplýs-
inga hjá nokkrum stéttarfélögum
hvemig skipting á launagreiðslum
væri innan þeirra raða. - Hjá Verka-
kvennafélaginu Framsókn: ræst-
ingakonur á mánaðarlaunum, en
fiskvinnslukonur á vikulaunum. -
Hjá VR: langflestir á mánaðarlaun-
um. - Hjá Iðju, félags iðnaðarfólks:
yfirleitt mánaðargreiðslur. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Verka-
mannasambandinu: ýmist mánaðar-
lega, vikulega eða hálfsmánaðarlega.
- Og hjá iönaðarmönnum era viku-
laun algengust.
Þegar þessi glæpir eiga sér stað er
það gerandanum einum að kenna,
það var enginn sem neyddi hann til
að framkvæma ofbeldið. Oft kemur
það fyrir að þolandanum finnist eitt-
hvað í fari sínu hafa kallað á árás-
ina, hann fær samviskubit vegna
þessa. - Þetta er einfaldlega alrangt,
og það hjálpar ekki þegar menn
skrifa á þann máta. Það hljóta að
vera ofbeldismennirnir sem gagn-
rýnina eiga, ekki fórnarlömbin.
komin í heiminn og elskuð, ásamt
öllu því sem tilheyrir að ala þau upp.
Því miður hefur verið bannað að
koma á markaðinn þeim pillum sem.
framleiddar voru í Frakklandi á sín-
um tíma. Hvers vegna er alltaf ein-
blínt á fóstureyöingu í stað þess að
gefa heimilislausum börnum kristi-
legt uppeldi og heimili?
DV
fatlaðir-hvað
næst?
Sigurlaug hringdi:
I morgunútvarpi einhverrar
útvarpsstöðvarirmar sl. mið-
vikud. var talaö um „gjörfatlaöa“
einstaklinga. Ég hef aldreí heyrt
þetta orð áður, einungis fatlaða
eða fjölfatlaða. Mér finnst þetta
orð, gjörfatlaöur, vera jafn ó-
smekklegt og garstásðúkenhf og
t.d. ef sagt væri „margfatlaður",
„rauitfatlaöiu'", „sannfatlaður"
eða kannski „kaunfatlaður“ (um
þann sem háldinn er meiriháttar
útbrotum eða likamsbólgum).
Hvað næst? Er einhver þörf að
nota annað en orðið fatlaöur, eða
í mesta lagi fjölfatlaöur?
Keðjuráaftaní-
Jón Tr. Halldórsson hringdi:
Ég vil koma því á framfæri við
þá er eiga svokallaðar aftanikerr-
ur og nota þær í umferðinni að
þegar færðm versnar og hálka er
iðulega til staðar bá er nauösyn-
legt að verja þessar kerrur jafnt
og bifreiðina sjálfa. Keðjur gætu
hjálpað núkið og ættu þær að
vera tiltækar í hverri sh'kri kerru
eöa vagni. Ég legg til aö Umferð-
arráö ieggi mönnum lifsreglum-
ar í þessu sambandi og vitni þá
gjarnan til reglugerðar sem gildir
í þessum efnum.
Eituref nafóbia ís-
K.J. skrifar:
Nú verður geymirinn ógurlegi,
þessi sem rætt hefur verið um
eins og smösfréttir, sendur úr
landi eins og hver önnur fragt.
En hver á að kosta sendinguna?
Sáu menn ekki strax, að geymir-
hm flaut í sjónum og þýddi að hér
var um tómt ílát aö ræða? Mér
finnst margir íslendingar vera
haldnir eins konar eiturefnafób-
íu. Allt á að vera eitur og öllu
þarf að eyða með ærnum til-
kostnaði. Við erum alltaf að beina
kröftunum að einhverjum tittl-
ingaskít sem gerir ekkert annað
en auka okkur kostnað.
Haligrímur skrifar:
í eina tíð flykktust foreldrar
með böm sín í Eden í Hveragerði
til að skoða fugl einn sem var þar
í búri. Stöku sinnum bar hann
þaö við að herma eftir ef honum
þóknaðist. Var búið að kenna
honum að garga kvenmanns- :
nafnið Margrét ef vel )á á honum.
Biðraðir mynduðustfyrir framan
búrið og börn og fuUorðnir
öskruöu hvert í kapp viö annað:
Segðu Margrét, segöu Margrét.
Viövaningsháttur fréttamanna á
sjónvarpsstöðvunum nú minnir
mig mikið á þennan tíma. Þegar
ráðherrar eru dregnir h ver á eftir
öðram aö hljóðnemanum og
beðnir að segja eitthvað, - Segðu
Smuga, segðu kvóti, segöu vaxta-
lækkun, segðu ríkisaöstoð. Segðu
bara eitthvað!
Hvert liggur leiðin?
Jóhann Gislason skrifar:
Mér varð hugsað til þess í öllum
umræðunum um niðurskurö i
velferðarkerfinu, þegar vetur
konungur er genginn í garð,
hvert stefndi hjá mínum möhn-
um á götunni. Mönnunura sem
hvergi eiga samastað. Mínir
menn er áður gátu leitað inn-
gönguhjá þeitn velferöarstofnun-
um er við þoim vildu taka, koma
nú að sumum hverjum lokuöum
sökum spamaðar. Jafnvel er rætt
um að þær fáu stofnanir sem \
framtíðinni munu standa minum
mönnum opnar, þar muni þeir
þurfa að greiða fýTÍr inngöngu. -
En enginn spyr; Hvemig?
Gagnrýnum of beldismenn -
ekki fórnarlömbin
Fóstureyðing - líkamlegt og
andlegt átak
„Ég trúi ekki að nokkur kona óski í raun eftir fóstgreyðingu." segir m.a. í
bréfinu.